بی مهری به فرزند، رفتار غیرانسانی که مواد افیونی بر والدین تحمیل می کند

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، اعتیاد یکی از آسیب های اجتماعی است که خود سرمنشاء بسیاری از آسیب های فردی، خانوادگی و اجتماعی دیگر است. چند دهه پیش بحث اعتیاد که پیش می آمد فکر انسان به سمت و سوی مرد بالغی می رفت که خودخواسته به انواع مواد مخدر صنعتی یا سنتی گرفتار شده است. اما قریب سه دهه است که بحث اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی و بیماری در بین زنان به ویژه زنانی که پدر معتاد یا همسر معتاد داشته اند، مطرح شده است.

هر چند آمار دقیقی از جمعیت زنان معتاد در کشور ما وجود ندارد اما بنابر گفته دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در ایران دو میلیون و ۸۰۰ هزار معتاد وجود دارد که ۶ درصد از آن سهم زنان است! نکته مهم اینکه این روند همچنان به سیر صعودی خود ادامه می دهد تا جایی که رشد اعتیاد در ایران سه برابر رشد جمعیت کشور ماست! و میانگین سنی اعتیاد زنان ایرانی نیز ۲۶ سال و ۲ ماه براورد شده است.

فرو رفتن زنان در منجلاب مواد مخدر از هر نظر با مردان متفاوت است! این تفاوت می تواند از منظر تأثیرات مواد مخدر بر جسم و روان آنها باشد تا آسیب های متفاوتی که اعتیاد زن بر خانواده و جامعه وارد می سازد. حتی در چرایی گرایش زنان به مواد مخدر نیز تفاوت های زیادی نسبت به مردان وجود دارد. فرزانه سهرابی معاون اجتماعی موسسه کادراس - موسسه تحقیقات، رهیافت‌ها و مطالعات بین المللی مواد مخدر در این زمینه معتقد است: تغییرات هویتی زنان و درک آنـها از خود اجتماعی، فردی و بازتعریف نقش‌های زنانه و دخترانه و تحولات جامعه مدرن از دلایل اصلی تغییرات مداوم الگوی مصرف است.

اگر از اینکه زنان اعتیاد به مواد مخدر را مصرف خطرناک ترین مواد مخدر مثل شیشه و هروئین شروع می کنند، اگر از این واقعیت که هورمون‌های جنسی در زنان مبتلا به اعتیاد عوارض و پیامدهای منفی روحی و جسمی شدیدتری در آن‌ها نسبت به مردان ایجاد می‌کند به دلیل تصدیع در مطلب بگذریم، بزرگترین آسیبی که اعتیاد بر زنان وارد می کند فروپاشی بینان خانواده است! اعتیاد باعث می شود فرد نقش‌های اجتماعی، معنوی و عاطفی خود در سطح جامعه و خانواده را به درستی ایفا نکند و علاوه بر زندگی فردی، زندگی اجتماعی‌اش به شدت آسیب می‌بیند.

زن معتاد در اکثر مواقع حس مادری و همسری و فرزندی خود را با هر بار مصرف موادافیونی، می سوزاند و از بین می برد. وجود پدر و مادر معتاد ، مخصوصا مادر معتاد باعث می شود ثبات عاطفی و روانی در خانه و خانواده از بین برود این امر سبب می شود تا کودک در کانون خانواده ، جایی که باید اساسی ترین محیط زندگی و رشد او باشد، بیشترین آسیب ها را ببیند!.

اگر معتادان را گرفتاران و بیماران مواد مخدر بدانیم و بر اساس این تفکر به دنبال ترک اعتیاد و بهبود سلامت روحی و روانی آنها هستیم باید گفت که فرزندان والدین معتاد به ویژه مادران معتاد! قربانیان اعتیاد محسوب می شوند، قربانیانی که باید علاوه بر راه چاره برای درمان شان به دنبال احقاق حقوق ضایع شده آنها نیز بود.

