کشاورزی بوشهر و آغاز نوین سازی

به گزارش خبرگزاری بسیج از بوشهر،آنان کم شدن منابع آبی سطحی و زیرزمینی درپی خشکسالی های مداوم یک دهه اخیر، برداشت بی رویه از منابع آبی و پیامدهای آن برکیفیت وکمیت آب، خاک و محصولات کشاورزی، گسترش صنایع و تاثیر مخرب آنها براراضی و آب منطقه، کاهش ذخایر آبزیان دریایی بر اثر استفاده از روش های مخرب صید و افزایش بهره داران، ازبین رفتن زیستگاه های آبزیان به علت فعالیت های صنعتی وآلودگی های زیست محیطی ازجمله مهمترین عوامل ضرورت حرکت بخش کشاورزی به سمت دانش بنیانی و نوین شدن است. 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: هم اکنون کشاورزان این استان با مشکلات مختلفی روبرو هستند که کم آبی و خشکسالی به عنوان سر لیست این چالش ها خودنمایی می کند.
محمد تقی منوچهری افزود: تداوم دوره خشکسسالی به مدت حدود 10 سال، کاهش کمی و کیفی منابع آبی سطحی (رودخانه ها)، کاهش کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی (چاهها- قنوات)، پیشروی آب شور زیرزمینی و هجوم به سمت آبهای شیرین زیر زمینی و تخریب منابع آبی و پیشروی شوری زمین ها، افزایش شدید هزینه های تولید به دلایل حذف یارانه های موثر بخش کشاورزی، نابسامانی بازار و اقتصاد، تورم و نوسانات قیمت ارز از جمله چالش های مهم بخش کشاورزی استان بوشهر است. 
وی، تامین نکردن تسهیلات بانکی با بهره پائین و دوره بازپرداخت طولانی و استمرار در تامین منابع یاد شده، نوسان بازار و افت شدید قیمت ها و نبود ساز و کار مناسب و موثر حمایتی از جمله بیمه موثر، خرید تضمینی، خرید توافقی و صادرات پایدار از دیگر مشکلات این بخش عنوان کرد. 
منوچهری اضافه کرد: وجود مرزهای طولانی و مراکز گمرکی متعدد و نبود پستهای قرنطینه ای خارجی و داخلی با امکانات، تجهیزات و نیروی کارشناسی و امکان ورود عوامل خسارت زا به داخل کشور و استان بخش دیگری از مهمترین چالش های بخش کشاورزی استان بوشهر به شمار می رود. 
وی وجود صنایع گسترده در حوزه نفت و پتروشیمی و تهدید جدی اراضی کشاورزی، منابع آبی و توسعه آلودگی زیست محیطی، تداوم خشکسالی و امکان بالقوه طغیان عوامل خسارت زا از جمله دیگر مشکلات بخش کشاورزی استان بوشهر عنوان کرد. 
رئس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: براساس برش استانی در حوزه اقتصاد مقاومتی بخش کشاورزی در 10 محور و 27 طرحی که به این استان ابلاغ شد در سال گذشته بیشتر تعهدات این سازمان محقق شده است.
وی اضافه کرد: بهره برداری از طرح های نیمه تمام، اصلاح شیوه آبیاری در مزارع و باغ ها، توسعه سیستم آبیاری تحت فشار، کشت گلخانه ای، توجه به ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی و تلاش در حل معضلات صنایع موجود، تامین بهداشت و سلامت محصولات کشاورزی و فرآورده های دامی و شیلاتی از راه اعمال استانداردهای بهداشتی از جمله برنامه های جهاد کشاورزی استان بوشهر به شمار می رود. 
منوچهری یادآور شد: اصلاح و ترویج الگوی کشت مناسب برای افزایش عملکرد، اولویت دادن به گسترش مکانیزاسیون، فعال کردن مراکز خدمات کشاورزی، اصلاح و نوسازی باغات خرما، گسترش تحقیقات کاربردی، آموزشی و ترویجی، تاکید بر افزایش نقش بخش خصوصی به ویژه فارغ التحصیلان بخش کشاورزی، ایجاد زمینه های بازسازی موثر ذخایر دام و آبزیان و توسعه مدیریت کنترل بیولوژیکی و غیر شیمیایی و تلفیقی آفات گیاهی به منظور تولید محصول سالم و ارگانیک از جمله دیگر برنامه های سازمان جهاد کشاورزی در استان بوشهر است.

