به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج سازندگی، وقوع انقلاب اسلامی نشان داد که هر زمان مردم در اجرای برنامه‌های مهم و بزرگ مشارکت کرده‌اند، نتایج مطلوبی به دست آمده است. از ابتدای انقلاب تاکنون برنامه‌ها و فعالیت‌هایی که رنگ و بوی مردمی داشته و از دل مردم برآمده همواره تأثیرگذار بوده و به سرانجام رسیده و یکی از نشانه‌های این مهم، شکل‌گیری گروه‌های جهادی در کشور است. گروه‌های جهادی که هدفی جز خدمت بی‌شائبه و بدون چشم‌داشت به محرومان و آسیب‌دیدگان نداشته‌اند، در صحنه‌های مختلف اجتماعی همچون بلایای طبیعی و محرومیت‌زدایی به میدان آمده و در گمنامی به خدمت‌رسانی به اقشار محروم پرداخته‌اند.
در این راستا، ایکنا با برپایی نشستی، به بررسی فعالیت گروه‌های جهادی طی سال‌های گذشته پرداخت. این نشست با حضور ضرغام پرنیان، دبیر مجمع ملی جهادگران کشور، علی ایل‌بیگی، مسئول مرکز مطالعات و هدایت حرکت‌های جهادی سازمان بسیج سازندگی کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین درستکار، دبیر مجمع جهادگران استان فارس و بهنام خاکزاد رستمی، مسئول جهادگران استان مازندران در سالن جلسات خبرگزاری ایکنا برگزار شد تا ابعاد مختلف فعالیت‌ها و مشکلات گروه‌های جهادی کشور بررسی شود. بخش اول این نشست با عنوان «مردم پای کار رفاه مردم آمده‌اند/ چرا صدایشان را نمی‌شنویم» طی روزهای گذشته در خبرگزاری ایکنا منتشر شد؛ در ادامه بخش دوم این نشست از نظر می‌گذرد.
گروه‌های جهادی به چه حمایت‌هایی در مسیر پیشبرد اهداف خود برای خدمت جهادی به محرومان و آسیب‌دیدگان نیاز دارند؟
پرنیان: زمانی که مقام معظم رهبری از عمومی شدن این گفتمان در جامعه سخن به میان می‌آورند، تمامی جامعه در قبال این توصیه موظف می‌شوند. در رابطه با بحث حمایت از گروه‌های جهادی، یکی از وظایف اصلی، تربیت نیروی هم‌تراز انقلاب اسلامی است. اساساً جامعه و حکومت‌ها را نیروی انسانی باید اداره کند. تربیت نیروی هم‌تراز انقلاب اسلامی امروز به خودی خود جاری شده و جوانان به میدان آمده‌اند اما این حرکت نیاز به هدایت، راهبری و حمایت دارد. تمام دستگاه‌های متولی فرهنگی کشور مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش و پروش و تمام نهادهایی که با موضوعیت آموزش فعالیت دارند، باید نسبت به تربیت نیروی هم‌تراز انقلاب اسلامی به عنوان مدیران آینده کشور وارد عرصه شوند.
امروز اگر دانشجوی نخبه کشور در مناطق محروم مشغول خدمت به محرومان است، سیستم اجرایی کشور باید از او حمایت کند. یکی از وظایف اصلی و فلسفه وجودی نظام اسلامی در منظومه امام(ره) این بود که همگان باید تلاش کنند تا گرد محرومیت از چهره مستضعفان برداشته شود که این مسئله وظیفه سیستم اجرایی کشور است. البته خدمات فروانی طی چهل سال گذشته در کشور انجام شده اما اگر کسلی و بی‌حالی سیستم اجرایی کشور بعد از دهه شصت نبود، امروز برای مثال کشور در حوزه آب و یا دسترسی جاده‌ای با هیچ مشکلی مواجه نبود. وجود مشکلات این‌چنینی به این دلیل بود که مدیران و سطوح سیستم اداری کشور دارای تفکر جهادی نبودند. سیستم اداری کشور پس از پایان جنگ تا مدت‌ها تقریباً از نیروهای جهادی تهی شد و همین مسئله باعث شد تا هنوز کشور با محرومیت در بسیاری از مناطق روبه‌رو باشد.
