نیم قرن پیش زنده یاد دکترمحمدرضا حکیم زاده با همراهی بانوان نیکوکار و با تلاش شبانه روزی توانست خیریه کهریزک را پایه گذاری نماید. او در سال 1350 و 1351 رئيس بيمارستان فيروزآبادي شهرری بود. او می گوید: هر روز موقع خروج از بيمارستان نزديك در خروجي اغلب چند بيمار مفلوك ، معلول يا پير و فرتوت را می دیدم که از فرط بیماری و ناتوانی کنار دیوار خوابيده بودند. با آن كه رئيس بيمارستان بودم ، اما قادر نبودم اعمال نفوذ كنم و دستور بستري شدن آنان را بدهم . اگر هم دستور مي دادم پزشكان به دلايل قانع كننده از پذيرفتن آنان خودداري مي كردند زيرا آن افراد نه قابل درمان بودند، نه بيمارستان قادر بود براي زمان طولاني آنان را بستري و تخت بيمارستان را اشغال نمايد.
من از ديدن اين وضع زجر مي كشيدم. قصد داشتم هرطور شده کمکشان کنم. بدون توجه به جوانب كار، تصمیم گرفتم با توکل به ايزد توانا ، بيمارستانِ مرحوم امين الدوله كه با هزينه مرحومه بانو فخرالدوله از بانوان نيكوكار در منطقه كهريزك داير شده بود و به دلايلي سال ها درب آن بسته مانده بود را راه اندازی کنم .
دو - سه نفر معلول كه پناهي نداشتند را در آن جا بستري كردم و تصمیم گرفتم به لطف پروردگار و با كمك نيكوكاران، تا حدّ امكان و توان از اين افراد بی خانمان تا زمانيكه زنده هستند پذيرايي شود و اين آرزو محقق شد.
دکتر حکیم زاده در خاطراتش می گوید: یک روز برای خرید آجر به یک فروشگاه مصالح فروشی مراجعه کردم و ماجرای ساخت آسایشگاه را برایش شرح دادم، فروشنده گفت: من چیزی برای کمک به شما ندارم. موقع رفتن یک آجر برداشتم و به فروشنده گفتم لااقل همین یک آجر را از شما به عنوان کمک می گیرم تا کار ساخت را شروع کنم. فردای آن روز مصالح فروش به همراه دو کامیون آجر به آسایشگاه کهریزک آمد و در حالی که اشک می ریخت، اظهار داشت: هر کمکی از دستش برآید دریغ نمی کند.
پس از مدتي با توجه به محدوديت محل اسكان؛ در تاریخ دوم مرداد سال 1352 مصادف با ولادت حضرت فاطمه زهرا(س)، مرحوم حاج حسن محمدي قطعه زمینی را اهدا کرد و عملیات اجرایی ساخت آسایشگاه با کمک خیرین به وسعت 28 هزار متر مربع آغاز شد و در سال 54 توانستند 60 نفر را در آسایشگاه کهریزک اسکان دهند.
تشکیل کمیته بحران و کنترل کرونا
دکتر حسن احمدی، مدیرعامل موسسه خیریه کهریزک، می گوید: این موسسه غیرانتفاعی، غیر دولتی و مردم نهاد است که زیر نظر هیات مدیره و هیات امناء بدون دریافت حتی یک ریال اداره می شود. آمار کل پرسنل موسسه 2058 نفر است و در مجموع 3300 مددجو از امکانات آسایشگاه بهره مند می شوند که از این تعداد 1750 نفر در آسایشگاه خیریه کهریزک شهرری و 650 نفر در کهریزک البرز بستری هستند و بقیه هم خدمات مراقبت روزانه و مراقبت در منزل دریافت می کنند که 350 نفر در اسایشگاه کهریزک خدمات مراقبت در منزل دریافت میکنند و 250 نفر در اسایشاه خیریه استان البرز و بقیه هم به صورت روزانه خدمات دریافت می کنند و به منزل خود مراجعه می کنند.
وی با اشاره به شیوع ویروس منحوس کرونا به عنوان خطرناک ترین چالش قرن در جهان و پاتک های این مجموعه در مقابل هجوم ویروس کرونا، می گوید: با همت مدیران و پرسنل خدوم آسایشگاه توانستیم این بیماری را کنترل کنیم و با افتخار اعلام کنیم که آمار جان باختگان کرونا در این آسایشگاه ناچیز بوده و تعداد فوتی ها سنین بالای 85 سال بوده اند که به خاطر بیماری های زمینه ای مستعد ابتلا به ویروس بوده اند. این در حالی است که تعداد جان باختگان کرونا در مراکز نگهداری سالمندان کشورهای پیشرفته اروپایی از جمله اسپانیا بسیار وحشتناک است و فقط در یک شبانه روز در یک مرکزی که 300 سالمند نگهداری می شود، 20 تن از آنها بر اثر ابتلا به کرونا جان باختند.
