مصرف ۹۳ درصدی آب اردبیل در حوزه کشاورزی؛ آبیاری نوین راهکاری برای کاهش مصرف آب

بر اساس آمارهای موجود ۹۳ درصد آب کل استان اردبیل در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که بالاتر از میانگین کشوری بوده و همین امر نشانگر اهمیت استفاده از سیستم آبیاری نوین در بخش کشاورزی است.
کد خبر: ۹۶۲۷۱۷۲
|
۲۴ شهريور ۱۴۰۳ - ۱۳:۴۷
مصرف ۹۳ درصدی آب اردبیل در حوزه کشاورزی؛ آبیاری نوین راهکاری برای کاهش مصرف آب
به گزارش خبرگزاری بسیج از اردبیل، پیشه کشاورزی به عنوان شغل اصلی مردم اردبیل، جایگاه خاصی در اقتصاد استان داشته شده و اهالی عمده درآمد خود را از این راه حاصل می‌کنند و به عبارتی کشاورزی یکی از اصلی‌ترین ارکان اقتصاد استان به شمار می‌رود.اما با این وجود بحران کم‌آبی و در کنار آن روش‌های سنتی کشت و پرورش محصولات کشاورزی که سبب مصرف بیش از حد منابع آب می‌شود، کشاورزی منطقه را با چالش اساسی مواجه کرده است. از طرفی دیگر مصرف بیش از اندازه آب در جهت مصارف کشاورزی سبب بحران جدی در بحث تأمین آب شرب می‌شود.

۹۳ درصد آب اردبیل برای مصارف کشاورزی اختصاص دارد

حدود ۹۳ درصد آب کل استان اردبیل به بخش کشاورزی تخصیص یافته و مابقی آن صرف امور شهری و صنعتی می‌شود؛ از این رو طبق آمار مرکز آمار ایران، ۲.۲ درصد آب کل بخش کشاورزی کشور در استان اردبیل مصرف می‌شود که بر اساس برآورد‌ها و نسبت به میزان تولیدات محصولات و گستردگی جغرافیایی استان این میزان مصرف ۵ درصد بالاتر از میانگین کشوری است.اما بااین‌حال طی سه سال گذشته اقدامات بسیار مناسبی در جهت کاهش مصرف آب در حوزه کشاورزی استان با استفاده از مکانیزاسیون کشاورزی شامل توسعه سیستم آبیاری نوین، افزایش کشاورزی گلخانه‌ای و همچنین ایجاد سدهای معیشتی و ارتقای کانال‌های آب حدفاصل سد تا مزارع صورت‌گرفته است.

۲۲۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی در استان اردبیل وجود دارد

