اعتماد به آمريکا، نفوذ و غفلت از رهبرديني؛ عبرت هاي شکست نهضت ملي شدن صنعت نفت

به گزارش خبرگزاری بسیج، دکتر «اکبر غفوري» در سالروز ملي شدن صنعت نفت در 29 اسفند 1329 گفت: نفت در تاريخ سياسي ملت ايران به عنوان يک پديده سياسي اقتصادي بوده و مي باشد چنان که بسياري از جنگ ها و صلح ها ايجاد روابط يا قطع روابط ، دوستي ها و دشمني ها و حضور سلطه و استکبار جهاني در ايران به خاطر نفت بوده است.

عضو هيئت علمي دانشگاه اظهار کرد: در دهه ي 1320 در ايران ما شاهد پيدايش نهضت ملي شدن صنعت نفت هستيم که اين حرکت در زمان خودش از مترقي ترين حرکت ها و نهضت ها بود.

وي بابيان اينکه پيدايش نهضت ملي شدن صنعت نفت را مي توان در سه سطح تحليل مورد بررسي قرار داد افزود: در سطح کلان تحليل که در واقع به مقتضيات پس از جنگ جهاني دوم و ورود آمريکا به صحنه ي بين الملل و سهم خواهي آمريکا از نفت خاورميانه بود.

استاد دانشگاه يزد اذعان کرد: در سطح ملي نيز به خاظر اينکه مردم شاهد غارت منابع نفتي خود توسط استعمارگران بودند و در واقع از درآمد هاي نفتي، ملت بهره واقعي نمي برد و در همين راستا نظام استعماري دولت هاي دست نشانده اي را که مطيع خود باشد را بر سر کار مي آورد و در واقع مي توان گفت که نارضايتي مردم و نخبگان سياسي و انباشت مطالبات اقتصادي مردم و فضاي نسبتا باز سياسي و به خصوص نقش فدائيان اسلام عوامل بسيار مهمي بود.

کارشناس مسائل سياسي ادامه داد: در سطح تحليل فردي نقش آيت الله کاشاني به عنوان رهبر مذهبي نهضت، که نقش عمده اي در بسيج توده ها و آوردن مردم به خيابان ها داشت و همچنين نقش دکتر مصدق به عنوان رهبر نهضت ملي .

دکتر غفوري گفت: باتوجه به اينکه تلاش نخبگان سياسي و مردم و در راس همه آنها آيت الله کاشاني و دکتر مصدق اين بود که ما مي توانيم بعد از پيروزي بر انگلستان، اکتشاف، استخراج، بازايابي فروش و همه موارد مربوط به نفت را در دست خود داشته باشيم چرا که ملي شدن نفت که تصدي اين امور در دست خود مردم باشد که اگر چنين امري در عمل اتفاق مي افتاد قطعا باعث باعث ارتقا جايگاه سياسي ايران و بهبود وضع اقتصادي مردم و بهره وري مردم از درآمدهاي نفتي مي شد.

وي تصريح کرد: اما متاسفانه به علت اتحاد آمريکا و انگليس در سرنگوني دولت مصدق، تحريم هاي اقتصادي، نفوذ شبکه جاسوسي، اعتماد مصدق به آمريکايي ها و ضربه هاي حزب توده و عوامل آن به اين نهضت ضربه زدند و نتيجه اين شد که متاسفانه نه تنها شرايط براي استفاده از نفت بهتر نشد بلکه بدتر هم شد.

کارشناس مسائل سياسي گفت: بعد از کودتاي آمريکايي انگليسي بر عليه نهضت ملي شدن صنعت نفت شاهد شکل گيري کنسرسيومي از شرکت ها و غول هاي نفتي هستيم که مراتب بدتر از گذشته ملت ايران مورد استعمار و استسمار بيگانگان قرار گرفت و از طرف ديگر اختناق بر فضاي سياسي کشور حاکم شد و همچنين شاهد حضور رسمي آمريکا در صحنه ي سياسي ايران بوديم و به دنبال آن ساواک توسط آمريکايي ها در ايران ايجاد و خود حکومت شاه از جايگاه بهتري نسبت به قبل برخوردار شد.

وي افزود: در قضيه ساقط شدن نهضت ملي صنعت نفت واضح مي بينيم که با ايجاد اختلاف و تفرقه بين دو رهبر نهضت و همچنين اعتماد بيش از حد به آمريکا و نفوذ برخي جريان هاي آمريکايي انگليسي در نهضت و همچنين عدم وجود بصيرت کافي بين مردم باعث شد نهضت ملي شدن صنعت نفت به اهداف خود نرسد.

دکتر غفوري اظهار کرد: از جمله مهمترين پيام ها و عبرت هايي که نهضت نفت نه تنها براي امروز ايران بلکه براي آينده و حتي براي مسئولان دارد اين است که اولا اعتماد به آمريکا باعث مي شود که آنها با طرح دوستي بين ما نفوذ کرده و به ما ضربه بزنند و دوما بايد متوجه اختلاف ها و دعواها باشيد زيرا زمينه شکست را فراهم مي کند و همچنين نبايد از نقش روحانيت در نهضت ملي شدن صنعت نفت و دور شدن از اين قشر در ساقط شدن آن غافل بود.

یزدندا