سرمازدگی در سال‌های اخیر به غم بزرگ باغداران و کشاورزان شاهرودی تبدیل شده و کاهش خسارت‌ها در این بخش گویا بیش از همیشه، «پول» می‌خواهد؛ اما همه کشاورزی شاهرود، این اوضاع غم‌بار نیست.
به گزارش خبرگزاری بسیج از شاهرود، بخش کشاورزی با همه زیرمجموعه‌هایش این روز‌ها برای کشورمان اهمیت زیادی دارد. در شرایطی که ایران اسلامی انواع تحریم‌ها و اقسام نامروتی‌های خارجی را تجربه می‌کند، بخش کشاورزی می‌تواند در تأمین امنیت غذایی کشور و رفع بخش مهمی از نیاز‌ها مؤثر باشد.همین ضرورت کافی است تا مسؤولان امر به‌ویژه دولت، نگاه خود را به بخش کشاورزی بیش از همیشه به سمت «حمایت» بچرخانند و باغداران، کشاورزان، دامداران و فعالان این عرصه را دریابند.
سرمازدگی در سال‌های اخیر به غم بزرگ باغداران و کشاورزان شاهرودی تبدیل شده و کاهش خسارت‌ها در این بخش گویا بیش از همیشه، «پول» می‌خواهد؛ اما همه کشاورزی شاهرود، این اوضاع غم‌بار نیست.
تلاش‌های خوبی برای ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری در «قاره کوچک» انجام شده و سهم بزرگی از تولیدات استان سمنان مختص به این شهرستان است که باید به آن توجه شود؛ در ادامه گفت‌وگویی را با «علی‌اصغر حجی»، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود بخوانید.
ایران با کمبود آب مواجه است
سوال: با سلام و احترام. برای آغاز گفت‌وگویمان بفرمایید شرایط کشت و کشاورزی در شرق استان سمنان و مشخصاً شهرستان شاهرود چگونه است و چه ضرورت‌هایی در این حوزه احساس می‌شود؟
حجی: با سلام و سپاس بابت این فرصت. دغدغه کشور در خصوص امنیت غذایی امروز قابل توجه است. ما در کشور منابع تولید زیاد داریم؛ اما ایران یک کشور بیابانی محسوب می‌شود و با کمبود آب مواجه است.
۷۵ درصد منابع آب کشاورزی زیرزمینی است و در مناطق بیابانی نزدیک ۹۰ درصد این آب‌ها در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.
آب در بخش کشاورزی دارای اهمیت بالایی بوده و متعاقب آن امنیت غذایی، اشتغال و توسعه سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی منوط به پایداری آب است و این موضوع جدی گرفته نمی‌شود.
تنها ۱۰ درصد بارندگی‌ها به سفره‌های زیرزمینی تزریق می‌شود
سوال: بارندگی‌ها در شاهرود چقدر کفاف تأمین آب بخش کشاورزی را می‌دهد؟
حجی: سالانه هفت میلیارد مترمکعب بارندگی در شهرستان شاهرود داریم. ۹۰ درصد این باران‌ها، اما تبخیر شده و تنها ۱۰ درصد به سفره‌های زیرزمینی تزریق می‌شود که این میزان برابر مقدار آبی است که از چاه‌های شهرستان بیرون می‌آید.
سوال: در این شرایط، راهکار چیست و فکری برای کنترل روان‌آب‌ها شده است؟
حجی: ایجاد استخر‌های زیاد به خاطر عایق بودن مانع از نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی می‌شود و منبع آب زیرزمینی را تهدید می‌کند.
در راستای امنیت غذایی و جهش تولید و پایداری اشتغال کشاورزی باید مسأله آب را جدی گرفت.
با توجه به سیاست جهاد کشاورزی در سال جدید و توجه به سیستم‌های نوین آبیاری، رکورد بی‌نظیری در شهرستان شاهرود به ثبت رسیده است.
حدود یک‌هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی بخش بیارجمند به سیستم آبیاری نوین مجهز شده که گام مهمی برای افزایش بهره‌وری مصرف آب در سطح زیر کشت است.
این اقدام در مدت یک سال در یک‌هزار و ۳۷۲ هکتار از اراضی محروم‌ترین منطقه استان سمنان اجرا شده است.
شاهرود شهر قنوات بوده است
سوال: شیوه‌های آبیاری سنتی، اما هنوز هم آب‌بر هست؛ ولی به‌هرحال باید داشته‌ها هم صیانت شود.
حجی: شاهرود شهر قنوات بوده است و باید آنها را زنده نگه داریم. در سال گذشته ۵۱ قنات در شهرستان شاهرود با اعتبار سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان احیا شده است و این اقدام ادامه دارد.
