به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، حجت الاسلام عبدالجواد ابراهیمیفر نویسنده، محقق، استاد دانشگاه و حوزه در پاسخ به شبهات مطرح شده در خصوص مقوله جهاد و همچنین ترویج مدارا با دشمن از طریق مغالطه در مفاهیم ژرف اسلامی توسط برخی معممین، در یادداشتی به شرح زیر به این موضوع پرداخته است:
شبهه: در سیره نبی مکرم اسلام، آمده است که حضرت محمد(ص) با دشمن مدارا میکرد و یا سفارش به مدارا با دشمن داشته است؛ چنانکه در سیره ائمه اهلالبیت(ع) این روش و سیره در بیان شبههافکنی برجسته شده است، در اینباره به رشته تحریر درآورده و در فضای آشفته امروز جامعه پراکنده کرده است.
پاسخ: مدارا با دشمن در برخورد اولیه درست است؛ در بیان قرآن آمده است که خداوند وقتی حضرت موسی(ع) را به سوی فرعون میفرستد، میفرماید: نزد فرعون برو و او را دعوت کن، او را به راه خدا و راه انسانیت و ارزشهای انسانی فرا بخوان و در این فرا خواندن، نرمی در گفتار را مراعات کن؛ «فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَيِّنًا لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى»(طه/۴۴)
مدارا با خلق، البته سفارش پیغمبر(ص) و ائمه معصومین(ع) است؛ خصوصاً در برخوردهای اولیه که از جانب دشمن و از جانب کسانی که به دین خوانده میشوند، رفتار ناشایست و رفتار کینهتوزانه دیده نشود.
اما در مراحل بعدی دعوت که رفتار دشمن عوض شد و دشمن با مقاتله و با فتنه و با رفتار ناشایست، خواست با داعیان راه خدا برخورد کند، وظیفه چیز دیگری است.
آنچه که در قرآن آمده، شدت عمل با کسانی است که با داعیان الیالله برخورد خصومتآمیز میکنند؛ با قهر و غضب و غلبه رفتار میکنند. قرآن در مورد آنها میفرماید: با آنها با شدت برخورد کنید: «وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ» (بقره/۱۹۳).
شما سخن از سیره پیغمبر و ائمه میگویید!؟ آیات قرآن در حقیقت معیار و سنجش همه سخنان و همه رفتار و سیرههاست. اگر سیرهای نقل شد که با آیات قرآن همخوانی نداشت، در نقل آن سیره یا در برداشت کسی که آن سیره را مطالعه کرده و تلقی داشته، خطایی صورت گرفته است.
در مورد ستمهایی که غاصبان و ظالمان و جنایتکاران روا میدارد، قرآن با لحن عتابآمیز خطاب میکند:
«وَ مَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيرًا» (نساء/۷۵)؛
چرا در راه خدا و در راه کسانی که به ضعف کشیده شدند، پیکار نمیکنید؟!
در جای دیگری قرآن میفرماید: «إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ» (آل عمران/۲۱)؛
اینجا سخن از مدارا و نرمی در گفتار و رفتار نیست. میفرمایید به آنها نوید بدهید از یک عذاب دردناک، این عذاب دردناک، عذابی است که بهدست مؤمنین رقم میخورد، در جهاد مقدس شکل میگیرد و البته عذاب اخروی هم دامنگیر این جنایتپیشگان میشود.
در این آیه شریفه چنانکه ملاحظه میفرمایید سخن از کسانی که به آیات خدا کفر میورزند و پیامبران را میکشند و کسانی را میکشند که امربهمعروف و امربهقسط میکنند و اینها از میان مردم است و خدا میفرماید به اینها نوید یک عذاب دردناک را بدهید و خداوند در دنیا و آخرت اینهارا مخذول میداند.
این آیات کاملاً نشان میدهد که اگر مدارایی هست، مدارای اولیه هست ولی در ادامه وقتی دشمن جانی و خیانتکار و جنایتکار دست به خشونت و آدمکشی میزند، باید با او از سر شدت و سختی برخورد کرد.
