به گزارش خبرگزاری بسیج، قریب به ده ماه از شیوع ویروس کرونا در کشور میگذرد، از همان روزهای اول شیوع بیماری در کشور بود که خاکریزهای مبارزه با این بیماری ناشناخته در کشور ساخته شد و کادر درمانی از ابتدای فراگیری این بیماری در خاکریز اول مبارزه با آن قرار گرفتند، یک هفته از شیوع این بیماری در کشور نگذشته بود که خبر شهادت اولین شهید مدافع سلامت در رسانهها منتشر شد. در آن دوران اظهار نظرهای بسیاری برای شهید خواندن مدافعان سلامت در میان بود، وعدههایی هم داده شد اما حالا با گذشت چندین ماه از شیوع ویروس کرونا و شهادت بیش از صد نفر مدافعان سلامت در این عرصه سعید اوحدی رئیس بنیاد شهید از تایید شهادت ۶۰ نفر از مدافعان سلامت خبر داده و اعلام کرده است که بقیه موارد نیز به دقت بررسی خواهد شد.
روند کند بررسی پرونده وضعیت شهدای مدافع سلامت درحالی است که چندی پیش رئیس سازمان نظام پزشکی در این خصوص گلایه کرده و از برخی مصادیق شهید خدمت تلقیشدن مدافعان سلامت انتقاد کرده بود.
*موافقت رهبر انقلاب با درخواست وزیر بهداشت
بیستم اسفند سال گذشته سعید نمکی، وزیر بهداشت و درمان در نامهای به رهبر معظم انقلاب درخواست کرد متوفیان کادر درمان را که در صف مبارزه با کرونا قرار دارند، شهید خدمت محسوب شوند. در بخشی از این نامه آمده بود: «از آنجا که این عزیزان جانبرکف همچون مدافعان حرم در دفاع از حریم سلامت مردم جانفشانی کردهاند، از حضرتعالی تقاضا دارم موافقت فرمائید جانباختگان تیم پرستاری، پزشکی و خدماتی بخشهای مراقبت از بیماران کرونایی بهعنوان شهید محسوب گردند.» پس از درخواست وزیر بهداشت، رهبر معظم انقلاب با پیشنهاد سعید نمکی مبنی بر شهید خدمتخواندن جانباختگان کادر پزشکی، پرستاری، بهداشتی و خدماتی در خدمترسانی به بیماران مبتلا به ویروس کرونا موافقت کردند.
*لزوم تدفین شهدای خدمت در گلزار شهدا
در آن دوران وقتی برای نخستین بار آمار جان باختن کادر درمانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا حضور داشتند به صورت رسمی از سوی دانشگاههای علوم پزشکی و وزارت بهداشت اعلام شد ماجرای شهید خدمتخواندن مدافعان سلامت باز هم با حرف و حدیثهایی روبه رو شد. بر اساس اعلام دانشگاههای علوم پزشکی از شهرهای مختلف به سازمان نظامپزشکی گواهی میداد تا دوم تیر امسال ۱۲۰ نفر از کادر درمان و مدافعان سلامت بر اثر کرونا جان باختند و این در حالی بود که تا ۲۳ تیرماه یعنی حدود ۲۰ روز بعد از آمار اولیه فقط پنج نفر از مدافعان سلامت در گلزار شهدای بهشت زهرا (س) تدفین شدند و اگر قانون را معیار پذیرش خواسته وزیر بهداشت و درمان بدانیم باید طبق آن، شهدای خدمت در گلزار شهدا تدفین میشدند.
* آئین نامه تعیین مصادیق احراز شهید و ایثارگر
بر اساس آئین نامه «تعیین مصادیق احراز شهید و ایثارگر» مصوب اردیبهشت ۹۳، کسی که جان خود را در راه تکوین، شکوفایی، دفاع و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و کیان جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمن و عوامل ضد انقلاب و اشرار نثار نموده یا مینماید شهید محسوب میشود. بر اساس این آئین نامه نیز کسی که از نظر مأموریت، وظایف و اهداف تعیین شده همانند شهید است، ولی از لحاظ شرایط وقوع یا محل شهادت متفاوت است و این فرد نیز در صورت جان باختن در حکم شهید محسوب میشود.
بنابر اعلام پیشین سعید اوحدی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز شهدای سلامت در «حکم شهید» محسوب میشوند و بر اساس ماده ۳ آئین نامه تعیین و احراز مصادیق عملی شهید، شهدای عرصه سلامت با عنوان «شهید خدمت» و در حکم شهید محسوب میشوند.
*پزشکان بخش خصوصی شهید نیستند!
محمدرضا ظفرقندی چندی پیش گفته بود که بر اساس بررسیهای سازمان نظام پزشکی تاکنون حدود سیصد شهید مدافع سلامت در بخش خصوصی و دولتی شناسایی شدهاند که متاسفانه تاکنون به وضعیت همه آنها رسیدگی نشده است، یکی از اشکالات این طرح این است که پزشکان بخش خصوصی در آن دیده نشدهاند که دراین باره اعتراض کردیم.
