آب حرف اول و آخر یزد/ وقتی همه بن‌بست‌ها به آب ختم می‌شود

به گزارش خبرگزاری بسیج از یزد: بحران آب از چند سال پیش در چند استان کشور جلوه‌گری کرده و این موضوع اکنون به یک دغدغه فراگیر و ملی تبدیل شده اما برخی استانها نظیر یزد، شرایط ویژه ای را پشت سر می‌گذارند.

به گزارش مهر، یزد از ابتدای دهه ۸۰ با بحران خشکسالی مواجه شد و بارش کم باران به تدریج یزد را با واقعیتی انکار ناپذیر مواجه کرد، واقعیتی که اکنون پذیرش آن حتی برای مردم این دیار نیز قابل باور نیست و به نظر می رسد برخی مسئولان امر نیز هنوز این واقعیت تلخ که یزد با بحران جدی آب روبرو است را باور نکرده اند و از این روست که عزم جدی برای حل معضل آب در استان یزد دیده نمی شود.

در شرایطی که صدها چاه و قنات خشک و از رده خارج شد، میزان برداشت از آب های زیرزمینی هر روز و هر روز افزایش یافت به نحوی که اکنون به بیلان منفی رسیده ایم و منابع آب هر روز فروکش می کند و در بسیاری از مناطق، دیگر آب شیرینی در سفره های زیرزمینی یافت نمی شود.

کشاورزی، صنعت، شرب و بهداشت، همه و همه در استان یزد دستخوش بی آبی شده اند و چشم ها در یزد به سمت آب انتقالی است و اگر به هر دلیلی، آب انتقالی به یزد قطع شود، یزد چند روزی بیشتر نمی تواند به حیات خود ادامه دهد.

مسئله آب در یزد مورد توجه مقام معظم رهبری در سفر به یزد

مسئله آب حتی در سفر مقام معظم رهبری به استان یزد نیز مورد توجه ایشان قرار گرفت و معظم له، آب را مسئله اصلی استان یزد دانستند و از آن زمان به بعد، هر گاه رئیس جمهور، وزیر، معاونان رئیس جمهور و مسئولان و دست اندرکاران قانون و بودجه و اجرا به یزد آمدند، آب از جمله مسائلی بود که از سوی مسئولان استانی مطرح شد.

گرچه یزد از آب انتقالی بهره‌مند است اما یک تجربه تلخ در اسفندماه ۹۱ نشان داد، آبی که از شهری به شهر دیگر انتقال داده شود، نمی تواند به عنوان یک منبع پایدار برای مردم مورد استفاده قرار گیرد؛ زیرا یک چالش اجتماعی کوچک در منطقه سبب شد تا علاوه بر وارد آمدن خسارتهای سنگینی به خط انتقال آب که در نهایت نیز یزد هزینه آن را پرداخت کرد، مردم یزد بیش از دو هفته از آب شرب بهداشتی و با کیفیت محروم بمانند و روزهای پایانی ۹۱ را با آب شور و طعم دار استان خود سپری کنند.

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان یزد نیز در مورد انتقال آب به یزد و مشکلات آن اظهار داشت: برای انتقال آب، مشکلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و منطقه ای بسیاری وجود دارد و آب با قیمت بسیار گزافی به استان می رسد.

۶۵ درصد آب شهر یزد از خط انتقال تامین می شود

علی اسلامی با بیان اینکه در حال حاضر ۶۵ درصد آب شهر یزد از آب انتقالی و ۳۵ درصد از آب چاه های سطح شهر برداشت می شود، عنوان کرد: گرچه اکنون کیفیت آب شرب نسبت به دو سه سال اخیر افزایش یافته اما باید احتمال داد که آب انتقالی به یزد هر لحظه ممکن است قطع شود.

وی تصریح کرد: این وابستگی یزد به آب انتقالی، به صلاح نیست؛ زیرا آبی که از دور دست می آید، خطرات خاص خود را دارد و باید به هر حال تبعات اجتماعی و سیاسی آن را پذیرفت.

اسلامی با تاکید بر اینکه یزد برای ادامه حیات خود نیاز به منابع آبی دارد، خاطرنشان کرد: به طور قطع تلاش ها برای مسیرهای انتقال جدید آب ادامه دارد اما به نظر می رسد منطقی ترین راه در شرایط فعلی، صرفه جویی مردم در مصرف آب است.

به طور قطع استان یزد با منابع آبی خود نمی تواند ادامه حیات دهد؛ زیرا حداقل اتفاقی که طی چند سال اخیر رخ داده این است که منابع آبی یزد به شدت کیفیت خود را از دست داده اند و مردم حداقل برای شرب خود نیازمند استفاده از آب انتقالی هستند.

نظر کارشناسان برای تقسیم بندی آب در یزد

برخی صاحب نظران معتقدند که باید مصرف آب در یزد را به چهار قسمت تقسیم کرد و برای هر بخش، منابعی را لحاظ کرد که این تقسیم بندی بر این اساس است؛ آب شرب، آب صنعت، آب کشاورزی، آب مورد نیاز فضای سبز.

