به گزارش سرویس اساتید خبرگزاری بسیج، نشست تخصصی سطح سه صالحین با موضوع فلسفه بلای کرونا و راهکارها از منظر قرآن ویژه دبیران و اعضای فعال صالحین با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدعلی رضایی اصفهانی و بصورت برخط برگزار شد.
محمد باقری مسئول بسیج اساتید استان اصفهان در ابتدای این نشست با اشاره به این که یکی از کارگروه‌های تخصصی که در بسیج اساتید در ایام کرونا شکل گرفت کارگروه مبارزه با کووید ۱۹ است که کمیته تخصصی معنوی مبحث معنویت در کرونا را در دستور کار دارد و پیگیری می کند.
وی با اشاره به این که در حال حاضر شرایط کشور به لحاظ کرونا سخت شده است، تصریح کرد: امیدواریم بتوانیم برنامه ریزی کنیم به نحو مقتضی که یک سندی برای بحث کرونا و دوران حتی پسا کرونا برای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی داشته باشیم و قطعا ظرفیت و بستر را بسیج اساتید برای آن فراهم خواهد کرد که در این دوران جلسات و هم اندیشی‌ها را در بستر فضای مجازی ادامه دهیم.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد علی رضایی اصفهانی به‌عنوان سخنران این نشست و به مناسبت ولادت امام رضا (ع) اظهار کرد: از امام رضا (ع) حدیثی نقل شده که فرمودند قرآن کریم در هر زمانی جدید است و نزد هر ملتی ترو تازه است تا روز رستاخیز.
وی ادامه داد: این حدیث بسیار پرمحتوی است و می فرماید؛ قرآن اینطور نیست که ایستا باشد پویا است و اگر انسان تدبیر و تفکر در قرآن بکند هر نسلی می تواند مطالب جدیدی از قرآن برداشت کند و لذا در طول تاریخ تفاسیر زیادی در رابطه با قرآن نوشته شده و می شود.
هرسال باید تفسیرهای تخصصی جدید از قرآن نوشته شود
دکتر رضایی اشاره کرد که از حدود هزار سال قبل تاکنون؛ مرحوم طبرسی تفسیر مجمع البیان را نوشت و قبل آن شیخ طوسی تبیان را نگاشت و مرحوم علامه طباطبایی تفسیر المیزان را نوشت.
وی گفت: از مرحوم علامه طباطبایی نقل کرده اند که فرمود قرآن کریم هر دوسال یک بار نیاز به تفسیر جدید دارد و این یک واقعیت است، امروز شاید هر سال نیاز داشته باشیم تفسیرهای تخصصی مثل تفسیرهای تربیتی، سیاسی، اقتصادی و غیره نوشته شود.
وی بیان کرد: قرآن پویا است هر زمان می تواند مطلب تازه ای به ما ارائه کند و ما می توانیم با تدبر و تفکر پاسخ نیازهای زمان را به دست بیاوریم به‌عبارت دیگر، گنجی است که هر چه از آن بر داشت کنیم افزایش پیدا می‌کند و کم نمی شود.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی در ادامه در مورد فلسفه بلاها و راهکارها در قرآن با توجه به شیوع کرونا گفت: در این ایام کرونا فرصتی ایجاد شد کتابی در خصوص فلسفه بلاها و راهکارها در قرآن نوشتم که محورهای اساسی در این نشست بحث و بررسی می شود.
حکمت ها و فلسفه بلاها
وی در خصوص حکمت ها و فلسفه بلاها گفت: اولا از آیات بدست می آید که مسئله شر لازمه خیرات در نظام احسن است یعنی این که قرآن شر را پذیرفته، لذا در سوره علق فرموده من پناه می برم به خداوند از شر آن چیزی که خلق کرده پس معلوم می شود که شر در نظام خلقت هست.
این محقق و قرآن‌پژوه ادامه داد: در واقع لازمه خلقت شر است چرا چون از لحاظ عقلی هم خداوند می توانست جهان را خیر محض بیافریند، همه چیز خوب بود هیچ تغییری در آن صورت نمی گرفت بصورت طبیعی کمال هم نداشت.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی ادامه داد: خداوند می توانست جهان را شر محض بیافریند که این هم خلاف حکمت بود، همینطور می توانست خیر کم و شر کثیر بیافریند که این هم خلاف حکمت است شخص حکیم کاری نمی کند که بدی‌هایش بیشتر از خوبی‌هایش باشد.
