برای تشریح اهداف نگارش این یادداشت بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 26 شهریور ۱۳۹۶ در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی را یادآوری می کنم که نسبت به بالا بودن تصادفات رانندگی در کشور هشدار دادند و با تأکید بر برنامه‌ریزی دقیق، سریع و جامع برای مقابله با این پدیده و کاهش عوامل اثرگذار در وقوع تصادفات فرمودند: «در موضوع تصادفات جاده‌ای باید نیروی انتظامی و دستگاه‌های دیگر همچون وزارت راه و مراکز صنعتی، سهم خود را در جلوگیری از بروز چنین حوادث تلخ و ناگواری مشخص کنند و با برطرف کردن نقاط ضعف، وظیفه خود را انجام دهند».
با توضیح این فرمایشات رهبر انقلاب موضوع کمی روشن تر شد؛ در ادامه بد نیست به این مطلب هم اشاره شود که: بر اساس گزارش پلیس و دیگر دستگاه‌های مسئول، از میان عوامل سه‌گانه بروز تصادفات جاده‌ای در ایران، سهم خطای انسانی ۷۰درصد، ایمن نبودن جاده‌ها ۲۳درصد و کیفیت پایین خودروها ۷ درصد بوده است.
برگردیم به حوادث شهرستان ری؛ چهارشنبه 19 شهریور 99 در محور سه راهی غنی آباد به سمت امین آباد؛ راننده یک دستگاه تریلر بونکر حمل سیمان در حاشیه جاده بنا به دلایلی توقف می کند؛ اما بعد از مدت کوتاهی به علت نقص در ترمز دستی، تریلر که حامل سیمان فله و در شیب ملایمی متوقف بوده، به حرکت می افتد و خیلی سریع شتاب گرفته و به خاطر قرار داشتن در پیچ منتهی به میدان یا (تقاطع غنی آباد - محور امام رضا(ع)- جاده ورامین) از جاده خارج شده و به خاطر اختلاف سطح حدود سه – چهار متری مسیراصلی و حاشیه راه، در گودی کنار مسیر سقوط می کند که به دنبال آن تانکر حامل سیمان واژگون می شود. اما خوشبختانه در آن لحظه هیچ خودرویی در مسیر مقابل وجود نداشته در غیر این صورت الان باید خانواده هایی داغدار می شدند.
متاسفانه برخورد پلیس در اینگونه موارد با خبرنگاران بسیار نا مناسب است و هنگام تهیه گزارش از پلیس حاضر در صحنه ضمن برخورد ناشایست با خبرنگار بسیج، اظهار میدارد: برو بابا! وای نستا! دنبال سوژه می گردی در فضای مجازی پخش کنی مطرح شوی!!!... و خبرنگار بسیج را ُهل می دهد.
اما موضوع مهم تر اینکه : متأسفانه ضعف مدیریت استان و بی‌توجهی به ایمنی مردم در حاشیه های جنوبی شهر تهران زمینه‌ساز اتفاقات ناگوار در این مناطق شده است و همیشه ضرر و زیان این حوادث را مردم متحمل می شوند و آخرین نفری که در مظان اتهام قرار می‌گیرد، مسئولان هستند و فرافکنی همیشه در جایگاه نخست دفاعیات آنها قرار دارد. در هیچ تصادفی، جاده یا مسئولین جاده‌ای مقصر نیستند و رانندگان باید مهارت لازم را داشته باشند؛ اما پرسش این است که بالأخره فکری برای این جاده‌ها خواهد شد یا نه؟ شاید یک درصد این اتفاقات جاده‌ای به دلیل غیر استاندارد بودن جاده‌ها باشد، و اگر منصفانه بخواهیم نگاه کنیم نباید از این یک درصد هم چشم‌پوشی کرد.
براساس تبصره ی 3 ماده ی 14 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مقرر میدارد: در صورتی که بر اساس نظر کارشناسان تصادفات نقص راه یا وسیله ی نقلیه مؤثر در علت تصادفات باشد، حسب مورد متصدیان ذیربط، مسؤول جبران خسارات وارده بوده و با آنان برابر قانون رفتار خواهد شد اما در سایه نا آگاهی شهروندان از قوانین، تا کنون به غیر از راننده، هیچ یک از مسئولانی که در سایه امن نشسته اند مقصر شناخته نشده اند.
شایان ذکر است که از «شبه میدان» یا «سه راهی غنی آباد» یا « تقاطع مرگ» یا هر نام دیگری که برایش می گذاریم تا ابتدای روستای امین آباد فاقد روشنایی است . همچنین کمربندی جاده امام رضا(ع) – جاده ورامین و امتداد آن تا کهریزک و... نیز فاقدروشنایی بوده و در بخشی از مسیر از جمله روی پل ها جاده بدون علائم راهنمایی باریک می شود و خدا می داند که در طول هفته چندین تصادف و حادثه مرگ بار در این محدوده اتفاق می افتد. امید است که مسئولان ذیربط در این خصوص هر چه سریع تر به فکر راه چاره ای باشند. کوتاهی از جانب هر دستگاه یا ارگان ذیربطی که باشد اگر در دنیا جوابگوی کم کاری هایش نباشد، در قیامت باید نسبت به حق الناس و خسارت هایی که به مردم به خاطر بی توجهی در انجام ماموریت ها انجام داده اند پاسخگو باشند.
علی اشرف خانلری
