امام حسن عسکری، پناه، بی پناهان و امید ناامیدان
ولات امام حسن عسکری(ع)
حضرت امام حسن عسكرى (عليه السلام) در سال 232 هجرى قمرى در روز هشتم ماه ربيع الثانى در شهر مدينه به دنيا آمد، پدر آن حضرت امام بزرگوار حضرت هادى و مادرش خانمى به نام حديثه بود.
القاب امام حسن عسکری(ع)
لقبهای امام حسن عسکری(ع) را هادی، نقی، زکی، رفیق و صامت ذکر کردهاند. برخی از مورخان لقب «خالص» را هم گفتهاند. «ابن الرضا» نیز لقبی است که امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری(علیهم السّلام) به آن شهرت یافته اند.
لقب «عسکری» نیز مشترک میان امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع)، است زیرا هر دو در شهر سامرا اقامت اجباری داشتند. «عسکر» عنوان غیرمشهوری برای سامرا بوده است. همچنین به خاطر اشتراک نام «حسن» میان ایشان و امام مجتبی، ایشان را حسن «اخیر» نیز خواندهاند.
ویژگی های شخصیتی امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری علیه السلام در کلیه صفات و ویژگی های مثبت شخصیتی زبانزد عام و خاص بود.
در این میان شجاعت و صلابت روحی، قوت قلب، و جرأت و شهامت، از ویژگی های شخصیتی ایشان به شمار می آید. آن بزرگوار به همه انسان ها عشق می ورزید و همواره با آنان به نیکی و احسان رفتار می کرد. بدین جهات بود که نگاهش تا اعماق جان نفوذ می کرد و چون پناهی مطمئن برای بی پناهان و امید ناامیدان بود. امام حسن عسکری علیه السلام در سختی ها یاور شیعیان بود و در عبور از گذرگاه های سخت و پرپیچ وخم، هم چون چراغی روشنگر راه.
میلاد امام حسن عسکری(ع),ولات امام حسن عسکری(ع), تولد امام حسن عسکری(ع)
لقبهای امام حسن عسکری(ع) را هادی، نقی، زکی، رفیق و صامت ذکر کردهاند.
امامت امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری (ع) در سن 22 سالگی به امامت رسید. در طول دوران هفت ساله ی امامتش، امام حسن عسکری (ع) تقریبا بدون هیچ تماس اجتماعی و در تقیه کامل زندگی می کرد. شمار زیاد شیعیان در عصر امام موجبات نگرانی خلفای عباسی را فراهم کرده بود، بعلاوه عباسیان می دانستند که بزرگان شیعه بر مبنای احادیث فراوانی که از حسن عسکری و ائمه پیشین به آنها رسیده بود، معتقد بودند که امام حسن عسکری (ع) صاحب فرزندی خواهد شد که ریشه ظلم و اختناق را بر خواهد داشت. خلفای عباسی، اما، مصمم بودند تا یک بار برای همیشه به امامت ائمه شیعه پایان دهند. امامت حسن عسکری از سال ۲۵۴ تا سال ۲۶۰ ادامه یافت.
در منابع شیعی، امام نهم، دهم و یازدهم، ابن الرضا لقب گرفته اند به این دلیل که عده ای از جمله واقفیه معتقد بودند که امامت با علی بن موسی الرضا پایان یافته است. اعطای نام ابن الرضا (پسر رضا) به این سه نشانگر این مطلب بود که امامت در رضا متوقف نشده، بلکه به فرزندان او منتقل شده است. از امام رضا تا امام دوازدهم انشعاب مهمی در میان شیعیان صورت نگرفت به جز موارد محدودی که در عرض چند روز از هم می پاشیدند.از جمله آنها می توان به جعفر اشاره کرد که چند صباحی پس از مرگ عسکری عده ای را دور خودش جمع کرد اما حتی خودش هم ادعای امامتش را پی نگرفت و مردم به زودی از گردش پراکنده شدند. امروزه به جز زیدیه و اسماعیلیه که از جمعیت قابل توجهی برخوردارند، از بقیه ی فرقه هایی که از اکثریت شیعه منشعب شدند اثر چندانی باقی نمانده است.
همسر امام حسن عسکری(ع)
گفته می شود که همسر امام حسن عسکری(ع)، نرگس خاتون، مادر حضرت مهدی موعود(عج)، دختر امپراطوری روم شرقی بوده است که پیرو توصیه ای که به او در عالم رویا شده، خودش را به بردگی فروخته تا در عراق به سفارش امام هادی(ع)، پدرِ حسن عسکری خریداری شده، به ازدواج امام حسن عسکری (ع) درآید.
اصحاب امام حسن عسکری(ع)
شیخ طوسی تعداد شاگردان امام حسن عسکری (ع) را بیش از ۱۰۰ نفر ثبت کرده است. مشهورترین آنها به شرح زیر می باشند:
1) ابو عمرو عثمان بن سعید عَمری (نائب اول مهدی) 2) احمد بن اسحاق قمی 3) ابراهیم بن مهزیار 4) ابو هاشم داود بن قاسم جعفری 5) محمد بن حسن صفار 6) محمد بن عثمان بن سعید عمروی (نائب دوم مهدی) 7) عبدالله بن جعفر حمیری 8) احمد بن محمد بن مطهّر 9) ابوسهل اسماعیل بن علی 10) محمد بن صالح بن محمد همدانی.