خبرهای داغ:
نرگس نور الله زاده مهندس معماری از همدان و سه دوره عضو شورای اسلامی شهر همدان در مورد استانداردهای شهرسازی معتقد به یک دگرگونی اصولی، منطبق با معماری ایرانی – اسلامی است.
کد خبر: ۹۲۰۲۱۷۳
|
۰۷ دی ۱۳۹۸ - ۱۱:۳۲

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،نرگس نور الله زاده مهندس معماری از همدان و سه دوره عضو شورای اسلامی شهر همدان در مورد استانداردهای شهرسازی معتقد به یک دگرگونی اصولی، منطبق با معماری ایرانی – اسلامی است.
وی می گوید: «برای کنکاش و پژوهش و اصلاح ساختار معماری باید حمایت همه جانبه ای از دانشجویان و دانش آموختگان صورت پذیرد تا ما بتوانیم از اصول معماری سنتی مواردی را استخراج کنیم که در معماری امروزمان به صورت کاربردی مورد استفاده قرار گیرند. یعنی با ضوابطی که در شهرسازی های قدیم بوده، بتوانیم ظوابطی در شهر سازی های جدید ایجاد کنیم که کاملا منطبق با اقلیم، روحیات و نیازهای انسانی باشند. برای همکاری بین سازمانی و گرفتن اطلاعاتی درباره اصول شهرسازی های قدیم حمایت هایی صورت پذیرد تا بتوانیم از سایر سازمان هایی که در این رابطه کار کرده اند، اطلاعاتی دریافت کرده و همه این موارد را در شهر سازی اسلامی امروز به کار ببندیم.»
آن چه در زیر می خوانید، گفت و گوی ما با این بانوی متعهد و مهندس معماری و شهر سازی است که از نظر می گذارنید.
*پیشینه تاریخی معماری ایران بسیار غنی است، چرا در حال حاضر به یک حالت ِبلبِشو{در لغتنامه آمده: شاید بِهِل و بِشو بوده است، یعنی بنه و برو} در طراحی و ساخت رسیده ایم؟
شاید دلایل بروز و ظهور این چالش بیشتر دلایل فرهنگی باشد. با توجه به سیاست هایی که در دوره قاجار اتخاذ شد، بیشتر نگاه ها رو به سوی آن سوی مرزها رفت. معماری ما نیز تحت تاثیر سیاست هایی قرار گرفت که با نگاه به جامعه غیر خودی اتخاذ شده بودند. به واسطه یک سری از افراد فرنگ رفته، معماری اروپایی روی معماری بومی ما تاثیر گذاشت. بنابراین اِلِمان های بومی و اسلامی از جمله درون گرایی یواش یواش تغییر پیدا کرد و به سمت برون گرایی به پیش رفت. وقتی این اتفاق برای معماری ما رخ داد، از پیشینه های قبلی خودش خیلی فاصله گرفت.
معماری ایران از قدیم بسیار به مسائل اقلیمی، فرهنگی، روحی و معنوی توجه داشته است. همین بحث درون گرایی معماری سنتی ما با توجه به حفظ حرمت های خانواده (اصل محرمیت) برخاسته ازویژگی هایی است که اسلام برای یک خانه و نیز خانواده در نظر می گیرد. اسلام خانه را محلی برای سکونت و آرامش می داند، اما این ویژگی های خاص و برخاسته از تفکر اسلامی اندک اندک تحت تاثیر نفوذ غرب قرار گرفت و دگرگون شد و از پیشینه های خود فاصله گرفت. الان شاهد غلبه تفکر و نگاه غربی بر پیکره معماری ایرانی- اسلامی خود هستیم.
*توجه به اِلِمان های معماری بومی تا چه حد است و به طور کاربردی این اِلِمان های بومی تا چه اندازه به کار گرفته می شوند؟
در حال حاضر اِلِمان های معماری را همین افرادی طراحی می کنند که در دانشگاه ها کسب علم می کنند و متاسفانه در دانشگاه های ما پایه معماری و آموزش ما بر پایه معماری سنتی ایران شکل نگرفته است. غالب دروس معماری ما پایه اش بر اساس تجزیه و تحلیل معماری معاصرغرب است، نه معماری قدیم و سنتی ایران.
وقتی آموزش معماری بر پایه معماری بومی نباشد، قاعدتا ماحصل طراحی معماری بومی-که اِلِمان هم می تواند یکی از محصولات آن باشد-قاعدتا رنگ بومی و خودی نخواهد داشت.
