به گزارش خبرگزاری بسیج، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در گفتگویی که با سایت انتخاب داشته، مطالب جالبی درباره مسائل روز کشور و بینالملل بیان کرده است. بخشهای مهمی از این مصاحبه البته زیاد به مذاق اصلاحطلبان خوش نیامده و حتی بخشی از این مصاحبه از متن گفتگوی منتشر شده حذف شده است.
بخش اول از قسمتهای کمتر دیده شده گفتگوی ظریف مربوط به پاسخ وی به سوالی درباره ارتباط او و بایدن است. زمانی که مصاحبهکننده با شوق و ذوق و به عنوان اولین سوال از وی درباره روابط «دوستانه و حسنه» وی با جو بایدن سوال میکند و بر خلاف انتظارش با این پاسخ روبرو میشود: «در ابتدا ضروری است به این نکته توجه داشته باشیم، روابط میان یک کارگزار جمهوری اسلامی ایران با یک سناتور آمریکایی دوستانه نیست و بیشتر میتوان عنوان روابط کاری را بر آن اطلاق کرد. حتی این روابط را نمیتوان شخصی و حسنه نیز نامید، بلکه میتوان آن را به عنوان روابط کاری بر اساس احترام متقابل ارزیابی کرد. زمانی که در سازمان ملل متحد، نمایندگی ایران را برعهده داشتم در سطحی تخصصی، چندین جلسه با جو بایدن داشتهام.»
ظریف ادامه میدهد: «بایدن به طور حتم نسبت به دونالد ترامپ، تفاوت زیادی در نگاه به سیاست خارجی دارد؛ او از دهه 1970 تا کنون در عرصه سیاست خارجی آمریکا نقشآفرینی داشته و بیشتر از ترامپ با حوزه سیاست خارجی آشنا است اما این بدین معنا نیست که مواضع او قابل قبول است. باید توجه داشته باشیم که در هر صورت مواضع او، نمایانگر رویکرد دولت آمریکا است.»
او با ذکر این نکته که «به طور حتم بایدن در چارچوب منافع ملی آمریکا عمل میکند» سخنش را اینطور ادامه میدهد: «در دوران بایدن نیز به طور حتم دولت آمریکا با جمهوری اسلامی ایران مشکلاتی اساسی خواهد داشت. اما در دوران باراک اوباما نیز چنین بود. در دوران ریاست جمهوری اوباما نیز روابط میان تهران و واشنگتن دوستانه نبود و سطحی از اختلاف میان طرفین وجود داشت؛ اما مقداری از تنش و تشنج غیرضروری میان دو طرف کم شده بود.»
او در ادامه تاکید زیاد بر سیاست خارجی در حل مشکلات کشور را محکوم کرده و میگوید: «بر این باور هستم که متاسفانه خیلی از جناحها آینده را بر اساس سیاست خارجی تعیین میکنند. سیاست خارجی یک عنصر در آینده کشور است؛ سیاست خارجی، آینده کشور نیست. البته نسبت به این امر آگاه هستم که به دلیل ارجاع دادن تمامی مشکلات به جهان خارج، در میان مردم نیز این تفکر فراگیر شده که راهحل تمام مشکلات را باید در خارج کشور جستجو شود. اگر بخواهیم مشکلات مان را حل کنیم، سیاست خارجی تنها بخشی از راه حل مشکلات ماست.»
شاید البته همگان به خاطر داشته باشند که کسی جز ظریف نبود که بارها با گره زدن مسائل داخلی و جناحی کشور به سیاست خارجی، در حضور بیگانگان سخن از تاثیر اقدامات آنها در به قدرت رسیدن و در قدرت ماندن جریان سیاسی خود سخن گفته است. ماجرای گفتگوی انتخاباتی ظریف در دیدار با البرادعی و حضور در شورای روابط خارجی آمریکا که در آن به صراحت از عدم رایآوری یک جریان سیاسی در صورت عدم پشتیبانی غربیها از دولت متبوع خود سخن میگوید، هیچگاه از خاطره ایرانیان پاک نخواهد شد.
