یادمان حاج عمران ( تمرچین)

موقعیت یادمان :

منطقه عملیاتی حاج عمران، منطقه ای است سوق الجیشی مابین شهرهای پیرانشهر ایران و چومان مصطفی عراق. حاج عمران نام پادگانی عراقی است در 12 کیلومتری مرز ایران و عراق، که در جاده ی مواصلاتی پیرانشهر- رواندوز(عراق) واقع شده است. این پادگان در عملیات والفجر 2 به تصرف رزمندگان اسلام درآمد. این ناحیه پوشیده از عوارض کوهستانی است، که از مهمـترین آنها می توان به دو ارتفاع مرزی تمرچین و قمطره در 12 کیلومتری جنوب غربی پیرانشهر اشاره نمود. خط راس کوه های قمطره مرز دو کشور ایران و عراق را تشکیل می دهند.

وضعیت پیشین یادمان :

وضعیت قبل از شروع جنگ تحمیلی :

منطقه شمال غرب با توطئه بیگانگان از بدو پیروزی انقلاب اسلامی به صحنه درگیری نیروهای مسلح ج.ا.ا با گروهک های ضدانقلاب تبدیل شده بود لیکن ارتش عراق در تهاجم سراسری اولیه، خط حد شمالی را در منطقه نوسود قرار داده و شرایط منطقه اجازه گسترش عملیات به منطقه کردستان را نداده بود لیکن پس از گذشت مدتی، جنگ به این منطقه نیز گسترش یافته و انجام عملیات های متعدد منجر به حضور دائمی یگان هایی از دو طرف در مواضع حساس و قلل مهم منطقه و محورهای وصولی گردید.

وضعیت هنگام شروع جنگ تحمیلی :

همزمان با آغاز جنگ از سوی رژیم بعث، عملیاتی در منطقه حاج عمران انجام نشد بلکه جنگ بعدها به این منطقه کشیده شد.

وضعیت حین جنگ تحمیلی :

ارتفاع 2519 متری در منطقه عمومی حاج عمران همراه با ارتفاعات واراس، شهداء، نصر و گردمند از عوارض حساس و کلیدی منطقه محسوب شده و عمدتاً دید بسیار مناسبی را به همه جهات نسبت به منطقه حاج عمران فراهم ساخته و کنترل حرکات را به طرف منطقه مذکور، آسان می نمود. در این میان ارتفاع شهدا وضعیت حساس تری را دارا بود لذا عملیاتهای متعددی در این منطقه اجرا و ارتفاعات منطقه بارها دست به دست گردید.

وضعیت موجود یادمان :

یادمان حاج عمران در دامنه ارتفاعات بر مزار شش شهید گمنام احداث شده است.

در محل یادمان با هماهنگی بهداری ارتش و سپاه نسبت به برپایی چادر امداد و تحویل داروها و لوازم مورد نیاز اقدام شده و نظارت و کنترل امورات بهداشتی و درمانی توسط مسئولین مربوطه ادامه دارد. همچنین مرکز فوریتهای پزشکی 115 مرز تمرچین مجاور یادمان شهدا از هر نظر آمادگی لازم جهت خدمات پیش بیمارستانی را دارند.

عملیات‏هایی که در این منطقه صورت پذیرفته :

1) عملیات والفجر2 ، 62/04/29 توسط سپاه و ارتش

2) عملیات ایذایی ظفر 3 ، 64/04/07 توسط لشکر 64 ارتش

3) عملیات قادر ، 64/04/24 توسط سپاه و ارتش

4)عملیات پدافندی حاج عمران ، 65/02/24 توسط ارتش

5) عملیات حاج عمران ، 65/03/02 توسط تیپ 57 سپاه

6)عملیات کربلای 2 ، 65/06/10 توسط سپاه

7)عملیات کربلای 7 ، 65/12/13 توسط لشکر 64 ارتش

8) عملیات فتح ، 66/06/10 توسط سپاه علیه معارضان کُرد

9) عملیات نصر 9 ، تاریخ 66/0901 توسط لشکر 64 ارتش

عملیات والفجر 2 :عملیات والفجر 2 در 29 تیرماه سال 62 با رمز "یا الله" آغاز با مشارکت نیروهای ارتش و سپاه در دو محور آغاز گردید. یکی اجرای عملیات نامنظم در محورهای شهیدان،کهنه لاهیجان و هوار بر خلاء و دیگری هجوم در منطقه حاج عمران به خطوط دشمن و تصرف ارتفاعات مورد نظراین عملیات بعد از 25 روز نبرد مداوم در تاریخ 23 مرداد 1362 با تصرف اهداف تعیین شده پایان یافت.