بر اساس نظر این کارشناسان، آب شرب به دلیل بی کیفیت بودن منابع داخلی باید از خط اول انتقال آب تامین شود اما برای اطمینان بیشتر، لازم است خط دوم از بهشت آباد به یزد نیز به سرعت احداث شود تا مردم اطمینان بیشتری از وجود منابع آبی برای شرب و بهداشت خود داشته باشند.

آب صنعت و کشاورزی نیز از دیدگاه این افراد راهکار خاص خود را دارد و باید از خلیج فارس تامین شود به این ترتیب که بخش خصوصی وارد فاز مطالعاتی و اجرای انتقال آب از خلیج فارس شود و پس از انتقال آب، آب مورد نیاز صنایع را به آنها بفروشد و آب بخش کشاورزی نیز را نیز با یارانه دولتی، تامین کند.

اما آب مورد نیاز فضای سبز یزد نیز باید از پساب فاضلاب شهر تامین شود که بخشی از این اقدام انجام شده و تنها نحوه تخصیص آب هنوز در پیچ و خم تصمیم گیری مسئولان است.

این تقسیم بندی مورد توجه و تأیید بسیاری از مسئولان استان است؛ زیرا با این شیوه، در صورت قطعی آب انتقالی، همه بخش های شرب و بهداشت، صنعت و کشاورزی یزد فلج نمی شود و در صورت قطعی یک منبع، منابع دیگر برای ادامه حیات وجود دارد.مشکلی که اکنون مسئولان و مردم استان یزد از آن ابراز نگرانی می کنند، کمبود و بحران آب در همه حوزه های یاد شده است از یک سو آب شرب و بهداشت مردم با مشکلات جدی مواجه است و اگر همکاری و صرفه جویی مردم در مصرف آب نباشد، در همین روزهای گرم تابستان پیش رو، آب جیره بندی خواهد شد

مشکلی که اکنون مسئولان و مردم استان یزد از آن ابراز نگرانی می کنند، کمبود و بحران آب در همه حوزه های یاد شده است از یک سو آب شرب و بهداشت مردم با مشکلات جدی مواجه است و اگر همکاری و صرفه جویی مردم در مصرف آب نباشد، در همین روزهای گرم تابستان پیش رو، آب جیره بندی خواهد شد.

در حوزه صنعت نیز به گفته مسئولان امر، اغلب طرح های بزرگ صنعتی در یزد به بن بست آب برخورد می کنند و بسیاری از سرمایه گذاران به همین دلیل، قید سرمایه گذاری در یزد را به رغم همه مزیت های دیگر، زده اند.

نماینده مردم یزد و اشکذر در این زمینه اظهار داشت: آب مشکل اصلی استان یزد است و راه توسعه این استان را بسته و بسیاری از سرمایه گذاران به خاطر کمبود آب، از سرمایه گذاری صرف نظر می کنند و اغلب طرح های صنعتی به همین دلیل بی نتیجه می مانند.

محمدصالح جوکار با بیان اینکه حفر چاه در یزد خوب است اما راهکار اساسی نیست، بیان کرد: آب باید از مناطق دیگر به استان انتقال پیدا کند و برای انتقال کم دردسر باید تدابیر لازم اندیشیده شود تا مردم با کوچکترین بحران، مایه حیات خود را از دست ندهند.

وی با اشاره به تخصیص آب شرب از طریق خط اول انتقال آب عنوان کرد: همه سهمیه در نظر گرفته شده برای استان یزد تخصیص نمی یابد اما به عنوان یک مسکن مقطعی می توان روی آب خط اول حساب کرد و نکته اساسی، تسریع در احداث خط دوم انتقال آب است.

جوکار تصریح کرد: خط دوم انتقال آب تنها ۵۰ کیلومتر پیشرفت داشته و آنچه مشخص است، منتظر ماندن برای تخصیص بودجه های دولتی، آب را تا ۲۰ سال دیگر نیز به یزد نخواهد رساند.

بخشی از درآمدهای معدنی یزد به انتقال آب اختصاص یابد

وی با بیان اینکه می دانیم جیب دولت خالی است، خاطرنشان کرد: اگر دولت شرایطی فراهم کند که بخشی از درآمدهای معدنی استان یزد صرف خود این استان شود، بودجه خط دوم انتقال آب تأمین می شد و اگر این اتفاق بیفتد و امکان فاینانس شدن خط دوم انتقال آب نیز فراهم شود، یزد ظرف شش سال آینده از آب خط دوم انتقال نیز بهره مند خواهد شد.

گفتگو با اغلب مسئولان دست اندرکار طی یکی دو سال اخیر، در بردارنده همین نگرانی ها از کندی خط انتقال آب بوده است.

اینکه یزد با این جمعیت که به دلیل حضور مهاجران کار هر روز پرجمعیت تر می شود، تنها به یک خط انتقال آب وابسته باشد، خطراتی به دنبال دارد که مردم تاکنون چند بار طعم آن را چشیده اند.

مردم و مسئولان یزد اکنون در انتظار تدبیر مسئولان بالادست برای تفویض اختیار به استان و در نظر گرفتن بودجه های غیردولتی برای تسریع در اجرای خط دوم انتقال آب هستند ضمن اینکه انتقال آب از خلیج فارس نیز در دستور کار مسئولان استانی قرار گرفته است.