میکروراکتورها؛ کلید آینده انرژی و امنیت ایران

به گزارش خبرگزاری بسیج خراسان رضوی از مشهد مقدس، فعال رسانه در یادداشت خود نوشته است:

نسل جدید نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک موسوم به میکروراکتورها، با ظرفیت تولید کمتر از ۵۰ مگاوات و بهره‌مندی از سوخت با غنای بالا، نویدبخش تحولی بزرگ در تامین انرژی کشور هستند. این فعال رسانه با اشاره به روندهای جهانی و جایگاه ایران در این فناوری نوظهور، تاکید کرده است که توسعه میکروراکتورها می‌تواند نقش کلیدی در رفع ناترازی انرژی، افزایش تاب‌آوری شبکه و ارتقای امنیت راهبردی کشور داشته باشد.

چشم‌اندازی نوین در عرصه انرژی هسته‌ای

جهان به سمت استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر حرکت می‌کند، اما انرژی هسته‌ای همچنان به عنوان منبع اصلی برای تامین بار پایه برق اهمیت ویژه‌ای دارد. میکروراکتورها، نیروگاه‌های کوچک با ظرفیت کمتر از ۵۰ مگاوات، در مقایسه با نیروگاه‌های سنتی با ظرفیت حدود ۱۰۰۰ مگاوات، امکان توسعه انرژی هسته‌ای در مقیاس کوچک‌تر، سریع‌تر و اقتصادی‌تر را فراهم کرده‌اند.

همانطور که در جدول مشخصات پروژه‌های جهانی می‌بینیم، کشورهایی مانند آمریکا، روسیه، ژاپن، فرانسه و آفریقای جنوبی در رقابت تنگاتنگ برای توسعه این فناوری هستند. این فناوری فرصتی مناسب برای شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی فراهم می‌آورد تا در مسیر استقلال انرژی و فناوری گام بردارند.

مزایای اقتصادی و فنی میکروراکتورها

ساخت نیروگاه‌های بزرگ هسته‌ای نیازمند سرمایه‌گذاری کلان و زمان طولانی است؛ به طور متوسط، ساخت یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی تا ۷ سال و حدود ۵ میلیارد دلار هزینه می‌برد. در مقابل، میکروراکتورها با هزینه کمتر از ۲۵۰ میلیون دلار و زمان ساخت کوتاه‌تر، گزینه‌ای مقرون به صرفه برای رفع مشکلات تامین انرژی پراکنده و صنایع کوچک به شمار می‌روند.

سوخت این راکتورها باید با غنای بالاتر باشد؛ در حالی که نیروگاه‌های معمولی با اورانیوم ۳.۵ درصد کار می‌کنند، میکروراکتورها حداقل به سوخت با غنای ۲۰ درصد نیاز دارند. استفاده از سوخت غنی شده تا ۶۰ درصد باعث افزایش کارایی، کاهش حجم و وزن راکتور و افزایش دوره تعویض سوخت تا بیش از ۱۰ سال می‌شود.

میکروراکتورها به دلیل اندازه کوچک و پراکندگی، نقش مهمی در افزایش تاب‌آوری و امنیت شبکه برق دارند. توزیع تولید انرژی در نقاط مختلف شبکه، خطر کاهش شدید تولید برق را در صورت وقوع حوادث طبیعی یا غیرمترقبه کاهش می‌دهد. همچنین، به دلیل ظرفیت کمتر هر واحد، مدیریت بحران آسان‌تر و خسارات مالی و انسانی کمتر خواهد بود.

یکی از نقاط قوت میکروراکتورها ایمنی ذاتی آنهاست. شعاع ایمنی لازم برای نیروگاه‌های بزرگ معمولاً حدود ۱۰ کیلومتر است، اما در میکروراکتورها این شعاع به کمتر از ۱۰۰ متر کاهش یافته است. این امکان، نصب این نیروگاه‌ها را در نزدیکی مناطق مسکونی و صنعتی بدون دغدغه‌های امنیتی فراهم می‌کند.

با توجه به روند جهانی و حضور فعال کشورها در توسعه این فناوری، ایران نیز می‌تواند با تمرکز بر تحقیق و توسعه و تولید سوخت با غنای بالا، به جمع کشورهای پیشرو بپیوندد. این فناوری می‌تواند علاوه بر تامین انرژی پایدار، موجب افزایش اقتدار راهبردی و استقلال فناوری کشور شود.

نتیجه‌گیری:
میکروراکتورها به عنوان راهکاری نوین و موثر برای تامین انرژی پایدار و تقویت امنیت راهبردی ایران شناخته می‌شوند. سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری مرتبط با این نیروگاه‌های کوچک، گامی حیاتی برای تضمین آینده روشن انرژی کشور است که باید با جدیت در دستور کار سیاستگذاران و صنعتگران قرار گیرد.