عملیات ظفر3:رزمندگان دلاور لشکر64 پیاده ارومیه در 7 تیرماه سال 64 در ادامه عملیاتهای محدود آفندی، با ایجاد معبر در موانع دشمن که از مین های مختلف و شبکه های سیم خاردار آرایش یافته بود و عبور از این موانع موفق گردیدند به بیش از 15 پایگاه دشمن در واراس و آنه یورش برده و ضمن آسیب رساندن به آنها، دو پایگاه را بطور کامل منهدم نمایند.

عملیات کربلای2:عراق در مورخه 65/2/24 در منطقه حاج عمران به ارتفاعات 2519 حمله نمود و توانست ارتفاع مذکور را که از دستاوردهای عملیات والفجر 2 مجددا به تصرف خود درآورد.

تسلط عراق و اشراف نیروهایش بر جاده های مواصلاتی، نیروهای ایرانی را سخت تحت فشار قرار داده بود، سپاه پاسداران جهت آزاد سازی منطقه اشغال شده، عملیات کربلای 2 را طراحی و با رمز "یا اباعبدا... الحسین (ع)" اجراء نمود.

باوجودی که این عملیات در بدو امر موفقیت آمیز بود اما به دلیل هوشیاری و مقاومت دشمن، ارتفاع 2519 مجددا توسط دشمن بازپس گرفته شد و نیروهای خودی عقب نشینی نموده و تنها به تصرف ارتفاع شهید صدر در محور شمالی اکتفاء کردند.

پ) عملیات کربلای 7:از پیچیده ترین و موفقیت آمیزترین عملیاتهای آفندی بود که در طول دفاع مقدس به اجرا درآمد. این عملیات در مورخ 13 اسفند سال 65 به منظور دستیابی به اهداف عملیات کربلای 2، توسط نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و توسط تکاوران لشکر 64 ارومیه اجرا گردید. قله 2519 متری در منطقه حاج عمران در حالی مورد هجوم گردان تکاوران لشکر 64 ارومیه قرار گرفت که چندین متر برف قله و سراسر منطقه را دربرگرفته و سربازان شجاع لشکر با راهپیمایی 24 ساعته خود در میان برفها، با رمز "یا مولای متقیان ادرکنی (ع)" دشمن را غافلگیر و اهداف مشخص شده را تصرف نموده و در مقابله با پاتک های متعدد دشمن مقاومت و ایستادگی کرده و نهایتاً بعد از 5 روز اهداف بدست آمده را تثبیت نمودند.

حضرت امام خمینی (ره) ضمن مکالمه تلفنی مستقیم با سرهنگ آذرفر - فرمانده عملیات- در روز بعد عملیات با صدور پیامی خطاب به رزمندگان می فرماید: شما با این عملیات قلب مرا خشنود ساختید.

ت) عملیات نصر 9 :لشکر 64 پیاده نیروی زمینی ارتش با 4 گردان به همراهی یک گردان از تیپ 25 تکاور نزاجا با آگاهی از حضور عناصر منافقین در کنار یگان های عراقی طرحی را آماده ساختند تا با اجرای آن بتوانند تپه شهداء را که در تصرف عراق قرار داشت، مجدداً اشغال نمایند. این عملیات سه روز به طول انجامید و در سوم آذرماه به پایان رسید. تپه شهداء در یورش اولیه به تصرف نیروهای خودی درآمد ولی پاتک های بسیار سنگین عراق و خستگی شدید نیروهای خودی موجب شد مواضع بدست آمده دوباره توسط عراق اشغال شود.