به گزارش سرویس اساتید خبرگزاری بسیج، امنیت، سلامت، رقابت، مشارکت و انتخاب اصلح، مهمترین راهبردهای نظام در انتخابات هستند که در هر انتخاباتی، نظام نسبت به تأمین و تحقق تام آنها دغدغه و حساسیت دارد. در این میان شاید بتوان گفت که دو راهبرد اخیر؛ یعنی مشارکت و انتخاب اصلح بیشترین اهمیت و حساسیت را دارند؛ زیرا در حالی که نظام رأساً متولی تحقق سه راهبرد نخست است، تحقق دو راهبرد دیگر منوط به مشارکت مردم در انتخابات و کیفیت آن است؛ موضوعی که نظام و عوامل آن، تنها بازیگر تأثیرگذار بر آن نیستند.
آنچه اهمیت بحث مشارکت را در انتخابات ریاست جمهوری 1400 بیش از پیش مسجل ساخته، همانا ضعف کارنامهی عملکرد دولت مستقر و افزایش حجم و شدت مشکلات اقتصادی – معیشتی در کشور، در کنار افت بیسابقهی مشارکت مردمی در انتخابات اسفند ماه 1398 است. درواقع، باتوجه به این عوامل و متغیرها، یک پیشبینی ابتدایی و ظاهری آن است که به احتمال زیاد، در انتخابات 1400 همچون انتخابات 1398، با افت مشارکت مواجه خواهیم بود. این در حالی است که تحقق مشارکت حداکثری جزو راهبردهای تخطیناپذیر نظام در انتخابات است.
آنچه در این میان بر پیچیدگی مسألهی مشارکت حداکثری میافزاید، تأثیر آن بر انتخاب اصلح است؛ بدین ترتیب که بهرغم اهمیت مشارکت حداکثری و تلاش برای تحقق آن، اما ممکن است این امر منتج به انتخاب گزینههای غیراصلح شده و یک دولت انقلابی در طلیعهی گام دوم انقلاب اسلامی بهعنوان راه علاج مشکلات کشور شکل نگیرد. این در حالی است که مشارکت حداکثری منافاتی با انتخاب اصلح ندارد؛ یعنی تلاش برای تحقق مشارکت حداکثری، نباید منجر به تحتالشعاع قرار گرفتن انتخاب اصلح شود. درواقع، این دو جزو راهبردهای اصلی نظام هستند و تحقق یکی بدون تحقق دیگری منجر به ابتر ماندن تحقق راهبردهای نظام و در نتیجه، عدمبهرهمندی نظام و مردم از نتایج انتخابات مطلوب خواهد شد. براین اساس، طبیعی است که تلاش برای مشارکتآفرینی باید آمیخته به آگاهیبخشی، بصیرتافزایی، تبیین معیارهای اصلح با توجه به بیانات و رهنمودهای امامین انقلاب باشد. براین اساس، در متن حاضر تلاش میشود تا به تبیین دو موضوع مهم پرداخته شود: اول اینکه چگونه میتوان مشارکت حداکثری در انتخابات را محقق کرد و دوم اینکه این مشارکت حداکثری باید چگونه باشد که انتخاب اصلح را تحتتأثیر سوء قرار ندهد.
روز انتخابات مانند شب لیلهالقدر است
مقام معظم رهبری در اهمیت انتخابات در نظام مقدس جمهوری اسلامی میفرمایند: «بعضی از ایام زندگی انسان این خصوصیت را دارد که سرنوشت بخش عمدهای از زندگی انسان در آن تعیین میشود، مثل لیلهالقدر که هر سال این شب برای انسان سرنوشتساز است.» ایشان انتخابات را نیز لحظه قدر دانستند و به مردم توصیه کردند حضور در آن را مغتنم بشمارند. تعبیر و تشبیه به کار رفته در این فراز از فرمایشات رهبر معظم انقلاب، تشبیه بسیار دقیق و درستی است؛ زیرا همانند شب قدر که سرنوشت یک سال انسان در آن تعیین میشود، انتخابات نیز در حکم شب قدر برای کشور، نظام و مردم است که در آن، درواقع، سرنوشت چهار سالهی آنها و بلکه بیشتر تعیین میشود. چون که برای یک بازهی زمانی چهار ساله، کیفیت ادارهی کشور به دست کسانی میافتد که برآمده از نتیجهی انتخابات هستند. بنابراین، همانگونه که مؤمنین در شب قدر دقت میکنند تا از فرصت آن نهایت بهرهبرداری را بکنند، در انتخابات نیز باید تلاش شود تا نهایت دقت، مراقبت و بهرهبرداری در جهت حل مشکلات کشور در پرتو یک انتخاب درست کسی که گفتماناش در امتداد گفتمان ولایت باشد، صورت گیرد.