سیستم آبیاری نوین در روستا‌های تل، قلعه‌نو خالصه، امین‌آباد و فرح‌آباد زیراستاق شاهرود به‌طور کامل اجرا شده است.
متوسط اجرای سیستم آبیاری نوین در کشور ۲۳ درصد، در شهرستان شاهرود ۲۴ درصد و در منطقه خارتوران بیارجمند ۶۰ درصد است و ما از کشور در این زمینه عقب نیستیم و در حال اجرای این طرح هستیم.
سوال: یکی از مشکلات حوزه کشاورزی، راه‌های دسترسی به مزارع و زمین‌هاست. در این بخش چه اقداماتی صورت گرفته است؟
حجی: در ۶ ماه نخست امسال، ۲۲ پروژه جاده بین مزارع به طول ۳۳ کیلومتر در این شهرستان اجرا شده که راه‌های دسترسی بین مزارع و راه شوسه و راه اصلی مهم محسوب می‌شوند.
۱۴ کیلومتر انتقال آب انهار در ۶ ماه نخست امسال از منبع آبی تا مزرعه انجام شده است که تا ۶۰ درصد هدررفت آب را کاهش می‌دهد و ۷۰ درصد آبیاری مزارع شاهرود سنتی هستند که باید در این راستا گام برداریم.
در ۶ ماه نخست امسال یک‌هزار و ۱۷۹ هکتار آبیاری نوین در شهرستان اجرا شده است.
لزوم تغییر رویکرد زیرساختی در بخش کشاورزی
شاهرود: وضع در حوزه اختصاص و تحقق اعتبارات و نیز تولید محصولات کشاورزی و دامی چگونه است؟
حجی: اعتبار جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود، ۱.۴ میلیارد تومان بوده و تغییر رویکرد زیرساختی در بخش کشاورزی و در درجه اول آب ضروری است.
در درجه دوم، باغبانی شهرستان شاهرود است که بیش از ۱۸ هزار هکتار باغ در شهرستان در مقابل ۱۷ هزار هکتار زراعت داریم و ۳۵ درصد سطح، زیر کشت زردآلو و بعد انگور و بعد پسته است.
شهرستان شاهرود در زراعت، تولیدات باغی و دام رتبه اول استان را دارد.
۶۰ درصد شیر و ۳۰ درصد مرغ استان در شاهرود تولید می‌شود و نزدیک ۳۰ هزار دام سنگین و ۵۰۰ هزار دام سبک در شهرستان وجود دارد.
انگور بهره‌وری بالایی در شهرستان دارد و در صدر محصولات باغی است. ۶۵ درصد محصولات باغبانی شهرستان انگور است.
الگوی کشت متناسب با محدودیت‌هاست و انگور ۳۰ درصد آب نسبت به زردآلو کمتر استفاده می‌کند.
مزیت خوب شهرستان شاهرود، شترداری است. ایستگاه پرورش شتر در طرود در زمینه اصلاح نژاد فراهم شده و مهم‌ترین مزیت شتر، شیر آن است.
باید به سمت باغ‌های مدرن برویم
سوال: دنیا امروز به سمت مدرن‌سازی کشاورزی می‌رود. نباید منابع آبی را به این سادگی از دست بدهیم. قبول دارید؟
حجی: بله. باید به سمت باغ‌های مدرن و اصلاح الگوی کشت برویم. باغات مدرن متراکم با پایه‌های رویشی و سامانه‌های دفع خطرات جوی باید مورد توجه باشد و توسعه باغات مقاوم به خشکی در دستور کار است.
انتقال تولیدات صیفی‌جات به گلخانه مهم‌ترین هدف ماست و امسال ۲۰ هکتار سطح زیر کشت گلخانه‌ای رفت و این موضوع دنبال می‌شود؛ چراکه تولید در آن، ۱۰ برابر زمین زراعی، اما آب مصرفی همان مقدار زراعت است.
مهم‌ترین اقدام جهاد کشاورزی، توسعه کیفی مجتمع‌هاست و امسال برای سه مجتمع بهینه‌سازی امور مثل گازکشی و ایجاد منبع آبی را انجام داده‌ایم؛ هر چند کمبود آب در مجتمع‌های دامداری وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
خارشتر می‌کاریم
سوال: در حوزه تأمین نهاده‌های کشاورزی و دامی در شاهرود وضع چگونه است؟
حجی: تولید علوفه‌های مقاوم به خشکی مزیت بسیار مهمی در شهرستان شاهرود است. یونجه در هکتار، ۱۲ هزار مترمکعب آب در سال مصرف می‌کند و تا ۱۲ تن محصول دارد؛ اما خارشتر حداکثر دو هزار مترمکعب در سال استفاده آب دارد و حدود هشت تا ۱۰ تن محصول در هکتار می‌دهد که بسیار به‌صرفه است.
