در ۲۱ بهمن ۱۳۹۰ خبر شهادت سردار احمد سوداگر، همرزمان و کسانی که با او آشنا بودند را در در بهت و اندوه فرو برد، نه از رفتنش که او مصداقی از شهید زنده بود؛ گرچه او بیش از ۱۲ بار در دوران دفاع مقدس تا مرز شهادت گام نهاده بود و تنش با ۸۲ درصد جانبازی از دوران سترگ دفاع مقدس جراحات عمیقی داشت، ولی با توان و انرژی بیپایان گویی برای دهها سال ایده و برنامه دارد.
سردار سرلشکر شهید دکتر حاج احمد سوداگر از فرماندهان و طراحان عملیات برجسته دوران دفاع مقدس و پایهگذار بسیاری از مراکز علمی، فرهنگی و پژوهشی پس از این دوران است، مسئولیت اطلاعات عملیات قرارگاههای قدس، کربلا، نجف و فرماندهی لشکرهای ۷ ولیعصر (عج)، ۲۵ کربلا و ۲۷ محمد رسول الله (ص)، معاون اطلاعات عملیات سپاه پاسداران، تاسیس دانشکده اطلاعات و امنیت سپاه و پایه گذاری کاروانهای راهیان نور تنها بخشی از مسئولیتهای اوست.
آخرین یادگار او بنیانگذاری پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس است که با تلاش و جدیت بسیار و بیپایان پایه های نگاه علمی و آکادمیک به این دوران را در دانشگاههای کشور پیاده سازی نمود. او مجدانه تلاش میکرد به همگان بفهماند در این دوران هزاران نفر-ساعت زمان صرف بررسی، تحلیل و شناساییهای مخاطره انگیز میشد تا یک عملیات طرح ریزی شود و «مدیریت جنگ، مدیریت عالمانه و دانش-محور بوده است»
سردار سرلشکر شهید حاج احمد سوداگر در سال ۱۳۳۹ در شهر مذهبی دزفول، پایتخت مقاومت ایران، دیده به جهان گشود. ایام تحصیل وی در مقطع متوسطه با دوران شتابگرفتن نهضت انقلاب اسلامی ایران، همزمان گردید. ایشان دراین دوره با روحیهای پرشور، ایمان به خدا و عشق به امام خمینی (ره) به صف مردم مبارز پیوست و نقش مؤثری در سازماندهی و گسترش تظاهرات دراین شهر، علیه استبداد زمانه ایفا نمود.
او بخوبی دریافته بود که یک مجاهد مسلمان، باید پشتوانهای نظری داشته باشد تا به هنگام تهدیدها وایجاد تردیدها، تزلزلی در وی ایجاد نشود و بتواند در هنگام بحث و گفتگو درمورد اعتقادات و باورهایش بر دیگران تأثیر بگذارد. ازاین رو، به مطالعه عمیق متون اسلامی، نظریههای انقلاب و تاریخ جنبشهای آزادیخواه پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در کنار همرزمانش نقش مؤثری در تشکیل سپاه ایفا نمود بطوریکه درسن ۱۸ سالگی از نیروهای کلیدی سپاه دزفول، بشمار میآمد. هنگامی که گروههای ضد انقلاب به مبارزه مسلحانه بر علیه انقلاب اسلامی روی آوردند و سپاه پاسداران ناگزیر به برخورد با این گروهها شد. احمد دراین دوره تلاشهای زیادی برای ایجاد آرامش و امنیت و مقابله با این گروهها در منطقه انجام داد.
ماهها پیش از تهاجم سراسری ارتش عراق به ایران اسلامی، احمد و تعدادی از پاسداران منطقه – که تجاوز رژیم بعث به کشورمان را بسیار محتمل میدانستند به گشتزنی وشناسایی در مناطق مرزی از جمله غرب کرخه، مبادرت ورزیدند که این اقدامات، بعدها نقش مؤثری در موفقیت عملیات فتح المبین داشت.
در روزهای آغازین تهاجم سراسری دشمن، وی و همرزمانش در کنار نیروهای لشکر ۹۲ زرهی ارتش، در منطقه دشت آزادگان به مقابله با دشمن پرداختندو رشادتهای زیادی از خود نشان دادند. پس از آن، به کمک مدافعان پل کرخه شتافت و بهمراه سایر مسئولین، به سازماندهی نیروها جهت دفاع مؤثراز منطقه همت گمارد. هوش سرشار، توان فکری بالاو خطرپذیری، او را به سوی فعالیتهای اطلاعاتی سوق داد. کاری که درآن زمان از ضروریترین اولویتهای جنگ بود و استعداد ونبوغ او را در این زمینه به منصه ظهور رساند.
