بی توجهی و کرونا و گرانی گریبانگیر صنایع دستی شاهرود

به گزارش خبرگزاری بسیج از شاهرود، این روز‌ها که کشور درگیر تنگنا‌های اقتصادی و شرایط دشواری است، گرانی مواد اولیه، شیوع ویروس کرونا و بی‌توجهی برخی مسؤولان گریبانگیر صنایع‌دستی شاهرود هم شده است و هنرمندان بیش از هر زمان دیگری حمایت می‌خواهند.
شماری از هنرمندان صنایع‌دستی شاهرود وقتی دغدغه‌های خود را مطرح می‌کنند، بیشترین مشکلات در گرانی مواد اولیه و نبود بازار عرضه محصولات صنایع‌دستی دیده می‌شود.
در کنار این، ورود دلالان به بازار صنایع‌دستی، روند پرداخت تسهیلات و نبود نظارت بر هزینه‌کرد دقیق آن، تنگنا‌های صادراتی، عدم نظارت بر آموزش کارآموزان، بی‌توجهی به تهیه شناسنامه اصالت اثر، نبود بازار فروش قوی و تعدیل نیرو در شرایط همه‌گیری ویروس کرونا نیز هنرمندان صنایع‌دستی شهرستان شاهرود را آزار می‌دهد.‌
نمی‌توانیم مواد اولیه بخریم!
محمدی، یک هنرمند شاهرودی در همین زمینه می‌گوید: امسال که از سوی مقام معظم رهبری به نام سال «جهش تولید» نام‌گذاری شده است، متأسفانه ماده اولیه که ۶ ماه قبل نازل‌ترین قیمت را داشت، ۱۰ برابر شده و توانایی خرید مواد اولیه را نداریم؛ چه برسد به جهش تولید و دولت باید در این زمینه فکری کند.
او با اشاره به اینکه در زمینه مسگری و مس چکشی مواد اولیه مثل قلع ۶۴۰ هزار تومان شده که سه برابر قبل است، گفت: نمی‌توانیم مواد اولیه بخریم و کارگر به‌کارگیری کنیم.
وی با اشاره به صنعتی شدن صنایع‌دستی و ورود دلالان به بازار صنایع‌دستی گفت: وام‌های بانکی حوزه صنایع‌دستی صرف دلالی می‌شود؛ اما ما که تولیدکننده هستیم و از صفر تا ۱۰۰ کار را انجام می‌دهیم، دیگر نمی‌توانیم پنج نفر نیرو به‌کارگیری کنیم؛ کمر ما شکسته است و توانایی تولید نداریم.
نظارتی بر آموزش‌ها نیست
بهرام ذوالفقاری، هنرمند تراش سنگ‌های قیمتی در شاهرود هم اظهار کرد: ما با مجوز، کارگاه تولید سنگ قیمتی ایجاد کرده‌ایم؛ اما مشکل ما صدور شناسنامه برای سنگ‌های قیمتی است که ارزشمند شدن آن‌ها را مشخص می‌کند. با توجه به پارک علم و فناوری و دانشگاه صنعتی، ما هنوز این امکان را نداریم.
او با اشاره به اینکه قیمت مواد اولیه در شهرستان شاهرود بالاست، افزود: برای نگین‌های تولیدی قیمت شناسنامه‌ای نیست تا اصالت سنگ ثابت شود؛ اصالت برای صادرات مهم است که باید پیگیری شود.
ذوالفقاری به موضوع آموزش این هنر نیز اشاره کرد و گفت: آموزش این هنر در جامعه حساب و کتاب ندارد و نظارت بر آموزش در این کارگاه‌ها نیست؛ برخی آموزش هم دیده‌اند و مدرک ندارند؛ از طرفی، آموزش‌ها استاندارد نیست.
او به صادرات این سنگ‌های قیمتی هم ما را توجه داد و افزود: بر مبنای شناسنامه و آموزش افرادی که اثر می‌سازند و سنگ را تراش می‌دهند، ارزش صادراتی هم مشخص می‌شود که اگر در این بحث اقدام شود، بازار کار خوبی در شهرستان ایجاد خواهد شد.
کرونا و داستان تعدیل نیرو
اسماعیل کوثری، هنرمند نمدمالی در شاهرود نیز اظهار کرد: نبود بازار فروش و کارگاه تولیدی مشکل ماست و به حمایت در این شرایط نیاز داریم.
تفرشی، هنرمند سرامیک و سفال هم گفت: ما کارگاه‌دار هستیم و در نمایشگاه‌های زیادی حاضر شده‌ایم. در سال‌های قبل، خرید مواد اولیه راحت بود؛ اما بعد از کرونا، خیلی به ما فشار آمده است.
او می‌گوید: تعدیل نیرو کرده‌ایم که باعث ناراحتی خود ما بود. انتظار ما از مسؤولان این است که از ما حمایت کنند و وام‌های مناسبی اختصاص دهند تا بتوانیم کارگاه‌های مالکیتی داشته باشیم.
هنرمندان صنایع‌دستی مظلوم واقع شده‌اند
طهانیان، هنرمند چوب و مدرس صنایع‌دستی در شاهرود هم بیان کرد: ما در شاهرود، کار صادراتی تولید می‌کنیم که با واسطه صادر می‌کردیم؛ اما به‌واسطه اتفاقات کرونا، نیرو‌های ما از ۱۳ به دو نفر تعدیل شده است.
او می‌گوید: در این زمینه بسیار آسیب دیدیم و مشکل کلی ما تهیه مواد اولیه، افزایش قیمت‌ها یا تحریم برخی تجهیزات، مکان‌های استیجاری و غیراستاندارد است.
