به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، «کتاب خاتون و قوماندان بهترین کتاب سال دفاع مقدس در حوزه مدافعان حرم و سومین کتاب تاریخ شفاهی زنان و بهترین کتاب سال استان رضوی در سال ۱۴۰۰ و رتبه اول جشنواره بین المللی ایثار و شهادت است که روایت زندگی ام البنین حسینی همسر شهید ابوحامد فرمانده تیپ فاطمیون می باشد و در دو فصل ایران و سوریه به رشته تحریر درآمده و توسط نشر ستاره ها و مشارکت مرکز رسانه ی فاطمیون چاپ و منتشر شده است.»
مشروح این گفت وگو به شرح زیر است:
خلاصه ای از زندگی شخصی و فعالیت های خود برای خوانندگان ما بفرمایید تا بیشتر با شما آشنا شوند؟ همچنین از فعالیت های خود در پایگاه حنانه بفرمایید ؟
بنده مریم قربانزاده هستم ، کارشناسی ادبیات فارسی و کارشناسی ارشد تاریخ تشیع و مطالعات زنان را هم در موسسه زنان و خانواده خواندم ، چهار فرزند دارم و فرزند داری و نویسندگی را همواره در کنار هم دنبال کرده ام و در هر دوره ای از تولد فرزندانم مشغول نوشتن یک کتاب بودم. مدتی نیز مربی حلقه صالحینی شهیده کمایی، نوجوانان کنشگر پایگاه حنانه بودم.
چه آثاری تاکنون از شما به چاپ رسیده است؟
کتاب« گیرنده پدرم» اولین اثر مکتوب بنده و بعد از آن کتاب های شهربانو ، دریادل ،حوض شربت، خاتون و قوماندان بوده است و در حال حاضر کتاب سه خواهران که روایت هشت زن از سه نسل است و دوستانی که کتاب دریادل را خوانده اند از خواندن این کتاب نیز لذت خواهند برد .
در مورد آخرین اثرتان یعنی کتاب خاتون و قوماندان که مورد تقریظ رهبری هم قرار گرفته است برای خوانندگانمان توضیح دهید؟
نام این کتاب برگرفته از دو شخصیت اول کتاب است ، خاتون نامی است که شهید بزرگوار همسر خود را با آن مورد مخاطب قرار میداده اند و قوماندان که به معنای(فرمانده) است.
این کتاب شاید در نگاه اول عاشقانه به نظر برسد اما کتاب عاشقانه ای نیست و رنگ و بوی عشقی پاک بدون پرده دری و رنگ و لعاب های اضافی دارد و از ابزارهای عاشقانه استفاده نکرده ام بلکه روایتگر نامه های اوایل زندگی این زوج بوده ام که در سه الی چهار سال اول زندگی و رفت و آمد شهید به افغانستان رد و بدل می شده است .
شعرها و تعبیرات زیبایی که شهید توسلی برای همسرشان استفاده می کردند نشان از ارتباط قلبی و عاطفی شهید و همسر اوست و سعی کردم در حیطه ی ادبیات پایداری فقط جنبه های خشن و نظامی آن مورد بحث نباشد.
این کتاب به زبان فارسی دری نگاشته شده تا رنگ و بوی افغانستانی خود را حفظ کند و روایت پایداری طایفه ای باشد که با ما اشتراکات اعتقادی و فرهنگی و مذهبی بسیاری دارد.
جلد این کتاب نیز منقش به گلیم افغانستانی است تا هویت صاحبان این روایت و این طایفه حتی بر روی جلد کتاب هم قابل رؤیت برای خوانندگان باشد.
چگونه با خانم حسینی همسر شهید بزرگوار توسلی آشنا شدید و تصمیم به نوشتن این کتاب گرفتید؟
همسر شهید را به واسطه مادر یکی از جانبازان فاطمیون دیدم وقتی برای روز جانباز به دیدنشان رفتم از مادر این جانباز پرسیدم ، شما با خانم ابوحامد ارتباط دارید گفتند بله و از اردیبهشت ۹۴ برای اولین بار همدیگر را دیدیم.وضعیت عاطفی خانواده بسیار متاثر بود اما خانم حسینی صبورانه صحبت می‌کرد ، اما مادرشان بسیار بی قراری می کردند و این اولین ارتباط بود.
كتاب خاتون و قوماندان زماني كليد خورد كه شهداي مدافع حرم و بالاخص تيپ فاطميون در مظلوميت محض بودند و حتي اجازه يك تشييع معمولي هم به آنها داده نمي‌شد ،اين موضوع براي خانواده شهدا بسيار سخت بود. متاسفانه در يك بازه زماني با فضاي مسمومي كه رسانه‌های معاند ساخته بودند برخي نسبت به جريان مدافعان حرم منتقد بودند و با تبليغات گسترده اين رسانه‌ها به مخالفين مدافعان حرم تبديل شدند.اين كتاب با توجه به شرايطي كه در آن توليد شد، برفضاي مسموم دوران خود توانست اثر خوبي بگذارد و به مردم نشان بدهد كه جنگيدن براي مدافعين حرم و خانواده‌هایشان سود مادي ندارد، علی الخصوص که مهاجر و افغانستاني هم باشي كه با مشكلات و مسائل زيادي به دليل نوع زيست خود در كشور دوم مواجه هستي ولي با تمام اين اوصاف، بازهم عقيده و ايمان و جهاد غالب مي‌شود و با وجود تمام مشكلات آنها را به ميدان رويارويي با دشمن مي‌کشاند.