** خشکسالی و نوین سازی آبیاری و الگوی کشت
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر بیان کرد: با توجه به دوره طولانی کم بارشی و مداوم چند سال اخیر در بوشهر و استان های همجوار آن، پیش بینی می شود سال زراعی 1397 شدیدترین خشکسالی در این استان رقم بخورد.
وی اضافه کرد: هم اکنون آورد آب رودخانه شاپور به دلیل خشکسالی های پیاپی به عنوان مهمترین منبع تامین کننده آب نخیلات استان بوشهر 80 درصد کاهش یافته و متاثر از آن کیفیت منابع آبی موجود نیز پایین آمده است.
منوچهری اظهار کرد: روند طولانی خشکسالی باعث شده وضعیت کمی و کیفی آب های سطحی و زیرزمینی دچار افت شدید شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: تداوم دوره خشکسسالی به مدت حدود 10 سال، کاهش کمی و کیفی منابع آبی سطحی (رودخانه ها)، کاهش کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی (چاه ها - قنوات)، پیشروی آب شور زیرزمینی و هجوم به سمت آب های شیرین، تخریب منابع آبی و پیشروی شوری زمین ها شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، سنتی بودن روش های آبیاری از دیگر چالش های بخش کشاورزی استان بوشهر عنوان کرد و گفت: در این شرایط نامناسب مصرف زیاد آب، پایین بودن سطح کیفی و کارایی آب و زه دار شدن زمین های کشاورزی از جمله مشکلات استفاده از شیوه های سنتی آبیاری در این استان است.
منوچهری افزود: در زمان حاضر 30 هزار و 600 هکتار از زمین های کشاورزی استان بوشهر مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار است که در صورت تامین آب در طرح احیای آب کشاورزی دشتستان امکان تجهیز 10 هزار هکتار از باغ های استان به سیستم نوین آبیاری وجود دارد.
وی اضافه کرد: از این میزان سه هزار و 570 هکتار در سال گذشته اجرا شده که سه برابر تعهدات قانونی این استان بوده است. 
منوچهری گفت: در حوزه گلخانه ها تا پایان سال گذشته، 199هکتار گلخانه در استان بوشهر اجرا شده که 75 هکتار آن شامل گلخانه های مسقف و داربستی در سال گذشته انجام شده است.
وی ادامه داد: در این گلخانه ها سالانه 45 هزار تن محصول و یک میلیارد قطعه نشا تولید می شود.
منوچهری افزود: استان بوشهر نخستین و بزرگترین تولید کننده نشای سبزی و صیفی درکشور است که نشای تولیدی این استان به 10 استان ارسال می کند.
وی اضافه کرد: در برنامه ششم توسعه پیش بینی احداث 150 هکتار گلخانه در استان بوشهر شده است که تاکنون 90 هکتار متقاضی دارد و از این تعداد برای 10 هکتار تسهیلات نیز پرداخت شده است.
منوچهری در باره شهرک گلخانه ای نیمه تمام شهرستان دشتی گفت: این شهرک گلخانه ای 14هکتار است که با تسهیلات اشتغال روستایی اجرا و در سال جاری به بهره برداری می رسد.
وی اظهارکرد: تحول کشاورزی دشتستان از جمله طرح های مهم استان بوشهر است که در سطح 34هزار و 250 هکتار در دست اجراست و با اجرای آن اصلاح و بازسازی هفت هزار و 422 هکتاراز نخیلات درجه 2 انجام می شود.
منوچهری گفت: نوسازی 11هزار و 133هکتار نخیلات درجه 3، تدوین الگوی کشت در سطح 16هزار هکتار و تشکیل 50 گروه و تشکل آب بر را از جمله برنامه های طرح تحول کشاورزی دشتستان به شمار می رود.
وی افزود: با اجرای طرح تحول کشاورزی در دشتستان 14هزار و 900 مترمکعب در هکتار صرفه جویی آب در بخش نخیلات انجام می شود.
