موج سواری کرونا در پاییز و خطر بالا رفتن ابتلای افسردگی در زنان

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشوری خبرگزاری بسیج ,بالاخره کرونا خود را به فصل پاییز کشاند، فصلی که آغاز روزهای سرد سال است و در آن شیوع افسردگی فصلی امری شایع . در حالی که علت دقیق افسردگی فصلی شناخته شده نیست اما افراد نسبتا زیادی را در جامعه درگیر خود می کند. افرادی که با شروع پاییز و کم شدن نور خورشید ، رنگ باختن سبزینگی طبیعت و برگ ریزان دچار افسردگی در زمانی طولانی مدت و احساس بی ارزشی، ناامیدی و دشواری در تمرکز بر روی کارهای روزانه و حتی تخصصی خود می شوند.
زنان پذیرایی بیشترین عوارض افسردگی در جهان
پایین آمدن سطح انرژی و کند شدن روند زندگی برای افراد افسرده، تغییر اشتها و اضافه وزن یا کاهش وزن را به دنبال دارد و این موارد در زنان و دختران بیش از مردان و پسران جوان دیده می شود. اگر افسردگی را مادر بسیاری از بیماری های جسمی و روحی بدانیم آگاهی از این بیماری خطرناک و البته قابل پیشگیری و درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
آمارها نشان می دهد که از هر ۱۰ نفر، یک نفر در مقطعی از زندگی خود افسردگی را تجربه می کند اما به نظر می رسد تقلاهای کرونا برای رسانیدن خود به فصل پاییز می تواند آمارهای این بیماری خطرناک را از سال های گذشته بیشتر کند. در سراسر دنیا احتمال مبتلا شدن به افسردگی در زنان ۱,۷ برابر مردان است و میزان تأثیرگذاری عوارض جدی افسردگی در زنان ۳ برابر مردان می باشد.
تفاوت علائم افسردگی در زنان و مردان
البته علائم افسرددگی زنان بیشتر علائم درون‌گرایانه است که همراه با درد فیزیکی، شکایات بدنی، انزوای اجتماعی و سرزنش از خود نمود پیدا می‌کند و در مردان بیشتر رفتارهای برونگرایانه است که به صورت تحریک‌پذیری، عصبانیت، پرخاشگری و سواستفاده از مواد بروز پیدا می‌کند.
در این ایام که پروتکل های بهداشتی مانع برگزاری مهمانی های خانوادگی، حضور شاد مردم در طبیعت می شود، سالمندان و کودکان در حبس خانگی بیش از گذشته در تنهایی به سر می برند و استرس گرفتار شدن به این ویروس خطرناک در جان تک تک افراد جامعه افتاده است قطعا شاهد شیوع این بیماری در طیف وسیع تری از جامعه به ویژه در گروه سنی سالمندان، کودکان، نوجوانان – جوانان خواهیم بود.
همراهی کرونا و پاییز در بالا بردن نرخ افسردگی در ایران
موج پاییزی – زمستانی کرونا تب و تاب نگرانی ها برای سلامتی جان عزیزان در خانواده ها بالا برده است و همین مسئله باعث شده تحرک، شادابی، امید به زندگی مضاف بر وضعیت بد اقتصادی در سایه ای از نگرانی ها در خانه و خانواده رنگ ببازد و وجود همین دغدغه های فکری است که آسیب های زیادی را بر فرد وارد می کند.
حال که خانه مأمن امنی برای در امان ماندن از بیماری کشنده کرونا شده است ، قطعا نقش مادران در ایجاد حفظ آرامش، شادی و امنیت روحی و روانی خانه و اعضای خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است و می توان گفت که مادر در این شرایط باید با تمام قوا و با خرج کردن تمام توانمندی خود بتواند خانواده اش را حمایت و هدایت کند.
تهدیدات روحی کرونا و راهکارهایی برای مادران در مدیریت سلامت روانی خانواده
زهرا لطیفی کارشناس روانشناسی در این باره می گوید: نخستین چیزی که مادران باید به آن توجه داشته باشند حفظ روحیه و سلامتی جسمی و روحی خودشان است.
وی می گوید: اینکه مادر یا زن خانه ، پرستار بیماران کرونایی بستری در منزل هستند، اینکه آنها بیشتر از سایر اعضای خانواده برای خرید به مراکز فروشگاهی می روند، اینکه در روزهای تعطیلی مدارس و آموزش های مجازی به عنوان معلم یار در کنار فرزندان هستند و مسئولیت های آموزشی دانش آموزان را برعهده دارند، اینکه با بیکاری خود یا رکود کاری همسران شان در گذران زندگی دچار مضیقه شده اند و از همه مهم تر اینکه نمی توانند در اندازه های قبل به پدر و مادر خود ر سیدگی کنند و از آنها دور شده اند ... دلایلی است که با وجود آنها می توان به بانوان هشدار داد که از سلامت روحی و جسمی خود بیش از گذشته مراقبت کنند.
