مصرف استامینوفن و آنتی‌بیوتیک‌ها بالاست

خود درمانی در فارس یکی از معضلات قدیمی و ریشه‌‌دار است تا جایی که بسیاری از کارشناسان آن را مشکل فرهنگی می‌دانند. فرهنگ خود درمانی با پیشینه نسبتا طولانی‌ به‌ قدری در میان جمعیت استان رواج دارد.

کمتر کسی برای بیماری‌های جزیی به پزشک مراجعه می‌کند و اگر هم به پزشک مراجعه کند سعی دارد فهرستی که خودش از قبل تهیه کرده است در نسخه قید شود و فقط با امضای پزشک دارو را دریافت کند. هستند افرادی هم که پس از دریافت دارو از داروخانه برخلاف تجویز پزشک با مشاهده علایم بهبود مصرف دارو و درمان را رها می‌کنند.

تقریبا همه ایرانیان با وجود هشدارهای مکرر پزشکان، داروسازان و متخصصان اورژانس نسبت به عواقب درمان‌های بدون مشورت با پزشک همچنان به خود درمانی ادامه می‌دهند. نتایج تحقیقات در این زمینه نشان می‌دهد که ایرانیان بیش از 3 برابر میانگین جهانی و 2 برابر میانگین کشورهای آسیایی خود درمانی می‌کنند.

نقش پررنگ فضای مجازی در توسعه فرهنگ غلط خوددرمانی

خود درمانی هم مانند خیلی از موارد دیگر در چند‌سال اخیر با گسترش فضای مجازی شکل جدیدی به خود گرفته و حالا مصرف خودسرانه داروهای مسکن و سرماخوردگی جای خود را به مصرف داروهای اعصاب و انواع تقویت‌کننده‌‌ها داده است.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این زمینه به تسنیم می‌گوید: براساس آمارها، بیماران بسیاری به دلیل مصرف خودسرانه دارو از بین رفته‌اند و این در حالی است که متولیان امر داروسازی برای تجویز دارو بسیار با احتیاط رفتار می‌کنند.

حسین نیک‌نهاد با اعلام اینکه داروهای استامینوفن و مشتقات آن و همچنین آنتی بیوتیک‌هایی مانند سفالکسین و آموکسی سیلین در بین جمعیت فارس بیشترین موارد استفاده را دارد، می‌افزاید: با وجود پیشرفت‌های علمی که شاهد آن بوده‌ایم، هنوز فرهنگ قدیمی مصرف خود سرانه دارو در بین فارسی‌ها از بین نرفته است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز چانه‌زنی بیماران برای دریافت و تجویز دارو از پزشکان عمومی را یکی از مشکلات استان در امر درمان اعلام می‌کند و می‌گوید: بیماران نباید با مصرف خودسرانه دارو سلامت خود و جامعه را به خطر بیندازند و لازم است به این نکته توجه کرد که یک پزشک پس از دریافت اطلاعات کامل درباره نوع بیماری و دیگر موارد دارو تجویز می‌کند.

وی می‌افزاید: چنانچه بیمار به یک دارو حساسیت داشته باشد برای فرد مشکلات جدی ایجاد می‌شود.

 این مقام مسئول ناامیدی از درمان را یکی دیگر از عوامل افزایش خود‌درمانی در فارس مطرح می‌کند و می‌گوید: در بسیاری از موارد بیماران به دلیل نداشتن اطلاعات کافی درخصوص بیماری انتظار دارند در مدت زمان کوتاهی معالجه شوند، درحالی که شاید یک بیماری به ظاهر ساده مانند سرماخوردگی دوره درمانی چند هفته‌ای داشته باشد، البته مشاوره و ارائه اطلاعات به بیمار از وظایف اصلی پزشکان است.

به عقیده وی رواج خود درمانی در کشور به دلیل وجود خرده اطلاعات درمانی و دارویی در میان مردم است و در ایجاد موج جدید خود‌درمانی اینترنت نقش پررنگی دارد و به دلیل وجود منابع غیرمعتبر و غیرعلمی متعدد، اطلاعات دارویی و درمانی ناقص و غلطی در فضای مجازی منتشر می‌شود و همین موضوع مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است.

رواج بی‌رویه مصرف گیاهان دارویی

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز به رواج بی‌رویه مصرف گیاهان دارویی به صورت خودسرانه و بدون مراجعه به پزشک و متخصص طب سنتی اشاره می‌کند و می‌گوید: تداخل طب سنتی با طب جدید یکی از معضلات سلامت عمومی جامعه است.

وی می‌‌افزاید: این مشکل با رواج داروهای گیاهی در جامعه به تصور بی‌ضرر بودن دو چندان شده و بسیاری از این گیاهان دارویی با مصرف داروهای شیمیایی تداخل دارد که حتی مصرف بی‌رویه همین داروهای گیاهی می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد.

نیک نهاد می‌افزاید: عموم مردم به دلیل ناآگاهی به تصور اینکه داروهای گیاهی هیچ عوارضی ندارند به‌ صورت بی‌رویه از آنها استفاده می‌کنند.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز کیفیت داروها د رکشور را رو به بهبود می‌داند و ادامه می‌دهد: دانش و تخصص تولید دارو درکشور وجود دارد و باید از نظرکیفیت نیز پیشرفت کنیم زیرا اثرگذاری داروهای ایرانی مانند داروهای خارجی است.

نیک نهاد می‌گوید: در تمام دنیا چالش‌هایی درحوزه‌های مختلف وجود دارد. وضعیت داروسازی کشور ما نیز با تمام پیشرفت‌‌هایی که در زمینه‌های مختلف مانند علوم داروسازی، آموزش و فناوری داشته‌ایم با وضعیت مطلوب دنیا فاصله دارد بنابراین هدف ما درحوزه داروسازی رسیدن به سطح کشورهای توسعه یافته است.

وی می‌افزاید: تعداد داروخانه‌ها و شرکت‌های توزیع دارو بیشتر شده است و ارائه خدمات به مردم با کیفیت مطلوبی انجام می‌شود همچنین میزان واردات دارو نسبت به گذشته کاهش یافته است اما باید در این زمینه‌‌ها نیز رشد و ترقی قابل توجهی داشته باشیم.

به گفته نیک نهاد 2 کارخانه سرم‌سازی و تولیدات داروهای گیاهی در فارس وجود دارد که با حمایت بخش خصوصی تعداد آنها افزایش خواهد یافت.