اعتقادات والدین مهمترین پیش شرط تربیت دینی کودک

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،طبق نظر جامعه شناسان روند اجتماعی شدن فرد از لحظه تولد اتفاق می افتد و تا لحظه مرگ نیز ادامه دارد، بدین ترتیب نمی توان گفت که فرد به طور مثال از ۱۰ سالگی این فرایند را آغاز می کند، اما در تربیت موضوع به شکل دیگری اجرا می شود و اعتقاد برخی از کارشناسان امور تربیتی بر این است که فرایند تربیتی فرد از سنین کودکی او یعنی حدود ۴ یا ۵ سالگی آغاز می گردد.
این اختلاف زمانی اهمیت پیدا می کند که تعدادی از والدین این تصور را دارند که چون دختران از سن ۹ سالگی و پسران از سن ۱۵ سالگی ملزم به رعایت اصول دینی و تکالیف خاص عبادی و رفتاری می شوند، تربیت نیز باید از آن سن آغاز گردد، ام کلثوم باقری، کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی و کارشناس کودک، در خصوص مشکلات ناشی از این باور اشتباه به خبرنگار طنین یاس گفت: این باور غلط باعث می شود که والدین برنامه منظمی در مورد تربیت دینی کودک خود نداشته باشند و زمانی که وی به سن تکلیف می رسد اگر والدین دغدغه با ایمان بودن او را داشته باشند، او را با انبوهی از بایدها و نبایدهای دینی که بر وی واجب شده است، مواجه می کنند.
وی ادامه داد: در این صورت فرد دچار شوک شده و ممکن است به طور کامل از عهده اجرای این دستورات دینی بر نیاید و مقصر این امر در وهله اول والدین او هستند که در خصوص تربیت دینی فرزندشان دچار اهمال و اشتباه شده اند.
این کارشناس کودک در مورد تربیت دینی گفت: تربیت دینی فرایندی است که طی آن، به شخص اهداف و خط مشی ای داده می شودکه زندگی را بر اساس آن الگو دنبال کند و این فرایند در اسلام پیش از انعقاد نطفه آغاز می شود ولی برای خود فرد، به عنوان یک تربیت رسمی از لحظه تولد، شروع می گردد.
وی تأکید کرد: فرایند بدین معنی است که این جریان تربیت دینی، نقطه پایان ندارد و تا انتهای عمر انسان ادامه پیدا می کند و در تربیت کودک این فرایند نیازمند یک نسل دینی پیش از تولد فرد است، یعنی والدین باید اصول دینی را پذیرفته باشند و به آن پایبند باشند تا تربیت دینی کودک به صورت صحیح و موفق اتفاق بیفتد.
باقری با نقد این موضوع که برخی می گویند کودک تا ۷ سالگی سرور و فرمانرواست، بنابراین نباید به او امر و نهی کرد، گفت: ویژگی تربیت کودک پیش از ۷ سال و بعد از آن متفاوت است ولی این به معنی عدم تربیت وی نیست و حتی می توان گفت که تربیت در این دوره، نسبت به بقیه مقاطع سنی، نقش تعیین کننده تری در شکل گیری شخصیت فرد دارد.
تربیت همگون بهترین الگوی تربیتی
وی ادامه داد: والدین باید در نظر داشته باشند که هرچه میزان آموزش آگاهانه بالاتر باشد، اهداف تربیتی بیشتر محقق می شود و بهترین الگو در این خصوص تربیت همگون است، یعنی والدین با هم در تربیت فرزندان خود، هم سخن باشند.
این کارشناس اظهار کرد: با این حال، فارغ از جنسیت والدین و کودکان، هر کدام از والدین که زمان بیشتری را برای فرزند خود اختصاص بدهند و رابطه عاطفی و فیزیکی بیشتری با وی برقرار کنند، به همان میزان بیشتر بر روی شخصیت او اثرگذار خواهند بود.
وی تأثیر رابطه عاطفی را بیش از فیزیکی دانسته و گفت: هرچند حضور فیزیکی بسیار موثر است اما تأثیر روانی بر روی شخصیت کودک اثرگذارتر خواهد بود.
باقری تربیت غیررسمی و عملی را بهترین راهکار آموزشی در این رده سنی معرفی کرده و برگزاری نماز جماعت، خواندن قرآن، داشتن اخلاق خوب، رابطه عاطفی صمیمی با کودکان را بسیار اثرگذار ارزیابی کرد.
ضرورت مراقبت گفتاری والدین در مقابل کودک
وی مراقبت کلامی در زمینه عفاف برای والدین را نیز امری ضروری دانسته و گفت: گاهی والدین تصور می کنند که اگر آرام صحبت کنند کودک متوجه کلام آنان نخواهد شد، در حالیکه با وجود خانه های کمتر از ۱۰۰ متر، کودک کاملا در جریان این صحبت ها قرار می گیرد و صحبت های آنان بر روی وی اثرگذار است، بنابراین والدین باید مراقب باشند که هر حرفی را جلوی کودک نزنند.
این کارشناس کودک ادامه داد: دقت در کلام برای والدین بسیار ضروری است، حتی در نحوه گفتار با فرزندان نیز باید دقت کنند زیرا کودک در این سن، شناختی از نامهربانی ندارد، بنابراین والدین نباید برای تربیت وی از عباراتی مانند خدا بدش می آید و یا خطاکار عذاب می شود، استفاده کنند.
وی فهم و درک کودک را در این سن در مورد خداوند، محدود دانسته و گفت: زمانی که به کودک می گوییم چه کسی از همه قدرتمندتر است، می گوید پدرم چون او می تواند تمام کارهای نشدنی را انجام بدهد و مادر نیز برای او معدن محبت و عطوفت است.
باقری در پایان تأکید کرد: چون کودکان در این سطح از فهم و درک هستند و از سوی دیگر نیازمند استدلال قوی برای پذیرش مسائل نیستند، بنابراین فقط کافی است که والدین برخی از مفاهیم را که خود، آن ها را قبول دارند، با قاطعیت بیان کنند، همین قطعیت گوینده باعث می شود که روند آموزش در کودک به شکل صحیح اتفاق بیفتد.

طنین یاس