پایان غربت راوی «قصههای خوب»/ آیین ثبت ملی قصهگویی در خانه پدر قصهگوی ایران زمین
به گزارش خبرگزاری بسیج از یزد، شاید دهه هشتادیها و دهه نودیها به درستی به خاطر نیاورند و یا حتی کمتر این اسم به گوششان خورده باشد، شاید دهه هفتادیها تنها اسمی از نویسنده «قصههای خوب برای بچههای خوب» را شنیده باشند و حتی کتابهای فاخر این نویسنده را تورق نکرده باشند، شاید کسی نداند که صاحب «قند و عسل» برنده جایزه یونسکو و جایزه سلطنتی برای «قصههای خوب» خود شد.
شاید کمتر کسی بداند که پدر ادبیات کودک و نوجوان در ابتدا کشاورز و بنا و جورابباف بود، شاید کمتر کسی این نزدیکترین دوست کودکان ایرانی را به نسل جدید معرفی کرده باشد و چه حیف و صد حیف که نسل جدید این یار دیرینه را نشناسند.
مهدی آذریزدی راهی برای عشق ورزیدن به کودکان انتخاب کرد که شاید کمتر کسی قدم در این مسیر گذاشته بود؛ آذریزدی نویسندهای بود که جز کتاب، فرزند دیگری نداشت و تمام کتابهایش برای فرزندان ایران بود و شاید همین کافی باشد که بخواهیم از او به عنوان پدر ادبیات کودک و نوجوان نام برد.
۱۸ تیر ۱۳۸۸ بود که این رفیق شفیق کودکان ایران سرانجام در سن ۸۸ سالگی چشم از این جهان فرو بست و کودکان این سرزمین را برای همیشه تنها گذاشت و تنها کتابهای ارزشمندش را به میراث گذاشت.
متاسفانه آنطور که شایسته این پدر همواره حامی کودکان ایران است نتوانستیم او را به بچههای ایران، به ویژه نسل جدید بشناسانیم؛ آذریزدی مردی است که یک دنیا باید از شجاعت و جسارت او الگو بگیرند و متاسفانه حتی مردم ایران از آن بیخبرند.
کانون پرورش فکری کودک و نوجوان استان یزد به عنوان یکی از متولیان فرهنگی در راستای شناساندن مهدی آذریزدی به کودکان و حتی بزرگسالان یزدی، اقداماتی انجام داده است که در همین راستا با عالیه قوامی، مدیرکل کانون پرورش فکری کودک و نوجوان استان یزد به گفتگو تفصیلی نشستیم.
* کانون پرورش فکری کودک و نوجوان یزد چه اقداماتی در زمینه بیان اهمیت و تاثیر قصه و قصهگویی برای کودکان انجام داده است؟
قصه و قصهگویی یکی از مهمترین فعالیت فرهنگی کانون پرورش فکری کودک و نوجوان و همچنین اعضای آن است که از ابتدای تاسیس کانون تا به امروز دنبال شده است. قصه و قصهگویی یک پل ارتباطی میان مربی و دانشآموز، خانواده و فرزند است که برای انتقال مفاهیم اخلاقی و سایر مسائل نیز استفاده میشود. قصهگویی میراث ناملموس ما است و کانون پروش فکری کودک و نوجوان استان یزد برای حفظ و پاسداشت این میراث ناملموس، علاوه بر فعالیت قصهگویی که برای اعضا در طول سال و توسط مربیان اجرا میشود، جشنوارههای قصهگویی متعدد استانی و بینالمللی برگزار میکند، که در سال جاری ۲۴امین جشنواره بینالمللی قصه گویی به میزبانی یزد و در جهان شهر یزد برگزار شد، که به لطف خدا بالاترین آمار شرکت کننده و مخاطب را داشت. علاوه بر این جشنواره، ما جشنواره قصهگویی «چله قصهها» را داریم که به صورت فرآیند محور در طول سال و با هدف شناسایی علاقهمندان به حوزه قصه، پرورش قصهگو و ایجاد بستر برای رقابت قصهگویان نیز فراهم میکنیم که جشنواره قصهگویی «سبک بالان عاشق» و یادواره ۴ هزار شهید دفاع مقدس نیز از جمله اقداماتی است که کانون پرورش فکری کودک و نوجوان استان یزد تا کنون در راستای بیان اهیمت قصه و قصهگویی انجام داده است.
