جنگ تحمیلی عراق بعثی علیه ایران، ظرفیت های بسیاری را در کشور آزاد کرد. در کنار جنبه ویرانگرانه جنگ چه مادی چه جانی، استعداد نیروهای مسلح ایران در بخش عمرانی و زیرساختی نیز به کار گرفته شد. در ماههای نخست جنگ، مهندسی رزم سپاه فعالیت هایی مانند احداث کانال و خاکریز، ایجاد موانع مختلف، عملیات تخریب، نصب سنگرهای پیش ساخته و ساخت جاده های دسترسی را دردستور کار قرار داد ولی به تدریج دامنه این اقدامات با تهیه و ساخت انواع پل های ثابت و شناور، ساخت انواع پناهگاه، ساخت اسکله، تاسیسات حفاظتی، آماده سازی ساحل، نقشه برداری و هواشناسی افزایش یافت و کارآمدی مهندسی رزم به درجه ای ارتقا یافت که در پایان جنگ هشت ساله، این تجربه مفید برای سازندگی پس از جنگ به کار گرفته شد.
سازندگی کلیده واژه ای بود که در عمل و به تنهایی از عهده دولت خارج بود. دولتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فرصت اندکی برای ساماندهی امور اداری و اجرایی داشت و به صورت ناخواسته درگیر یک جنگ هشت ساله شده بود. از این رو امورات به صورت جهادی می بایست سرو سامان پیدا می کرد و از سوی دیگر تعداد قابل توجهی از ماشین آلات و امکانات عمرانی در حوزه مهندسی رزم که در اختیار سپاه بود، در زمان سازندگی به بهترین نحو برای آبادانی ویرانی های جنگ به کار گرفته شد.
برای سازماندهی توان مهندسی سپاه پاسداران، مقام معظم رهبری در 23 آذر 1368 دستور تشکیل قرارگاه بازسازی خاتم النبیا را صادر فرمودند. امری که دولت نیز درخواست کرده بود و رده های پنج گانه سپاه وارد عرصه سازندگی پس از جنگ شدند.
سازمان موفق در تمامی عرصه ها
به مانند هر سازمان موفق و هدفمندی، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا در ابتدا از فعالیت های کوچک و متوسط و بازسازی مناطق جنگی آغاز کرد و به مرور توانست آن را توسعه دهد و وارد پروژه های بزرگ در تمامی بخش ها از جمله صنعتی شود. در این فرآیند ماشین آلات به کار گرفته شده، علاوه بر نوسازی، به فناورهای روز نیز مجهز شدند. امری که توانست قرارگاه را به یکی از مهمترین و بزرگترین پیمانکاران پروژه ها در نفت و گاز، سدسازی، سازختمان سازی، راه سازی و ... تبدیل سازد. پتانسیل ایجاد شده، در پروژه های عمرانی بزرگی همچون متروسازی و ریل سازی به کار گرفته شده و توسعه فوق العاده خطوط ریلی شهری در دهه 90 شمسی وامدار توان قرارگاه سازندگی بود.
وجود چنین توانی در ایران که زاده تفکر حاکم بر جمهوری اسلامی بود، دشمن را به فکر فرو برد تا مانع از تقویت و توسعه ظرفیت سازندگی شود. دشمنی که تمام توان رسانه ای و فرهنگی خود را به کار بسته بود تا ایران را سرزمینی ویرانه و توسعه نیافته معرفی کند که آن نیز ماحصل حاکمیت تفکر اسلامی و شیعی بود. نابود و کم توان سازی بازوهای اقتصادی و عمرانی جمهوری اسلامی با حربه تحریم و خرابکاری در دستور کار قرار گرفت و یکی از قربانیان عمده این سیاست خصمانه نیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قرارگاه سازندگی بود. در یک فرآیند کوتاه مدت، تمام شرکت ها و پیمانکاران خارجي را وادار به ترک اجرای پروژههای زیربنایي مي کرد تا با این روش مسیر پیشرفت و توسعه ایران اسلامي را مسدود کرده، ایران را به یک کشور عقب مانده، فقیر و ناتوان تبدیل کند و با ایجاد نارضایتي های داخلي اهداف خود را دنبال کند. تحریم هایی که علیه قرارگاه تحمیل شد، نه تنها مانع پیشرفت آن نشد، بلکه ظرفیت های جدیدی را آزاد ساخت و قرارگاه سازندگی وارد فاز اجرای ابرپروژهای کلان در سطح کشور شد.
از این رو، قرارگاه سازندگي خاتماالنبیاء با درک این مهم سعي کرد در سومین دهه فعالیت خود با گذر از پروژه هاس عمومی که پیمانکاران زیادس در کشور قادر به انجام آن بودند به سمت ابرپروژه هایس که پیش از این توسط شرکت هاي خارجس انجام مي شد حرکت کند و با نگاه به توان درونزاس کشور و با همت مضاعف و مدیریت جهادی، قدم در مسیر اعتلای نام ایران گذارد و شانه خود را زیر بار سنگین اجراي این پروژه ها قرار دهد.
به طور قطع می توان اذعان کرد، قرارگاه سازندگی خاتم النبیا از جمله اصلی ترین متبلورساز اقتصاد مقاومتی در عرصه اقتصادی و عمرانی است؛ امری که این قرارگاه را به رقیب بزرگترین پیمانکاران در منطقه و جهان تبدیل کرده است. ساخت پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگترین پالایشگاه معیانات گازی جهان برای تولید بنزین در اوج تحریم های دشمن در سال 1399، اوج شعار ما می توانیم را به نمایش گذاشت. این در حالیست که دهها پروژه بزرگ در حوزه نفت و گاز از سوی این قرارگاه به انجام رسیده یا در حال تکمیل است. علاوه بر این در زمانیکه مباحث مربوط به کم آبی و انتقال آب در استان های جنوبی مطرح بود، قرارگاه توانست در طرح های ضربتی و کوتاه مدت این معضل را حل کند.
به طورخلاصه می توان پروژه های زیر را بخشی از عملکرد قرارگاه مورد توجه قرار داد که باعث فخر ایران و ایرانیان شده است:
مشاهده حجم پروژه های اجرا شده و در حال اجرا، یک موضوع بسیار مهم را برای افکار عمومی آشکار می سازد که برخلاف تبلیغات پرحجم رسانه ای دشمن، سازندگی و آبادانی کارویژه اصلی نیروهای مسلح ایران در کنار مباحث مهم امنیتی و نظامی (به عنوان رکن اساسی بقا هر کشوری) است. موضوعی که نشان می دهد هیچ نوع بن بستی در جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد و حتی با فشار و تحریم دشمنان نیز، ظرفیت های موجود در کشور، گره گشای بحران ها و معضلات خواهد بود.
مصطفی هدایی