آغاز آب‌رسانی به مناطق عشایری شرق کشور از فروردین‌ماه/ عشایر 46درصد گوشت دام سبک کشور را تولید می‌کنند

به گزارش خبرگزاری بسیج، احمد سعیدی  با اشاره به 29 اردیبهشت سالروز صدور فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل بسیج عشایر در سال 59 اظهار داشت: سازمان بسیج عشایری از زیرمجموعه‌های بسیج اقشار تعریف شده است که در 24 استان کشور مأموریت در رده‌های سازمانی در 6 استان در سطح ناحیه بسیج و در بقیه استان‌ها رده سازمانی دارد. در کل کشور 2300 پایگاه بسیج عشایری در 158 حوزه بسیج مقاومت عشایری مستقر هستند. در حال حاضر 512 هزار بسیجی عشایر داریم که حدود 50 درصد جمعیت عشایری کشور را تشکیل می‌دهند. البته این افراد بسیجی پرونده‌ای هستند، وگرنه از نظر تفکر همه عشایر کشور بسیجی به شمار می‌روند.

وی افزود: جامعه عشایر از جمعیت ساکن و نیمه ساکن تشکیل شده که در مجموع 3 میلیون و 500 هزار نفر هستند که از این تعداد یک میلیون و 200 هزار نفر عشایر کوچ‌رو هستند که این عشایر در 59 درصد مساحت کشور پراکنده بوده و در قالب 212 هزار خانوار زندگی می‌کنند. عشایر 46 درصد گوشت قرمز دام سبک را تأمین می‌کند از نظر سهم عشایر در کل گوشت قرمز کشور 25 درصد تشکیل می‌دهند.

مسئول بسیج عشایری کشور گفت: همچنین در جامعه عشایر 35درصد از صنایع دستی کشور و 20 درصد از لبنیات کشور توسط عشایر تولید می‌شود.

به گفته سعیدی امسال شهید شاخص جامعه عشایری، الله‌کرم محمودصالحی از ایل بزرگ بختیاری انتخاب شده که این شهید در چادگان در لشکر امام حسین (ع) خدمت می‌کرده که فرمانده دسته و آرپیجی‌ زن گردان که معروف به شکارچی تانک بوده که بیش از 99 تانک دشمن را در زمان جنگ منهدم کرده است و شهید خرازی به وی صفت ذوالیمین داد که به دو دست تیراندازی می‌کرد.

وی گفت:‌ در بسیح عشایر از همه ظرفیت‌ها برای تولید و همچنین تنوع شغلی و تنوع درآمد خانوار عشایر استفاده می‌کنیم، همچنین امسال بر روی ارزش افزوده در زمینه تولید کرک و پشم دام‌های عشایر، کشت گیاهان دارویی، زنبورداری و گردشگری عشایری فعالیت می‌کنیم تا به درآمد خانوارهای عشایر کمک شود.

به گفته مسئول بسیج عشایری کشور، طرح همگام با عشایر نیز دنبال می‌شود که در دو فصل شامل افزایش بهره‌وری تولید گوشت دام سبک و همچنین ارزش افزوده کرک و پشم دام‌های عشایر با رویکرد اشتغال برای زنان عشایر دنبال می‌شود. در کشور سالانه یک میلیون تن گوشت قرمز نیاز است که تولید داخل بین 800 تا 850 هزار تن تأمین می‌کنند و بین 150 تا 200 هزار تن از طریق واردات فراهم می‌شود که ارزآوری سنگینی دارد .

* سهم عشایر از تولید گوشت قرمز 25 درصد

وی گفت: سهم عشایر در دام سبک از 450 هزار تن گوشت دام سبک مقدار 190 هزار تن توسط عشایر معادل 46 درصد اما نسبت به کل گشوت قرمز 25درصد تولید می‌شود، اما متأسفانه وضع بهره‌وری دام سبک در کشور پایین است در دنیا 150 درصد است. در کشور ما کمتر از 60 درصد یعنی به ازای هر 100 دام سبک 150 بره متولد می‌شود، اما در کشور ما این میزان زیر 60 درصد است که باید برای افزایش گوشت و درآمد برای عشایر این رقم بهره‌وری را از 60 درصد بیشتر کنیم.