*آیا نسل جدید به اندازه کافی با مرحوم آذریزدی آشنا هستند؟
متسفانه خیر و به طور قطع باید کارهای ویژهتر و شاخصتری انجام شود، زیرا در مورد شخصیت آذریزدی، نسل جدید آنگونه که باید شناخت ندارند و بسیاری از کودکان این نسل، حتی کتابهای این نویسنه برجسته ادبیات کودک را نمیشناسند و نخواندهاند؛ و این رسالت و وظیفه و نقش متولیان حوزه فرهنگ را سنگینتر میکند و باید با برگزاری برنامههایی در کنار آرامگاه آذریزدی، که خوشبختانه توسط استاندار محترم و شهردار یزد مرمت شد، به بیان ویژگیهای شاخص این مرد بزرگ پرداخت و در همین راستا کانون اقدامات زیادی در گذشته انجام داده است. کانون توانست دو ویژه برنامه در ۱۸ تیر به مناسبت سالروز درگذشت این نویسنده بزرگ و در روز ملی ادبیات کودک و نوجوان، با همکاری اداره میراث فرهنگی ویژه برنامههای متعددی را برگزار کند. مهدی آذریزدی باید به کتابهای درسی بیاید و در مدارس از ایشان سخن گفته شود و باید تلاش بیشتری برای شناساندن آذریزدی به نسل جدید صورت گیرد. در این راستا کانون پروش فکری در تلاش است تا در مراسمی در روز ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ به موضوع آذرشناسی بپردازد. اهمیت جایگاه کهدی آذریزدی و داستانهای وی را میتوان در سخن مقام معظم رهبری یافت، همانطور که رهبر معظم انقلاب بیان کردند که «من تربیت فرزندان خود را مدیون کتابهای مهدی آذریزدی هستم»، زیرا در زمانی که هیچ کتاب داستانی مناسب کودکان و نوجوانان در ایران منتشر نمیشد این آذریزدی بود که همت کرد و شجاعت به خرج داد و مجموعه کتابهای «قصههای خوب برای بچههای خوب» را تالیف کرد، که هر کدام از این کتابها حاوی داستانهایی است که سرشار از نکات اخلاقی و پندهایی است که میتواند راهگشای زندگی بسیاری از کودکان باشد.
*مراسم بزرگداشتی که برای مرحوم آذر یزدی برگزار میشود در چه تاریخی است؟
مراسم جشن سند ملی شدن قصهگویی ایرانی در روز سهشنبه ۲۳ خرداد در سراسر ایران برگزار میشود که استان یزد این مراسم را در منزل مرحوم مهدی آذریزدی برگزار میکند.
*چه کسانی در این مراسم حضور دارند؟
جمعی از فرهیختگان، مسئولین فرهنگی، پیشکسوتان، تعدای از فعالان کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان علاقمند به قصهگویی در این مراسم حضور خواهند یافت؛ البته قابل به ذکر است به دلیل برگزاری این مراسم در منزل مرحوم آذر یزدی این فرصت فراهم نشد تا از افراد بیشتری برای حضور در این مراسم دعوت به عمل آوریم.
*آیا در این مراسم افراد شاخصی حضور خواهند یافت؟
مدیرکل ارشاد استان یزد، مدیرکل میراث فرهنگی استان، مدیرکل حوزه هنری استان، مدیرکل نهاد کتابخانههای استان، مشاور استاندار در امور فرهنگی، استاد رهبران، استاد مسرت پژوهشگر و سخنران مراسم اسدالله شکرانه، پژوهشگر و آذرشناس نیز در این مراسم حضور خواهند یافت.