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به عدم یکدست بودن برخی مسائل همچون مسئله راهبردی در وزارت خارجه اشاره دارند. بسیاری از کشورها راهبردهای یکسانی دارند که این راهبردها با تغییر دولت‌های مختلف تغییری نمی‌کند اما در کشور ما سیستم اداری با تغییر راهبردها مواجه شد لذا تربیت نیروی هم‌تراز انقلاب اسلامی بسیار مهمتر از تربیت در آموزش و پرورش است. باید نیروهایی تربیت شوند که تا زمانی که کشور با خلأ در بخش‌های مختلف روبه‌رو است، خواب به چشمانشان نرود.
مقام معظم رهبری چشم‌انداز بسیار خوبی را ترسیم کرده و بسیج سازندگی را مأمور کردند تا نیروهای جهادی را برای خدمت به محرومان بسیج کنند. انحلال جهاد سازندگی باعث شد تا رهبر معظم انقلاب اسلامی این خلأ را با صدور فرمان تأسیس بسیج سازندگی جبران کنند. لذا وظیفه اصلی بسیج سازندگی در حوزه خود به ویژه مدیریت حرکت جهادی این است که هر آنچه در بضاعت دارد، در حوزه تربیتی و آموزش و فرهنگی به کار گیرد که البته این خدمت در حال انجام است. مجمع جهادگران کشور در راستای پیام ۹ ماده‌ای رهبر انقلاب اسلامی به این نتیجه رسید که طرح ولایتی به نام طرح ولایت جهادی راه‌اندازی کند. مقام معظم رهبری در پیام ۹ ماده‌ای خود به جهادگران فرمودند که باید بر روی مسئله خودسازی بیشتر دقت کنند. لذا در بحث تربیت، تمامی نهادها باید ورود کرده و به جهادگران کمک کنند.
مسئولان اجرایی کشور در مناطق مختلف از فرمانداران و بخشداران گرفته تا دیگر مسئولان باید جهادگران را در راه خدمت به محرومان همراهی کنند. دولت جدید مهمترین آزمون را در مقابل جریان جهادی پیش روی خود دارد. البته امروز رئیس‌جمهور کشور کاملاً جهادی بوده و تفکر و رفتار ایشان نیز جهادی است. گروه‌های جهادی کشور با تمام وجود اعلام می‌کنند که امکانات و ظرفیت‌های خود را در کنار دولت و برای خدمت به مناطق محروم به کار خواهند گرفت اما یکی از مطالبات جریان جهادی از رئیس‌جمهور، پوست‌اندازی جدی در سیستم اداری است یعنی تمام لایه‌های اجرایی کشور باید جهادی شوند تا نیروهای جهادی در کنار نیروهای خودجوش آزاد جریان جهادی به محرومیت‌زدایی در کشور بپردازند. متأسفانه طی چند سال گذشته حمایت واقعی و جدی از جهادگران از سوی برخی نهادها انجام نشد یعنی سیستم اداری باید به جایی برسد که در تمامی امور پای کار جهادگران باشد.
حمایت از گروه‌های جهادی به چه شکلی باید صورت گیرد؟
درستکار: قرآن کریم می‌فرماید: «وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ؛ و خواستيم بر كسانى كه در آن سرزمين فرو دست شده بودند، منت نهيم و آنان را پيشوايان (مردم) گردانيم و ايشان را وارث (زمين) كنيم. ما باید با تأسی از منویات مقام معظم رهبری مسیر جهاد در کشور را به پیش ببریم. توقعی که از مسئولان در جهت حمایت از گروه‌های داریم، این است که حمایت از این گروه‌ها را در دستور کار خود قرار دهند و پشتیبان آن‌ها باشند. امروز در زمینه تجهیزات عمرانی و فرهنگی دچار مشکل هستیم و این می‌طلبد که مسئولان به جای ساختارسازی و ایجاد وزارتخانه جدید، همان هزینه‌ها را پشتوانه گروه‌های جهادی کنند؛ چراکه امروز نزدیک به ۴۲ هزار گروه جهادی در کل کشور شبکه‌سازی شده‌اند و گروه‌های جهادی در تمام روستاها و محلات محروم کشور مشغول فعالیت هستند منتهی نیاز به پشتوانه و حمایت در جهت ترفیع مشکلات کشور دارند. امروز گروه‌های جهادی در کشور مشغول خدمت هستند که هیچ‌گونه امکاناتی ندارند.
