عملیات والفجر 8 و غافلگیری دشمن / روایتی از نقش حفاظت اطلاعات در پیروزی رزمندگان دوران دفاع مقدس
عملیات والفجر ۸ عملیاتی که با حماسهآفرینی رزمندگان اسلام، ضربهای سهمگین به توان رزمی و نظامی دشمن وارد ساخت و حضور مقتدرانه ایران در این عملیات، سرآغازی بر تزلزل و فروپاشی انسجام نیروهای دشمن بود.
بیستم بهمن، مصادف است با سی و پنجمین سالگرد اجرای عملیات غرور آفرین والفجر ۸؛ یا نبرد اول فاو؛ عملیاتی که با پیروزی در آن رزمندگان غیور ایرانی به دشمن بعثی ثابت کردند، با اراده و ایمان به خدا میشود بر دشمنان بزرگ نیز فائق آمد.
والفجر۸؛ عملیاتی حاصل ۶ ماه مطالعه و برنامهریزی
عملیات والفجر ۸ حاصل ۶ ماه مطالعه درباره جزر و مد رودخانه اروند و برنامهریزی برای عبور نیروهای ایرانی از آن رودخانه پهناور و خروشان به منظور غافلگیری نیروهای متجاوز بعثی بود. این عملیات آبی، خاکی، تهاجمی، در ساعت ۱۰ شب، ۲۰ بهمن ۱۳۶۴ خورشیدی از محل خسروآباد (روستایی در کرانه اروندرود) با هدف تصرف شبه جزیره فاو در جنوب عراق آغاز شد. در جریان این عملیات غواصان رزمنده ایرانی که در گروههای ۱۰ نفره با طناب به هم متصل شده بودند، دل به دریا زدند و وارد رودخانهای طوفانی و مواج شدند؛ بنابر گفته سرلشکر سیدیحیی رحیمصفوی دستیار و مشاور عالی فرمانده کل قوا در کتابی با عنوان مهر مادر، ارتفاع امواج رودخانه اروند در شب عملیات سه تا چهار متر بود.
غواصان عملیات والفجر ۸؛ مردانی جانبرکف
غواصانی که در شب عملیات والفجر ۸ در میان امواج، طوفان، گرداب و باران برای شکست دشمن دل به اروندرود زدند، تسلیم جریان آب شده و به هر سو کشیده میشدند اما این اتفاق باعث نمیشد که این مردانِ جانبرکف، تدبیر و آرامش خود را از دست بدهند و همین حفظ تدبیر و آرامش و توکل آنان به خداوند متعال موجب شد که بیشتر غواصان راه خود را پیدا کنند و در تاریکی شب در حالی که دشمن بعثی بیخبر از پاتَک نیروهای ایرانی بود، خود را به منطقه فاو برسانند.
جعفر طهماسبی یکی از غواصان شرکت کننده در عملیات والفجر ۸ و از پیشکسوتان تخریب چی لشکر۱۰ سیدالشهدا (ع) در خاطرهای درباره حال و هوای غواصان هنگام اجرای عملیات والفجر ۸ میگوید: «قبل از اینکه هوا تاریک بشود، همه غواصها لباس پوشیده و با همه تجهیزات آماده فرمان بودند. البته قبل از پوشیدن لباس غواصی وضو گرفته بودیم که برای عملیات هم با وضو باشیم. حول و حوش ساعت ۵:۳۰ دقیقه غروب ۲۰ بهمن ۱۳۶۴ وقت نماز مغرب و عشاء شد و همه در صفهای جماعت بر روی خاک به نماز ایستادیم. بعد از نماز همه جا تاریکی مطلق بود و روبه قبله توسلی به حضرت زهراء (س) پیدا کردیم. یک عده در سجده مشغول مناجات بودند و بعضیها هم تذکر میدادند که برادرها مواظب سر و صدا باشند که خدای نکرده صدا به آن طرف اروند نرسد و دشمن هوشیار شود. بعد از اینکه بچهها از مناجات فارغ شدند، شام آوردند و بعضی خوردند و بعضی هم نخوردند. چایی آوردند و چند تا لیوان چایی خوردیم.»
