مهجوریت لباس فاخر بختیاری
به گزارش خبرگزاری بسیج از استان چهارمحال و بختیاری؛ طهمورث فتاحی از فعالان رسانه ای و رئیس مجمع عالی بسیج عشایر چهارمحال وبختیاری یادداشتی را با مضمون مهجوریت لباس فاخر بختیاری به رشته تحریر درآورده که به شرح ذیل تقدیم حضور شما مخاطبان عزیز می شود:
مهجوریت لباس فاخر بختیاری
ازخود باختگی تازه به دوران رسیده ها و نوکیسه ها تا حمایت نکردن مسئولان از طراحان داخلی، علت های مهجوریت لباس بومی محل و فاخر بختیاری است.
نفوذ رسانه های غربی و تبلیغ مدل های غیربومی، توجه به فرهنگ اسلامی، ایرانی، تولید لباس های سنتی را کمرنگ کرده که ضروری است با حمایت از طراحان داخلی و فرهنگ سازی اهمیت پوشاک محلی به عنوان یک میراث معنوی ارزشمند را تبیین کرد.
لباس محلی یکی از شاخص های فرهنگی و اجتماعی هر منطقه به شمار می رود و از آنجا که ریشه در میراث فرهنگی دارد در غنای فرهنگ و تمدن هر ملتی نقش بسزایی دارد.
اقوام بختیاری نیز همانند سایر اقوام کشور دارای پوشش خاص خود هستند که نشان از فرهنگ غنی این مرز و بوم دارد اما سال هاست که مردم این منطقه خود را مقید به پوشش محلی نمی دانند و حتی در روستاها و مناطق عشایر نشین استان نشان کمتری از پوشش محلی است و تنها در برخی مراسم ها، عروسی و عزا می توان افراد را با پوشش محلی مشاهده کرد.
برخی در پاسخ به چرایی به این مسئله عنوان می کنند که به تبع پیشرفت جوامع و شکل گیری دهکده جهانی، الگوی زندگی سنتی و بومی هر منطقه دستخوش تغییرات شده و چاره ای جز پذیرش این تغییرات وجود ندارد؛ اما در مقابل این نظریه، برخی دیگر از جامعه شناسان معتقدند که می توان از یک سو خود را با پیشرفت های جهانی همگام کرد اما در کنار آن سنن و آداب بومی خود همانند پوشش و البسه سنتی را گرامی داشت و آن را به عنوان میراث گرانبهای پدران و مادران خود حفاظت کرد.
اما این موضوعی است که در کشور ما نسبت به آن غفلت شده و پوشش محلی بسیاری از مناطق کشور از جمله چهارمحال و بختیاری و خوزستان و لرستان و اصفهان را به ورطه فراموشی سپرده است مثلا؛ افرادی که واقعا "مدعی انقلابی گری و مبارزه با غرب و نمادهای منحط غرب و مظاهر فساد را دارند این افراد به راحتی کت و شلوار انگلیسی و اورکت امریکایی و کلاه وشال گردن کمونیستی را می پوشند ولیکن وقتی با لباس اصیل ایرانی یعنی لباس فاخر و تمدن ساز و سلحشوری و کلاه خسروانی بختیاری و ایرانی که باشرع مقدس واسلام منطبق است روبرو می شوند آن رانشانه قوم گرایی و... می دانند و آن رانفی می کنند".
برخی از اساتید استاد دانشگاه و دکترای رشته پژوهش و هنر با آسیب شناسی این موضوع را نفوذ ماهواره ها و تبلیغ فرهنگ غربی را از مهمترین عوامل منسوخ شدن پوشش محلی در کشور عنوان می کنند؛ اما برخی دیگر کم بودن اعتقادات دینی و تعصب نداشتن به اسلام و ملیت و نداشتن اصالت قومی و بی فرهنگی را دلیل عمده می دانند و تبلیغ پوشاک غربی و مدل های جدید روز در رسانه ها به ویژه کانال های ماهواره ای سبب شده تا با بی تفاوتی پدران و مادران عقب مانده و یا تازه به دوران رسیده و فرنگی شده سکوت کرده و بناچار نسل جوان با الگوگیری از این نوع پوشش از سنت ها و فرهنگ بومی خود فاصله بگیرند
بی هویتی فرهنگی و نداشتن اصالت ایرانی اسلامی موجب تغییر ذهنیت نسل جوان نسبت به لباس های محلی از دیگر عوامل کم اقبالی این نوع پوشش در جامعه امروزی است. امروزه در نگاه نسل بی هویت و غرب زده و یابی اطلاع از گذشته افراد کم سواد و سطح پایین به لباس های محلی روی می آورند و افرادی که تحصیلات عالیه و از فرهنگ بالا برخور دارند و در محله های بالای شهر زندگی می کنند از پوشش محلی دوری می جویند، در حالی که این تفکر نادرست است؛ زیرا همین مسئله درسبک زندگی و معاشرت های روز مره اثرگذاشته و زندگی بی هویتی را در این بخش از افراد جامعه که اتفاقا"مردم خوبی هم هستند آنها را تا مرز بی هویتی پیش برده است و افراد باسواد و بافرهنگ همچنان در بسیاری از موارد باید خود را ملزم به رعایت سنت ها و فرهنگ بومی خود بدانند .