گروه‌های جهادی در حوادث مختلف همچون سیل و زلزله وارد عرصه خدمت شده و محرومان و آسیب‌دیدگان را یاری می‌کنند. مقام معظم رهبری در بسیاری از سخنان گهربار خود از جهادگران به عنوان خدمتگزاران کشور یاد می‌کنند. جهادگران کشور در دولت‌های مختلف همه چیز را امتحان کردند و خود را نشان دادند. امروز این توقع از مسئولان وجود دارد که پای کار بیایند. ما با تشکیل وزراتخانه‌های مختلف و هزینه‌تراشی نمی‌توانیم این کشور را به سرانجام برسانیم. امروز باید تمام وزرا و وکلا و مسئولان مدیر جهادی شوند تا بتوانند مشکلات کشور را حل کنند. مسئولان ارشد کشور باید پای کار آمده و همه جهادی شوند. از طرف دیگر جهادگران نیز اعلام آمادگی می‌کنند که در تمام امور در کنار دولت و مجلس انقلابی هستند. جهادگران در حوادث مختلف وارد میدان خدمت می‌شوند اما زمانی که فقط به وجود نیرو بسنده کنیم و از امکانات و همراهی نهادهای اجرایی خبری نباشد، کار بر روی زمین خواهد ماند.
امروز وضعیت کشور با چهار یا هشت سال پیش کاملا متفاوت است و این مسئله می‌طلبد که مردم دست در دست هم داده و با حمایت مسئولان به فکر حل مشکلات کشور باشند. گروه‌های جهادی روز به روز بیشتر می‌شوند و شاید در آینده تعداد آن‌ها به یکصد هزار گروه نیز برسد. یکی از نکات مهم دیگر مسئله طرح اصلاح قانون بسیج سازندگی است که هنوز در صحن علنی مجلس مطرح نشده است. امروز برخی از جهادگران کشور جان خود را در راه خدمت به محرومان از دست داده‌اند اما مسئله شهید محسوب شدن ایشان همچنان بلاتکلیف است. این مسئله می‌طلبد که طرح اصلاح قانون بسیج سازندگی که در کمیسیون امنیت ملی نیز تصویب شده، هرچه سریع‌تر به صحن علنی آمده و مورد تصویب نمایندگان ملت قرار گیرد.
نکته بعدی اینکه امروز متأسفانه عده‌ای با نام جهاد، دلال جهادی شده‌اند و قصد آسیب رساندن به جریان جهادی را دارند. جامعه جهادی کشور هیچ‌گاه سیاست‌زده نبوده و نخواهد بود. تمام هستی جهادگران از بسیج و سپاه است. متأسفانه عده‌ای از نام جهادی و جهادگر برای رسیدن به مطامع دنیایی خود استفاده می‌کنند و با سیاست‌بازی خود جریان جهادی را به بازی می‌گیرند. بنابراین، مسئولان کشور باید با تمام قدرت و قوای خود وارد میدان شده و ضمن حمایت از گروه‌های جهادی، زمینه را برای رفع مشکلات کشور فراهم کنند.