انتخابات زمان تغییر وضع موجود و بهبود بخشیدن به آن رهبر معظم انقلاب در سخنان نوروزی خودشان در باره تغییر وضع موجود از طریق انتخابات تاکید کردند: «انتخابات از لحاظ داخلی یک نوسازی و یک نفس تازه برای بخش اجرایی است؛ زیرا افراد تازه نفس و پرانگیزه وارد کار میشوند و این موضوع بسیار مبارک است.» واقعیت این است که شرایط کشور، بویژه به لحاظ اقتصادی، با وضع مطلوب فاصله دارد. دلیل عمده این امر نیز ریشه در انتخاب مردم دارد که باید دقیقتر و با حساسیت بیشتری همراه شود. به عبارتی، بنا به رهنمود قرآنی «إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِم»، اگر خواهان بهبود وضعیت کشور و حل مشکلات موجود هستیم، باید برای تغییر این وضع اقدام کنیم. در این میان، به نظر میرسد که انتخابات و نتیجهی آن، بهترین، قانونیترین، کمهزینهترین و پذیرفتهترین شیوهای است که در بستر آن میتوان برای رقم زدن این تغییر تلاش کرد.
تغییر شرایط با مشارکت آگاهانه
از مهمترین دلایل شکلگیری شرایط نامطلوب موجود، نحوهی انتخاب مردم است. اگر مردم در گزینش افراد صاحب بیشترین صلاحیت از بین افرادی که از فیلتر شورای نگهبان عبور کردهاند، دقت و جدیت به خرج دهند، میتوان امیدوار بود که وضعیت رو به بهبود برود. در واقع، راهحل رهایی از مشکلات موجود را باید در
کیفیسازی رأیدهی مردم دانست؛ بدین معنا که مردمی که به طور حداکثری در انتخاب مشارکت میکنند، باید تلاش کنند که انتخابی آگاهانه داشته باشند؛ یعنی فرد اصلح را انتخاب کنند؛ زیرا میان نوع انتخاب آنها و حل مسائل و مشکلات مردم، نسبت مستقیم وجود دارد؛ به میزانی که انتخاب مردم معطوف به افراد لایقتر، کارآمدتر، ولاییتر، برنامهدارتر، تجربهدارتر و... باشد، مشکلات مردم با سرعت بیشتری حل و رفع میشود. در این زمینه، مقام معظم رهبری میفرمایند: «علاج دردهای مزمن کشور در پرشور بودن انتخابات و حضور عمومی مردم و بعد، انتخاب اصلح، انتخاب شخصیت مناسب در انتخابات ریاست جمهوری است.»(29/01/1400).
انتخاب آگاهانه یعنی انتخاب اصلح
اصل حضور مردمی و مشارکت حداکثری در انتخابات را اگر شرط لازم و راهبرد اصلی نظام جمهوری اسلامی در انتخاباتها بدانیم، مطمئنا، انتخاب آگاهانهی گزینه اصلح، شرط کافی و راهبرد ثانویه نظام خواهد بود. در واقع، راهبرد حضور حداکثری با انتخاب آگاهانه که همانا گزینش اصلح است تکمیل و به هدف غایی خود نائل میشود. انتخاب آگاهانه ما را به سمت یک مسیر موفق هدایت و در تصمیمگیریهای مهم به ما کمک میکند. آنچه در انتخابا آگاهانه مهم است نگاه به سوابق عملی و مدیریتی نامزدها در گذشته و برنامههای قابل تحقق در شرایط کنونی و آینده آنهاست. این امر در گروِ این است که به کسی رای دهیم که بیشترین صلاحیتها یا اصطلاحا اصلح از همه صالحها برای امر مدیریت کلان کشور باشد. انتخاب اصلح میتواند از طریق کیفیسازی برنامهها، در نظر گرفتن اولویتها و عمقبخشی به حرکت دینی راههای پیشرفت و توسعه صحیح کشور را سرعت ببخشد و مشکلات را از پیش پای ملت ایران بردارد. از منظر رهبری، اصلح کسی است که «برای ریشهکنی فقر و فساد عزم جدی داشته باشد... کسی که به فکر معیشت، دین، فرهنگ، و دنیا و آخرت مردم باشد».