این کودکان قربانیان مظلومی هستند که ناخواسته حتی از دوران جنینی معتاد بوده و در بدو تولد به آمار معتادان کشور اضافه شده اند یا در خردسالی به دلیل اعتیاد پدر و مادر، مواد مخدر به دست می گیرند و در کودکی مصرف کننده هایی حرفه ای می شوند! از طرف دیگر برخی از کودکانی که والدین معتاد دارند به صورت مصرف بخوری معتاد می شوند! مصر ف بخوری، بدین معنا است که کودک در محیط‎های آکنده از دودِ مواد، تنفس دائم دارد که این شرایط می ‌تواند او را به مصرف مواد سوق دهد یا مواد اعتیاد آور را وارد بدن وی کند.

در هر صورت با توجه به اینکه یکی از مهمترین آثار و نتایج اعتیاد والدین الگوبرداری فرزندان است. این فرزندان به طور حتم با مشاهده اعتیاد والدین به سمت مواد مخدر هدایت و با خطر اعتیاد روبه‌رو می شوند و این نکته ای است که غفلت از آن ما را با جمعیتی هر چند کوچک از کودکان معتاد رو به رو خواهد کرد.

چند روز پیش انتشار کلیپی که در آن پسر بچه ای سه سال را به مصرف مواد مخدر وادار می کردند، نه تنها انتقادات شدیدی را در پی داشت بلکه احساسات عمومی را نیز تا حد زیادی جریحه دار کرد! متأسفانه این اولین باری نیست که شاهد انتشار چنین کلیپ هایی از سوی برخی از والدین به ویژه پدران معتاد هستیم! تبلیغ فروش مواد مخدر توسط بچه ای خردسال، خودنمایی کردن پدر معتاد با آموزش فرزندش برای درست استعمال کردن مواد مخدر، استفاده از کودکان و خردسالان برای فروش مواد مخدر در پارک ها و حتی برخی از میادین شهر .. از آسیب هایی است که برخی از والدین معتاد به فرزندان خود وارد می کنند!.

به گفته پلیس که پدر خاطی را دستگیر کرده است ، او که خود معتاد است، تنها انگیزه اش را در ترقیب فرزند خردسالش به استعال مواد مخدر ، سرگرمی و شوخی عنوان کرده است! اینکه پلیس به این سرعت توانسته است پدر خاطی را دستگیر کند اگر چه ارزشمند است ولی در نتیجه عمل زشت این پدر و سایر والدین معتادی که دست به چنین اعمال ضدانسانی می زنند، هیچ تأثیری نخواهد داشت. این قضیه دردناک باید از سمت مسئولین ذی ربط به عنوان پدیده ای که حقوق کودک را از جنبه های مختلف سلامت روانی، سلامت جمسی و .. خدشه دار می کند، پیگیری شود!

به نظر می رسد با وجود دیده نشدن زنی به عنوان مادر در این کلیپ یا منتشر کننده این فیلم همسر مرد بوده است که خود نیز معتاد است که به این شکل از روند اعتیاد فرزندش فیلم می گیرد و با آن تفریح می کند یا مادر به دلیل اعتیاد پدر او را ترک کرده و پسر خردسال از مهر و مدیریت مادرانه در منزل بی بهره است!

بی مهری والدین به فرزند مخصوصا مادر معتاد نسبت به فرزندش نه ذاتی است نه اکتسابی بلکه یک رفتار جبری است! جبری که مواد مخدر بر پدر و مادر وارد می کند! شاید بتوان این گون گفت که یکی از مهمترین آثار و نتایج اعتیاد والدین بی توجه به فرزندان است؛ رخوت ناشی از مصرف مواد مخدر والدین را گرفتار می‌کند و این امر بی‌شک تربیت و پرورش فرزندان را تحت تاثیر قرار می دهد. بی توجهی والدین، موقعیت لذتبخش اما کاذب آزادی و استقلال را برای فرزندان فراهم می سازد اما بی تردید در بزرگسالی این موضوع آنها را با آسیب های اجتماعی متعددی روبه رو می کند.

طنین یاس - منیره غلامی توکلی