*خیلی ها می گویند خانه ها و معماری قدیم ایرانی روح داشت، در حال حاضر چرا این حس و حال از معماری ما رخت بر بسته است؟

تفسیر اسلام از خانه، محل آرامش و آسایش است و چون ما در معماری بومی آرامش و آسایش ساکنین را مد نظر قرار می دادیم، بنابراین یکی از ابعاد ایجاد آرامش، روح حاکم بر خانه است.
در گذشته با ایجاد حیاط مرکزی و بهره گیری از چهار عنصر آب، خاک، طبیعت و درختان و نیز استفاده بیشتر از نور خورشید سعی داشتند که روح حاکم بر خانه را تقویت کنند.
متاسفانه ما در معماری امروز حیاطی که باز باشد، قابل استفاده باشد و خودش قابل بهره برداری باشد -مثلا به عنوان فضای بازی- الان در طراحی ها نداریم. در حال حاضر خانه را به چشم این که صرفا یک خوابگاه است، طراحی می کنند و ناخودآگاه روح خانه ها از دست رفته اند.
*نقش نظارت را در بهبود روند معماری و ساخت و سازهای کشورمان تا چه حد می دانید؟
نظارت بسیار بسیار در همه کارهایی که دارد شکل می گیرد، از جمله در روند ساخت و ساز، اثر گذار است؛ اما بیش از نقش نظارت، به نظرمن تبیین مسائل بنیادیِ معماری است که حائز اهمیت می باشد. باید آموزش ها و نظراتمان انشالله به سمت اصلاح و به سوی معماری ایرانی- اسلامی پیش برود. چنانچه نظریات و طراحی معماری اصلاح شد، ناخودآگاه بحث نظارت هم می تواند در کیفیت و ارتقا معماری اثر گذار باشد.
*رانت ها و کار شکنی ها تا چه حد در آشفتگی وضع معماری معاصر دخیل بوده اند؟
هرجا که کارشکنی و رانت وجود دارد، حتما نظمی که باید در انجام آن کار در پیش گرفته می شده، رعایت نشده است. در مورد معماری هم هر جا که کارشکنی وجود دارد، بدنه معماری ما دچار آشفتگی شده است.
*به عنوان یک بانوی مهندس چطوربین فعالیت های بیرون و دورن خانه تعادل و هماهنگی برقرار می کنید؟
در نظام تفکری دینی اولویت های یک بانو، خانواده، فرزند پروری و رسیدگی به امور منزل پیش بینی شده است. من هم سعی کرده ام اولویت را به نقش مادر بودن و همسر بودنم در خانه بدهم. سپس سعی می کنم به مسئولیت هایی که در بیرون خانه برعهده ام است، به نحو درست و اصولی رسیدگی داشته باشم. من باورم این است که در کنار مسئولیت های بیرون از خانه اصلی ترین شغل من پرورش فرزند و ایجاد یک فضای آرام در داخل خانه برای افراد خانواده است.
*به عنوان یک بانویی که کرسی های مدیریت شهری را تجربه کرده با چه چالش هایی روبرو بوده اید وهستید؟
تنها موردی که باید جایگاهش در عرصه مدیریت شهری و نظام اجتماعی کشور ما برای مدیران و کسانی که دست اندر کار فضاهای اداری هستند، تبیین شود، این است که خانم ها اولویت شان نظام فرزند پروری است، لذا باید شرایط محیط کار و سپردن مسئولیت به گونه ای باشد که به نظام خانواده و مسئولیت اصلی زن آسیبی وارد نگردد.
چنانچه این مهم به نحو درستی –هم برای خانم ها و هم برای برنامه ریزان کشوری- تبیین گردد، دیگر زن بودن نمی تواند مانعی برای احراز پست های کلیدی و مدیریتی کشور باشد.
*شما در کارگروه زن و خانواده بسیج جامعه زنان همدان فعال بوده اید. در حال حاضر مهم ترین چالش های پیش روی خانواده ایرانی را چه می دانید؟
مهم ترین چالش پیش روی خانواده های ایرانی تهاجمی است که متوجه خانواده و به خصوص جایگاه زن در نظام خانواده -از طریق نفوذ فرهنگ غربی- شده است.
متاسفانه الان بحث هایی در نظام اجتماعی وجود دارد که می خواهند کار خانم ها را صرفا فضای اشتغال بیرونی تعریف کنند. این در حالی است که در نظام درست اجتماعی باید به دنبال این باشیم که بهترین شغل، زیبنده ترین شغل و آن چه که با نظام تکوینی و آفرینش خانم ها هم سو است، نظام مدیریت خانواده و پرورش فرزندان است. در کنار آن می توان مشاغلی متناسب با روحیات و خلقیات خانم ها در نظر گرفت. در حال حاضر در حوزه های پزشکی، پرستاری و کلا نظام درمانی که برای خانم ها نیاز داریم خود خانم ها به ارائه این خدمات بپردازند، در نظام آموزشی، در یک سری از مشاغل خدماتی به حضور خانم ها نیازمندیم.