ویژگیهای کاندیدای اصلح برای ریاست جمهوری
سؤالی که در این میان مطرح میشود، این است که اصلح کیست؟ در این زمینه مقام معظم رهبری، ویژگیهای فرد اصلح را به دو دسته «شخصیتی» و «مدیریتی» تقسیم کردهاند. ویژگیهای شخصیتی عبارتاند از: داشتن ایمان، ولایتمداری، امیدوار بودن به آینده، ایستادگی در برابر استکبار جهانی، باانگیزه و علاقهمند بودن به کار و اعتقاد به ساحت مقدس انقلاب و نظام اسلامی. ویژگیهای مدیریتی نیز عبارتاند از: داشتن برنامه برای استقلال اقتصادی مبتنی بر سیاستهای اقتصاد مقاومتی، شناخت مشکلات و مسائل اصلی کشور و داشتن راهحل برای آنها، داشتن اعتماد به نیروهای جوان و توان داخلی و قطع امید از بیگانگان، داشتن برنامه برای ایجاد عدالت اجتماعی و رفع نابرابری و اهتمام به مسألهی افزایش جمعیت و تعالی خانواده.
رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اول سال جاری در باره ویژگیهای رئیسجمهور مطلوب فرمودند: «رئیسجمهور مطلوب باید با کفایت، عدالتخواه و ضد فساد، دارای عملکرد انقلابی و جهادی، معتقد به توانمندیهای داخلی، معتقد به جوانان به عنوان پیشران حرکت عمومی کشور و امیدوار به آینده باشد». ایشان در ادامه تاکید کردند:«اگر چنین فردی بر سر کار بیاید، کشور را به نقطه مطلوب خواهد رساند و مردم باید فردی با این خصوصیات را پیدا کنند که البته پیدا کردن آن شاید برای آحاد مردم آسان نباشد و باید به افراد مطلع و مورد اطمینان مراجعه کنند». این ویژگیها در صورتی ثمربخش خواهند بود که گفتمان رئیسجمهور مطلوب یا نامزد اصلح در امتداد گفتمان ولایت باشد. اگر رئیسجمهور گفتمانش ولایی باشد و به دنبال پیادهسازی سیاستهای کلی نظام باشد، به سرعت مشکلات حل میشود. بسیاری از مشکلات موجود در این سالها به آن خاطر است که بعضا روسای جمهور، گفتمانی در عرض ولایت داشتهاند و به نوعی به حاکمیت دوگانه به شکل عملی دامن زدهاند.
چگونه میتوان فرد اصلح را شناخت؟
برای شناخت فرد اصلح راههای متعددی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتاند از:
1. اعتماد به افراد صالح؛ به این معنا که از افراد مطلع و صالح سؤال شود که از میان کاندیداهای موجود، کدام یک اصلح است؟
2. شناخت سوابق و عملکرد کاندیداها؛ به این ترتیب که تا حد امکان تلاش شود تا اطلاعاتی از سوابق کاندیداهای مختلف کسب و دقت شود که هر کدام از آنها در مسئولیتهای سابقشان آیا موفق بودهاند یا خیر؟ مرتکب فسادی شدهاند یا خیر؟ یا اینکه سلامت اقتصادی دارند یا ندارند؟ و... .
3. شناخت خانواده کاندیداها؛ در اینجا نیز باید بررسی کرد که افراد و اعضای خانوادهی کاندیداها در چه موقعیتی قرار دارند؟ آیا گرفتار فساد، ویژهخواری، رانتخواری و... هستند یا نیستند و آیا به واسطهی نفوذ فرد کاندیداها به این اعمال دست زدهاند یا خود مستقلاً و بدون حمایت کاندیدای موردنظر مرتکب اعمال مجرمانه شدهاند.
4. شناخت اطرافیان و طرفداران کاندیداها؛ به این ترتیب که اگر اطرافیان و طرفداران یک کاندیدا از افراد انقلابی و صالح و تودههای مردم و نه افراد خاصی باشند، میتوان اطمینان حاصل کرد که وی نیز فردی صالح و انقلابی است و برعکس.
5. دقت در مواضع و بیانات کاندیداها؛ نیز میتواند روشی برای اصلحگزینی باشد؛ به این معنا که اگر کاندیدایی در مواضع خود به مشکلات مردم توجه داشته باشد و خود را نسبت حفظ منافع کلان کشور و نظام متعهد بداند و میان منافع مردم و مصالح کشور و انقلاب دوگانهسازی نکند، میتواند بخشی از معیارهای اصلح را داشته باشد.
انتهای پیام/