هر چند در جریان یکی از شناساییها در سال ۱۳۶۰، بر اثر برخورد با مین، پای خود را روانه بهشت کرد، اما دراین مسیر پرخطر، هرگز از پای ننشست.
در عملیات پیروزمندانه فتح المبین، که یکی از بزرگترین عملیاتهای دوران دفاع مقدس بشمار میآید، شناساییهای متعدد، دقیق، تخصصی و گزارشات کامل وی و همرزمانش در واحد اطلاعات، منجر به دستیابی سریع رزمندگان به سایتهای ۴ و ۵ که از نقاط بسیار مهم منطقه بشمارمیآمدند، گردید. شهید سوداگر دوره آموزشی دافوس ارتش را درسال ۱۳۶۲ طی نمود و بـا تلفیق دانـش تئوریک و تجربیـات عملی میدان نبرد، به مهـارت و بلوغ فوقالعادهای درامور اطلاعاتی رسید.
در ابان ماه سال ۱۳۶۳ مسئولیت معاونت اطلاعات نظامی منطقه جنوب (قرارگاه کربلا) ، به او واگذار شد. شناسایی منطقه عملیاتی والفجر ۸ در فاو، تحت مسئولیت وی انجام گرفت وخود شخصاً شرایط اروندرود، معابر وراهکارها را بررسی و در آمادهسازی منطقه، تلاش بسیار نمود.
پیش از عملیات والفجر ۸، مسئولیت اطلاعات قرارگاه نجف را بعهده گرفت که نیاز واحد آموزش نظامی ستاد مرکز سپاه به سردار سوداگر منجر به مامور کردن ایشان به سپاه سوم قدس شد و هنگام عملیات والفجر ۸، مسئولیت معاونت اطلاعات سپاه قرارگاه قدس را، به عهده گرفت و در تک پشتیبانی امالرصاص و نیز در ادامهی تک اصلی، به ایفای نقش پرداخت. مهارت وشیوههای ابداعی حاج احمد درطول اکثر عملیاتهای دفاع مقدس از جمله والفجر ۸، تحسین وستایش فرماندهان را برانگیخت و در تاریخ دفاع مقدس ماندگار گشت. در عملیاتهای کربلای ۴، ۵ و ۸، نصر ۵ و ۸، بیت المقدس ۲ و والفجر ۱۰، قرارگاه قدس از قرار گاههای مؤثر واصلی بود و درتمام این عملیاتها، حاج احمد عنصر کلیدی قرارگاه بشمارمیآمد.
وی در طول حضور در جبهههای نبرد حق علیه باطل بارها تامرز شهادت پیش رفت، اما گویی خداوند میخواست ایشان را برای ادامه خدمت در حوزهای دیگر تا سالها حفظ نماید.
این شهید عزیز، در تاریخ ۱۳۵۹/۶/۲۳ در منطقه عملیاتی کرخه بر اثر اصابت ترکش از ناحیه سر – صورت – چشم راست قطع پنجه پای چپ و در تاریخ ۱۳۶۰/۸/۱۳ در منطقه عملیاتی شوش براثر انفجار مین از ناحیه پای راست (قطع پا) و اصابت ترکشهای متعدد به بدن اصابت موج انفجار از ناحیه سرو گوشهاونیزدر تاریخ ۱۳۶۰/۱۱/۷ در منطقه رقابیه براثر اصابت ترکش از ناحیه پای راست وکتف و در تاریخ ۱۳۶۱/۲/۳۰ در منطقه عملیاتی والفجر مقدماتی براثر اصابت ترکش از ناحیه پای راست ودر تاریخ ۱۳۶۱/۵/۷ در منطقه عملیاتی شلمچه براثر اصابت ترکش از ناحیه جمجمه ضربه مغزی گردید.
همچنین در تاریخ ۱۳۶۲/۱۲/۸ در منطقه عملیاتی خیبر بر اثر عوامل شیمیایی از ناحیه داخلی (ریه) و چشم و در تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۲۸ در منطقه عملیاتی فاو براثر اصابت موج انفجار و واژگونی موتور سیکلت دچار در رفتگی زانوی چپ و پارگی مینیسک گردید، در مورخ ۱۳۶۵/۸/۱ در منطقه عملیاتی فاو براثر تصادف از ناحیه سر مجروح شدند، ایشان در عملیاتهای بدر، والفجر ۸، والفجر ۱۰ بر اثر اصابت شیمیایی از ناحیه داخلی، ریه و چشم مصدوم گردیده اند.
