مطالبه بر حق خانواده ها در فضای مجازی

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،سال گذشته، با فیلتر شدن تلگرام، مردم به استفاده از شبکه‌های داخلی دعوت شدند و به جهت اطمینان مردم به شبکه های پیام رسان داخلی، موج عظیمت به سمت این شبکه ها افزایش پیدا کرد اما راه اندازی تلگرام طلایی و هاتگرام که به گفته معاون قضایی دادستان کل کشور، فعالیتی غیر قانونی و برخلاف دستور قضایی بود، باعث شد این شیب استقبال کاهش چشمگیری پیدا کند.

با تعطیلی مدارس پس از شیوع ویروس کرونا در کشور و لزوم استفاده از برنامه های آموزشی در شبکه های ا جتماعی، بار دیگر موج استقبال از شبکه های پیام رسان داخلی اتفاق افتاد.

این فرصت که می توانست با حمایت دولت از زیر ساخت های شبکه های اجتماعی داخلی به آشتی میان مردم با شبکه های اجتماعی داخلی تبدیل شود، بار دیگر با اقداماتی از جمله کم بودن توان پشتیبانی این شبکه ها در این سطح و حجم از استقبال مردم و عدم حمایت دولت از آن ها، بار دیگر از دست رفت.

دولت برای رفع سرگردانی دانش آموزان و معلم ها که بزرگترین و مهمترین قشری بودند که در شیوع ویروس کرونا دچار مشکل شدند، «شبکه اجتماعی شاد» را راه اندازی کرد.

از آنجا که به امید خدا، چند ماه بعد جشن شکست ویروس کرونا را در کشور برگزار خواهیم کرد، تهدید حضور کودکان و نوجوانان در شبکه های اجتماعی و منوط شدن آموزش آن ها به اتصال اینترنت، فرصت خوبی برای آشنایی با شبکه های اجتماعی داخلی است.

دولت می توانست با حمایت از شبکه های اجتماعی داخلی فرصت آشنایی خانواده ها با قابلیت های موجود در آن ها را ایجاد کند. در حال حاضر با وجود مشکلات عدیده ای که در شبکه های اجتماعی داخلی وجود دارد، بسیاری از کاربران با رویکرد حمایت از محصولات ایرانی، به این شبکه ها روی آورده اند.

از جمله این شبکه ها، «شبکه اجتماعی ایتا» است که فضای شبیه سازی شده به تلگرام و قابلیت نصب نسخه دسکتاپ آن، از جمله مزیت هایی بود که موجب اقبال عمومی شد، وجود کانال های مختلف و متنوع و نیز سرعت بالای انتقال اطلاعات در آن نسبت به دیگر شبکه های اجتماعی از دیگر مزیت های آن بود.

با مروری بر مشکلاتی که این شبکه های اجتماعی دارند و عملکرد دولت به نظر می رسد، طرح حمایت از پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی داخلی که دبیر شورای عالی فضای مجازی در ۷ اسفند ۱۳۹۵ از آن خبر داد، هنوز عملی نشده است.

در این طرح با عنوان«ساماندهی پیام رسان های داخلی و شبکه های اجتماعی»، اعمال مکانیزم‌های حمایتی و تشویقی جهت راه‌اندازی و توسعه پیام رسان و شبکه های اجتماعی در داخل کشور برای هر دستگاه تعیین شده است.

این شبکه های اجتماعی با سرمایه های بعضاً شخصی و بدون حمایت دولت در حال ادامه حیات هستند اما این عدم حمایت باعث شده که نتوانند همپای رقیبان قوی خود در خارج از کشور، رشد کنند.

به جز بحث بومی بودن این شبکه ها، امتیاز مهم آن از نظر امنیتی، عدم سرقت اطلاعات و نیز امکان پیگیری شکایت های مردمی از راه اندازی کانال های غیراخلاقی یا سوء استفاده از کاربران است، امتیازی که در هیچ یک از شبکه های اجتماعی غیرایرانی چندان عملی نیست.

سرقت اطلاعات در فیس بوک و تلگرام مسبوق بود و چند روز گذشته، خبر لو رفتن اطلاعات کاربران در «شبکه اجتماعی واتساپ» که به عنوان یک شبکه اجتماعی محبوب، به تازگی مورد استقبال کاربران ایرانی قرار گرفته بار دیگر لزوم توجه به شبکه اجتماعی داخلی را گوشزد می کند.

در این خبر آمده است که واتس‌اپ ادعا می‌کند اختلالی را برطرف کرده که شماره موبایل کاربران را در نتیجه جستجوی گوگل نشان می‌دهد، البته به نوشته تک کرانچ این نخستین بار نیست که باگ مذکور فاش شده است و وب سایت WaBetaInfo نیز در ماه فوریه ۲۰۲۰ به این اختلال اشاره کرد.

هرچند در حال حاضر به نظر می‌رسد این اختلال برطرف شده اما همچنان یک شکاف امنیتی بزرگ است که حداقل طی چندماه گذشته وجود داشته است.

نکته قابل توجه اینکه تا کنون موضوع لو رفتن اطلاعات کاربران در شبکه های اجتماعی داخلی منتشر نشده است و این امتیازی است که باعث می شود توجه ایرانیان به شبکه های اجتماعی داخلی بیشتر شود.

موضوع مهم دیگر در این فرایند، امکان فیلترینگ اطلاعات و دسترسی ها برای خانواده هاست تا بتوانند با دغدغه کم اجازه فعالیت کودکان و نوجوانان خود را به استفاده از اینترنت بدهند که این بستر تا حد زیادی در شبکه های اجتماعی داخلی فراهم شده است زیرا بیشتر این شبکه ها، دارای اطلاعات طبقه بندی شده و متناسب با ارزش های اسلامی ایرانی است که در غیر این صورت نیز به طور جدی و سریع قابل پیگیری است و این گامی در جهت رسیدن به اینترنت پاک محسوب می شود که هر روز نسبت به روز گذشته، لزوم آن برای خانواده ها احساس می شود و لازم است که متولیان امر نسبت به عملی شدن این مطالبه مردمی اقدام کنند.

طنین یاس - زهرا باقری