روز عرفه، روزی است که خداوند توبه داوود و آدم (علیهما السلام) را قبول فرمود. در عظمت و بزرگی روز عرفه و قبولی توبه در آن، همین روایت بس که امام صادق(ع) فرمود: من لم یغفر له فی شهر رمضان لم یغفر له الی قابل الّا ان یشهد عرفه؛ کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود، برای او بخششی، (در مواقع دیگر سال) نخواهد بود جز اینکه در عرفه حاضر باشد.
رسول خدا(ص) فرمود: در ذی الحجه شبی است که آن سیّد شبهاست و آن شب ابراهیم خلیل است و در این شب خدای تعالی توبه داوود را قبول کرد و آن شب عرفه است. هر که در این شب عملی کند از عبادت، او را مزد صد و هفتاد سال عبادت دهند و دعایش را اجابت کنند.
عرفه روز دعااست آنقدر مهم است دعای در آن که امام سجاد(ع) می فرماید:این روز روزی است که در آن درهای رحمت الهی باز بوده و خداوند عطای خود را بر مردم گسترانیده و بر همگان تفضّل فرموده است، به همین خاطر توبه در آن مقبول و دعا به اجابت خواهد رسید. کسی که به عظمت این روز بزرگ پی نبرده و مقام آن را نشناخته باشد. به جای درخواست حاجات خود از خداوند به سراغ خلق او رفته، طلب نیاز از آنها می کند.
ثم انا یا اِلهىَ الْمُعْتَرِفُ بِذُنُوبى فَاغْفِرْها لى اَنـَا الَّذى اَسَاْتُ اَنـَاالَّذى اَخْطَاْتُ اَنـَاالَّذى هَمَمْتُ اَنـَاالَّذى جَهِلْتُ اَنـَاالَّذى غَفَلْتُ و.."
خدای من، به گناهانم اعتراف میکنم، منم که خطا کردم، منم كه بد كردم ، منم كه قصد گناه كردم، منم كه نادانى نمودم، منم كه غفلت ورزيدم، منم كه اشتباه كردم ،..واینک عذر تقصیر آورده ام
انْتَ الَّذى مَنَنْتَ اَنْتَ الَّذى اَنْعَمْتَ اَنْتَ الَّذى اَحْسَنْتَ اَنْتَ الَّذى اَجْمَلْتَ اَنْتَ الَّذى اَفْضَلْتَ اَنْتَ الَّذى اَکْمَلْتَ اَنْتَ الَّذى رَزَقْتَ اَنْتَ الَّذى وَفَّقْتَ.."
تويى كه عطا كردى، تويى كه نعمت دادى، تويى كه نيكى كردى، تويى كه زيبا نمودى، تويى كه افزون نمودى، تويى كه كامل كردى، تويى كه روزى دادى، تويى كه موّفق نمودى..."
عرفه روز عشق بازی مخلوق با خالق هستی است،در دعاها ورازها ونیازها خدا ناز بنده اش را می کشد روزی به بلندای همه روزهای سال افضل الشهور که رمضان است را خدادر یک روز جمع کرده یعنی عرفه
روز قربانی کردن،درحالی که قربانی در ۱۰ذالحجه است باید در عرفه ذبح کرد امااین ذبح تفاوتش در این است این روز ذبح گناه با قبولی استغفار رقم می خورد
روزی که معروف است سنگ تمام امام حسین در بندگی تا بشود ابا عبدالله اشکهای ریزان برگونه ها واستغاثه های حضرت وخود را در مقابل خدا به حساب نیاوردن واوج در ذکر وقرب الی الله قرا گرفتن.
عرفه شناخت خود برای پی بردن به شناخت معبود است.وما از عرفه درس شناخت خالق هستی را مثل سرور وسالارشهیدان می گیریم
محسن سنجری