آئین‌هایی که عاشورا را جاودانه کردند/ از چاوشی خوانی تا نخل گردانی

به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ شیوه برگزاری آئین‌ها در هر شهر و دیار ایران با توجه به تاریخچه کهن آن ارزشمند است. مراسم عزا در رثای امام حسین (ع) و خاندانش در دو ماه محرم و صفر در شهرهای مختلف ایران به شیوه‌های مختلف برگزار می‌شود که معمولاً با نذر همراه است. دهه اول محرم بیشترین مراسم در کشور برگزار می‌شود که خیلی از آنها به عنوان میراث ناملموس کشورمان به ثبت ملی رسیده‌اند.

بسیاری از این آئین‌ها خاص و دیدنی هستند؛ یکی از آئین‌های محرم که در روزهای مانده به اول این ماه اجرا می‌شود، چاووش خوانی است. مردم عزادار شهرستان دلیجان استان مرکزی هرساله با چاووشی خوانی و دمام زنی به استقبال ماه محرم، ماه مظلومیت خاندان اباعبدالله الحسین (ع) می‌روند.

نوحه‌خوانی و سینه‌زنی از آئین‌های اصلی عزاداری در ماه محرم است که هر شب در مساجد، تکایا و حسینیه‌ها، نوحه‌خوانان با صدای حزین خود، وقایع کربلا را روایت می‌کنند و عزاداران با سینه‌زنی در سوگ امام حسین (ع) عزاداری می‌کنند.

نخل‌گردانی یکی از آئین‌های سنتی و قدیمی محرم است که در روز عاشورا و در شهر نراق دلیجان برگزار می‌شود. در این مراسم، سازه‌ای چوبی که نماد تابوت امام حسین (ع) است، با تزئینات خاصی آماده و در میان عزاداران گردانده می‌شود. این آئین، تأثیر عمیقی بر روح و جان عزاداران می‌گذارد.

این مراسم از صبح روز عاشورا با بیرون آوردن دو نخل قدیمی از جایگاه خود شروع و با چرخاندن آن در خیابان امام خمینی(ره) و کوچه‌های بافت قدیم شهر همراه است و زنان به مانند مردان به دنبال نخل به راه افتاده و در پی آن مویه می کنند.

نخل گردانی شهر نراق یکی از مراسم سنتی این شهر است که هر ساله در چهار آیین شامل روز عاشورا، 28 صفر، 21 رمضان و سالروز شهادت حضرت زهرا (س) انجام می‌شود.

این شهر دارای دو نخل بزرگ و کوچک است و در روز مراسم، جوانان با حضور در کنار نخل‌های شهر با پوشش پارچه‌های مختلف لباس عزا را برتن نخل‌ها می‌پوشانند و با ذکر یا علی و یا زهرا، نخل را از محل و جایگاه خود حرکت داده و آن را در میدان اصلی شهر می‌آورند.

نخل دارای چندین پایه در اطراف و جلو است که در نراق هر پایه از دوران قدیم به نام طائفه‌ای بوده و نسل به نسل به فرزندان آنان رسیده است و به این دلیل هر پایه به نام خانواده یا خاندانی در نراق نام گرفته است.

نخل دارای یک راهنما یا مسئول است که در روی آن قرار گرفته و در بالای آن به ذکر مصیبت و نوحه خوانی می پردازد و هنگامی که مراسم عزاداری شروع می‌شود بعد از آخرین هیات، مردم و کسانی که نخل را همراهی می‌کنند پشت سر هیات عزاداری نخل را بر روی دوش می‌گیرند و آن را پس از گذراندن مسیری تا جلوی در مسجد جامع می‌برند و بعد از یک برنامه یک ساعته عزاداری و سخنرانی دوباره آن را به محل اولیه آن باز می‌گردانند.

آئین‌های عزاداری ماه محرم در جای جای دیارآفتاب، ترکیبی از سنت‌های دیرینه و عشق و ارادت به امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) است. این آئین‌ها نه تنها نمادی از پیوند مردم با تاریخ و فرهنگ شیعه است، بلکه فرصتی برای تقویت وحدت و همدلی در میان جامعه نیز فراهم می‌کند.

عاطفه محمدی

انتهای پیام/