رابطه مستقیم مهارت های ارتباطی با صمیمت زناشویی

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، یکی از مسائلی که زندگی‌های زناشویی را به سمت نارضایتی و دلزدگی تدریجی می‌کشاند، انباشت انتظارات پاسخ داده نشده و خواسته‌های معقولی است که به آنها بی‌توجهی شده است. خواسته‌ها و انتظاراتی که یا بیان نمی‌شود و یا به درستی بیان نمی‌شود و یا بیان می‌شود ولی نادیده گرفته‌‌می‌شود.

یکی از اصولی که زنها و مردها باید آن را بیاموزند نحوه درخواست کردن از همسرشان است و این با مهارت های ارتباطی همسران با یکدیگر ارتباط مستقیم دارد. نکته ای که از اهمیت بالایی برخوردار است این می باشد که بین مهارت‌های ارتباطی با صمیمیت زناشویی رابطه مثبت معناداری وجود دارد.

مهارت‌های ارتباطی به منزله آن دسته از مهارت‌هایی هستند که به واسطه آن‌ها افراد می‌توانند درگیر تعامل‌های بین‌فردی و فرایند ارتباط شوند؛ فرایندی که افراد در طی آن، اطلاعات، افکار و احساسات خود را از طریق مبادله کلامی و غیرکلامی با یکدیگر در میان می‌گذارند این مهارت‌ها مشتمل بر مهارت‌های فرعی زیر است که اساس مهارت‌های ارتباطی را تشکیل می‎دهد:

۱ـ درک پیام‌های کلامی و غیرکلامی: توانایی دریافت و ارسال پیام‌های واضح ارتباطی که از آن به صورت مهارت‌های درک پیام یاد می‌شود.

۲ـ نظم‌دهی به هیجان‌ها: به‌طور خلاصه مقوله کنترل عواطف، ناظر به توان ابراز احساسات و کنترل آن و نیز کنارآمدن با عواطف دیگران است.

۳ـ گوش دادن: گوش دادن، فرایند آموخته شده و پیچیده حس‌کردن، تفسیر، ارزیابی، ذخیره‌سازی و پاسخ‌دهی به پیام‌های شفاهی است. گوش دادن مؤثر، فعالیتی است که گوینده را در انتقال منظور خویش یاری می‌کند و از طرفی، حالت دفاعی را در گوینده از بین می‌برد.

۴ـ بینش نسبت به فرایند ارتباط: توانایی درک چگونگی تأثیرگذاری در روابط اجتماعی و نیز توانایی فهم دیگران است که یکی دیگر از مهارت‌های ارتباطی است.

۵ـ قاطعیت در ارتباط: این مهارت ناظر به برخورداری از جسارت بدان حد است که فرد بتواند صرف نظر از واکنش عاطفی دیگران، سؤال‌ها و ابهامات خود را بیان کند (حسین‌چاری و دلاورپور، ۱۳۸۵).

این مهارت‌ها از چنان اهمیتی برخوردارند که نارسایی آن‌ها می‌تواند با احساس تنهایی، افسردگی، حرمت خود پایین و عدم موفقیت‌های تحصیلی و شغلی همراه باشد .

شاید بارها و بارها این جمله را شنیده اید که در هنگام تذکر دادن یا مطالبه کردن حقی « بشین و بفرما و بتمرگ » هر سه حاوی یک پیام اما با لحن گفتاری متفاوت هستند! هر سه این کلمات به این معنا است که مخاطب محلی را که مدنظرست، برای نشستن انتخاب کند! اما نتیجه آن با هم بسیار متفاوت است. اولی قطعا باعث ایجاد دلخوری و در گذر زمان لجبازی می شود، دومی با احترام است و طرف مقابل را به حذف احترام و رعایت آنچه شما خواسته اید وا می دارد و سومی قطعا با پاسخی شبیه به همین دستوری که داده اید رو به رو خواهید شد.

زن و شوهرها معمولا درخواست های خود را در چهارگونه ۱. درخواست های واضح و صریح ۲. درخواست های آمرانه و دستوری ۳. درخواست های تحقیر آمیز و ۴ . درخواست های کنایه آمیز مطرح می کنند در حالیکه جز نوع اول این درخواست ها، انواع دیگر آن نه تنها نتیجه بخش نیست بلکه باعث تشدید اختلاف یا ایجاد اختلاف بین زوجین می شود.

در این جا است که زوج ها و معمولا بانوان برای جلوگیری از تشدید اختلافات با همسرشان سکوت اختیار کرده یا همچنان از روش های کنایه آمیز برای رسانیدن پیام خود استفاده می کنند! این سکوت که یک نوع مخالفت یا ابراز ناراحتی است یا از سوی مرد اصلا فهمیده نمی شود یا او نیز از این روش استقبال می کند چرا که به ظاهر خانواده در یک آرامش نسبی به سر می برد غافل از اینکه این به اصطلاح آرامش، « آرامش قبل از طوفان » است. روزی، ساعتی و لحظه ای فراخواهد رسید که دیگر زن یا مرد ظرفیتش پُر شده و فورانی از احساسات تلخ خانه را فرا می گیرد.

با بروز چنین رویدادی زن یا مرد که افسردگی، تنهایی و برآورده نشدن خواسته ها و مطالباتش او را به فردی عصبی و افسرده و دمدمی مزاج و حتی شکاک تبدیل کرده است دیگر نمی تواند شادی زندگی کرده و شادی را در خانه جاری سازد.

این درحالی است در زندگی‌های زناشویی شاد و پایدار زوجین یاد گرفته‌اند چگونه خواسته‌های خود را به طور مؤثری ابراز کنند و با موفقیت درباره توافقاتی که تغییرات مثبت را در پی دارد، مذاکره کنند.

زن و شوهر‌های موفق هنگامی که درخواستی از هم‌سر خویش دارند در درخواست خویش به سه نکته مهم توجه دارند:

۱.درخواست دارند و درخواست خود را به صورت پیشنهادی مطرح می‌کنند نه مطالبه، به عبارت دیگر از اجبار و تهدید استفاده نمی‌کنند و همواره امکان مصالحه و مذاکره را باز می‌گذارند.

۲. درخواست خود را به صورت مثبت مطرح می‌کنند. مثبت به این معناست که آنچه را که از هم‌سرتان می‌خواهید مطرح‌کنید نه آنچه را که نمی‌خواهید. برای مثال به جای گفتن:« اینقدر دیر خانه نیا» گفته شود:« دوست دارم هر شب ساعت نه خانه باشی».

۳. درخواست را به صورت ویژه مطرح می‌کنند. یعنی درخواست روشن و واضح است که شامل چه، کجا و چه زمانی است. برای نمونه به جای گفتن:« وقت بیشتری برای بچه‌ها بگذار» گفته شود:« دوست دارم هر شب ۱۵ دقیقه برای دخترمان قصه بگو"

روانشناسان توصیه می کنند : «

برای بهبود رابطه زن و شوهر ، سعی کنید طرف مقابل را بیشتر درک کنید، انتظاراتتان را به صورت سازنده بیان کنید و همیشه حق به جانب نباشید. زمان مناسبی را برای حل اختلاف نظرها در نظر بگیرید و درمورد اختلاف نظرها درست بحث کنید. تا حد ممکن برای بهبود رابطه برنامه ریزی مدون داشته باشید. همچنین برای اینکه بتوانید بیشتر از زندگی مشترکتان لذت ببرید، کینه ای نباشید و سعی کنید طرف مقابل رابا تمام نقاط منفی و مثبتش بپذیرید.»

طنین یاس - روژان زندیه