وی با اشاره به اینکه بیش از 60 درصد مددجویان خودکنترلی ندارند، خاطرنشان کرد: علاوه بر هزینه های پوشینه، دارو و تجهیزات، پرستاری و نگهداری از سالمندان، از آغاز شیوع کرونا تا کنون هزینه های سربار دیگری برای تهیه لوازم بهداشتی برما تحمیل شد و ماهانه بیش از 100 هزار عدد ماسک، گان، دستکش،کلاه و... مورد نیاز بود .
50 سال نام نیک؛ بدون حاشیه
محمدرضا صوفی نژاد مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک می گوید: آسایشگاه خیریه کهریزک تنها موسسه خیریه در کشور و خاورمیانه است که از 120 بیمار مبتلا به ام اس نگهداری می کند و خدمات درمانی و مراقبتی به آنها ارائه می کند. اینجا نه یک ارگان سیاسی و نه یک مجموعه اقتصادی است؛ بلکه مرکزی خیریه و مردمی و مامن و پناهگاهی برای زندگی کردن سالمندان، معلولان و بیماران ms است که نه زبانی برای گفتار و نه پایی برای فرار دارند و اغلب آنها دارای کلکسیونی از بیماری های زمینه ای هستند که پرسنل آسایشگاه در سخت ترین شرایط به تیمار و پرستاری از آنها مشغول هستند.
1750 مددجو از 31 استان کشور با علایق، ذائقه ها، فرهنگ ها و سلایق مختلف در آسایشگاه خیریه کهریزک زندگی می کنند که کمترین بی میلی در آنها نسبت به برنامه های غذایی و زندگی در این کانون وجود دارد.
وی یکی از دغدغه های اصلی هیات مدیره آسایشگاه را پرداخت حقوق و مزایای پرسنل عنوان می کند و میگوید: این موضوع ارتباط مستقیم با توان و انگیزه کار و خدمت پرسنل دارد و ما هم همیشه تلاش می کنیم به هر طریق ممکن با کمک های مردمی و مساعدت نهادها و ارگان های مختلف حقوق پرسنل را به موقع پرداخت کنیم که با مساعدت و نگاه ویژه هموطنان نوع دوست و خداباور این اتفاق خوب همیشه رخ داده است.
مشکلات ما بسیار بالاست، به مو رسیده اما پاره نشده است و این افتخار به خاطر وجود مردمی دین باور، نوعدوست؛ خداباور و دیگرخواه است که همیشه یاور و همراه ما بوده اند و در شرایط کرونایی که هزینه های ما به خاطر خرید وسایلی مثل: ماسک، گان، دستکش، مواد ضد عفونی کننده و... چندین برابر شده است، باز هم توانستیم به کمک مردم نوع دوست کشورمان این مجموعه را به بهترین شکل اداره کنیم.
آسایشگاه کهریزک آبروی نظام است
صوفی نژاد خاطرنشان می کند: به خاطر شرایط ویژه و اعتبار این مجموعه، مسئولان ارگان ها و نهادهای مرتبط با سالمندان و معلولان، مثل سازمان بهزیستی، مسئولان کشورهای خارجی را برای بازدید از مراکز نگهداری سالمندان، به این مجموعه دعوت می کنند. لذا آسایشگاه کهریزک آبروی نظام است. قداست آسایشگاه خیریه کهریزک موجب شده تا مردم هم به این مجموعه اعتماد کنند و دو امانت خود را، یکی عزیزان، معلولان و سالمندان و دیگری هزینه های نگهداری از آنها را به ما سپرده اند و این اعتماد مردم، وظیفه و مسئولیت ما را دوچندان کرده است و تلاش کرده ایم به بهترین وجه امانت مردم را پاس بداریم.
کمک4 میلیارد تومانی بنیاد مستضعفان
صوفی نژاد می افزاید: مهندس پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان، ارادت خاصی به آسایشگاه کهریزک دارد. در زمانی مهندس فتاح وزیر نیرو بود، آسایشگاه کهریزک با مشکل آب آشامیدنی مواجه بود و ما مجبور بودیم آب آشامیدنی مورد نیاز خود را با تانکر تهیه کنیم که با مساعدت آقای فتاح آسایشگاه کهریزک به آب شهری متصل شد.