ضایعات شدید جنگی منجر به بیش از ۲۰ بار عمل جراحی ایشان از ناحیههای (قلب-کمر-ریه و..) بعد از جنگ گردیده بود، جراحتهایی که هرکدام میتوانست بهانهای موجه برای ترک جبهه و مسئولیتهای بعد از جنگ باشد. اما او هر بار با تنی مجروح، اما انگیزهای مضاعف به صحنه دفاع مقدس بازگشت و حضور تا آخرین روز جنگ را تکلیف شرعی خود میدانست و خدمات ماندگاری را پس از جنگ بنیانگذاری نمود.
با پایان یافتن جنگ تحمیلی، در مهرماه سال ۱۳۶۷، بعنوان جانشین عملیات در جنوب (قرارگاه قدس) انجام وظیفه نمود، در سال ۱۳۶۸، به سمت فرماندهی لشکر ۷ ولیعصر عج الله منصوب گردید. در خردادماه همان سال دوره دانشکده فرماندهی وستاد (دافوس) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را، به پایان رساند و نیز موفق شد دوره تکمیلی دافوس نزاجا را، با موفقیت سپری نماید. در بهمـنماه سال ۱۳۶۸، درجه دو فتح را از شخص رهبر عظیمالشأن انقلاب اسلامی وفرماندهی معظم کل قوا، دریافت نمود. در خردادماه سال ۱۳۶۹، به پاس رشادتهایشان، یک قطعه نشان درجه ۳ به ایشان اعطا گردید. در تیرماه سال ۱۳۶۹، موفق به دریافت درجه سرتیپی از شخص فرمانده معظم کل قوا شد.
ایشان درمردادماه سال ۱۳۷۲، به سمت فرماندهی لشکر ۲۵ کربلا مازندران و دو ماه بعد با حفظ سمت به فرماندهی ارشد کلیهی ردههای سپاه در استان مازندران (مازندران وگلستان فعلی) منصوب گردید.
سردار سوداگر دراین دوره، به تأمین نیازهای پرسنل که در دوران دفاع مقدس مجال کمتری برای پرداختن به آن بود، توجه بسیار نمود و با ساخت مجموعههای فرهنگی- ورزشی، (حسینیه- استخر- وسالن ورزشی چند منظوره) ساخت مجتمعهای مسکونی، درمانی ورفاهی و همچنین راهاندازی اردوهای راهیان نور برای خانوادههای شهدا در استان و برگزاری مانورهای عظیم از جمله عاشورا و اجرای برنامههای فرهنگی، همچون برگزاری ازدواج ۱۴ هزار زوج دانشجویی و مراسم وداع با شهدا و اقدامات کمنظیر عمرانی وفرهنگی دیگر، محیط معیشتی مناسبی برای مردم و پرسنل سپاه استان مازندران فراهم نمود.
شهید تعلق خاصی به مازندران که در رزمندگانش درجنگ پیش قدم وتعیین کننده بودند داشت و بهترین سالهای جوانیش را در استان به خدمت پرداخت و با پشتکار وتلاشهای وافرش منشا آثار پر خیر وبرکتی در استان گردید که بعدها خدمات ماندگارش به عنوان الگویی برای اکثر فرماندهان گردید وموجب گشت که خداحافظی این سردار ولایت مدار با یک حرکت بسیجی چند هزار نفری در حسینیه عاشقان کربلا همراه شود.
رشد روزافزون فناوری اطلاعات وارتباطات (ICT)، توجه سردار سوداگر را به ظرفیتهای این حوزه جهت نشر و گسترش دانش و ارزشهای دفاع مقدس، معـطوف نمود. ازاین رو، با آیندهنگری خاص خود، به کسب دانش و مهارتهای لازم در این گستره، اقدام کرد بگونهای که او را میتوان دراین حوزه، صاحبنظر دانست، که بعدها این دانش را در تدوین قرارگاه سایبری ستاد کل نیروهای مسلح و بنیانگذاری و تأسیس پژوهشکده مجازیِ پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس به کار گرفت.