یاسر محمدزاده، مدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری فارس، اظهار کرد: با در نظر داشتن اتلاف منابع آب سد‌ها در مسیر مزارع، مصرف آب در بخش کشاورزی با توجه به وجود ۲۲۰ هزار هکتار اراضی آبی در استان اردبیل، به‌طور قابل‌توجهی از مصارف صنعتی و شرب بالاتر است.وی عنوان کرد: در بخش آب باتوجه‌به کاهش ۶۰ میلی‌متری بارش سالیانه استان عملا جریان رودخانه‌ها کم شده و همچنین باتوجه‌به افزایش جمعیت شهری به‌خصوص در مرکز استان، مصارف آب شرب نیز افزایش یافته است و آب کشاورزی در پایاب سد یامچی در سه سال اخیر بهره‌ای نداشته و بیشترِ چاه‌های دشت اردبیل به پایین‌ترین تراز خود رسیده است.عمدتاً در بخش صنعتی و کشاورزی راهکارهایی چون اصلاح الگوی کشت و مصرف، به‌روزرسانی و مکانیزاسیون در بخش‌های مختلف کشاورزی و استفاده از روش‌های نوین آبیاری، از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که منجر به حفظ و کاهش مصرف منابع آبی کشور می‌شود.
بروزرسانی زیرساخت‌های کشاورزی در کنار استقرار سیستم آبیاری نوین لازمه کشاورزی مدرنبدون شک یکی از اصلی‌ترین راهکارها برای بهینه‌تر کردن مراحل کاشت، داشت و برداشت و افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی، اقدام به مکانیزاسیون و استفاده از دستگاه‌ها، تجهیزات و ماشین‌آلات روز با تکنولوژی پیشرفته برای کمتر کردن دخالت مستقیم نیروی انسانی در امور کشاورزی است که علاوه بر کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد مالی کشاورز، از اتلاف بی‌رویه منابع آبی نیز جلوگیری می‌کند.از دیگر اقدامات موثر برای جلوگیری از هدر رفت منابع آبی، تجهیز و استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری است‌. نصب و راه‌اندازی بستر‌های بروز برای آبیاری به جای استفاده از رو‌ش‌های سنتی که بیشتر منابع آبی محدود منطقه را صرف این امور می‌کند، در این راستا بسیار کارساز خواهد بود.
یک سوم اراضی آبی استان به سیستم آبیاری نوین مجهز شده استبنا به گفته مدیر آب، خاک و امور فنی جهاد کشاورزی، از مجموع ۲۲۰ هزار هکتار اراضی آبی استان اردبیل، تاکنون یک سوم به سیستم آبیاری نوین مجهز شده و در اکثر اراضی باقی‌مانده کانال‌های آبیاری احداث شده و بهسازی در آن‌ها صورت گرفته است.
سیستم آبیاری نوین سبب صرفه جویی ۴۰ درصدی در مصرف آب می‌شودنوبخت اژدری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در خصوص اجرای سیستم نوین آبیاری اظهار کرد: بهره‌گیری از سیستم‌های نوین آبیاری تا ۴۰ درصد صرفه جوئی منابع آب را به همراه داشته و به افزایش تولید در سطح کشاورزی کمک می‌کند؛ از این رو ۲ هزار و ۷۰۰ هکتار از اراضی اردبیل در زمان دولت سیزدهم به سیستم نوین آبیاری تجهیز شده‌اند.
۱۰۸ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل طرح‌های آبیاری نوین نیاز داریموی افزود: برای افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی، ۴ هزار و ۲۴۴ هکتار اراضی استان نیز برای بهره‌مندی از سیستم نوین آبیاری در مرحله مطالعه و بررسی قرار دارد.وی بیان کرد: برای اجرایی شدن پروژه‌های آتی آبیاری، ۱۰۸ میلیارد تومان اعتبار برای نهایی شدن طرح‌ها مورد نیاز است تا پروژه‌های مرتبط در اسرع وقت تکمیل و به‌بهره‌برداری برسد.
کشاورزان راغب به اجرای سیستم نوین آبیاری در مزارع خود هستنداحمد حبیب‌زاده، کشاورز نمونه استان اردبیل در خصوص اجرای سیستم نوین آبیاری اظهار کرد: در سال ۱۳۹۶ اقدام به اجرای سیستم آبیاری‌نوین در مزارع خود کردم که هزینه‌ لوله‌ به ازای هر متر در آن زمان مبلغ ۲۷ هزار تومان بود و در کل ۱۶۰ میلیون تومان بابت این کار در زمینی به مساحت ۲ هکتار در یکی از مزارع خود هزینه کردم.وی افزود: در زمین زراعی دیگر نیز با استعانت از طرح‌ملی، این سیستم را اجرا کرده و ۵۰ درصد وام بلاعوض گرفتم که در سال ۱۳۹۷ این مبلغ، ۳۸ میلیون تومان بود و باتوجه به توجیه بالای سیستم آبیاری نوین همه کشاورزان راغب به اجرای سیستم آبیاری نوین در سطح مزارع خود هستند.
سیستم‌نوین آبیاری، مصرف آب را کاهش و تولید محصول را افزایش داده استحبیب‌زاده عنوان کرد: با نصب و راه‌اندازی این سیستم هوشمند، استفاده از آب در مزارع، تا حد بسیاری کاهش یافته و هزینه مالیات آب کمتری پرداخت می‌کنم؛ از این رو مقدار تولید محصول نیز افزایش یافته و آبیاری محصولات، با تعداد نفرات کم و زحمت کمتری انجام می‌شود.وی تصریح کرد: در منطقه آقبلاغ آقاجان‌خان، حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد کشاورزان از سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده می‌کنند اما نصب و راه‌اندازی این تکنولوژی در حال حاضر، هزینه بسیار زیادی دارد که کشاورزان را با چالش مواجه کرده است.
تسهیلات پرداختی برای طرح‌های نوین کشاورزی کافی نیستاین کشاورز گفت: در بسیاری از کشورهای جهان، کشاورزی تحت حمایت دولت انجام می‌شود و دولت باید با پرداخت وام‌های کم‌بهره و بلاعوض، یاری‌گر کشاورزان باشد اما شرایط تسهیلات فعلی برای اجرای طرح‌های نوین، راضی‌کننده نیست‌.وی تصریح کرد: پرداخت به موقع مطالبات کشاورزان و خرید تضمینی محصولات با قیمتی منصفانه، از دیگر خواسته‌های کشاورزان در قبال دولت است.

