پرونده شهر دوستدار زنان (۱) کم و زیادِ سهم زنان در تقسیم‌بندی جنسیتی شهر

به گزارش سرویس خبری بسیج جامعه زنان خبرگزاری بسیج - امکان بهره‌برداری مطلوب از فضاهای شهری و عمومی از حقوق اولیه همه شهروندان محسوب می‌شود. فراهم و در دسترس بودن امکانات شهری و رفاهی، این زمینه را فراهم می‌آورد که شهروندان راحت‌تر در اجتماع حضور یابند و فعالیت‌های گوناگون خود را سامان دهند.
با اینکه نیمی از جمعیت ۸۰ میلیونی کشور را زنان تشکیل می‌دهند، ولی فضاهای شهری حتی در پایتخت از نگاه بسیاری امکانی عادلانه برای بهره‌برداری را برای زنان فراهم نکرده‌ است، به این معنا که زنان برای حضور و استفاده از فضاهای شهری با چالش‌ها و محدودیت‌هایی مواجهند. از این منظر، زنان در برخورداری از فضاهای شهری مانند مترو، پارک، فضاهای ورزشی و ... سهم برابری با مردان ندارند.
تلاش برای رفع این محدودیت‌ها و چالش‌ها و ارتقای وضعیت زنان در زندگی شهری، ایده «شهر دوستار زنان» را پدید آورده است. هدف از طرح این ایده، فراهم‌آوردن فضا و امکاناتی است که فعالیت زنان در شهر را تسهیل و زندگی‌شان را درون فضای شهری آسان‌تر کند. حضور بانوان در فضاهای شهری نیازمند الزاماتی است که باید مدیران و برنامه‌ریزان شهر آن‌ها را در برنامه‌ها و طرح‌های توسعه شهری مدنظر قرار دهند.
ایرنا در گفت‌وگو با دکتر «سیدیعقوب موسوی» عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا، این مهم را به بحث و نظر گذاشته است.
آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگو با این جامعه‌شناس شهری است که در زمینه برنامه‌ریزی شهری تخصص دارد.
ایرنا: برای تحقق ایده شهر دوستدار زنان، آیا باید برای بانوان تسهیلاتی خاص در فضای شهری اقدام در نظر گرفت؟
موسوی: شهر متعلق به تمامی طبقات اجتماعی است. شهر جایی است که گروه‌های مختلف انسانی و اجتماعی در آن اسکان دارند و امکان زیست تمام اصناف و طبقات در آن وجود دارد. شهر در مفهوم نو و مدرن، فضایی اجتماعی است که به تعبیر «پیر بوردیو» جامعه‌شناس یک میدان عام را برای تمام اصناف و طبقات تدارک می‌بیند و در عین حال دارای میدان‌های متعدد و خاص است. یعنی شهر هم یک فضای عمومی و هم یک فضای خصوصی است.
عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا: در تاریخ اجتماعی شهرها، کنشگری زنان چندان بارز نیست و زنان غایبان تاریخی در شهرها بوده‌اند اما امروزه شهر تمام اقشار و گروه‌ها را در دل خود جای داده است
در شهرها، اجتماعی از گروه‌های انسانی داریم که طی زمان‌های مختلف به شهر آمده و در آنجا زیست کرده‌اند. علاوه بر این انواع گروه‌ها مانند سالمندان و معلولان و ناتوانان را هم داریم. در واقع شهر مدرن متفاوت از شهر در معنای گذشته است. امروزه شهر تمام اقشار و گروه‌ها را در دل خود جای داده است، در حالی که در تاریخ اجتماعی شهرها، کنشگری زنان چندان بارز نیست و زنان غایبان تاریخی در شهر بوده‌اند.