ظریف البته در بخش دیگری از سخنانش نکته جالبی را مطرح کرده است. اینکه ارجاع مشکلات به خارج باعث ایجاد این تصور در مردم شده که راه حل تمام مشکلات در سیاست خارجی است، نکته تاسف برانگیزی است که البته ظریف از عاملان ایجاد چنین تفکری سخن نمیگوید. وزیر خارجه در حالی از این طرز تفکر شکایت دارد که گویی فراموش کرده رئیس و وزرای این دولت بودند که سالیان سال از آب خوردن تا محیط زیست یک کشور را منوط به حل مشکلات خارجی کرده بودند.
ظریف در ادامه درباره احتمال کاندیداتوری خودش در انتخابات ریاست جمهوری آینده میگوید: «من از ابتدا به امر تخصص باور داشته و هیچگاه کاری خارج از زمینه تخصص خود انجام ندادهام. من همه ی زمینه ی درسی و تدریسم در همین رشته یعنی رشته روابط بین الملل و حقوق بین الملل بوده است؛ در همین رشته هم در 40 سال گذشته کار کرده ام و در رشته ی دیگری هم تخصص ندارم.»
او در برابر اصرار خبرنگار برای شنیدن پاسخ دلخواهش میگوید: «قرآن می فرماید: « لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها »؛ من توان خود را میدانم و همانطور که حضرت علی (ع) در این رابطه می فرمایند «انا اعلم بنفسی من غیری»؛ من خود را بهتر از بقیه میشناسم. من دوست دارم مردم کسی را انتخاب کنند که سیاستی که گفتم را دنبال بکند، اما نمی توانم در حوزهای که تخصص ندارم ورود پیدا کنم.»
ظریف در نهایت در برابر جمله خبرنگار که سعی دارد وی را ناجی مردم جلوه دهد و از او بخواهد بخاطر مردم در انتخابات حضور پیدا کند پاسخ میدهد: «مردم همه چیز هستند و در محاسبات بنده هم مردم همه چیز هستند. اتفاقا هم به همین دلیل است که معتقدم نباید توانمندی خودم را روی مردم آزمایش کنم.»
بخش جالب توجه دیگر این مصاحبه مربوط به جایی است که خبرنگار سعی دارد تا جملهای درباره موافقت حاج قاسم سلیمانی با اقدامات برجامی ظریف بدست آورد. او که صحبتش را با انتقاد از کسانی که به دنبال جناحی کردن شخصیت حاج قاسم هستند آغاز میکند، بلافاصله سعی در جناحی کردن او میکند و در پاسخ «آیا سردار سلمانی برجام را تایید میکرد» از ظریف میشنود: «واقعیت را می گویم؛ من برای سردار سلیمانی درد دل زیاد می کردم، از اینکه چرا انقدر به من فشار می آورند. من نمی گویم ایشان هیچ وقت برجام را تایید کرد، اصلا بحث مان این نبود. ایشان همیشه در مقابل درد و دل های من می گفتند باید تحمل کنی و تو کار خیلی مهمی داری انجام می دهی.»
او که گویی در رسیدن به خواسته خود ناکام مانده با طرح مجدد این سوال که «همین مواضع به معنای حمایت از برجام نیست؟» دوباره همان پاسخ قبلی را دریافت میکند: «نمی دانم. اگر ایشان جایی راجع به برجام صحبت کردند، نمی دانم. ولی پیش من صحبت نکردند.»
اما این گفتگو یک بخش سانسور شده هم داشت. بخشی که در فیلم گفتگو موجود است اما در متن وجود ندارد! در قسمتی از این گفتگو ظریف ضمن اعتراف به اشتباه درباره حمایت از حسن روحانی در زمانی که مسئولیت وزارت خارجه را بر عهده داشته، اعلام میکند که حضور وی در سفر تبلیغاتی روحانی به اصفهان در زمان مرخصی وی از وزارت خارجه بوده و تمام هزینههای سفر را از حساب شخصی خودش پرداخته است!
به هر ترتیب به نظر میرسد این گفتگو علیرغم بخشهایی که مورد توجه رسانههای اصلاحطلب واقع شده، قسمتهایی نیز داشته که حامیان دولت و غربگرایان علاقهای به پررنگ کردن وضریب دادن به آن نداشتهاند. شاید مرور این بخشها بتواند تصویر واقعیتری از مواضع ظریف نشان دهد و البته کاسههای داغتر از آشی که وقتی مباحث باب میل خود را از مصاحبهکننده نشنوند به راحتی گزینه سانسور و کتمان واقعیت را انتخاب میکنند.