گروه‌های جهادی با چه مشکلاتی روبرو هستند؟
خاکزاد: اولین گلایه جهادگران این است که برخی مسئولان امروز کشور اعتماد لازم را به جوانان ندارند. مقام معظم رهبری در پیام ۹ ماده‌ای خود به جهادگران، به ارزش کار جوان و اهمیت کار جوان تأکید کردند اما برخی به دنبال وزیر ۶۰ ساله و بالاتر می‌گردند که هیچ وقت نیز به نتیجه نمی‌رسند. به هوش بودن جهادگران نباید باعث بیهوشی دولت باشد. جوانان و جهادگران کشور در تمامی دولت‌ها به هوش بودند اما این به هوش بودن باعث شد تا برخی دولت‌ها بیهوش باشند. ما در بحث احیای جهاد سازندگی به دنبال این بودیم که دولت جهادی داشته باشیم نه اینکه جهاد را دولتی کنیم. بنابراین، اولین مطلب، عدم اعتماد به جوانان کشور است که مسئولان باید با تأسی به رهبر انقلاب اسلامی اعتماد به جوانان را سرلوحه کار خود قرار دهند.
طی سال‌های گذشته جلسه‌ای با عنوان ستاد پشتیبانی از حرکت‌ها و گروه‌های جهادی در استان‌ها و شهرستان‌های کشور برگزار می‌شد که چند سالی تعطیل شد. از دولت انقلابی جدید تقاضا داریم که برای رفع مشکلات جهادگران این ستاد را دوباره راه‌اندازی و فعال کند تا تسهیل‌گری لازم برای فعالیت جهادگران به خوبی رقم بخورد. امروز برخی گروه‌های جهادی پایگاه‌محور بوده و برخی دیگر نیز جغرافیامحور هستند.
یکی دیگر از مشکلات گروه‌های جهادی این است که عدالت لازم در نهادهای پشتیبان وجود ندارد. برخی گروه‌های جهادی با نام جهاد بودجه‌های هنگفتی دریافت می‌کنند که اصلا حق آن‌ها نیست ولی برخی گروه‌های جهادی که در سخت‌ترین مناطق کشور مشغول فعالیت بوده و نیازمند یک میلیون تومان هستند، هیچ گونه حمایتی نمی‌شوند.
از نهادها و سازمان‌های پشتیبان حرکت جهادی درخواست داریم تا فقط از شبکه جهادی که با انتخابات ایجاد شده، حمایت کنند. این شبکه از دل مردم برخاسته شده و از طریق انتخابات در سطوح مختلف شهرستانی، استانی و ملی ایجاد شده است. همچنین، سومین دوره انتخابات مجمع عالی جهادگران کشور نیز طی روزهای آتی برگزار می‌شود و نهادهای پشتیبان حرکت‌های جهادی می‌توانند از طریق همین شبکه جهادی به حمایت از جهادگران بپردازند.
توضیحاتی در رابطه با تشکیل شورای عالی جهاد که قرار است طی روزهای آتی تشکیل شود، ارائه بفرمائید.
ایل‌بیگی: در مورد شورای عالی جهاد، اتفاق خوبی در دولت جدید افتاد که از نوع نگاه مردمی و جهادی بود. در ابتدا قرار بر این بود که این مسئله یعنی احیای جهاد سازندگی در قالب ساختار و سازمانی رقم بخورد اما با نگاه جهادی و انقلابی و ورود مستقیم شخص رئیس‌جمهور، این موضوع که بسیار پرهزینه نیز بود، منتفی شده و قرار بر راه‌اندازی یک شورای چابک و کارآمد به نام شورای عالی جهاد سازندگی شد. البته لازم است که این شورای عالی جهادی همان نقشی که برای آن تعریف شده است را ادامه دهد نه اینکه مجددا درگیر بحث‌های اداری و ساختاری شود. رئیس‌جمهوری در ادامه نظر جهادگران که پیشنهاد اعضای مجمع ملی جهادگران بود را پذیرفتند که تعداد هفت نفر از اعضای جهادی در این شورای عالی در کنار وزرا حضور داشته باشند که جای تقدیر دارد.