البته هنوز هستند عده ای که خواهان پوشیدن لباس های سنتی و محلی هستند و به تازگی دوخت لباس های سنتی از جمله مانتوهای دخترانه رواج یافته که ضروری است در این خصوص بیش از پیش فرهنگ سازی و زمینه سازی کرد.
بی توجهی رسانه های داخلی به تبلیغ پوشاک سنتی و فرهنگسازی از آسیب های این حوزه است و ضروری است تا رسانه های جمعی بیش از پیش به این مقوله توجه داشته باشند و این خلاء را جبران کنند.
از دیگر مسائل کمبود طراحان برای طراحی به روز و کارآمدتر لباس های محلی از دیگر آسیب های این حوزه راباید عنوان کرد متاسفانه رشته طراحی لباس سال ها است در کشور مفقود بود و به تازگی در تعدادی از دانشگاه ها راه اندازی شده و امید می رود با پرورش طراحان توانمند بتوان بخشی از این کاستی را جبران کرد.
پس بر اساس این نظرات کارشناسی می توان گفت حمایت از طراحان و تولیدکنندگان لباس های محلی می تواند راهکار موثری در رونق استفاده از پوشش های محلی و سنتی در کشور باشد.
می توان با ایجاد خلاقیت و نوآوری در لباس ای سنتی ضمن پاسداشت این پوشش، الگویی از پوشش ایرانی، اسلامی به جوانان عرضه کرد و تا حد زیادی از هجمه های فرهنگی غرب در این حوزه جلوگیری نمود.
می شود با طراحی لباس هایی که الهام گرفته از لباس سنتی منطقه است، پوششی تهیه کنیم که هم متناسب با مراودات جامعه امروز باشد و هم نشانه هایی از پوشش محلی بختیاری را نشان دهد.
تمایل جوانان به پوشیدن لباس هایی با رنگ بندی شاد و متنوع را می توان عامل مهمی در جذب آنان به لباس های محلی دانست و با توجه به رنگ بندی شاد لباسهای سنتی بختیاری و جذابیتی که در دوخت این نوع پوشش به کار برده می شود، جوانان تمایل بیشتری به پوشیدن این لباس ها پیدا کرده اند.
حمایت از طراحان داخلی و دوخت لباس های سنتی را گام مهمی در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی است و با ایجاد کارگاه های طراحی و دوخت لباس های سنتی ضمن اشتغالزایی برای علاقمندان و فارغ التحصیلان این رشته می توان در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی گام های مؤثری برداشت.
از نکات دیگر تأکید بر حمایت بیش از پیش مسئولان از تولیدکنندگان لباس های سنتی، که متاسفانه تاکنون حمایتهای لازم از این حوزه انجام نگرفته که پاسداشت فرهنگ غنی کشور و مقابله با جنگ نرم دشمن ضرورت حمایت از این حوزه را دوچندان کرده است.
با این وجود در سال های اخیر اقدامات خاصی از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان انجام نگرفته که هرچند انجام این اقدامات لازم است اما کافی نبوده و نیازمند تعامل و همکاری سایر دستگاه ها و نهادهای مربوطه است.
باتوجه به برگزاری نمایشگاه های ملی عرضه پوشاک محلی،: استقبال مردم کشور از خرید پوشش محلی استان خوب بوده و عرضه کنندگان در سال های اخیر با فروش خوب محصولات خود روبرو بوده اند.
بنابر این می توان با به روز کردن پوشش های محلی برای نسل های جوان که بیشتر تمایل به پوشیدن لباسهای مد روز و غربی دارند، ایجاد جذابیت کرد و از این طریق نه تنها از آسیب های فرهنگی این مساله جلوگیری کرد بلکه اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی بسیاری نیز آفرید.
امروزه می توان دختران پسران جامعه را به پوشیدن چوقا و لباس فاخر ایرانی ونجیب بختیاری دعوت کرد و می توان طرح و نقش های پوشاک سنتی استان را در تولیدات جدید پیاده کرد و امیدوار بود که بتوان این میراث کهن را حفظ و آن را به نسل های بعد منتقل کرد.