حمایت‌های دولت در راستای تجهیز مزارع به سیستم آبیاری نوین باید افزایش یابد

عیسی شاهی زارع، مسئول تشکل‌های بخش کشاورزی اتاق بازرگانی در خصوص تمهیدات لازم برای اجرای سیستم‌نوین آبیاری در اردبیل گفت: سازمان جهاد کشاورزی موفق شد طی سال‌های گذشته اقداماتی در حوزه اجرای سیستم نوین آبیاری انجام داده و بخشی از اراضی اردبیل مجهز به این سیستم شدند و در اوایل شروع این طرح، منابع و سرمایه لازم در اختیار آنها قرار گرفت.وی افزود: دولت سیزدهم با ارائه طرح‌های خوب و برنامه‌های اجرایی در انجام پروژه نوین آبیاری، قدم‌های مثبتی در این زمینه برداشت اما این طرح‌ها، تا حد مطلوبی به مرحله عمل نرسید و علیرغم اهمیت بالای بخش کشاورزی، بودجه و سرمایه کافی برای اجرای طرح‌ها در استان اردبیل اختصاص نیافت.شاهی زارع عنوان کرد: تمامی کشاورزان استان اردبیل راغب به اجرای سیستم نوین آبیاری در مزارع خود هستند اما هزینه انجام این کار و متقابلا، مقدار تسهیلات اعطایی و مشوق‌های دولتی که مبالغ ناچیزی بوده و یا عملا حذف شده‌اند و این موضوع باعث شده تا همچنان در بسیاری از اراضی استان، طرح آبیاری نوین اجرا نشده و مورد استفاده قرار نگیرد.
سرمایه‌گذاری، نیاز اصلی گسترش کشاورزی در اردبیل استوی تصریح کرد: در منطقه کشت ‌و صنعت مغان، قسمت‌هایی از اراضی به سیستم نوین آبیاری مجهز شده‌اند اما این لوله‌کشی‌ها به سبب کمبود منابع آبی، همچنان بلااستفاده هستند؛ علاوه‌برآن، ضعف مشهود اردبیل در بخش کشاورزی مربوط به آمار ضریب نفوذ آبیاری تحت‌فشار است که این آمار طی ۱۰ سال گذشته برای استان همدان ۹۵ درصد بود و اکنون این آمار برای اردبیل مقدار ۶۵ درصد است که حاکی عدم پیشرفت بخش کشاورزی در استان است.مسؤول تشکل‌های بخش کشاورزی اتاق بازرگانی اردبیل ادامه داد: کشاورزی در استان اردبیل یکی از ارکان اصلی درآمد، اشتغال و مهم‌تر از کشاورزی اردبیل تأمین کننده مواد غذایی استان و مناطق هم‌جوار نیز است و از این رو نیاز داریم تا مسئولان همّت بیشتری نسبت به بخش کشاورزی داشته و با اخذ تسهیلات و سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در امر کشاورزی، در راستای ارتقای سطح کمی و کیفی آن تلاش کنند.
ارسال نظرات
آخرین اخبار