منوچهری در باره اقداماتی که در طرح تحول کشاورزی دشتستان اجرا شده است بیان کرد: انجام کامل مطالعه 2هزار و 400 هکتار از نخیلات سعدآباد و ترویج اجرای عملیات انتقال آب به میزان 160 کیلومتر با برآورد اولیه 150میلیارد ریال، مطالعه شبکه آبیاری دشت شبانکاره در سطح 108هزار و 700 هکتار با پیشرفت 75درصد و 12 میلیارد ریال اعتبار از جمله اقدام های انجام شده است.
وی اجرای مطالعه شبکه آبیاری نخیلات آبپخش و کلل در سطح هفت هزار و 700 هکتار و با پیشرفت 85درصد و 12میلیارد ریال اعتبار، اجرای پایلوت اصلاح شیوه آبیاری نخیلات در سطح 170هکتار با 48 میلیارد ریال را از جمله دیگر اقدام های انجام شده در این طرح عنوان کرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: خشکسالی، کاهش کمی و کیفی منابع آب و توسعه ریزگردها روی میزان تولید محصولات کشاورزی و عملکرد در واحد سطح و درکاهش کیفیت محصولات تولیدی تاثیر داشته است.
خسرو عمرانی افزود: خشکسالی باعث شده بخشی از نخیلات استان به نخیلات درجه سه تبدیل که به برنامه حذف، جایگزینی و نوسازی باغ ها بویژه نخیلات با ارقام پرمحصول و صادراتی نیازمند است.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از تاثیر خشکسالی توسعه حمله آفت ها بویژه آفت چوبخوار در نخیلات استان بوشهر شده به نحوی که 2هزار هکتار از نخیلات به کانون آفات چوبخوار تبدیل و پنج هزارهکتار نیز مستعد تبدیل به کانون آلودگی آفات است.
عمرانی اظهار کرد: حمله آفات در سایر محصولات کشاورزی استان تشدید و کیفیت منابع آبی بشدت کاهش یافته و همه دشت های استان به دشت های ممنوعه تبدیل شده اند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان بوشهر با اشاره به اینکه ادامه خشکسالی باعث از بین رفتن دیم زارهای استان می شود گفت: هرسالی که بارندگی استان 30 درصد کاهش یابد دیم زارهای استان تحت تاثیر قرار می گیرند.
وی یادآور شد: امسال دومین سالی است که گندم زارهای استان بویژه در بخش دیم به دلیل کاهش بارندگی ها و خشکسالی محصولی نداد.
عمرانی یادآور شد: با توجه به کاهش کیفیت منابع آب تغییر رویکرد در برنامه ها با توجه به اقلیم جدید ضروری است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: در این شرایط حساس ناگزیر به کاهش سطح محصولات زراعی و آبی هستیم و توسعه کشت همه محصولات باید متوقف شود.
خسرو عمرانی، برضرورت تبدیل محصولات سبزی و صیفی از فضای باز به درون گلخانه ها و حذف محصولات آب بر از چرخه تولید تاکید کرد.
وی اظهار کرد: در همین ارتباط ایجاد سایه بان برای محصولات باغی بویژه مرکبات در دستور کار قرار دارد که با اجرای این طرح 30 درصد در مصرف آب صرفه جویی می شود.

* مقابله با تغییر کاربری اراضی و اجرای طرح کاداستر ( حدنگاری)
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: تغییر کاربری غیرمجاز زمین های کشاورزی از جمله چالش های بخش کشاورزی است که نیاز است از همه امکانات موجود برای پیشگیری از این کار استفاده شود.
مدیر امور اراضی استان بوشهر گفت: برخی از افراد بدون گرفتن مجوز از کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی اقدام به احداث بنا و ساخت و سازهای غیر مجاز می کنند که خلاف قانون است و با متخلفان باید برخورد قانونی شود. 
احمد صحراکار افزود: مالکان و صاحبان زمین های کشاورزی قبل از هرگونه احداث بنا با مراجعه به جهاد کشاورزی باید درخواست تغییر کاربری بدهند. 
وی اظهار کرد: از سال 1392 تاکنون در شهرستان دشتستان 40 مورد، تنگستان 50، گناوه 15تا 20 مورد تغییر کاربری اراضی قلع و قمع و بناها تخریب شده است. 