به گفته این مسئول، همچنین دام‌های عشایر حدود 20 درصد دچار سقط جنین، 10 درصد مشمول قسری و 10 درصد تلفات است. البته نمی‌توان این میزان تلفات را به صفر رساند، اما می‌توان کاهش داد. ما در دنیا از نظر بهره‌وری دام سبک رتبه 13 تا 14 هستیم، در دنیا میانگین بهره‌وری دام سبک 150 درصد و در کشور ما زیر 60 درصد است. 

سعیدی همچنین ادامه داد:‌ طرح افزایش بهره‌وری توسط بسیج عشایر دنبال می‌شود که در دو محور خدماتی و زیرساختی شامل آموزش، ارتقای دانش، تغذیه و بهداشت دام و جلوگیری از بیماری‌های دام توسط بسیج عشایر دنبال می‌شود.طبق برنامه 4 میلیون رأس دام در شبکه بهداشت عشایری زیر نظر کارشناسان قرار می‌گیرند که برای این منظور 220 مدرس برای آموزش به عشایر تربیت شده‌اند و تعدادی نیز دامپزشک آموزش دیده‌اند و  در شبکه دام‌های عشایر تاکنون 17 هزار دامدار عشایر را عضو کرده‌ایم و برای امسال هم دنبال این هستیم 4 میلیون دام عشایر را زیر پوشش شبکه بهداشت عشایر قرار دهیم که در حال حاضر 2.6 میلیون دام در این شبکه قرار دارند و 1.4 میلیون دام نیز به این شبکه اضافه می‌شود و برای این شبکه تهیه محتوا برای دامداران از نظر تغذیه و مراقبت از دام‌ها و نوزاد دام‌ها ارائه می‌شود.

وی عنوان کرد: بخش اصلاح نژاد دام عشایر را در چهارمحال و بختیاری با نژادهای بومی شروع کرده‌ایم که به عنوان ذخیره ژنتیکی از دام‌های محلی برای ایجاد امنیت غذایی با همکاری دانشگاه امام حسین(ع) و دانشگاه شهرکرد به صورت آزمایشی شروع کرده‌ایم. 

* اصلاح دام عشایر با نژادهای بومی

مسئول بسیج عشایری کشور گفت: ما اعتقادی نداریم که از دام‌های نژاد خارجی برای جامعه عشایر استفاده کنیم، چون دام‌های عشایر روزانه چندین کیلومتر راهپیمایی می‌کنند که دام‌های خارجی برای پرواربندی و نه استفاده در کوه‌ها مناسب است.

سعیدی همچنین اظهار داشت: بهترین نژادها برای جامعه عشایر نژاد بومی هستند که در برخی نژادها با توجه خوراک مناسب دوقلو و سه‌قلوزایی هم مشاهده شده البته به ترسالی هم بستگی دارد.

وی در مورد تنوع‌بخشی به درآمد خانوار عشایر گفت: یکی از سیاست‌های ما در کنار مسائل فرهنگی و اجتماعی تنوع دادن به اقتصاد خانوار عشایر است که در این زمینه طرح پشم و کرک در جهت ایجاد ارزش افزوده و اشتغال برای زنان عشایر دنبال می‌شود.

* برنامه افزایش بهره‌وری تولید دام عشایر

مسئول بسیج عشایری کشور همچنین گفت: کشت گیاهان دارویی، گردشگری عشایر و فروش لبنیات و همچنین صنایع دستی در کنار افزایش بهره‌وری در دام‌های عشایر دنبال می‌شود. امسال برای فرآوری 60 هزار تن کرک و پشم دام‌های عشایر برنامه داشتیم که 20 هزار تن از پشم و کرک عشایر از خام‌فروشی و قاچاق جلوگیری کردیم. کرک دام عشایر از قیمت 100 تا 150 هزار تومان توسط عشایر به دلالان فروخته می‌شود که دلالان همین پشم و کرک را بدون فرآوری کیلویی 50 دلار به خارجی‌‌ها می‌فروشند و خارجی‌ها هم از این ماده اولیه 150 دلار به دست می‌آورند، یعنی کرک و پشم عشایر تا 300درصد سودآوری دارد که اگر تبدیل به نخ شود می‌تواند سه برابر ارزش افزوده برای دامدار ایجاد کند و ما می‌خواهیم این ارزش افزوده نصیب تولیدکننده و خانوار و زنان عشایر شود.