متاسفانه الان ضد این تفکرات شعارهایی دانسته یا نادانسته –که اگر دانسته باشد، خیانت و اگر نادانسته باشد، جهالت است- داده می شود، مبنی براین که دختران ما کار در نظام اجتماعی خارج خانه را در اولویت کار در خانه و خانواده قرار دهند. اگر ما مسئولیت رسیدگی به خانه و فرزندان را از مسئولیت های زن ایرانی حذف کنیم، مطمئنا پایه های خانواده ایرانی متزلزل می گردد.
*اگر قرارباشد یک شهر ایده آل اسلامی را طراحی کنیم، چه فاکتورها و رفاهیاتی باید در نقشه ساخت آن لحاظ گردد که آن را از شهرهای غربی متمایز می سازد؟
برای پیش بینی شهر ایده آل اسلامی باید سه مولفه ای را که در طراحی شهر اسلامی مد نظر است، حتما در طراحی هایمان لحاظ کنیم. در طراحی شهر اسلامی باید به سه نکته عدم اجحاف، عدم اسراف و عدم اشراف حتما توجه کنیم.
در شهر اسلامی نباید حقوق هیچ یک از شهروندان مورد تضییع قرار بگیرد، مشرفیت به هیچ وجه نداشته باشیم و بحث محرمیت در طراحی بناها و شهرسازی حتما مراعات شود.
اسراف که به خصوص در مورد اتلاف انرژی ها در طراحی ساختمان هایمان داریم، باید اصلاح شود. این مهم در نظام سنتی معماری ایرانی- اسلامی ما وجود داشته و به موارد اقلیمی توجه ویژه ای می کردند.
در نظام اجتماعی شهر اسلامی باید تفکیک و تشخیص محله های فقیرنشین از محله های ثروتمند امکان پذیر نباشد. در نظام شهر سازی قدیم ما شهرها محله محور تعریف می شدند. در یک محله خانه فرد غنی در کنار خانه فرد فقیر قرار می گرفته، هرچند که ممکن است ابعاد داخلی خانه ها متفاوت می بوده، اما از خارج تفاوتی با هم نداشته اند. به راحتی افراد متعلق به طبقات اقتصادی مختلف در یک محله در کنار هم گرد می آمدند. امیدواریم محله محوری و مسجد محوری در طراحی شهری ما رعایت گردد و در نتیجه نظام عدالت اجتماعی به درستی اجرا شود.
در شهرسازی اسلامی مرتفع سازی مردود است و نیز برخلاف شهرهای غربی، در شهر سازی اسلامی انسان مداری حاکم است. در نتیجه در شهرسازی اسلامی طبق احادیث که گفته شده نباید ارتفاع ساختمان ها از کعبه بالاتر باشد، ساخت چهار طبقه به بالا درست نیست. ضمن این که مشخصه شهرهای غربی ساخت آسمانخراش و مرتفع سازی است، نه شهرهای اسلامی.
*شما طی سنوات اخیر در ردیف ممتازین در جشنواره ممتازین،مبتکرین و مخترعین حوزه و دانشگاه خوش نشسته اید. یک مخترع در رشته شما نیاز به چگونه تسهیلات و حمایت هایی دارد تا بتواند دانشش را منصه ظهور برساند؟
برای کنکاش و پژوهش و اصلاح ساختار معماری باید حمایت همه جانبه ای از دانشجویان و دانش آموختگان صورت پذیرد تا ما بتوانیم از اصول معماری سنتی مواردی را استخراج کنیم که در معماری امروزمان به صورت کاربردی مورد استفاده قرار گیرند. یعنی با ضوابطی که در شهرسازی های قدیم بوده، بتوانیم ظوابطی در شهر سازی های جدید ایجاد کنیم که کاملا منطبق با اقلیم، روحیات و نیازهای انسانی باشند. برای همکاری بین سازمانی و گرفتن اطلاعاتی درباره اصول شهرسازی های قدیم حمایت هایی صورت پذیرد تا بتوانیم از سایر سازمان هایی که در این رابطه کار کرده اند، اطلاعاتی دریافت کرده و همه این موارد را در شهر سازی اسلامی امروز به کار ببندیم.
با سپاس از وقتی که در اختیارمان قرار دادید.

طنین یاس - گالیا توانگر

ارسال نظرات