*آیا در راستای شناساندن مهدی آذریزدی به بچههای امروزی در این مراسم اقدام خاصی انجام خواهد شد؟
به نمایندگی از کودکان یزدی، تعدادی عضو کودک و نوجوان کانون دعوت هستند واجرای قصه گویی توسط یکی از اعضای کودک کانون نیز از دیگر برنامههایی است که در این مراسم انجام خواهد شد. همچنین در این مراسم اجرای یکی از داستانهای مهدی آذریزدی نیز صورت خواهد گرفت. در صحبتهای سخنران تخصصی این برنامه بحث آذرشناسی نیز وجود دارد و در این راستا تلاشهای زیادی صورت گرفته است.
*به صورت جزئی در این مراسم چه اقداماتی انجام خواهد گرفت؟
سخنرانی مدیرکل کانون، رونمایی از لوح ثبت ملی قصهگویی، سخنرانی اسدالله شکرانه، مدیر اسبق کانون استان یزد و پژوهشگر حوزه فرهنگ و آذرپژوه، پخش بریدهای از اثر قند و عسل از سرودههای آذریزدی، قصهگویی محیا کمالیان، عضو نوجوان مجتمع فرهنگی، هنری کانون، پخش نماهنگی از مرحوم آذر یزدی و اجرای زنگ قصهگویی همراه با پخش کلیپ «آی قصه قصه قصه» از جمله برنامههایی هست که در این آیین برگزار میشود.
*عموم مردم چگونه میتوانند در این مراسم حضور یابند؟
متاسفانه به دلیل محدودیت مکانی امکان پذیرایی از عموم مردم وجود ندارد به همین دلیل بستری آنلاین فراهم که عموم مردم توسط این بستر شاهد این مراسم باشند. این مراسم به صورت زنده در پیامرسانهای ایتا به نشانی https://eitaa.com/kanoonparvaresh_yazd و روبیکا به نشانی https://rubika.ir/Kanoonparvaresh_yazd برای عموم مردم پخش خواهد
* اگر بخواهید برای نسل جدید یکی از ویژگیهای مرحوم آذریزدی را بیان کنید به کدام ویژگی ایشان اشاره خواهید کرد؟
مهدی آذریزدی شخصیتی بود که عاشق بچهها و کودکان بود و بارها اذعان کرده بود که خودش را مدیون کودکان میداند، زیرا از طریق کتابهایی که برای کودکان نوشته بود به امور زندگی خود میپرداخت بنابراین شخص آذریزدی به این مورد اذعان کرده بود. آذریزدی عاشق بچهها بود، پدربزرگ قصههای خوب برای بچههای خوب بود و با مجموعه کتابهایی که این مرحوم چاپ کرد میتوان متوجه شخصیت دوستداشتنی این عزیز شویم. زیرا شخصیت آذریزدی یک شخصیت والا است و قناعت و ساده زیستی و متانت این شخصیت ویژگیهایی است که شاید بزرگسالان بیشتر این موارد را درک کنند. آذریزدی تمام زندگی خود را وقف بچهها کرد و شاید همین مجموعه کتابها مانند «قصههای خوب برای بچههای خوب»، مجموعه شعر «قند و عسل» و سایر کتابهایی که در حوزه کودکان تالیف کرده مهر صحتی بر گفته من باشد؛ شاید همین فعالیتهای بسیار در حوزه کودک و نوجوان باعث شده بود تا پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران شناخته شود.
*آیا کانون پرورش فکری استان از قصههای مرحوم آذریزدی برای کودکان تاکنون تئاتر ویژهای تدارک دیده است؟
اثر موسیقایی - داستانی «قند و عسل» توسط کانون پرورش فکری کودک و نوجوان یزد ساخته و اجرا شد که یک اثر بسیار فاخر بود. تئاترهای کتابخانهای نیز در همین راستا اجرا شدند. بیشتر قصههای آذریزدی توسی اعضای کانون پرورش فکری استان به عنوان یک فعالیت تصویرگری شده و مربیان نیز در قالب فعالیت به معرفی کتابهای آذریزدی نیز پرداختند؛ از دیگر اقدامات انجام شده در این راستا قصهگویی داستانهای مرحوم آذریزدی بود.