وی افزود: فرض چهارم خیر کثیر و شر قلیل است این که جهان را خداوند طوری آفریده که خیرات و برکات و مخلوقات خوب آن بیشتر از بدها هستند شرور آن کمتر است و این شرور هم لازمه خلقت است چون اگر بخواهد تکاملی و امتحانی صورت بگیرد و رشد بکنیم لازمه آن این است که کمبودها، نقصها و مشکلاتی باشد که افراد مسابقه بدهند صبر آنها امتحان شود و یک عده ای به کمال بالاتر برسند.
نظام احسن خیرش کثیر و شرش قلیل است
دکتر رضایی با اشاره به این که در فلاسفه می گویند که نظام احسن طوری است که خیرش کثیر و شرش قلیل باشد اظهارکرد: به هر حال قرآن شر را پذیرفته، حتی مرگ را قرآن بعضی اوقات جزو شر دانسته است هر کسی مرگ را می چشد که یک مرحله تکاملی است از این جهان به جهان دیگر منتها این زمینه امتحان با شر و خیر است پس شر لازمه نظام خلقت است و ممکن است مرگی شر یا مرگی خیر باشد.
بلاها و مصیبت‌ها چهار قسم «محدودیت مخلوق»، «ظلم افراد به همدیگر»، «بدیهای خود انسان» و « امتحان انسانها» است.
وی با بیان این که شرور بلاها عامل و اقسامی دارد، گفت: بلاها و مصیبت‌ها که چهار قسم می شود اول مصیبت‌هایی است که لازمه «محدودیت مخلوق» است مثل مرگ قرآن مرگ را مصیبت می داند و همه چه انسانها چه فرشتگان از دنیا خواهند رفت و این لازم است سوره مائده آیه ۱۰۶ مرگ را یک مصیبت شمرده.
دکتر رضایی ادامه داد: دومین قسم از بلا ها مصیبتی است که در اثر «ظلم افراد به همدیگر» بوجود می آید مثل جنگهای ظالمانه و قتل دیگر همچون حملات اسرائیل به فلسطینی‌ها و حملات صعودی‌ها به یمن است که آیات متعددی هم داریم.
وی افزود: سومین قسم از مصیبت‌هایی که به بشر می رسد مصیبت‌هایی است که در اثر بدیهای خود آنها است و بسیاری را خود خداوند می بخشد فرضا انسان در زندگی ممکن است بهداشت را رعایت نکند گرفتار یک بیماری شود یا انسان ممکن است در زندگی یک میکروبی را تولید کند مثل احتمالاتی که برای کرونا وجود دارد.
دکتر رضایی گفت: قسم چهارم جهت امتحان انسانها است سوره بقره آیه ۱۵۵ حتما امتحان می کنیم گاهی از خوف و ترس گاهی گرسنگی گاهی نقص اموال و ضررهای مالی، بیماری و ثمرات) ، امتحان چهره های مختلف دارد.
حکمت و فلسفه بلاها
وی افزود: حکمت و فلسفه بلاها چند چیز است اولین آن «تنبیه ظالمان و گناهکاران» است فساد در خشکی ودریاها زیاد می شود قوم عاد و ثمود چون گناه کردند گرفتار هلاکت شدند، افرادی گناهکار در جامعه پیدا می شوند خداوند بخاطر تنبیه گناهکاران که گاهی اوقات اکثریت می شوند کل جامعه را گرفتار می کند.
دکتر رضایی اظهار کرد: دومین حکمت و فلسفه بلاها «امتحان» است که این موجب رشد و کمال می شود، حجت تمام شود که روز قیامت بخاطر این امتحان یک عده را بهشت و یک عده را جهنم می برند.
وی افزود: مورد سوم «بیداری و غفلت زدایی، تضرع و توجه به خداوند» است و مورد چهارم هم «قطع دلبستگی به دنیا» است اینها از آیات قرآن برمی آید و آیات متعددی در این زمینه داریم.
رضایی اصفهانی بیان کرد: آیات ۲۲ و ۲۳ حدید از آیات آرامش بخش قرآن دلبستگی را کم و توکل را زیاد و انسان را مامور به وظیفه می کند نه نتیجه همه چیز دست خداست ما باید وظیفه خودمان را انجام دهیم.
رسیدن به خیرات، پشت صحنه مصائب و مشکلات
وی در ادامه اظهار کرد: حکمت پنجم رسیدن به خیرات پشت صحنه است یعنی گاهی اوقات ظاهر یک چیزی بد است باطن آن خوب است، مثلا رشد علمی به برکت فشارها ناشی از کرونا ایجاد شد.
