کل کشور بیش از ۶۰ موزیسین ندارد؛ یک سرِ کچل داریم و ۵ تارِ مو

به گزارش خبرگزاری بسیج، ارکستر سمفونیک «البرز» قرار است 8 مرداد 1394 در قالب برنامه «شب آهنگسازان ایرانی» گزیده‌ای از آثار لوریس چکناواریان را در سالن همایش‌های برج میلاد به روی صحنه ببرد.

صبح امروز چهارشنبه 31 تیر 1394 نشست خبری این اجرا با حضور لوریس چکناواریان، سهراب کاشف رهبر ارکستر و محمدحسین تفرشی تهیه کننده این کنسرت در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمدحسین مقدس تفرشی گفت: قبل از هر چیز می‌خواهم برخی از گلایه‌هایم از اوضاع کنونی موسیقی کشور را برایتان بیان کنم. متاسفانه در حال حاضر تقابل بسیاری میان نهادها و واحدهای مختلف موسیقی در کشور؛ چه نهادهای دولتی و چه نهادهای خصوصی وجود دارد.

وی ادامه داد: برای مثال روند مجوز گرفتن همین کنسرت ارکستر «البرز» را می‌توان مثال داد. بیش از دو هفته از ارائه درخواست ما به دفتر موسیقی برای گرفتن مجوز گذشته است، اما هنوز خروج نامه ما از اماکن نیامده است. متاسفانه تغییرات در دفتر موسیقی به ضرر این هنر تمام شده است.

این تهیه کننده تاکید کرد: روندی به کار اماکن اضافه شده است که براساس آن باید سابقه تمام هنرمندانی که به روی صحنه می‌روند از طریف این نهاد استعالم شوند. برای ما که قرار است در اجرایمان ارکستر 50 - 60 نفره به روی صحنه بروند باید تمام مشخصات این نوازندگان به اماکن تحویل داده شود تا سابقه تک تک آنان مورد بررسی قرار گیرد.

وی ادامه داد: نوازندگانی که بارها در تالار وحدت به روی صحنه رفته‌اند، نوازندگانی که عضو ارکستر صدا و سیما هستند، باید سابقه‌شان از طریق اماکن استعالم شود. حال پرسش اینجاست که این کار چه لزومی دارد، وقتی که همین نوازندگان در ارکسترهای دیگر اجراهای بسیاری داشته‌اند.

تفرشی با اشاره به تقابلی که میان بخش خصوصی و دفتر موسیقی به وجود آمده گفت: قرار نیست اگر ارکسترهای سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران راه‌اندازی شده‌اند، ارکسترهای خصوصی محدود شوند. اگر ارکسترهای خصوصی مانند ارکستر «البرز» از نوازندگان ارکستر سمفونیک دعوت می‌کند، مسئولان ارکستر باید از این امر استقبال کنند. چرا که حضور در ارکسترهای خصوصی فضایی برای تجربه و کسب درآمد برای نوازندگان را فراهم می‌کنند.

وی ادامه داد:‌ مسئولان دولتی نباید فراموش کنند که تا همین چند ماه پیش که ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران تعطیل بودند، این ارکسترهای خصوصی بودند که این خلا را پر کردند.

تفرشی تاکید کرد: پسندیده نیست که من به عنوانِ تهیه کننده‌ی کنسرت، وقتی می‌خواهم سازی از تالار وحدت قرض بگیریم و تمام ضمانت‌های لازم را هم ارائه می‌دهم، با جوابی سربالا مواجه شوم که: نه ساز و نه نوازنده را نمی‌توانیم در اختیارتان بگذاریم. در عین حال یک نفر از همان جا که مسئولایت مهمی هم ندارد، به گوش من برسانده که اگر با من هماهنگ کنی هم ساز و هم نوازندگان را برایت فراهم می‌کنم.

وی گفت: اگر ارکستر سمفونیک البرز در وزارت ارشاد ثبت شده و تمامی استعلامات لازم نیز در این زمینه انجام گرفته، پس چرا در هر برنامه از من فهرست نوازندگان را می خواهند؟ ای کاش در این ایام که حداقل دوستان دیدند در کنسرت قبلی چه شب خاطره انگیزی برای آنها رقم خورده بود کمی هم دست همیاری و حمایت از بخش خصوصی بیشتر و بهتر از قبل می شد. باور کنید من از بعد از کنسرت قبلی حتی یک پیامک تشکر هم از مدیران دولتی دریافت نکرده ام.

می خواهم آزاد باشم

لوریس چکناواریان آهنگساز و رهبر ارکستر که قرار است ارکستر «البرز» برخی از آثار او را در کنسرت پیش رو اجرا کند، در آغاز صحبت‌هایش گفت: هر نوازنده و آهنگسازی دلش می‌خواهد تا آنچه که روی نت‌ها آهنگسازی کرده روزی در مقابل مردم اجرا شود. من نیز تمامی این آثار را تحت تاثیر فرهنگ خودم نوشتم و بسیار خوشحالم که بار دیگر در تهران فرصتی پیش آمد تا کنسرتی از آثار من روی صحنه برود.

این آهنگساز پیشکسوت موسیقی کشور در بخش دیگری از صحبت های خود در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه چرا در سال‌های اخیر کم کار بوده است، گفت: می‌خواهم آزاد باشم و بیش از 40 سال است که این آزادی را انتخاب کرده‌ام. حدود 40 سال پیش در که در امریکا استاد دانشگاه بودم، روزی نزد رئیس دانشگاه رفتم و استعفایم را به او تحویل دادم. وقتی علت استعفایم را پرسید، گفتم که می‌خواهم آزاد باشم. تنها با آزاد بودن است که می‌توان خلق کرد.