سردار سوداگر حتی با وجود مسئولیتهای مختلف، هیچگاه کسب علم را ترک نکرد و با توجه به علاقهای که مباحث آموزشی داشت، در شهریورماه سال ۷۶، موفق به اتمام دوره کارشناسی مدیریت آموزشی از دانشگاه آزاد واحد ساری گردید. در اسفندماه سال ۱۳۷۸، توانست دوره کارشناسیارشد مدیریت آموزشی خود را نیز در همان دانشگاه، به پایان رساند، افزون براین، بمنظور تکمیل دانستههای خود، در واحد علوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، به تحصیل در مقطع دکترای مدیریت آموزشی پرداخت. ایشان تدریس در دانشگاه امام حسین (ع) ، دانشکدهی امنیت سپاه، دانشکده اطلاعات و تدریس در دورههای تربیت اساتید دفاع مقدس ودانشگاههای مختلف و مراکز علمی حساس را، هرگز رها نکرد و داوری علمی بیش از ۳۰ عنوان کتاب را در کارنامه خود ثبت نموده است. همچنین در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، علاوه بر تدریس دروس مدیریت، بعنوان استاد راهنما وداور، هدایت وارزشیابی بیش از ۱۵ مقاله و تعداد زیادی ازپایان نامههای دانشجویی را عهدهدار بود.
در مهرماه سال ۱۳۷۸، ایشان به سمت فرماندهی لشکر مکانیزه ۲۷ حضرت رسول (ص) تهران منصوب و یکماه بعد نیز با حفظ سمت فرماندهی قرارگاه عملیاتی حضرت رسول (ص)، استان تهران نیز به وی سپرده شد. در ۲۵ آذرماه سال ۱۳۷۸ به عنوان رئیس هیأت مدیره باشگاه ورزشی فجر سپاه تهران، به مسئولیتهای ایشان اضافه گردید. ایشان در این دوره نیز کارهای فرهنگی را رها نکرد و علاوه بر کارهای گذشته نقش موثری برای شناساندن فرهنگ دفاع مقدس از جمله، برنامه شبهای مهتابی و .. ایفا نمود. براساس گردشکار بهمنماه سال ۷۸، نظربه اینکه دوره توقف در درجه سرتیپ تمامی گذشته بود، لذا با افزایش رتبه حقوقی از سرلشکری به سپهبدی، از اردیبهشتماه سال ۱۳۷۸ ارتقاء یافت.
در سال ۱۳۷۹ فرزند دلبند خویش ناصر سوداگر شاعر و مداح اهل بیت را در حین سفر به مشهد مقدس و شرکت در همایش فرماندهان از دست داد.
علیرغم وجود مشکلات جسمی پس از فرماندهی سپاه محمد رسول الله (ص)، بنابه ضرورت در سال ۱۳۸۰، مسئولیت معاونت اطلاعات نیروی زمینی سپاه را پذیرفته و در سال ۱۳۸۱، اقدام به تأسیس دانشکده اطلاعات وامنیت سپاه نمود و وخدمت ماندگار دیگری را به ایران اسلامی کلید زد، همچنین مسئولیت مرکز آموزش اداره اطلاعات و مسئولیت مرکز ارتباطات باکشور روسیه را عهدهدار شد و منجر به گشایش ارتباطات نظامی شد.
از وی آثاری در قالب کتاب، مقاله و طرحهای پژوهشی به یادگار مانده است که از جمله آنها میتوان به «جادههای سربی»، «جنگ وقطعنامههای سازمان ملل»، «بیست یادداشت از بیست فرمانده»، «اندیشههای دفاعی»، «قرارگاه سری جلد یک»، «قرارگاه سری جلد دو»، «جنگ از نگاهی دیگر»، «عقیق» «شبنم عشق»، «یک شهر و یک جهانآرا»، «اندیشههای دفاعی»، «گمشده من»، «سپیده در راه»، «روزهای آتش»، «فتح فاو»، «پای مسافر»، «آئینههای خاک» و «مقدمهای بر استراتژی امنیت ملی» میتوان اشاره کرد. از مهمترین مقالههای ایشان میتوان به تحلیل قطعنامههای شورای امنیت در دفاع مقدس، نقش مدیریت دانش در بهره وری سازمان، نقـش پژوهش در حفظ و نشـر ارزشهای دفاع مقدس و نـگرش مثبت و راههای تقویت آن در سازمان را نام برد. سردار سوداگر نظارت بر پروژههای تحقیقاتی زیادی را درحوزه امنیت و دفاع مقدس از جمله پروژه اطلسهای دفاع مقدس، دایره المعارف دفاع مقدس، اطلس جغرافیای عملیاتهای دفاع مقدس را به عهده داشت.