شیوه های مواجهه انسانها با مصیبت‌ها
وی در خصوص شیوه های مواجهه انسانها با مصیبت‌ها، گفت: اول واکنش منفی و منفعلانه و مایوسانه و دوم واکنش مثبت و استقامت آمیز و تبدیل تهدید مصیبت به «فرصت» است
موانع عذاب الهی (وسایل دفع بلاها و مصیبت‌ها)
حجت الاسلام والمسلمین رضایی با اشاره به بیماری کرونا و این که دو دسته راهکار مادی طبیعی و معنوی که در قرآن هم آمده است وجود دارد، گفت: قرآن کریم چند چیز را می فرماید مانع عذاب الهی است.
وی با بیان این که یک وقت عذاب نازل شده که تلاش استغفار و عوامل مادی و رعایت مواردی مثل بهداشت است، اظهار داشت: یک راهکار معنوی این که بلا و مصیبت اتفاق نیفتد استغفار و وجود رهبر الهی مانع عذاب است. یکی دیگر از عوامل مانع عذاب ذکر یونسیه «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین» است که ذکر صریح قرآن کریم است بعضی از بزرگان گفته اند انسان بعد از نماز یک سجده برود و این ذکر یونسیه را بگوید خیلی موثر است هم برای رفع حجابهای نفسانی هم برای دفع بلاها.
وی با تاکید بر این که اینها وسایل معنوی رفع عذاب است اما نفی اسباب مادی نیست بلکه اینها در کنار هم اثر گذار است، افزود: موارد پنجم و ششم موانع عذاب ایمان و تقوی است، دعا کردن هم یکی از عوامل در کنار رعایت مسایل بهداشتی است، همچنین از عوامل مهم موثر رفع عذاب صله رحم است بر عمر انسان می افزاید هر چند انجام دهندگان از نیکان نباشد صدقه دادن هم از موانع عذاب است و تفسیر مادی هم دارد که جامعه امن تر می شود اینها نه عاملی که از آیات و روایات بدست می آید.
وی با اشاره به این که ویروس منحوس کرونا مشکلات بوجود آورد، گفت: اما همین ویروس منحوس آثار خوبی هم داشته زمینه پیشرفتهای علمی رابوجود آورد همینطور تحول در سیستم مجازی ایجاد کرد از جمله در قم مجتمع قرآن و جدیث مجازی شد.
وی بحث فضای مجازی در آموزش و پرورش را جهش مهمی عنوان کرد و گفت: گسترش فرهنگ نوع دوستی و امدارسانی هم اتفاق افتاد که اگر ادامه پیدا کند خیلی از مشکلات فقرا را حل می کند، رزمایش جنگ بیولوژیک در برابر خطرات احتمالی که این هم تجربه خوبی شد.
کرونا تمدن غرب را به چالش کشید
وی با اشاره به این که در آینده جهان پسا کرونا جهان جدیدی خواهد بود رویکردها را عوض می کند تحولی در بعد تمدنی ایجاد می کند، تصریح کرد: کرونا تمدن غرب را به چالش کشید و تمدن غرب و اسلامی را در مقابل هم قرار داد و یک برتری تمدن را نشان داد یک تحول آموزشی و علمی و اخلاقی و عاطفی هم اتفاق افتاد که اگر حفظ کنیم سرمایه های بزرگی است.
آینده پژوهی پسا کرونا موضوع خیلی مهمی است
دکتر رضایی اصفهانی با تاکید بر این که پسا کرونا می تواند چهره دنیا و کشور را عوض کرد، گفت: تحول امنیتی و نظامی نوع جنگهای نظامی تغییر می کند خطرها بیولوژیک خواهد بود که آینده پژوهی پسا کرونا موضوع خیلی مهمی است و اساتید دانشگاه باید به آن بپردازند.
منجی گرایی و موعود خواهی از مباحث مهم قابل مطالعه در پسا کرونا که جرقه های آن زده شد
وی در رابطه با دوران پسا کرونا عنوان کرد: منجی گرایی و موعود خواهی افزایش یافته حتی در کشورهای غربی هم زیادتر شد که منجی به نگاه خودشان دارند و یکی از مباحثی است که در پسا کرونا قابل مطالعه است و جرقه های آن زده شده است همین موضوع است.
انتهای پیام/
منبع: روابط عمومی بسیج اساتید استان اصفهان