صحراکار اضافه کرد: کل مساحت بناهایی که به صورت غیر مجاز انجام شده در شهرستان دشتستان 35 هکتار، تنگستان 45 تا 55 هکتار و گناوه 20 هکتار بوده است. 
صحراکار گفت: تاکنون همکاری خوبی توسط محاکم قضایی استان بوشهر و دستگاه های بازرسی و نظارتی در برخورد با افرادی که بدون مجوزاقدام به تغییر کاربری اراضی می کنند انجام شده است. 
وی در باره اجرای طرح کاداستر (حدنگاری) گفت: در زمان حاضر در مساحتی بالغ بر 250 هزار هکتار قرارداد منعقد و در دست اجراست که بزودی قرارداد 150 هزار هکتار دیگر نیز منعقد می شود. 
صحرا کار افزود: امسال از اعتبارات استانی هشت میلیارد ریال و از اعتبارات ملی 20 میلیارد ریال برای اجرای طرح کاداستر مصوب شده است.
وی گفت: امیدواریم با اجرای این طرح و پس از انجام مراحل حقوقی برای زمین های کشاورزی استان که فاقد مشکلات حقوقی و مالکیتی هستند سند مالکیت صادر شود. 
صحراکار یادآور شد: در منطقه بنداروز حوزه شهرستان دشتستان، گورکات تنگستان و منطقه قلعه حیدر گناوه بیشترین تغییر کاربری و ساخت و سازهای غیر مجاز انجام و طرح دعوی شده است که علیه این افراد در محاکم قضایی و به دستور دادستان برای اجرای حکم قلع و قمع بناهای احداث صورت گرفته است. 

** ضرورت توسعه صادرات و مبارزه با واردات قاچاق محصولات کشاورزی 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: با توجه به اینکه استان بوشهر طولانی ترین مرز دریایی را با خلیج فارس دارد قاچاق محصولات کشاورزی در این استان از جمله چالش های این بخش به شمار می رود.
منوچهری ادامه داد: در همین ارتباط برخی تولیدات کشاورزی به صورت قاچاق بدون ثبت سفارش و نظارت وارد کشور می شود.
وی یادآور شد: با ورود محصولات کشاورزی قاچاق به استان امکان ورود انواع آفت ها و بیماری ها به کشور فراهم می شود و از این بابت ضربه شدیدی به محصولات تولیدی داخل کشور می زند.
منوچهری با اشاره به تولید یک میلیون و 422هزار تن انواع محصولات کشاورزی در استان بوشهر گفت: سال گذشته 348 میلیون دلار صادرات محصولات کشاورزی از استان بوشهر انجام شده است.
وی افزود: 96 از جمله سال هایی است که استان بوشهر کمترین مشکل را در زمینه بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی داشت.
منوچهری گفت: در بحث گوجه فرنگی که به طور معمول به دلیل هم رسی محصول با استان های دیگر دچار افت قیمت و دولت مجبور به خرید می شد در سال گذشته از 600 هزار تن محصول تولیدی از سطح 12 هزار هکتار مزارع 700 هزار تن به کشورهای عراق، افغانستان، قطر و روسیه صادر شد.
وی اضافه کرد: همچنین با توجه به فعالیت 2 تا 3 واحد صنایع تبدیلی گوجه فرنگی در استان به همت بخش خصوصی و خرید محصول درجه 3 کشاورزان مشکلی دراین زمینه در استان وجود نداشت.
وی درباره خرما نیز گفت: از 160 هزار تن تولید خرما 25هزار تن و 17هزار تن محصولات شیلاتی استان به خارج از کشور صادر شده است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: کاهش هزینه ها و رایزنی برای کاهش تعرفه کشورهای مختلف از جمله ضرورتهایی است که باید فراهم شود تا امکان صادرات به وجود آید. 
مصطفی قلی پور افزود: همچنین برای رونق صادرات محصولات کشاورزی کاهش هزینه های بندری و ارائه تخفیف های لازم برای محصولات کشاورزی با همکاری سازمان بنادر و دریانوردی ضروری است. 