سردار سوداگر همواره بدنبال یافتن راهی برای تئوریزهکردن دانش وتجربیات ارزشمند دفاع مقدس وعرضه آن به جامعه علمی کشور بود. ازاین رو، توان خود را جهت ایجاد مرکزی پژوهشی بمنظور تحقق این آرمان معطوف نمود. درآخرین تلاش های عالمانه و شجاعانه خود پایهریزی و بنیانگذاری پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس را با نگاه راهبردی و درک عمیق از بسترهای تهدیدکننده نظام اسلامی، با واردکردن مسئله دفاع و دفاع مقدس در نظام آموزش عالی کشور، میدان دیگری برای خدمت به نظام، دفاع مقدس و فرهنگ و تفکر بسیجی، و ارتقای آرمانهای انقلاب پدید آورد.
در اواخر آذرماه سال ۸۴ با حکم رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، به ریاست پژوهشگاه علوم ومعارف دفاع مقدس، منصوب گردید و مأموریتهای محوله را از طریق چهارده گروه پژوهشی درحوزه دفاع مقدس که از تنوع کم نظیری برخوردار میباشد، به پیش برد. از نقشآفرینیهای بیبدیل سردار سوداگر میتوان به بهرهگیری از نظرات فرماندهان سپاه، ارتش و جهاد سازندگی در قالب شورای راهبردی پژوهشی، راهاندازی دفتر جذب وارزشیابی هیأت علمی بمنظور تأمین اعضای هیأت علمی گروههای پژوهشی وساماندهی مراحل جذب وبه تصویبرساندن دو واحد درسی آشنایی با دفاع مقدس در کلیه دانشگاههای آزاد وسراسری میتوان اشاره نمودکه در نتیجه این تلاش تاکنون بیش از ۱۰۰۰ استاد جذب و تربیت شده و بیش از ۳۵۰ هزار دانشجو، این درس را گذرنده اند.
مدیریت و سیاستگذاری مؤثر در حوزه پژوهش، انجام فعالیتهای متنوع از قبیل: انجام ۱۷ طرح پژوهشی در حوزه دفاع مقدس، حمایت از ۱۴۰ عنوان رساله دانشجویی، دکتری و کارشناسی ارشد، نقد و بررسی و داوری ۷۷۰ عنوان کتاب دفاع مقدس، برگزاری ۵ همایش تخصصی - پژوهشی ملی، بازخوانی ۱۸ عملیات بزرگ دفاع مقدس، برگزاری ۲۵۰ جلسه هماندیشی در سراسر کشور و ۴۰ مورد همکاری پژوهشی با سازمانهای مختلف را، در پژوهشگاه ممکن نمود. این چنین بود که پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، بعنوان آخرین یادگار وی که تحولی اساسی در فرهنگسازی و نشر معارف و ارزشهای دفاع مقدس بشمار میرود، به مرکزی مرجع و پیشرو در مراکز علمی کشور ارتقا یافت.
شاید تقدیر خداوند براین بود که این سردار خستگی ناپذیر جبههها، در بهمنماه سال ۱۳۹۰ و در اثر ایست قلبی تنفسی ثانویه ناشی از صدمات جنگی و استنشاق گازهای شیمیایی و پس از تحمل جراحات شدید ناشی از جنگ با ۸۲ درصد جانبازی، به درجه رفیع شهادت نائل آید.
شهادت سردار سوداگر در اسفندماه سال ۱۳۹۰ توسط بنیاد شهید وامور ایثارگران، ثبت و ابلاغ گردید. همچنین درجه سرلشکری ایشان توسط فرمانده معظم کل قوا، مقام معظم رهبری تأیید و ابلاغ گردید. دانشگاه شهید بهشتی دکترای افتخاری به این شهید بزرگوار را به پاس تلاشهای بی نظیرش در هفته پژوهش و در جمع پژوهشگران برجسته کشور و توسط معاون اول رئیس جمهور و رئیس دانشگاه اهدا نمود.
با اصرار مردم شهیدپرور شهر دزفول، سردار سرلشکر دکتر حاج احمد سوداگر در گلزار شهدای بهشت علی دزفول، د رکنار برادر شهیدش محمود سوداگر و فرزندش ناصر سوداگر و همرزمان شهیدش، در قطعه شهدا به خاک سپرده شد.