سوختن اقتصاد ترکیه در آتشی که آنکارا بر آن می‌دمد

درک دلیل خشنودی آنها از لغو تحریم های ایران کار دشواری نیست.  در حالی که بازارهای کشورهای غربی کم و بیش با ثبات اند، جامعه تجار ترکیه از آشفتگی در منطقه آسیب دیده است. تجار ترک از تنش های سیاسی و سردی روابط دو جانبه با کشورهایی نظیر مصر، سوریه، عراق، ایران و روسیه آسیب دیده اند.

از مجمع صادر کنندگان ترکیه گرفته تا اتحادیه آژانس های مسافرتی این کشور همگی از فرصت های تجاری جدید ناشی از لغو تحریم های ایران ابراز شادی و شعف می کنند. آنها امیدوارند صادرات کالاهای ترک به ایران افزایش یابد و سرازیر شدن گردشگران ایرانی به ترکیه خلاء حضور گردشگران روس را پر کند. (البته این انتظارات اندکی غیرواقع بینانه است.)

این ذوق زدگی تجار ترک در حالی است که مقامات دولت ترکیه در این باره سکوت کرده اند. تنها اظهارنظر دولت ترکیه، بیانیه احمد داوداوغلو، نخست وزیر ترکیه درست بعد از اعلام لغو تحریم ها بود که در آن از لغو تحریم های ایران ابراز خشنودی شده و پیش بینی شده بود که این تغییر منجر به افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور شود.

از داود اوغلو به عنوان کسی که برای پیشرفت در حل اختلافات بر سر پرونده هسته ای ایران تلاش کرده بود، انتظار می رفت بیشتر از اینها از حل این پرونده خوشحال باشد. این از آن جهت غیرعادی به نظر می رسد که انتظار می رود دولت ترکیه نقشی برجسته در افزایش مبادلات تجاری با ایران ایفا نماید.

در حالی که دولت های اروپایی از جولای گذشته تاکنون هیئت های بلندپایه سیاسی به تهران اعزام کرده اند، حکام ترک نه تنها از رفتن به ایران امتناع کرده اند، بلکه آنها ترجیح داده اند به عربستان، رقیب منطقه ای ایران نزدیک تر شوند.

آخرین سفر یک مقام عالی رتبه ترک به ایران، در آوریل 2015 اتفاق افتاد، یعنی زمانی که رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به تهران سفر کرد. تا به امروز خبری هم در مورد سفر مقامات ترک به ایران در ماه های آینده منتشر نشده است.

در مقابل، در طی 2 سال گذشته، اردوغان 3 بار به عربستان سفر کرده است. آخرین سفر اردوغان به عربستان در 29 دسامبر 2015، صورت گرفت. تنها یک ماه بعد، داوود اوغلو در 30 ژانویه مجددا به این کشور سفر کرد. 2 دیدار در طی یک ماه یکی در سطح رئیس جمهور و دیگر در سطح نخست وزیر. این سفرها بدون شک بیانگر جهت گیری منطقه ای مقامات آنکاراست.

به نظر می رسد که در مقطع زمانی کنونی، گرفتن جانب عربستان و غفلت از ایران، منافع ملی ترکیه در استفاده از فرصت تجاری به وجود آمده را به هدر می دهد.

ترکیه همواره مخالف تحریم ها علیه ایران بوده و از تعامل با تهران استقبال کرده است. اما در حال حاضر این کشور نه تنها در حال از دست دادن فرصت افزایش روابط تجاری با ایران است، بلکه در حال یاری رساندن به پروسه ای سیاسی است که ممکن است حداقل موجب افزایش خشونت ها در منطقه شود.