وی با تاکید بر ضرورت تخصصی کردن بنادر استان اضافه کرد: تجهیز اسکله ها و بنادر ساحلی استان به کانتینرهای یخچال دار، شناورهای تندرو و سایر زیرساختهای بندری برای محصولات کشاورزی از جمله مواردی است که مسئولان استان و کشور به دنبال ایجاد این امکانات هستند. 
قلی پور اظهار کرد: با تخصصی کردن بنادر از پراکندگی صادرات و انجام آن به صورت سنتی جلوگیری ومحصولات کشاورزی به شکل اصولی ترو با کیفیت بهتری به کشورهای هدف منتقل می شوند. 
وی بر ضرورت ارتقای بسته بندی ها مطابق با سلیقه بازارهای صادراتی، ایجاد شرکتهای مدیریت توسعه صادرات در استان در راستای وحدت رویه در محصولات کشاورزی، ایجاد امنیت تبادل ارزی برای تجار و بازرگانان، تخصیص یارانه ها و مشوقهای صادراتی لازم برای حمایت و تشویق صادرکنندگان تاکید کرد. 
قلی پورگفت: با رونق صادرات محصولات مختلف، تداوم تولید برای تولیدکنندگان فراهم و اشتغال ایجاد می شود که انتظار می رود با برطرف کردن مشکلات و ارتقای تجهیزات مورد نیاز برای امر صادرات این امکان در استان تقویت شود. 

* حل مشکل مالی کشاورزان با پرداخت تسهیلات 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: وجود بدهی های معوق کشاورزان و بهره برداران کشاورزی در سال های گذشته ناشی از سیل، توفان، سرمازدگی، خشکسالی و نوسانات بازار از چالش های بخش کشاورزی استان بوشهر است.
وی ادامه داد: به دلیل عوامل مختلف کشاورزان و بهره برداران استان بوشهر نتوانستند به تعهدات عمل کنند و بدهی ها انباشته شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر افزود: براساس ارزیابی ها میزان سود تسهیلات معوق سال های 1395- 1396 کشاورزان و بهره برداران این یکهزار و 180 میلیارد ریال است که باید توسط دولت پرداخت و براساس قانون تسهیلات به مدت حداقل سه سال استمهال شود.
منوچهری بااشاره به تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری و تسهیلات بند الف تبصره 18 اشتغال فراگیر گفت: تاکنون 93 میلیارد ریال در قالب تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری و 33 میلیارد ریال در بخش تسهیلات اشتغال فراگیر برای اجرای 17 طرح به متقاضیان بخش کشاورزی استان بوشهر پرداخت شده است.
وی اضافه کرد: بهره برداران روستایی و عشایری استان بوشهر 89 درصد تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری استان را جذب کرده اند.
منوچهری ادامه داد: در زمان حاضر 175طرح با یکهزار و 70 میلیارد ریال در حوزه اشتغال روستایی در کمیته فنی مصوب و به بانک های عامل ارسال شده است.
وی یادآور شد: سال گذشته نیز کشاورزان استان از ردیف های تسهیلاتی مختلف یکهزار و 370میلیارد ریال اعتبار برای 2هزار و 162طرح جذب شده است.

* توسعه آبزی پروری و کاهش فعالیت های صید وصیادی 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر ادامه داد: سال گذشته 15هزار تن میگوی پرورشی از سطح چهار هزار هکتار در استان بوشهر برداشت و بنا داریم در سال جاری 2 سایت به مساحت 2هزار و 130 هکتار در رود شور گناوه و 700 هکتار در شیف مورد بهره برداری قرار گیرد. 
وی یادآور شد: همچنین در حال پیگیری تاسیس 2 سایت پرورش میگوی متراکم در روستای زیارت شهرستان دشتی به مساحت 80 هکتار و در بخش انگالی بوشهر به مساحت 40 هکتار هستیم. 
منوچهری افزود: با اجرای این طرح ها جهش خوبی در بخش تولید میگوی پرورشی خواهیم داشت. 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با بیان اینکه پرورش ماهی در قفس از اولوی تهای استان به شمار می رود گفت: پارسال سه هزار و 840تن ظرفیت تولید (قفس های نصب شده در دریا) و امسال برای هفت هزار تن برنامه ریزی شده است.

انتهای پیام /

منبع: خبرگزاری ایرنا