به گفته سعیدی؛ ما از وزارت صنعت و جهاد کشاورزی، سازمان عشایری، سازمان میراث فرهنگی و سازمان فنی و حرفه‌ای دعوت کرده‌ایم و جلساتی با اتحادیه‌های تعاونی عشایر و این سازمان‌ها برگزار و تفاهم‌نامه‌ای برای آموزش و ایجاد اشتغال در جامعه عشایر منعقد شد که به عنوان مثال در تهران در 6 ماه سال گذشته 200 نفر کارآموز و 17 مربی تربیت شدند؛ در کرمان 230 نفر آموزش برای فرآوری و ارزش افزوده نخ و پشم دام عشایر آموزش دیده‌اند.

* ارزش افزوده پشم و کرم دام باید به عشایر برسد

وی افزود: پشم دام عشایر کیلویی 5 تا 15 هزار تومان، نخ رنگی 80 هزار تومان و نخ سفید 150 تا 300 هزار تومان به فروش می‌رسد و اگر فرآوری شود ارزش افزوده ایجاد می‌شود، یعنی از مرحله پشم تا نخ بین 10 تا 15 برابر ارزش افزوده ایجاد خواهد شد.

مسئول بسیج عشایری کشور گفت: در حوزه پشم دام عشایر غفلت صورت گرفته همچنین چربی پشم یا لانولین که در لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد با احیا شود تا ارزش افزوده ایجاد کند، همچنین آموزش گلیم‌‌بافی، فرش و صنایع دستی برای تنوع درآمد عشایر آموزش داده می‌شود.

سعیدی همچنین خاطرنشان کرد: برای پشم‌چینی از دام عشایر از دستگاه‌های مکانیکی دستی و برقی استفاده می‌شود. در این زمینه دکتر گلاب‌گیران مؤسس و مخترع دستگاه مکانیزه پشم‌چینی است که به این طریق هم زمان پشم‌چینی کم می‌شود هم کیفیت پشم بیشتر می‌شود و هم زخم کمتری در دام ایجاد می‌شود و از عفونی شدن جلوگیری می‌شود.

وی در مورد بازار رسانی محصولات عشایر گفت: باید زنجیره را به صورت کامل از تولید تا مصرف در نظر بگیریم و دست دلالان از بازار عشایر کوتاه شود. در نامه‌هایی به وزارت صنعت و وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام خواستار تأمین نهاده‌ها برای دام‌های عشایر شده‌ایم. همچنین باید ارزش افزوده کرک و پشم دام‌های عشایر به خود خانوارهای عشایری برسد.

به گفته مسئول بسیج عشایری کشور، ظرف سه سال باید به سمت محرومیت‌زدایی و ارائه خدمات به جامعه عشایر در قالب قرارگاه جشن تولید حرکت کنیم و در کنار این کار تسهیل‌گری برای آموزش خانوارهای عشایر انجام شود.

* محرومیت‌زدایی در کنگره 10 هزار شهید عشایری

سعیدی ادامه داد:‌امسال کنگره 10هزار شهید جامعه عشایر با رویکرد فرهنگی و محرومیت‌زدایی و تقریب مذاهب و ادیان برگزار می‌شود. همچنین سایت شهدای عشایر طراحی شده است. تاکنون به 8 هزار خانواده شهید عشایر سرکشی کرده‌ایم هنوز 10 هزار خانوار شهدای عشایر سرکشی نشده است. همچنین در مناطق عشایری خدماتی مانند ایجاد سرویس بهداشتی، حمام، غسالخانه، حمام ضدکنه، لوله‌کشی‌ آب، اکیپ دامپزشکی سیار، کمک به زندانیان و بیماران صعب‌العلاج در ذیل کنگره شهدای عشایر دنبال می‌شود.

وی گفت:‌در راستای کمک‌های مؤمنانه 3 هزار و 127 رأس دام سبک در جامعه عشایر برای کمک به نیازمندان عشایر ذبح شده و گوشت آن بین نیازمندان توزیع شد. همچنین حدود 2 هزار رأس دام در استان کرمان نذر شهید قاسم سلیمانی بود که بین خانوارهای نیازمند توزیع شد. 

سعیدی اظهار داشت: 1100 سری جهیزیه نیز در بین نیازمندان جامعه عشایری توزیع شد و تا کنون جمعا مبلغ 56میلیارد تومان به صورت نقدی و غیر نقدی ، در قالب کمک‌های مؤمنانه در جامعه عشایر تهیه و توزیع شد.