اگر بنا باشد به یک نکته یجذاب از زندگی مشترک شهید توسلی و خانم حسینی که میتواند الگوی زندگی مشترک جوانان ما باشد اشاره کنید ، کدام است؟
شهید توسلی یک قهرمان به تمام معنا بود گویا آفریده شده تا قهرمان باشد ، او عارف و مجاهد و ادیب و سخت کوش و بسیار خوش رو و مهربان بوده ، شهید و همسرشان عاشق امام خمینی ره بودند . یکی از نکات تحسین برانگیز این خانواده خرسندی و سازگاری و سخت کوش بودن آنهاست با وجود سختی ها و مرارت های زندگی هرگز به دید ناشکری و نا امیدی به زندگی نگاه نمیکنند و این درس مهمی میتواند برای همه ی ما باشد.
ابوحامد به عنوان یک رزمنده افغانستانی سابقه عملیات رزم و نظامی هم در دفاع مقدس ایران هم در افغانستان و در سوریه داشته است ، وی در دوران نوجوانی نیز همراه با خانواده سابقه و پیشینه ی انقلابی گری داشته اند و برادر ایشان شهید امین توسلی توسط حکومت کمونیست افغانستان در یک دوره ای ربوده شده و به شهادت میرسد.
شهید توسلی و همه ی مظلومان و ستمدیدگان عالم به خاطر عشق به امام خمینی ره و انقلابشان ایران را وطن خود می دانند .
در مورد تقریظ رهبری بر کتاب خاتون و قوماندان و حسی که بعد از این اتفاق داشتید برایمان بگویید؟
من هنوز بهترین کارم را ننوشتم وقتی می‌نویسم به این فکر نمی‌کنم که فقط رضایت و خوش آیند، متعهدین به انقلاب اسلامی رو به دست بیاورم بلکه سعی میکنم کسانی که در خط جهاد و شهادت هم نیستند لذت ببرند و کاری خاص باشد. و فکر نمی‌کردم حضرت آقا بر کتاب تقریظ بنویسن.
از روش هایی که یک نویسنده میتواند در جذاب کردن نوشته های خود در آثار دفاع مقدس برای مشتاق کردن خواننده به ادامه مطالعه، بهره ببرد برای خوانندگان ما بفرمایید ؟
روایت داستان بصورت صادقانه یکی از روش های جذابتر کردن داستان است ، نه مقدس مآبی که باعث شود شهید دست نیافتنی به نظر آید و مردم احساس دوری کنند و نه مقدس زدایی که با روایت های مجهول و نادرست باشد.
در رمان شهربانو به گفته نشده هایی فکر کردم که می شد در قالب رمان دراورد و به آن پرداخت بدون تخیل و دروغ ، رمان دریا دل نیز تابوشکنی در حیطه ی آثار دفاع مقدس بود و واکنش های به آن متفاوت بود و به خاطر روایت های صادقانه اش یک خانواده ی تراز انقلاب اسلامی و همبستگی بین فامیل نشان داده شد.
در واقع یک نویسنده باید متعهد به واقعیت نویسی باشد و بدنبال بیان واقعیت ها ی قابل لمس ، زندگی شهید و خانواده ای را روایت کند که شبیه زندگی ماست و در عین حال داستان نباید بصورت گزارش نویسی صرف باشد و حضور خودمان نیز به عنوان یک نویسنده ی خلاق و اهل فن کمرنگ کنیم.
نکته ی بعدی این است که بسیاری از شهدای ما بسیار جوان بودن و این موضوع باعث میشود دوران کوتاهی از زندگی مشترک با همسر را داشته باشند از چند روز تا چند ماهه یا چند سال و این باعث میشود تا خاطره چندانی برای همسرانشان باقی نمانده باشد و با پروبال دادن های بی مورد نتوانیم تصویر درست و واقعی را نشان دهیم.
به نظر شما نشر آثار دفاع مقدس تا چه اندازه ضرورت دارد؟
مثلا در خصوص کتاب خاتون و قوماندان و یا آثار دفاع مقدس که قهرمانان یا راویان آن ها زنان مبارز و مادران و همسران شهدا هستند ، بانوانی که کتاب را می خوانند میتوانند خودشان را به جای آن زن قصه بگذارند و از جایگاه او به این داستان نگاه کنند و در عین حال میتواند روی سبک زندگی و نوع نگاه خانواده ها تاثیر بگذارد و رسالت اجتماعی و انسانی برایشان پررنگتر شود . در این روایت ها زندگی انسان های بزرگی به نمایش درمیاید که به غیر از خود به دیگران و امنیت و آرامش آنان نیز توجه میکنند و این نیاز به ترویج دارد.
مسیله ی دیگر زندگی زنان و مادران و فرزندان شهداست که بعد از شهادت عزیزانشان ادامه داشته و با مشکلات و گرفتاری های بسیاری دست و‌پنجه نرم میکنند و انگار این جنگ هنوز تمام نشده است.
انتهای پیام/ مصاحبه از خانم غفوری
