خبرهای داغ:
اقتصاد مقاومتی، مکمل پازل اقتدار کشور
باید از تجارب دولت یازدهم و دوازدهم درس عبرت بگیرم که نباید به دیوار شکست خورده غرب تکیه کنیم بلکه اقتصاد مقاومتی، مکمل پازل اقتدار درکنار امنیت در شرایط حاضر است.
کد خبر: ۹۳۶۱۲۷۳
|
۰۹ مرداد ۱۴۰۰ - ۱۰:۱۰

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، آمریکا بیشترین خطر و تهدید را علیه منافع ملی خود احساس کرد و تلاش کرد تا از لحاظ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را در انزوا قرار دهد. تحریم های اقتصادی معمولاً به عنوان ابزاری برای« تغییر رفتار» کشورهای موردنظر در سیاست خارجی به کار می رود.

این روش یکی از مهم ترین ویژگی آمریکا به عنوان متمایل ترین کشور برای اعمال تحریم ها به منظور دستیابی اهداف مربوط به سیاست خارجی است. از اهداف دیگر تحریم های اقتصادی می توان به بی ثبات سازی کشور از طریق فشارهای اقتصادی اشاره کرد. بررسی سوابق تحریم ها بیان کننده این نکته است که در اکثر موارد، تحریم های اقتصادی تأثیر اقتصادی متنابه ای برجا گذاشته اند، اما موفقیت سیاسی آنها چندان قابل توجه نبوده است.

از این رو، تحریم های اقتصادی همه جانبه و ظالمانه آمریکا با همه دشورای های حاصل در طی این سال ها نتوانسته است جمهوری اسلامی ایران را در انزوا نگاه دارد و ایران توانسته است به رغم همه این تحریم ها گام های بلندی جهت عادی سازی روابط خود با غرب و کشورهای منطقه بردارد. جالب اینکه «جیمز دوبین» در این باره می گوید: «نخستین و مهم ترین گام این است که سیاست سازان آمریکا بپذیرند که سه دهه تلاش آمریکا برای مدیریت ایران از طریق انزوا، تهدید و تحریم نه تنها در حل هیچ یک از مشکلات اصلی میان ایران و آمریکا موفقیتی به همراه نداشته، بلکه بسیاری از این مشکلات را وخیم تر نیز کرده است».

در حقیقت مؤلفه های قدرت یک کشور را می توان ترکیبی از چهار قدرت علمی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی دانست. اگرچه نسبت به اینکه در آینده کدام یک از این قدرت های چهارگانه حرف اول را می زند تردید وجود دارد، اما بدون شک این چهار قدرت با هم ارتباط تنگاتنگی داشته و هر یک بر دیگری اثر مستقیم خواهد داشت. انرژی هسته ای از جمله مواردی است که در حال حاضر به عنوان عاملی مهم و تعیین کننده در هر یک از چهار مورد بالا درآمده است و مؤلفه ای برای اقتدار و قدرت محسوب می شود. از طرف دیگر، جمهوری اسلامی ایران اسلامی اهرم های اقتدار فوق العاده مهمی دارد که عمده ترین آنها عبارت است از سه مؤلفه فناوری هسته ای، قدرت موشکی و عمق استراتژیک که هر سه این مؤلفه ها، در تعیین سیاست های منطقه ای و بین المللی تعیین کننده است.

اما آخرین گزارش های برجامی دولت نشان دهنده این است که هیچ تحریم و هیچ تهدیدی از سوی دشمن طی این سال‌ها لغو یا برداشته نشده است اگر هم به یک متن توافق رسیده سخن از تعلیق آن ‌هم روی کاغذ است. تلاش تیم مذاکرکننده در طول هشت سال با دستاورد نه تقریباً «هیچ» بلکه تحقیقاً «هیچ» بوده است. اکنون مثل روز روشن است که هدف آمریکا از 20 سال مذاکره بدون دادن حتی یک امتیاز و بدون برداشتن حتی یک تحریم، این بوده است که مهلتی بگیرد، تا توطئه‌هایی که در اتاق فکرها و مؤسسات در براندازی نرم علیه ملت ایران طراحی می‌شود عملیاتی گردد.

در حال حاضر بسیاری از سیاستمداران آمریکا بر این باورند که تعامل دیپلماتیک، تنها رویکرد موفقی است که باید راهبرد آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران را شکل دهد. از نظر آنان، آمریکا باید از به کارگیری شیوه های « تغییر حکومت » در ایران دست بکشد و به سیاست « تعامل راهبردی » که بر پایه دیدگاه عمل گرایانه استوار است، روی آورد. آنها بر اساس این استراتژی به این نتیجه رسیده اند که ایران کشوری قدرتمند و تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه است و مسأله هسته ای ایران نیز از طریق مشارکت بین المللی در پروژه های غنی سازی اورانیوم قابل مدیریت است.

در واقع هدف از اجرای این استراتژی ایجاد تعامل با نظام جمهوری اسلامی ایران نیست بلکه هدف، نفوذ سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه ایران و براندازی نرم از درون و مهارایران از بیرون است. به گونه ای که مسئولین ما بدون توجه به این مسائل برای پسابرجام برنامه ای در حوزه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نداشته باشند، با توجه به برنامه های بلند مدت بنگاه های فکری و تحقیقاتی غرب، امکان نفوذ و سیطره دوباره آنها بر جامعه ایران فراهم خواهد شد. بنابراین باید از تجارب دولت یازدهم و دوازدهم درس عبرت بگیرم که نباید به دیوارشکست خورده غرب تکیه کنیم بلکه آنچه در کنار امنیت پایدار، پازل اقتدار را در شرایط حاضر تکمیل خواهد کرد، «اقتصاد مقاومتی » است.

اقتصادی که می تواند ما را در برابر خباثت های دشمن مقاوم و در مسائل اقتصادی به مرحله خودکفایی برساند، چرا که تکیه گاه اصلی موضوع تحریم ها بر وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم است. به گفته« ریچارد نِفیو» مسئول تیم طراحی تحریم ها علیه ایران هدف از تحریم، مختل کردن زندگی مردم ایران و خسته کردن آنها است.

نگارنده: دکتر مرتضی امیری نژاد
استاد دانشگاه و کارشناس
مسائل سیاسی و روابط بین الملل

ارسال نظرات
پر بیننده ها