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته تصمیم گرفتم تا آثاری که به ناشران مختلف واگذار کرده بودم را بازخرید کنم و این آثار را به شکل کامپیوتری درآورم. حاصل این تلاش 18 هزار صفحه پارتیتور است که در چند سال گذشته به صورت کامپیوتری درآمده‌اند.

این رهبر ارکستر تصریح کرد: در اواخر عمرم اصلا دوست ندارم کارهایم نیمه تمام بماند. برای من آهنگسازی بسیار مهمتر از رهبری ارکستر است. من در این چند سال خود را زندانی کردم و خوشحالم که بگویم دیشب آخرین کارم که «مکاشفات یوحنا» نام دارد تمام شد و با اتمام این قطعه به نوعی تمام کارهای نیمه تمامم در عرصه موسیقی به پایان رسید.

سمفونی «تختی» و بعد از آن «سوگ شهلا»

چکناواریان به ساخت «سوئیت سمفونی تختی» اشاره کرد و گفت: بعد از اتمام این قطعه موسیقایی به دیدن بانو شهلا همسر شادروان غلامرضا تختی رفتم اما بعد از یک ماه ایشان فوت کرد. دیدار با بانو شهلا من را تحت تاثیر قرار داد. همسر تختی بارها به من گفت که اگر باز هم 18 ساله شوم، باز هم با تختی ازدواج می‌کنم.

وی ادامه داد: پس از مرگ شهلا بود که تحت تاثیرِ دیدار با او قطعه «سوگ شهلا» را به «سوئیت سمفونی تختی» اضافه کردم. البته من صحنه مرگ صادق هدایت را نیز در قالب یک اثر موسیقایی نوشته ام و امیدوارم فرصتی پیش آید که بتوانم این اپرای یک ساعته را نیز اجرا کنم. اپرای صادق هدایت را با مطالعه آثار او و با برداشتی آزاد از آثارش نوشتم.

وی در بخش پایانی صحبت های خود گفت: من تصمیم گرفته ام آهنگساز فردا باشم. من برای فردا زنده هستم، بنابراین تمام تلاش خود را انجام دادم که این کارها یک بار مصرف نباشد. به هر حال از محمد تفرشی و سهراب کاشف که برای من چنین برنامه‌ای را گذاشتند، تشکر می‌کنم. این اولین روزی است که من از لانه و مخفیگاه خود بیرون آمده‌ام و امیدوارم از این پس بتوانم بیشتر در خدمت هنرمندان و تماشاگران فهیم موسیقی باشم.

یک سرِ کچل داریم و 5 تارِ مو

چکناواریان صحبت‌هایش را با یک شوخی به پایان برد. او گفت: برخی از مسئولان گفته‌اند که نوازندگان ارکستر تنها باید در یک ارکستر حضور داشته باشند و همکاری این نوازندگان با ارکسترهای دیگر را منع کرده‌اند. این درست مثل این است که یک نفر سرش کچل باشد و تنها 5 تار مو در سر داشته باشد و بخواهد هر روز برای حالت دادن به این 5 تار مو تصمیمی ویژه بگیرد.

وی ادامه داد:‌ مگر ما در ایران چند موزیسین داریم. تمام کشور ما بیشتر از 60 موزیسین ندارد. یک سرِ کچل داریم و 5 تارِ مو. بگذارید هنرمندان آزاد باشند و کارشان را انجام دهند.

سهراب کاشف رهبر ارکستر سمفونیک البرز نیز در این نشست، گفت: باعث افتخار من است که این توفیق را پیدا کردم که می توانم قطعاتی از ساخته های استاد چکناواریان را در این کنسرت رهبری کنم. من از بچگی این قطعات را شنیده ام و به قدری برایم جذاب و متفاوت هستند که هیچ گاه از ذهنم فراموش نخواهد شد. البته ارکستر سمفونیک البرز پیش از این تلاش داشت تا اپرای عاشورای بهزاد عبدی را اجرا کند که متاسفانه این امکان فراهم نشد. اما با این حال خوشحالم که پس از گذشت چند ماه از اجرای اول ارکستر سمفونیک البرز که با اجرای آثار استاد هوشنگ کامکار همراه بود، به جایی رسیده که ما جلسات تمرین را کاهش داده ایم. این نشان دهنده روند رو به رشدی است که در فعالیت های کاری این ارکستر مشاهده می شود.

این هنرمند در معرفی قطعات اجرا شده موسیقی توضیح داد: بخشی از «عاشقانه های» استاد چکناواریان به همراه اجرای بخش هایی از قطعات «پردیس و پریسا»، «رستم و سهراب»، «سوئیت آرارات» و بخش هایی از «سوئیت سمفونی کوروش کبیر» از جمله برنامه هایی است که ما برای این کنسرت در نظر گرفته ایم، البته یک برنامه ویژه هم برای مخاطبان داریم که آن را در روز کنسرت خواهید دید.

دومین شب آهنگسازان ایرانی با اجرای آثاری از لوریس چکناواریان به رهبری ارکستر سهراب کاشف توسط ارکستر سمفونیک البرز 8 مرداد 1394 ساعت 21:30 در مرکز همایش های برج میلاد برگزار می‌شود.