به گزارش خبرگزاری بسیج، امین رحیمی: مدتی است که داستان گوجه‌فرنگی گاه‌وبیگاه به صدر اخبار می‌آید؛ حکایت کشاورزانی که گوجه‌های تازه و خوش‌رنگ را از مزرعه‌شان نمی‌چینند تا بماند و خراب شود. ماجرا چیست؟ چرا کشاورز محصول دسترنجش را نمی‌چیند؟ گوجه‌فرنگی محصولی پرهزینه است؛ از هزینه خرید بذر و مراقبت از نشاء تا هزینه شخم و آماده‌سازی زمین و آبیاری دائمی و دستمزد کارگر و خرید کود و علف‌کش و آفت‌کش. گاهی آب را هم باید خرید. و این‌طوری است که بالاخره بعد از چند ماه، گوجه‌های تازه و درشت بر سر بوته‌ها می‌نشینند. ولی آن موقع هم هزینه‌های جدیدی در پیش است. دوباره دستمزد کارگر تا گوجه‌ها را بچیند و هزینه جعبه و باربری. اینجاست که اگر قیمت گوجه‌فرنگی از یک حدی پایین‌تر باشد دیگر صرفه چیدنش از بین می‌رود. چنین اتفاقی پارسال رخ داد و گوجه‌کاران متوجه شدند اگر محصول را بچینند و به دست واسطه برسانند، با پولی که به دست‌شان می‌رسد، هزینه‌هایشان که درنمی‌آید و سودی هم نمی‌کنند که هیچ، باید از جیبشان هم مقداری خرج کنند! این‌طوری بود که گوجه‌ها نچیده، خراب شدند.
تعلیق یک مصوبه قانونی و بلاتکلیفی همه!
چرا این‌طور شد؟ از سال ۹۱ بنا به تصویب مجلس و تأیید شورای نگهبان فعالیت‌های بازرگانی بخش کشاورزی کشور به وزارت جهاد کشاورزی سپرده‌شده بود. فعالیت بازرگانی در ایران به‌طور عمومی زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت است اما به دلیل اهمیت محصولات کشاورزی برای امنیت غذایی کشور، اختیار تصمیم‌گیری در این بخش به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شد. این وزارتخانه موظف بود به‌صورت متمرکز و تخصصی به مدیریت اقتصاد کشاورزی، برنامه‌ریزی بلندمدت برای تأمین امنیت غذایی، تعیین میزان تولید در استان‌ها، تنظیم بازار، گسترش صنایع تبدیلی، صادرات، واردات و قیمت‌گذاری و همچنین خرید تضمینی و توافقی محصولات کشاورزی از طریق شرکت بازرگانی دولتی ایران بپردازد. این قانون به دلیل جداسازی بخش بازرگانی کشاورزی از بازرگانی سایر بخش‌های تولیدی و تجاری به «قانون انتزاع» معروف بود و البته به این هم معروف بود که درست و کامل اجرا نمی‌شود.
اما از سال ۹۸ ناگهان این وظایف تخصصی با تصویب هیئت‌وزیران از وزارت جهاد کشاورزی دوباره به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار شد. قانون انتزاع برای ۲ سال معلق شد و با سردرگمی وضعیت، مشکلات هم شروع شد؛ نه‌فقط برای یک محصول خاص بلکه برای بسیاری از اقلام عمده کشاورزی. این تصمیم هیئت‌وزیران ازنظر بسیاری لغو مصوبه مجلس بود و مشکل قانونی داشت. پس‌ازآن هم نوعی بلاتکلیفی و معطلی ایجاد شد که بالاخره چه باید کرد و کسی هم نمی‌دانست چه می‌شود.
همان سال ۹۸ وقتی معلوم شد گوجه‌فرنگی‌ها روی زمین نچیده، خراب می‌شوند و هدر می‌روند خرید تضمینی هم آغاز شد ولی گوجه‌کاران گلایه داشتند که این کار پس از خرابی مقدار زیادی محصول روی زمین و پس از فروش بخش عمده محصول به دلالان و کارخانه‌های رب سازی به قیمت پایین انجام‌شده است.
داد گوجه‌کاران در آمد!
بهار امسال با وقوع کرونا کشاورزان از همیشه دست تنهاتر شدند و به دلایل مختلف، هزینه‌های تولید و برداشت محصول هم بالاتر رفت. قیمت هم پایین آمد و درحالی‌که سال گذشته گوجه‌هایی که هر کیلو ۸۰۰ تومان قیمت داشت روی زمین خراب می‌شد امسال معلوم شد کارخانه‌های رب سازی گوجه را کیلویی فقط ۶۰۰ تومان می‌خرند! دوباره موقع برداشت محصول معلوم شد گوجه‌کاری به‌صرفه نبوده و گوجه‌ها روی زمین ماند. این بار گوجه‌کاران استان‌های جنوبی کشور به‌ویژه کرمانی‌ها به اعتراض و اطلاع‌رسانی پرداختن که به داد گوجه‌ها برسید که در حال خراب شدن است.
جهادی‌ها به میدان آمدند
همزمان خبرهای دیگری هم منتشر شد؛ گروه‌های جهادی که بیشتر در حوزه مقابله با کرونا فعالیت می‌کردند در شهرها و روستاهای دور و نزدیک به کمک کشاورزان شتافتند. فعالیت این گروه‌های جهادی ماجراهای جالب و درس‌های مهمی داشت. یک گروه جهادی در کرمان فعال شد و برای عرضه گوجه هایی که روی دست کشاورزان مانده بود با سازمان مرکزی میوه‌و‌تره‌بار کرمان هماهنگی انجام داد. علاوه‌بر‌آن امکاناتی مهیا کرد تا بخشی از گوجه‌ها با هزینه حمل کمتر به تهران برسد. این‌طوری قیمت خرید محصول از گوجه‌کاران کمی افزایش یافت تا ضرر که نکنند هیچ، سود هم گیرشان بیاید.
گروه جهادی جنت الحسین(ع) در جیرفت برای گوجه‌هایی که روی زمین مانده بود چاره ای دیگر اندیشید: کارآفرینی برای بانوان سرپرست خانوار. این بانوان از قبل شناسایی شده بودند و چه کاری برایشان بهتر از کار زمین و مزرعه. این بانوان با دستمزدی مناسب گوجه‌ها را چیدند و برکت به کار آمد؛ گوجه‌ها راهی تهران شد برای فروش با قیمت بهتر. ولی در میانه راه تصمیم گرفتند به جای فروش یکباره محصول، آن را توسط ۳ گروه دیگر از بانوان سرپرست خانوار تهرانی به رب تبدیل کنند. همان گوجه‌ها که روی زمین مانده بود و قرار بود خراب شود با همت و پیگیری یک گروه جهادی، برکت روی برکت شد. معلوم شد با پیگیری و دلسوزی و همت جمعی می‌توان کارها کرد و چه کارهایی! نمونه ها زیاد است؛ گروه جهادی محمد رسول الله(ص) از گوجه‌هایی که روی دست کشاورزان دلگانی مانده بود با کمک بانوان بلوچ، رب درست کردند و به خارج از استان سیستان‌و‌بلوچستان هم فرستادند برای فروش.