این روانشناس و مشاور خانواده ادامه می دهد: در مرتبه بعدی مادری که توانسته است با حفظ روحیه خود سلامتی نسبتا پایداری را برای خود ایجاد کند اینک باید امید به زندگی را در وجب به وجب خانه خود جاری سازد. او باید به خانواده خود مخصوصا سالمندان و کودکان القا کند که این شرایط کرونایی برای همیشه باقی نمی ماند، البته نباید اینگونه برای مخاطب جا انداخت که تحمل چنین شرایطی راحت است بلکه باید او را متوجه این امر کرد که همانطور که فصل ها پشت سر می آیند و می روند بعد از پاییز، زمستان و بعد از آن هم بهار در راه است، بیماری ها و دوران رکود هم به پایان می رسند و قطعا سلامتی و شادی دوباره بازخواهد گشت و ما باید با درک، تحمل و تمرین بیشتر برای گذران زندگی در چنین وضعیتی، حال بهتری را تجربه کنیم.
لطیفی با بیان اینکه فعالیت های فیزیکی یکی دیگر از اقدامات برای کاهش افسردگی و اضطراب است، می افزاید: ورزش در خانه همراه با گوش دادن به موسیقی های آرامش بخش اثر بسیار زیادی بر ارتقاء سلامت روان دارد. طراحی ورزش هایی که می شود در آپارتمان همراه با سایر اعضای خانواده انجام داد خود نیز نشاط دیگری را ایجاد می کند.
وی ادامه می دهد: حتی می شود این گونه نیز متصور شد که ورزش در خانه خود روشی برای استعدادیابی ورزشی کودکان است! اینکه کودک ما به چه ورزش هایی علاقه دارد یا با چه مهارت و ابداعاتی می تواند یک ورزش خیابانی یا سالنی را خانگی کرده و آن را در اتاق اجرا کند از نکات مثبت دورهمی های ورزشی در خانه است.
این مشاور خانواده با اشاره به اینکه توجه به نیایش و دعا به عنوان وسیله ای برای ارتباط با قدرتی فرای تمام قدرت های حاکم بر هستی، برای تحمل سختی ها و مشکلات ما را به بزرگ ترین و موثق ترین منبع حمایتی و تولید انرژی و امید وصل می کند، می گوید: کرونا و قرنطینه های خانگی فرصتی است که والدین به ویژه مادران ساعاتی از روز را به نیایش های گروهی اختصاص دهند البته لازم نیست که این نیایش ها طولانی یا با دعاهایی باشد که حوصله و درک بچه ها از آن عاجز است بلکه می تواند برنامه ای روزانه برای ذکر صلوات یا دعاهایی به ز بان ساده باشد که به صورت خانوادگی و در ساعات مین برگزار می شود نمونه موفق اجرای این برنامه معنوی را می توان در اقامه کردن نماز جماعت در خانه یا تبدیل کردن خانه به حسینیه ماه های عزای حسینی دانست.
این روانشناس با اشاره به اینکه مجازی شدن کلاس های مدرسه دانش آموزان زمان حضور والدین و بچه ها را در شبکه های اجتماعی بیشتر از گذشته کرده است ، نسبت به پیامدهای این قضیه هشدار داده و می افزاید: حضور بیشتر در فضای مجازی یعنی غیبت بیشتر از دنیای حقیقی، عضویت بیشتر در شبکه های اجتماعی یعنی فردیت و جداشدن بیشتر فرد از خانواده که این هم بر احتمال بروز افسردگی اضافه می کند! توجه به این نکته که اخبار ضد و نقیض و اضطراب آور کرونایی در فضای مجازی خود دردسری بزرگ برای خانواده ها شده است.
وی در ادامه برنامه ریزی های فرهنگی – آموزشی درست مانند برنامه ریزی درسی بچه ها در مدارس را برای پر کردن اوقات فراغت خانواده پیشنهاد می دهد و می گوید: همین برنامه ریزی که مدیریت آن باید توسط والدین به ویژه مادران صورت گیرد می تواند استعداد های هنری بچه ها را کشف و شکوفا کرده، ساعات مطالعه آنان را بالا برده ، مهارت های زندگی چون آشپزی ، خانه داری، مهارت همصحبتی، همراهی کردن برای حل مشکلات خانه .. و بروز خلاقیت های فردی آنها را بیش از گذشته کند و همین امر نشاط و شادی کم نظیری را در خانه ایجاد خواهد کرد.
لطیفی، قرنطینه خانگی را در صورت توجه به چگونگی گذران اوقات خانواده در بهبود روابط سالم اعضای خانواده با هم ، بالا رفتن سطح شناخت افراد از یکدیگر، ایجاد روابط صمیمانه و رفع کدورت ها بسیار مفید می داند و می افزاید: توجه به تغذیه سالم، خواب منظم – هشت ساعت خواب شبانه – ارتباط گیری با دوستان و اقوام از هر طریقی جز دیدارهای چهره به چهره نیز در کنار این رابطه صمیمانه و همدلانه در خانه می تواند مانند سدی در برابر نفوذ افسردگی در خانه و خانواده عمل کند.

طنین یاس - منیره غلامی توکلی