بله! دربیان شبههناک قائل به مدارا با دشمن این معنا هم آمده که پیغمبر(ص) حتی در حین جنگ از کارهای تنشزا دست بر میداشتند؛ این درست است. پیغمبر(ص) دستور میدهند که آب را بهروی دشمن نبندید و کودکان را نکشید و سالخوردگان و پیران را نکشنید و زنان را نکشید. اینها عوامل تنشزا و جنایتهای جنگی در معرکه جنگ است؛ ممکن است دشمن قدّار این جنایات را علیه جامعه و امت اسلامی بهکار ببرد اما پیغمبر(ص) از مسلمانها میخواهد که این کارها را نکنید و این قابل قبول است و این نشان میدهد مجاهدان فی سبیلالله پایبند به ارزشهای الهی و پایبند به ارزشهای انسانی حتی در معرکه جنگ هستند و درختان را قطع نمیکنند و زنان و کودکان را نمیکشند و آب را بهروی دشمنان نمیبندند و همینطور سالخوردگان را نمیکشند.
اما سیرهی ائمه معصومین(ع) در برخورد با دشمن شما آن سفارشاتی که امیرالمؤمنین(ع) به فرزندش محمدحنفیه بیان فرمود در هنگامه نبرد جمل که پرچم را بهدست ایشان داد، آن سفارشات از این قبیل است ملاحظه بفرمایید: «تَزُولُ الْجِبَالُ وَ لَا تَزُلْ عَضَّ عَلَى نَاجِذِكَ أَعِرِ اللَّهَ جُمْجُمَتَكَ تِدْ فِي الْأَرْضِ قَدَمَكَ ارْمِ بِبَصَرِكَ أَقْصَى الْقَوْمِ وَ غُضَّ بَصَرَكَ وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ». اگر كوهها از جاى بجنبد تو ثابت باش. دندان بر دندان بفشار. سر خود را به خداوند بسپار. قدمهايت را بر زمين ميخكوب كن. ديده به آخر لشگر دشمن بينداز. به وقت حمله چشم فروگير. و آگاه باش كه پيروزى از جانب خداى سبحان است.
اینها دستوراتی است که امیرالمؤمنین(ع) به فرزندشان محمدحنیفه دادهاند که در برابر دشمن اینگونه پایمردی و مقاومت داشته باشند و در برابر دشمن اینگونه بایستند.
حضرت(ع) در جایی میفرماید وقتی با دشمن برخورد میکنید، برخوردتان برخورد مداراتی نباشد: «قلقلوا السيوف في أغمادها قبل سلها ، والحظوا الخزر واطعنوا الشزر و نافحوا بالظبا و صِلوا السيوف بالخطا». پيش از آن كه شمشير را از غلاف بيرون كشيد چند بار تكان دهيد، با گوشه چشم به دشمن بنگريد و ضربت را از چپ و راست فرود آوريد، و با تيزى شمشير بزنيد، و با گام برداشتن به پيش، شمشير را به دشمن برسانيد.
باتوجه به سیرهای که اهلالبیت(ع) دارند، سخنان نسنیجده بعضی از کسانی که سهواً یا عمداً برای خشنود شدن دل دشمن این سخنان را بر زبان جاری میکنند، قابل پاسخ است. قرآن و سیرهی پیغمبر(ص) بهترین پاسخی است که به این شبهات نپخته ولی زهرآگین، میتوان داد.
این شبهات در فضای آلوده و غبارآلود این روزها که دشمن قدّار بهجان ملت فلسطین افتاده است، میتواند فضای جامعه را مسموم کند.
باشد که امت اسلامی از سیرهی پیغمبر(ص) و از سیره ائمه اهلالبیت(ع) بهویژه سیره عملی امیرالمؤمنین(ع) در چند سالی که حکومت کردند و جنگهایی که در حکومتشان صورت گرفت، پیروی کنند و سیره را بشناسند و الگو و سرمشق رفتار زندگی خودشان قرار دهند.
انتهای پیام/