خارشتر را می‌توان برای دام استفاده کرد و افزایش وزن داد و صرفه‌جویی بسیاری در خوراک دام دارد و سرمایه‌گذاری در این راستا مهم است.
این گیاه با فرآوری می‌تواند جایگزین سویا شود و در کنار آن، ما در راستای استفاده از پروتئین حیوانی، واحدی را در اداره راه‌اندازی کردیم و تلاش داریم جایگزین سویا برای طیور فراهم شود.
این امر امنیت غذایی ایجاد می‌کند و در محوریت اقتصاد مقاومتی است.
در بحث اقتصاد مقاومتی، موضوعات سیستم آبیاری نوین، باغات مدرن، میل ورم و خارشتر موردتوجه است که در حوزه‌های فشار دشمن شناسایی و برای رفع آن برنامه عملیاتی تعریف و اجرا خواهد شد.
مدیریت در مناطق خشک خاص باشد
سوال: اقدام جدیدی که توانسته باشد تحولی در بخش کشاورزی شاهرود ایجاد کند، را کدام موضوع می‌دانید؟
حجی: توسعه واحد‌های کم‌مصرف مثل شترمرغ و شتر که در تأمین امنیت غذایی اهمیت دارند، در دستور کار است.
اعتقاد ما در شهرستان شاهرود این است که نحوه مدیریت در مناطق خشک باید به‌صورت انباری با مکانیسم‌های خاص خود باشد.
زنجیره دام سبک در شهرستان شاهرود در حال شکل‌گیری است و به تولید ماهی تیلاپیا که ارزان‌قیمت و برای آب‌های گرم است، توجه داریم و در استخر‌های ذخیره آب، می‌توان این ماهی را تولید کرد.
پرورش شتر؛ از طرود تا مزینان
سوال: در حوزه اشتغال‌زایی چه اقدامی انجام شده است؟
حجی: مشاغل خانگی برای ما اهمیت زیادی دارد.۳۰ غرفه از شهرداری شاهرود در اختیار ماست و تلاش داریم با شناسه‌دار کردن بهداشتی، توجه به کیفیت محصولات و برندسازی، این صنایع را نیز ارزشمند و جایگاه‌دار سازیم.
تلاش داریم در مسیر پرورش شتر از طرود تا مزینان که کریدور پرورش شتر است، پنج مرکز جمع‌آوری شیر ایجاد شود.
زیرساخت تولید شیر خشک شتر و مجتمع‌های شترداری مهم بوده و در طرود، احمدآباد و رضاآباد واگذاری زمین و ایجاد مجتمع در حال انجام است.
استحصال آب باران در شهرستان مهم است. اکنون یک باغ دیم در خارتوران ایجاد شده که با استفاده از دانش بومی و تخصصی جدید بادام، زرشک و گل محمدی و انگور را پرورش می‌دهد و با استفاده از سامانه، آب باران را پای محصول می‌آوریم.
راه‌اندازی آزمایشگاه کنترل کیفی خوراک دام در شهرستان شاهرود هم انجام گرفته و با این آزمایشگاه، کیفیت نهاد‌های وارد شده به کارخانه خوراک دام و تولیدات این کارخانه‌ها ارزیابی می‌شود.
کشت ۷۰ هکتار گل محمدی در شهرستان و توجه به گیاهان دارویی از دیگر موارد مهم است. خرید دو هزار نهال خرما و توسعه نخلستان‌های طرود هم در دستور کار قرار دارد.
توجه به مزارع پرورش شترمرغ که دام آینده و ارزان بوده، مورد تأکید ماست و در این راستا نیز حمایت جدی مسؤولان و توجه طیورداران را می‌طلبد.
سرمازدگی؛ غم بزرگ کشاورزان و باغداران شاهرودی
سوال:سرمازدگی غم بزرگ کشاورزان و باغداران شاهرودی است. در این زمینه باید چه کرد؟
حجی: اولین سامانه ضد تگرگ شمال شرق کشور در شاهرود نصب شده است. اگر این سامانه‌ها نصب شود، خسارت تگرگ که اکنون نزدیک ۴۰۰ میلیارد تومان برای شهرستان بوده، کاهش پیدا می‌کند.
برای هر هکتار یک میلیون تومان هزینه سامانه است و این سامانه با هزینه ۱۰۰ میلیون تومان، ۱۰۰ هکتار را پوشش می‌دهد و عمر دستگاه ۳۰ سال است و ما در راستای خرید آن وام هم اعطا می‌کنیم.
گزارش و گفتگو: علی عامری
اخبار مرتبط
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار
