جام جهانی رمضان

به گزارش خبرگزاری بسیج از همدان، در آيات شريفه و اخبار و احاديث، گاهى از «مسابقه در امور خیر»، به «تنافس» تعبير شده و گاهى نیز به «مضمار» و «مسابقه»‏ و «سباق» و «تسابق». در فرهنگ قرآن، سرعت و سبقت در کارهای خیر، و کسب عنوان «سابقون» از صفات و ویژگی‌های مهم مومنان ذکر شده است. قرآن کریم با توجه به بُعد روانی و علاقه درونی بیشتر انسان‌ها به رقابت و انجام کارهای جمعی و مسابقه‌ای و دریافت جایزه، خواسته است انسان‌ها را به تحرّک بیشتر و انجام کارهای خیر با سرعت و نیرو و انرژی بیشتر تشویق کند.

سبقت در امور خیر در آیات متعددی مورد اشاره و تأکید قرار گرفته است: خِتَامُهُ مِسْكٌ وَفِي ذَلِكَ فَلْيَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ.» مطففین/26. «سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ.» حدید/21؛ «وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ.» توبه/100؛ همچنین خدای متعال سبقت گیرندگان در کارهای خیر را همان مقربان درگاه خود دانسته و فرموده اند: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ». واقعه/10 و ۱۱. چرا که اصولاً مومنان هستند که دنبال کارهای خیر بوده و سعی می کنند در آن شتاب و سبقت داشته باشند: «أُولَئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ.» مومنون/61.

طبق نگاه دینی «دنيا» محل مسابقه‏ مسلمان، و «اسلام» وسيله مسابقه آنها در مسیر حرکت به سوی الله‏ است. لذا شاهد هستیم در روایات کثیری ضرورت سبقت و رقابت انسانها در امور معنوی و خیر مورد تاکید قرار گرفته است؛ تا جایی که مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی باب خاصی را با عنوان «بَابُ السَّبْقِ إِلَى الْإِيمَان»، «باب مسابقه‏ در ايمان» (كافي، ج‏3، ص105)، برای ذکر روایات مربوط آورده است. طبق بیان حضرات معصومین علیهم السلام خداوند ميان مؤمنين مسابقه‏ قرار داده است و در آخرت به آنها به حسب درجات سبقت، فضيلت می بخشد. رسول خدا صلّى اللَّه عليه و اله فرموده اند: اى گروه شيعيان! براى به دست آوردن درجات بهشت با هم مسابقه‏ دهيد. (ايمان و كفر، ج‏1، ص278). طبق فرموده امام صادق عليه السّلام، در مناجاتهاى خداى عز و جل با موسى عليه السّلام چنین آمده است که: اى موسى! در كار خير با اهلش مسابقه‏ بگذار و بر آنها پيشى گير. (أصول الكافي/ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص203). ابو بصير گويد: امام صادق عليه السّلام فرمودند: براى رسيدن به درجات با همديگر مسابقه‏ دهيد و براى مقامات بالا رغبت نشان دهيد. (ايمان و كفر، ج‏1، ص177)

مولای متقیان امام علی علیه السلام نیز در خطبه ۲۸ نهج البلاغه به تفصیل به ابعاد مختلف این مسابقه معنوی پرداخته و فرموده اند: ألا وإنَّ المِضمارَ اليَومَ وَالسِّباقَ غَدا، ألا وإنَّ السُّبقَةَ الجَنَّةُ وَالغايَةَ النّارُ؛ بدانيد كه امروز، روز آماده سازى است و فردا روز مسابقه. بدانيد كه جايزه اين مسابقه،‏ بهشت است و هر كه واماند، به جهنم رود. نهج البلاغه/خطبة 28. همچنین می فرمایند: «فَعَلَيْكُمْ بِهَذِهِ الْخَلَائِقِ فَالْزَمُوهَا وَ تَنَافَسُوا فِيهَا.» بر شما باد كه اين صفات را تحصيل كنيد، پيوسته با آن باشيد و از يكديگر در داشتن آنها سبقت بگيريد. همان/حکمت 289؛ «فَسَابِقُوا -رَحِمَكُمُ اللَّهُ- إِلَى مَنَازِلِكُمُ الَّتِي أُمِرْتُمْ أَنْ تَعْمُرُوهَا.» پس سبقت کنید ای مردمان - خدا رحمت کند بر شما - به سوی منزلهای خودتان که مأمور شدید به تعمیر آنها. همان/خطبه 188.

*ماه رمضان؛ میدان مسابقه

   امام حسن مجتبی علیه السلام در روز عید فطر، از راهی عبور می‌کرد دید جمعیتی ایستاده‌اند و بازی می‌کنند و بی خیال و بی‌توجه به اهمیت این روز، با غفلت خودشان سرگرمند و می‌خندند. امام کنار آن جمعیت ایستادند و فرمودند: إنَّ اللّه َ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضمارا لِخَلقِهِ فَيستَبِقونَ فيهِ بِطاعَتِهِ إلى مَرضاتِهِ؛ (تحف العقول، ص236) همانا خداوند عزّ و جلّ ماه رمضان را میدان مسابقه براى بندگان خود قرار داده است تا با طاعت و عبادت خود براى رسیدن به رضوان و خشنودى خداوند از یکدیگر پیشى بگیرند. پس گروهى در این میدان تاختند و به خشنودى الهى فائز شدند و عدّه ‏اى دیگر عقب افتادند و تقصیر کردند و زیان دیدند.» (من لا يحضره الفقيه، ج‏1، ص511) همانگونه که در دنیا مسابقات مختلفی برگزار می شود در نگاه امام حسن علیه السلام ماه مبارک رمضان نیز همچون میدان مسابقه‌ای است برای اطاعت از خدا و انجام کارهای خیر و تلاش و حرکت بندگان خدا به سوی بهشت. خداوند متعال بندگانش را در این مسابقه به شتاب كردن به سوى طاعت‌ها و رقابت‏ در سیر الی الله فراخوانده است. در ادامه یادداشت شیوه اجرای این مسابقه به صورت کوتاه بیان می شود:

*شیوه اجرا

ماه مبارک رمضان میدان مسابقه‌اى است که تنها شرط شرکت در آن، ایمان به خداست: (يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ). اهل ایمان در این مسابقه غیر از خودداری از خوردن و آشامیدن، به حقیقت روزه که ترک همه محرمات است نائل می شوند: (اَلصّیامُ اِجْتِنابُ الْمحارِمِ) و عده قلیلی از متسابقین نیز توفیق می یابند که غیر حق را ترک گویند چرا که نهایت طلب مجری مسابقه یعنی ذات حق، غفلت از غیر اوست. آری اوست که احکم الحاکمین است و تنها قاضی میدان مسابقه. خوش به حال آنانکه پیش از مسابقه در ایام تمرین و ممارست (ماههای رجب المرجب و شعبان المعظم) با الگوگیری از اولیای الهی علیهم السلام و با انجام تمرینات کافی، آمادگی لازم را کسب کرده و با تمام قوا وارد میدان مسابقه می‌شوند.

به یقین بهترین مقام آوران مسابقه کسانی خواهند بود که بعد از مشاهده­ی مشعل نورانی و هلال دل­آرای ماه مبارک رمضان، ندای رب الارباب را از سویدای دل لبیک گفته و حضور در ضیافت الهی را نیت می کنند. چه ضیافت شورانگیز و چه مسابقه­ای با صفا، که فرشتگان الهی، ناظران و شاهدان آن هستند و به متسابقین سلام و خیرمقدم می گویند. خوشتر از آن، لطف و محبت خود رب الارباب است که بذل محبت کرده و با امتیازات خاصی همچون تسبیح شمردن نفسها و عبادت شمردن خواب شرکت کنندگان، میهمانان خود را پذیرایی و مورد لطف و رحمت قرار می دهند. چه رحمتی بالاتر از این که یک آیه از کلام دوست برابر باشد با ختم کتابش. آری در این رقابت، همه­ی مزاحمین در غُل و زنجیرند و درهای خانه دوست، همه مفتوح است و غیر آن مغلوق.

خوشا به حال آنهایی که توفیق دریافت کارت طلایی شبهای قدر را کسب کنند و با حضور در میادین خاص، در رقابتی عاشقانه و شورانگیز، عناوین جاودانه به خود اختصاص داده و مقامات جدیدی را به دست آورند. آری مشاهده­ی جمال دل­آرای دوست و فنای در او، بالاترین عنوان و مقامی است که در یوم الجایزه (عید فطر) به سالکان واصل کوی یار تقدیم خواهد شد. و بدا به حال واماندگان این مسابقه که غیر از ظلمت و تاریکی، نصیبی از این رقابت نخواهند داشت.    

*برنده نهایی

   علامه حلی در «نهج الحق و كشف الصدق» صفحه 198 در ذکر آیات مرتبط با فضایل امام علی علیه السلام آورده است: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ»، جمهور از ابن عباس روايت كرده‏اند كه پيشى گرفته­ی اين امت، على بن ابى طالب است. (استناد به: تفسير ابن كثير (ج4 ص283)، الدر المنثور (ج6، ص154)، الصواعق المحرقه (ص123)، روح المعانى (ج27، ص114)، ينابيع المودة (ص60).

*توضیح نهایی

طبق نظر فرستاده­ی مسابقه، حقیقت این مسابقه آن قدر شیرین و جذاب است که اگر متسابقین متوجه آن می شدند آرزو می کردند که این مسابقه در طول سال اجرا می شد و هرگز پایانی نداشت (عَنْ رَسُول اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه قالَ: لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ ما فِی رَمَضانَ لَوَدَّ أنْ یَکُونَ رَمَضانُ السَّنَةَ)؛ لذا خیلی از متسابقین در آخر مسابقه با گریه و زاری با این رقابت وداع می کنند. به امید روزی که با آراستگی به ارزشهای الهی همه ما همچون مولایمان امام علی علیه السلام جزو برندگان این مسابقه خدایی که رقابت پرشكوه سیر الی الله و رستگارى و سبقت‏ در اعمال نيكو و پسنديده است باشیم. ان شاءالله.

یادداشت از: حجت الاسلام دکتر الیاس نجاری، مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه انصارالحسین(ع) استان همدان

انتهای پیام/