وی با اشاره به پرداخت 50 میلیارد تومان حقوق بهمن و اسفند و پاداش پایان سال به 2085 نفر از پرسنل آسایشگاه خیریه کهریزک، خاطر نشان می کند، مهندس فتاح در چندین مرحله به این موسسه کمک مالی کرده است که در اسفند ماه سال 1400 نیز بیش از چهار میلیارد تومان برای پرداخت عیدی به پرسنل این مجموعه اختصاص داد.
او همچنین در طول سال گذشته علاوه بر پرداخت 10 میلیارد تومان کمک نقدی به اسایشگاه کهریزک ، در تامین مواد غذایی و خرید ملزومات مورد نیاز آسایشگاه به این مجموعه کمک کرده است.
کمک 82 درصدی مردم
محسن پزشکی مدیر روابط عمومی آسایشگاه خیریه کهریزک می گوید: بالغ بر 82 درصد هزینه های آسایشگاه از محل هدایای انسان دوستانه مردم و نیکوکاران ایرانی داخل و خارج از کشور تأمین میشود و17 درصد بقیه شامل کمک های نهادهای مختلف از جمله: سازمان بهزیستی، هلال احمر ،کمیته امداد امام خمینی (ره)، نهاد ریاست جمهوری و سازمان های بیمه گر و… بصورت یارانه به موسسه پرداخت می شود و یک درصد هم مربوط به آن دسته از مددجویان حقوق بگیر است که در اسایشگاه بستری هستند و درقالب هتلینگ هزینه بستری خود را پرداخت می کنند.
اکنون پس از 50 سال، وسعت مجموعه خیریه کهریزک به 420 هزار متر مربع با 180 هزار مترمربع زیر بنا گسترش یافته و پذیرای 1750 سالمند، معلول و بیمار ام اس است.
با احداث بناهاي زيبا برای معلولان و سالمندان با كاربری های مختلفی نظیر: كارگاه ها، فيزيوتراپی، ساختمان بيماران ام.اس، کتابخانه ،سالن ورزشی، فضای سبز مطلوب و آب نما و... در خدمت مددجويان عزيز است.
آسایشگاه کهریزک البرز
وی با اشاره به نیاز جامعه و رشد روز افزون جمعیت شهری، اظهار می دارد: با همت خیّرین و نیکوکاران، در سال 1380 عملیات احداث آسایشگاه خیریه کهریزک استان البرز نیز با تکیه برآخرین دستاوردهای علمی ، پزشکی و تجربه جامعه نگر مبتنی بر خدمات توانبخشی و همچنین بر پایه دانش کسب شده در موسسه مادر (آسایشگاه خیریه کهریزک استان تهران) در زمینی به مساحت 80000 مترمربع و 60000 مترمربع زیر بنا ، در 7 مجموعه تخصصی آغاز شد و امروز شاهد بهره برداری مجموعه خیریه کهریزک استان البرز با ساختمان هایی زیبا و به صورت کاملاً تخصصی، پذیرای 650 سالمند، معلول، بیماران ام اس، کودکان معلول ذهنی و کودکان اختلال اتیسم، به صورت شبانه روزی و روزانه هستیم.
همچنین یک درمانگاه خیلی مجهز نیز در آسایشگاه کهریزک استان البرز راه اندازی شده که علاوه بر ارائه خدمات به مددجویان آسایشگاه البرز به مردم روستاهای مجاور نیز خدمات مختلف با حداقل هزینه ارائه می کند.
روش های اهدای کمک های مردمی
وی خاطرنشان می کند: کمک های مردمی از طرق مختلف قابل دریافت است شامل: پرداخت آنلاین، استند تاج گل، اهدای اقلام دست دوم، درخواست صندوق صدقات کهریزک، اهدای کمک های نقدی، اهدای کمک های غیرنقدی، حساب های بانکی موسسه، دفاتر، کیوسک ها و کانکس های دریافت کمک های مردمی که در بیش از 30 نقطه شهر تهران و فرودگاه های مهر آباد و امام خمینی(ره) مستقر است، اجناس مورد نیاز روزانه ساکنان کهریزک، شامل: برنج، روغن، گوشت، مرغ، حبوبات، میوه جات، سیب زمینی، پیاز و... که از سوی برخی موسسات و میادین میوه و تره بار تامین می شود.