این هنرمند افزود: از مسؤولان انتظار داریم تا به‌عنوان حامی، نگاه ویژه‌ای به ما داشته باشند؛ چراکه تا امروز هنرمندان صنایع‌دستی مظلوم واقع شده‌اند.
به مکان عرضه صنایع‌دستی نیاز داریم
یعقوبی، مسؤول مؤسسه آموزش صنایع‌دستی در شاهرود که زیرپوشش بهزیستی کار می‌کند و زنان سرپرست خانوار و مددجویان را زیرپوشش دارد، هم گفت: ۲۵۰ مددجوی سرپرست خانوار با ما همکاری دارند که تحت نظر کمیته امداد و بهزیستی نیستند؛ نیاز به مکان داریم که عرضه محصولات خانگی این بانوان در آن انجام شود.
وی با بیان اینکه ما آموزش می‌دهیم و استعداد‌ها را شناسایی و بازار فروش ایجاد می‌کنیم، گفت: امروز به همدلی مجموعه هنرمندان صنایع‌دستی احتیاج داریم که پشت به پشت هم باشند و در صنایع‌دستی مختلف آموزش داده و بازاریابی و فروش داشته باشیم.
صادرات داریم؛ اما وام می‌خواهی
فاطمه رستمی، مدیرعامل شرکت تولیدکننده فرش، گلیم و گبه شاهرود نیز به احداث کارگاه ریسندگی پشم و شست‌وشوی گلیم و گبه برای اولین بار در استان سمنان اشاره کرد و افزود: در شرایط بحران تلاش کردیم تا کیفیت و اصالت فرش، گلیم، گبه و جاجیم را افزایش دهیم.
او گفت: بافنده‌های خیلی خوبی داریم و از نظر مواد اولیه هم با قیمت پایین در دسترس است؛ چراکه ۸۰ درصد پشم در استان سمنان دور ریخته می‌شود و این پشم باید فرآوری شود.
مدیرعامل شرکت تولیدکننده فرش، گلیم و گبه شاهرود اضافه کرد: دنبال وام برای احداث کارگاه هستیم که به وام کلان برای ساخت و خرید امکانات و حمایت نیاز داریم.
وی ادامه داد: مشکل فروش نداریم و با آلمان قرارداد داریم؛ اما مشکل آموزش داشته و تا امروز قریب به یک هزار نفر را آموزش داده‌ایم.
رستمی بیان کرد: هم‌اکنون ۳۰ نفر با ما کار می‌کنند و به حمایت نیاز داریم تا گلیم شاهرود را تولید کنیم و نشانی برای شهرستان باشد.
صنایع‌دستی هدیه بدهید
اعظم قربانیان، مدرس دانشگاه و آموزشگاه‌ها و مؤسس نخستین آموزشگاه صنایع‌دستی در شاهرود نیز مشکل اصلی هنرمندان صنایع‌دستی را مکان عنوان کرد و گفت: نیاز است تا حمایت از صنایع‌دستی افزایش یابد و در اهدای هدایا، از همه هنر‌های دستی شهرستان استفاده شود و ادارات حمایت کنند.
او افزود: آموزش بسیار مؤثر است تا همه بتوانند تولیدکننده و اثرگذار باشند؛ سفال و سرامیک امروز نشان شاهرود بوده؛ اما قلم‌زنی مغفول است که باید همه را یکسان دید و رشد داد.
قربانیان ادامه داد: در مواد اولیه همه درگیر هستند و در شهر ما اساتید سفال و سرامیک درجه یکی داریم که در سطح کشور مطرح و کارآفرین هستند و باید حمایت شوند.
مرضیه جعفری، مسؤول فروشگاه صنایع‌دستی دولتی شاهرود نیز گفت: با توجه به اینکه مردم در وضع معیشتی خوبی نیستند، صنایع‌دستی اولویت خرید آن‌ها نیست.
او افزود: برگزاری مراسم و همایش‌ها زیاد است و می‌توان در این مسیر، با اهدای صنایع‌دستی به میهمانان و برگزیدگان از این هنرمندان حمایت کرد.
ساخت المان‌های شاهرود را به هنرمندان بدهید
حمید علیشاه، صنعتگر سفال و سرامیک در شاهرود هم گفت: ساخت المان‌های شهرستان شاهرود را به هنرمندان صنایع‌دستی بدهید و باید شهرک صنایع‌دستی ایجاد و الگو شود.
او ادامه داد: با این همه هنرمند بافنده، سفال، سرامیک، نمدمالی و ... می‌توان مجموعه صنایع‌دستی داشت و سرمایه‌گذاری و برداشت کرد.
نجفی، دیگر هنرمند سفال و سرامیک نیز با گلایه از حفره‌های قانونی و افرادی که قانون را دور می‌زنند و سبب ایجاد مشکل برای تولیدکنندگان می‌شوند، پیشنهاد ایجاد هنرستان صنایع‌دستی در شهرستان را ارائه داد.
مسؤولان بیشتر به فکر باشند
در میان این همه، هنرمندان صنایع‌دستی شهرستان شاهرود از مسؤولان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان که متولی این حوزه است، می‌خواهند تا بیشتر به فکر هنرمندان این بخش باشند.
برخی از آن‌ها از عدم سرکشی‌های مستمر و نبود تخصص در مسؤولان مستقیم این بخش در استان سمنان هم گلایه دارند و خواستار رفع این مشکلات به‌منظور رشد تولیدات صنایع‌دستی در سال جهش تولید هستند.

گزارش: علی عامری