البته امروز در انتخاب این فرآیند هنوز سخنانی شنیده می‌شود که برخی همچنان بر پیشنهاد پیشین خود مصر هستند و تأکید دارند که چنانچه قرار است تا فردی عضو این شورا شود، از دل بدنه جریان جهادی و منتخبان آن باشند. بیم آن می‌رود که برخی احزاب و گروه‌های سیاسی از همین حالا برای عضویت در این شورای عالی دورخیز کرده‌اند که این مسئله برای جهادگران خطرناک است. برخی خیریه‌های سیاسی و ... سعی دارند تا با نام جهادی به شورا ورود پیدا کنند که از مسئولان دولتی تقاضا داریم تا این موضوع را مد نظر قرار داده و راه را برای ورود جهادگران حقیقی به این شورا باز کنند. شورای علی جهاد سازندگی اگر با نماینده واقعی جریان جهادی شکل گیرد، قطعاً می‌تواند تصمیمات و سیاست‌گذاری اساسی انجام دهد تا مشکلات کشور به خوبی مرتفع شود.
نظر شما در رابطه با طرح اصلاح قانون بسیج سازندگی که در مجلس شورای اسلامی بررسی می‌شود، چیست؟
پرنیان: حدود ۵۰ جهادگر کشور جان شریف خود را در حین انجام فعالیتهای جهادی از دست داده‌اند. جدای از این مسئله، تعدادی از هم‌قطارهای جهادی نیز آسیب‌های جدی دیده‌اند که برخی از ایشان ماهانه چندین میلیون تومان هزینه درمان دارند. مجمع جهادگران از سه سال پیش یکی از مطالبات اصلی خود را در این محور قرار داد. یکی از این مطالبات اصلی ما از بسیج سازندگی، تعیین تکلیف این جهادگران بود. البته جهادگران از دست رفته شریف در منظومه اسلام و قرآن شهید محسوب می‌شوند اما از لحاظ پشتیبانی‌های حقوقی هنوز حمایتی نشده‌اند. بنیاد شهید و امور ایثارگران به دلایل مالی و قوانین موجود، زیر بار این موضوع نرفت. متأسفانه تاکنون حمایت چندانی از جهادگران نشده است، حتی به ما اجازه ندادند که یکی از جان‌باختگان جهادی را در قطعه شهدا خاکسپاری کنیم.
مجمع جهادگران در دو حوزه سیاست‌گذاری و مطالبه درون‌سازمانی و برون‌سازمانی فعالیت می‌کند. یکی از مطالبات جدی جهادگران از بسیج سازندگی، همین موضوع بود که بسیج باید طبق وظیفه ذاتی خود این مسئله را تعیین تکلیف کند. با پیگیری‌های بسیج سازندگی و مجمع ملی جهادگران، بار مالی این قضیه از سوی ستاد کل نیروهای مسلح پذیرفته و موانع موجود برای تصویب طرح اصلاح قانون بسیج سازندگی برداشته شد. هم‌اکنون نیز این طرح در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی تصویب شده و منتظر ورود به صحن علنی برای تصویب نهایی است. از هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی درخواست داریم تا هرچه سریع‌تر به این طرح رسیدگی کرده و زمینه تصویب نهایی آن را فراهم کند تا باری از دوش خانواده‌های آسیب‌دیده برداشته شود.
مجمع ملی جهادگران مطالبات خود را همچنان پیگیری می‌کند و خدا را شاکر هستیم که یک رئیس‌جمهور جهادی وارد عرصه خدمت‌رسانی به مردم شده است. لذا در بدو آغاز کار، متوجه شدیم که شخص رئیس‌جمهور پیگیر فعالیتهای جهادی هستند. مطالبات ما به عنوان مجمع ملی جهادگران منجر به برپایی جلسه‌ای با معاون اول رئیس‌جمهور شد که در این جلسه حرف اصلی جهادگران این بود که دولت جدید باید خلأ دولت‌های قبلی در مورد جهادگران را حل کرده و حمایت از جهادگران را به خوبی مد نظر قرار دهد. در مورد شورای عالی جهادگران نیز باید زمینه برای حضور جریان جهادی حقیقی در این شورا فراهم شود. در مورد موضوع احیای جهاد سازندگی نیز مجمع عالی جهادگران ثابت کرد که قاطبه جریان جهادی هم دلسوز دولت هستند و هم بسیار صریح حرف خود را می‌زنند. امروز جای ظرفیت گفتمان جهادی در صدا و سیما خالی است که رسانه ملی باید بدان بپردازد تا گفتمان جهادی در کشور به خوبی تبیین شود.
