استفاده از ظرفیت فضای مجازی روش جایگزینی برای هم دردی با بازماندگان است

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،  انسان اجتماعی است و با حضور در جمع است که می تواند روحیه خود را حفظ کند و یکی از دلایلی که افراد دچار افسردگی می شوند، انزوای از جمع است که به صورت سیکل معیوب، هرچه میزان انزوای فرد بیشتر شود افسردگی او شدت خواهد گرفت.
فرهنگ غنی ایرانی اسلامی در کشور ما باعث شده که از زمان های بسیار دور همواره مراسم جشن و شادی و نیز مراسم سوگواری و غم به صورت دسته جمعی انجام شود. این دسته جمعی انجام شدن مراسم چه برخواسته از شادی وصل یا میلادی باشد یا برگرفته از مراسم ترحیم و سوگواری آثاری را از خود به جای می گذارد.
هرچند که این مراسم، گاهی به آسیب تجمل گرایی، چشم و هم چشمی و یا به مراسم غیبت تبدیل می شود اما آثار مثبتی که برگزاری این نوع مجالس دارد، بیش از آسیب های آن است که موجب ادامه یافتن این فرهنگ از زمان قدیم تا کنون شده است.
یکی از این آثار ایجاد حس آرامش و بالا رفتن اعتماد به نفس در افراد است. به ویژه زنان در این برنامه ها بیش از مردان با دیدن اقوام دور و نزدیک خود احساس خوبی پیدا می کنند و کودکان نیز مجالی برای بازی های بیشتر با هم سن و سالان خود می یابند.
بزرگترین آسیب برگزاری مراسم در ایام کرونا، شیوع این ویروس است
اما در شرایط فعلی که مدام از طریق رسانه های جمعی، پیام های مختلف بهداشتی در مورد رعایت فاصله گذاری اجتماعی اعلام می شود، موثرترین راه، قرنطینه خانگی، زدن ماسک و عدم خروج غیرضرور از خانه است.
روند نزولی ویروس کرونا باعث شده بود که تعداد زیادی از مردم در مناطق مختلف احساس کنند که این ویروس از بین رفته است و بدون رعایت پروتکل های بهداشتی، موجب گسترش بیش از پیش این ویروس شده اند.
در چنین شرایطی برگزاری هر مراسم عروسی و عزا در استان آذربایجان شرقی، به‌ طور متوسط ۵۰ را به کرونا مبتلا می کند و در هرمزگان نیز یک عروس مبتلا به کرونا، ۷۰ نفر دیگر را آلوده کرد و در اهواز، یک مراسم ترحیم ناگهان باعث طغیان کرونا در غرب اهواز شد.
این تنها نمونه ای از موارد متعدد بی توجهی از شیوع این ویروس در سطح کشور و در بین مردم است که به تعبیر بهتر، مراسم جشن را به عزا و عزا را به عزایی دیگر پیوند می زند و عاقلانه ترین کار در این شرایط عدم برگزاری هر گونه مراسم و تجمعی است.
طبق پیش بینی برخی از محققان، کنترل این ویروس ممکن است تا ۲ سال به طول انجامد و اگر خانواده ای در این مدت، عزیز خود را حتی بدون تاثیر کرونا، از دست بدهد، نباید مراسم دسته جمعی ای برگزار کند و به علاوه در مراسم خاکسپاری نیز باید فاصله اجتماعی حفظ شود، کسی هم نباید دیگری را در آغوش بگیرد یا از نزدیک با او همدردی کند.
چالش های عاطفی ممنوعیت برگزاری مراسم در ایام کرونا
عدم برگزاری مراسم جشن آثار مخربی را بر روحیه صاحبان مجلس نمی گذارد اما یکی از کارکردهای مراسم ترحیم به ویژه در روزها و هفته های اول که به شکل امری اجتماعی و دسته جمعی انجام می شود، تسکین دل بازمانده ها است.
برگزاری رسم های مختلف در هر منطقه ای با حضور عزاداران، باعث می شود که بازماندگان رفته رفته به آرامش نسبی برسند زیرا به این باور می رسند که اگرچه عزیزی را از دست داده اند اما کسانی هستند که می‌‌توانند در زمان خاص منبع پشتیبانی، حمایت و آرامش روانی باشند، اما در حال حاضر برگزاری چنین مراسمی غیرعقلانی و به نوعی غیر ممکن است.
روی آوری بازماندگان به روش های جدید خیرات
بازماندگان همواره با برگزاری مراسم و دادن خرج و خیرات احساس بهتری پیدا می‌‌کند زیرا حس می‌‌کنند اثرات مثبت و ثواب این کار به روح متوفی می‌‌رسد و وجدان فرد بازمانده نیز آسوده می‌‌شود اما در این شرایط که برگزاری مراسم دعا و عزاداری به صورت انفرادی و در منزل انجام می شود، بازماندگان به روش های جدید خیرات متوسل شده اند.
عده ای به جای توزیع نذورات، هزینه های آن را به شکل دیگری در موارد عام المنفعه مصرف می کنند و بدین ترتیب هرچند ناقص اما تا حدی می توانند بر غم های خود فائق بیایند.
برگزاری جلسات ختم قرآن آنلاین و یا مراسم سوم، هفتم و چهلم به صورت ویدئوکنفرانس از دیگر راه کارهایی است که بازماندگان انجام می دهند و با استقبال دوستان و آشنایان مواجه شده است.
وظایف اطرافیان داغدیده
هرچند که برخی از بازماندگان از این روش های جدید الکترونیکی استفاده می کنند اما اطرافیان نباید از تاثیر حس همدردی خود غافل باشند.
دلداری دادن به کسانی که عزیز از دست داده و حالا غریبانه در کنج خانه های خود می بایست با این غم بزرگ کنار بیایند، بسیار موثر است بنابراین باید ارتباط با بازماندگان به طور مداوم از طریق تلفن یا پیام رسان های اینترنتی انجام شود زیرا حمایت و دلداری دادن بازماندگان اگرچه جای ارتباط چهره به چهره را نمی‌گیرد اما از انزوای کامل و ایجاد مشکلات عمیق ناشی از آن جلوگیری می‌کند.
به امید آنکه کرونا به فضل الهی به زودی شکست بخورد اما اطرافیان بازماندگان رسالت مهمی را به دوش دارند آن ها باید در نظر داشته باشند که اگر سوگواری بازماندگان بیش از یک ماه تا ۴۰ روز طول کشید و فرد نتوانست در موقعیت‌‌های اجتماعی، شغلی و خانوادگی خود کارکردهای سابق را داشته باشد، وی را ملزم کنند که حتما به روانشناس مراجعه کند.

طنین یاس - زهرا باقری