حسین کرمانپور مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی درباره آخرین وضعیت رسیدگی به شهدای مدافع سلامت به فارس گفت: در حال حضور حدود سیصد شهید مدافع سلامت شناسایی شدهاند که برخی از آنها از اعضای سازمان پزشکی نیستند و تمام افراد از جمله بهیاران نیروهای خدماتی و ... را در این لیست قرار دادیم اما به مرور زمان با ورود وزارت بهداشت، به سراغ اعضای کادر درمان از جمله پزشکان و گروههای پزشکی و پیراپزشکان رفتیم که آمار افرادی که در راه مبارزه با کرونا جان خود را از دست دادهاند نزدیک به سیصد نفر میرسد، این آمار مربوط به متخصصان در بخش خصوصی و دولتی است.
وی ادامه داد: یکی از انتقادهای ما به آیین نامه شهدای مدافع سلامت این است که افراد شاغل در بخش خصوصی جزو شهدا نبودند که این آییننامه یک بار اصلاح شده است، آن زمان پزشکان شاغل در بخش خصوصی معتقد بودند که در صورت اصلاح نشدن آییننامه در محل کار حاضر نمیشدند که یک بار توسط بنیاد شهید اصلاح شد.
کرمانپور با بیان اینکه بنیاد شهید از سازمان نظام پزشکی و پرستاران و سایر گروهها برای مشورت درخصوص این آییننامه دعوت نکرده است گفت: ما درخواست ملاقات با رئیس بنیاد شهید را ارائه دادیم که امیدواریم هرچه زودتر بتوانیم نظرات خودمان را در این خصوص به سمع وی برسانیم. پرستاران شاغل در بخش خصوصی نیز از این موضوع گلایهمند هستند و معتقدند آییننامه باید اصلاح شود.
رئیس اورژانس بیمارستان سینای تهران با اشاره به وضعیت معاش خانوادههای شهدای مدافع سلامت توضیح میدهد: نوع مشکلات معیشتی کادر درمان متفاوت است و بهیاران و کادر خدماتی نیز در مشقت بیشتری هستند هرچند که بررسیها نشان میدهد برخی خانوادههای شهدای مدافع سلامت نیز با مشکلات مالی متعددی مواجهند و برخی از آنها حتی تحت پوشش بیمه نبودهاند و از طریق کمک خانواده یا خانواده همسر درحال گذارندن زندگی هستند.
به گفته کرمانپور، برخی از خانوادهها نیز هنوز دچار مشکل مالی نشدهاند اما باید توجه داشت که هر دو عضو خانواده شاغل نیستند و همین موضوع گذارن زندگی را برای خانواده مدافعان سلامت سخت میکند. بزگرترین مشکلی که خانوادههای آنها با آن دست و پنجه نرم میکنند این است که پس از گذشت یکسال با دوگانگی مواجه شدهاند و متاسفانه برخی از خانوادهها با تماسهایی که با سازمان نظام پزشکی دارند اعلام میکنند که حتی نمیدانیم روی سنگ قبر فرد متوفی از واژه شهید استفاده کنیم یا خیر؟!
*رسیدگی به پرونده شهدای سلامت متولی ندارند
وی گفت: برخی از این افراد تکلیفشان مشخص نیست و در قطعه شهدا دفن شدهاند و اگر اعلام شود که این افراد شهید نیستند خانوادهها از لحاظ روحی ضربه میخورند، از سوی دیگر وضعیت رسیدگی به پرونده این افراد متولی خاصی ندارد و چند نهاد در روند رسیدگی به پرونده آنها از جمله وزارت بهداشت و بنیاد شهید دخیل هستند و حتی خانوادههای افرادی که عزیزانشان در بیمارستان و در راه مبارزه با کرونا جان خود را از دست دادهاند نمیدانند که باید از چه طریقی کار خود را پیگیری کنند.
رئیس اورژانس بیمارستان سینا با بیان اینکه واحد اعزام کننده نیرو مانند زمان جنگ وجود ندارد گفت: برخی نهادها نظام پزشکی را به رسمیت نمیشناسند و همین موضوع و اختلاف نظرها باعث شده است روند رسیدگی به پروندهها به کندی پیش رود.
کرمانپور در ادامه با اشاره به بلاتکلیفی شهدای سلامت اظهار داشت: یکی دیگر از گروههای مظلومی در این راه جان باختند نیروهای خدماتی و بهیاران هستند که متاسفانه هیچ ساز و کاری برای رسیدگی به پرونده آنها در نظر گرفته نشده است و نها خاصی از آنها حمایت نمیکند.
هرچند آنطور که از حرفهای اعضای سازمان نظام پزشکی برمیآید، اشکالات این طرح محدود به نادیده گرفتن پزشکان بخش خصوصی نیست و در عین حال پزشکان بخش دولتی هم که در بخشهایی به جز بخشهای ویژه کرونا فعالیت میکنند، در آن کمرنگ دیده شده و در این دستورالعمل بخشهایی مانند رادیولوژی، آزمایشگاه و… وضعیت مشخصی ندارند.
با جان فشانیهای کادر درمان، آمار روزانه ابتلاء حالا یک هفتهای است که رو به کاهش است. تختهای بیمارستانی خلوتتر شدهاند و میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی آنطور که مسؤولان میگویند قابل قبولتر از گذشته است اما تعلل در تحقق وعدههای بنیاد شهید در تأیید حکم شهید خدمت برای مدافعان سلامت و با توجه به تجربههای قبلی این ذهنیت را پیش میآورد که نکند این وعده هم مانند اتفاقهای گذشته مشمول زمان شده و همه وعدهها به مرور زمان به فراموشی سپرده شود.