طهماسبی در ادامه خاطراتش در سخنانی که نشان از ایمان و توکل قلبی غواصان در شب عملیات والفجر ۸ دارد، میافزاید: « شب ۲۰ بهمن ۱۳۶۴ حول و حوش ساعت ۸ شب به بعد به سمت آب حرکت کردیم و با توکل به خدا و توسل به اهل بیت(ع) غواصها را از زیر قرآن عبور دادند و به دل اروند زدیم. معبر ما به نام حضرت زهرا(س) نامگذاری شده بود. معبر ما درست روبروی نهر عرایض بود و از ۶ شهید غواص لشکر۱۰ سیدالشهداء(ع) در موج اول حمله به جزیره امالرصاص پنج شهید سهم دسته ما شد و بچهها توانستند کمتر از یک ساعت مواضع دشمن را تصرف کنند.»
والفجر ۸ از غافلگیری تا شکست دشمن
غواصان جانبر کف ایرانی که میتوان از آنان بهعنوان نمونه عینی رزمندگان راه اسلام یاد کرد، با وجود امواج خروش رودخانه اروند در شب عملیات والفجر ۸ از عرض این رودخانه خود را به فاو رساندند. آن شب غواصان گروهان والعادیات از گردان قمربنی هاشم (ع) با عبور از معابر عراقیان، خط اول دشمن در فاو را تسخیر کردند؛ چراکه ارتش عراق آمادگی مقابله با چنین عملیاتی را در فاو نداشت و غافلگیر شده بود. ارتش عراق در شب عملیات والفجر ۸، منتظر شروع عملیات از طرف ایرانیان از منطقه هور بود، زیرا فرماندهان جنگ ایران قبل از شروع عملیات والفجر۸، برای فریب دشمن در منطقه هور دست به اقداماتی زده بودند و با رفت آمدهای تصنعی و لجستیکی این پیام اشتباه را به دشمن میدادند که قرار است، عملیات بزرگی در هور صورت گیرد.
در جریان عملیات والفجر ۸، رزمندگان ایرانی توانستند در طول یک شبانهروز، تمام شبه جزیره فاو را به تصرف خود درآورند. در روز نخست عملیات، لشکر ۲۵ کربلا که از رزمندگان استان مازندران تشکیل شده بود، موفق شد تا فاو را در کنترل کامل خود درآورد و هزاران نیروی بعثی را که برای دفاع در برابر حمله سنگین ایران به فاو، آمادگی نداشتند به تسلیم وادارد.
ایران در حالی در این عملیات بر نیروهای عراقی به برتری رسید که در مقایسه با آنها از ادوات و تجهیزات نظامی کمتری برخوردار بود. رژیم بعث در شرایطی که نیروی نظامی ایران را فاقد توانایی و قابلیت اجرای عملیات عبور از رودخانه ارزیابی میکرد، پس از مواجهه با حضور قدرتمندانه نیروهای ایرانی در فاو و بعد از گذشت سه روز از شروع عملیات به تدریج نسبت به ابعاد عملیات فاو هوشیار شده و لشکر گارد را وارد منطقه کرد.
شتابزدگی و عدم توجیه کامل نسبت به وضعیت منطقه، موجب شد که نیروهای لشکر گارد سوار بر خودرو و در حال حرکت به سمت منطقه درگیری در محاصره رزمندگان ایرانی افتاده و به هلاکت برسند در این هنگام نبردی سنگین میان نیروهای ایرانی و عراقی به مدت ۷۵ روز آغاز شد؛ نبردی که با پیروزی ایران در این عملیات پایان یافت.
اهداف ایران از اجرای عملیات بزرگ والفجر ۸ در وهله نخست شکستن هیمنه دشمن و سپس قطع دسترسی رژیم بعث به خلیج فارس و دور کردن آتش جنگ از شهرهای مرزی ایران بود. رزمندگان ایرانی اما با پیروزی در عملیات والفجر ۸ علاوه بر این هدف به اهداف مهم دیگری که همانا ضربه روحی بزرگ به دشمن بود، نیز رسیدند. این در حالی است که پس از این عملیات سربازان ایرانی بیش از گذشته به اعتماد به نفس، خودباوری و ایمان برای ادامه رویارویی با دشمن عراقی دست یافتند.