به گزارش خبرگزاری بسیج، در مورد چرایی افزایش قیمت ارز و نقش بانک مرکزی، اظهار کرد: چند علت باعث ایجاد عدم تعادل در بازار ارز شد و شاهد تضعیف میزان عرضه و افزایش تقاضا بودیم.
چرا نرخ ارز افزایش یافت؟
وی افزود: قبل از شیوع ویروس کرونا در کشور، درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت به حدود صفر رسید و تقریبا در بهترین حالت دخل و خرج ارزی کشور برابر و قیمت ارز ثابت بود.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بعد از بحران کرونا دو اتفاق رخ داد؛ نخست درآمدهای دولت (مالیاتی و...) کاهش یافت و از سوی دیگر هزینههای دولت افزایشی شد؛ این موضوع باعث بزرگتر شدن کسری 250 هزار میلیارد تومانی دولت و سپس تحریک پایه پولی شد و حجم نقدینگی و تقاضا هم افزایش یافت.
رادپور گفت: بحران کرونا باعث کاهش درآمدهای ارزی کشور به دلیل بسته شدن مرزها و کاهش صادرات شده که عامل عرضه ارز در بازار را تضعیف کرد و در مقابل آن فشار تقاضا بالا رفت و عامل افزایش نرخ شد؛ البته مسائل دیگری هم در رشد نرخ ارز نقش داشتند.
تورم ایجاد شده کوتاه مدت است
وی در مورد افزایش نرخ تورم و قیمتها در سه ماه اخیر، تصریح کرد: نسبت تغییرات حجم پول به عرضه کالا و خدمات، نرخ تورم را تعیین میکند البته در کوتاه مدت عوامل غیرپولی در رشد تورم نقش داشتند و انتظارات تورم به دلیل اقتصاد رفتاری و مالی ایجاد شد که ممکن است تورم ایجاد کند، منتها تورمهای غیرپولی کوتاه مدت و موقتی است مگر خوراک پولی آن ایجاد شود.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: عوامل دیگری هم در بالا بردن انتظارات تورمی دخیل بود و نه تنها بازار ارز بلکه بازار مسکن، خودرو و بورس بعد از بحران کرونا به شدت افزایش قیمت را تجربه کردند.
رادپور با بیان اینکه بانک مرکزی اطلاعات بخش عرضه ارز و موازنههای پرداخت اعلام را به روز نکرده است، اظهار داشت: به نظر می رسد افزایش قیمتها به دلیل حجم پول نبوده و پدیدههای کوتاه مدت فعال شدند و انتظارات تورمی شکل گرفته است.
سخت گیریهای بانک مرکزی در افزایش نرخ ارز اثر داشت
وی تاکید کرد: سخت گیریهای بانک مرکزی در افزایش قیمت ارز اثر داشته باشد. بانک مرکزی با نقل و انتقال پول سختگیرانه برخورد میکند.
رادپور توضیح داد: اگر قبول کنیم تورم یک پدیده پولی و تورمهای غیرپولی موقتی است و از سوی دیگر بخش مهمی از کسری بودجه دولت در 6 ماه نخست تامین شده که منشاء پولی نداشت؛ همچنین درآمدهای ارزی هم به پیش از کرونا نزدیک شده و با برگزاری انتخابات آمریکا که سایهای در بازارها بخصوص ارز انداخته، احتمالا انتظار تورمی تعدیل خواهد شد و میتوانیم به این نتیجه برسیم که در دو ماه آینده شاهد کاهش قیمتها باشیم.
وی افزود: اگر تورم کوتاه مدت شکل گرفته وارد یک چرخه خود تشکیلی شود که از مسیر افزایش هزینهها و کسری بودجه دولت و فراهم کردن خوراک پولی به تورم بلند مدت تبدیل میشود و چرخه ادامه پیدا کتد؛ افزایش حجم نقدینگی و تورم را فراهم خواهد کرد.
دو جهش ارزی در اقتصاد ایران کمتر از دو سال
رادپور در مورد نقش بانک مرکزی، گفت: امکانات بانک مرکزی نسبت به گذشته تقریبا صفر است و امروز فقط با یک سری شرکت واردکننده و صادرکننده روبهروست.
وی اضافه کرد: شرکتها باید تعهدات ارزی خود را انجام دهند و بانک مرکزی سازوکارهایی را برای آن فراهم کند اما کارش به جایی رسیده که فقط لیست به قوه قضائیه ارسال میکند. امروز ما از سویی تحریم هستیم و از سوی دیگر در داخل شاهد تصمیمات سخت گرانه هستیم. محدودیتهایی که اعمال میشود میتواند اثر گذار باشد؛ مثلا امروز سامانه نیما به تولید اسیب زده و اگر این سازوکار ها نبود، شاید تقاضا بالا نمیرفت.
دلار 28 هزار تومانی رکود اقتصاد ایران را عمیقتر میکند
این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: شاهد بودیم که صادر کنندها برای انجام تعهدات ارزی خود، از بازار آزاد ارز خریدند و به بانک مرکزی دادند که این خودش باعث فشار به سمت تقاضا شد و با تصویب 4 قانون نمیتوان بازار را کنترل کرد.
رادپور در مورد تاثیر نرخ ارز 28 هزار تومانی، گفت: منابع ارزی حاصل از فروش نفت به نقطه صفر رسیده و از سوی دیگر محیط سرمایه گذاری و کسب و کار پُر مانع و دارای تلاطم است و با ارز 28 هزار تومانی به شدت به سمت رکود عمیق حرکت خواهیم کرد.
منبع: دانا/