خیرین محترم می توانند ملزومات مورد نیاز را به آدرس : تهران، جاده قدیم قم ، بعد از بهشت زهرا ،انتهای کهریزک سمت چپ ، بلوار دکتر حکیم زاده، آسایشگاه خیریه کهریزک و یا دفاتر مستقر در سطح شهر ارسال نمایند .
همچنین شماره تلفن های 2و56523131 آماده پاسخگویی به سوالات خیرین ارجمند بوده و شماره حساب 6037691990114985 بنام آسایشگاه خیریه کهریزک آماده دریافت کمک های نقدی همه نیکوکاران محترم است.
فعالیت 24 بخش
این مجموعه دارای 24 بخش شامل 12 بخش مردان ، 10 بخش زنان، یک بخش بیماران ام اس و بخش مراقبت بدو پذیرش است.
«بخش قرنطینه» ( اسکان موقت مددجویان در بدو ورود و پذیرش و انجام آزمایشات و سنجش سلامت و بررسی بیماری ) ؛
«بخش های درمانی» ( زنان و مردان) و مراقبت های خاص تا حاصل شدن بهبودی و در صورت نیاز اعزام به مراکز درمانی خارج از مرکز؛
«بخش توانبخشی» متشکل از 44 کارگاه کار درمانی که به طور میانگین 490 مددجو حدود 4 ساعت در روز در کارگاه های مختلف مشغول کار می شوند که حقوق دریافت می کنند و برخی از آنها از محل حقوق خود می توانند به خانواده خود هم کمک کنند.
« بخش فیزیوتراپی، هیدروتراپی، کاردرمانی و شنوایی سنجی» این بخش در فضایی به مساحت یکهزار متر مربع ؛ « خدمات در منزل» با تشکیل تیم های کارشناسی مجرب به مددجویانی که دارای مشکلات جسمی و کهولت سن هستند را در خانه تحت مراقبت، درمان و توانبخشی قرار می دهند.
«بخش فرهنگی» شامل کتابخانه، سرای فرهنگی و گنجینه یادمان یاران است که در این مراکز کلاس های قرآن، حافظ خوانی، آموزش خط ، زبان، سواد آموزی، تئاتر درمانی، موسیقی درمانی، سفرهای زیارتی و سیاحتی برگزار می شود.
« مجتمع ورزشی» به منظور توانمند سازی و ارتقاء سطح روحی و جسمی جمعیت هدف زیرنظر کارشناسان تربیت بدنی با بیش از 10 رشته ورزشی ویژه معلولان در رده های قهرمانی و همگانی ایجاده شده است.
« بخش گل یاس» این مجموعه نخستین مکان نگهداری شبانه روزی زنان و مردان مبتلا به بیماری ام اس در سطح کشور است که سال 1384 به مساحت 4860 متر مربع احداث شد.
« شهرک های مسکونی عمید و امید» از جمله امکانات منحصر به فرد آسایشگاه خیریه کهریزک است که امکان ارائه زندگی مشترک برای زوج های معلول را فراهم کرده است.
شهرک مسکونی عمید دارای 25 واحد ویژه زوج های جوان است که توسط زنده یاد دکتر عمید ساخته شده و در سال 79 مورد بهره برداری قرار گرفت که روز افتتاح در قید حیات نبود و دختر او کلید ها را به زوج ها اهدا کرد و اکنون 20 واحد آن در اختیار زوج های معلول قرار دارد.
« دانشگاه علمی کاربردی» در سال 1396 با تصویب هیات مدیره موسسه خیریه کهریزک و اخذ مجوز از وزارت علوم و تحقیقات و فناوری به طور رسمی افتتاح شد. در ابتدا فقط سه رشته تحصیلی مراقبت از سالمندان در برنامه کاری این مرکز بود، اما با گذشت کمتر از دو سال و توفیقات کسب شده، مسئولان دانشگاه تصمیم به توسعه گرایش های تحصیلی و ارتقاء فعالیت تا سطح کارشناسی، اقدامات لازم را به عمل آوردند و اکنون با 11 رشته ادامه می دهد و با دانشگاه های مختلف هم وارد مذاکره شده تا در سطح لیسانس و کارشناسی ارشد آموزش های تخصصی هم ضمن خدمت و هم تئوری و عملی را انجام دهند چون آسایشگاه خیریه کهریزک یکی از معتبرترین مراکزی است که می توانند دوره خود را به صورت عملی در این مرکز بگذرانند.
علی اشرف خانلری