رئیسعلی دلواری سردار بزرگ مبارزات ضد استعماری و فردی آزادی خواه بود

به گزارش خبرگزاری بسیج از کرج، ۱۲ شهریور در تقویم با نام روز ملی مبازره با استعمار خارجی ثبت شده است، روزی که یادآور رشادت‌ها و دلیری‌های مردم ایران در حفظ کیان و آب و خاک مرز و بوم‌شان است، اما شاید خیلی از ما ندانیم این روز به چه مناسبت با این عنوان نام گرفته است. ‌حال آنکه کودکان و نوجوانان ما با پخش سریال‌های ساخت شرق آسیا در رسانه ملی با قهرمانان کره‌ای و چینی همانند جومونگ، تسو و... آشنایی کامل دارند، جای بسی تاسف است که دلاورمردان سرزمین‌مان ایران را نشناخته و ندانند روز ملی مبارزه با استعمار به چه دلیل نامگذاری شده و حتی با نام رئیس علی دلواری بیگانه باشند.

احسان علیزاده، فرمانده ناحیه مقاومت امام رضا(ع) شهرستان فردیس در یادداشتی به مناسبت روز مبارزه با استعمار انگلیس و سالروز شهادت رئیسعلی دلواری برای این خبرگزاری آورده است:

رئیس‌علی دلواری در سال ۱۲۶۱ خورشیدی برابر با ۱۸۸۲ میلادی (۱۲۹۹ قمری) در روستای دلوار از توابع تنگستان متولد شد.

دلوار امروزه شهری در شهرستان تنگستان از توابع استان بوشهر است. مادر رئیس‌علی بنام شهین اهل تنگستان و پدرش زائر محمّد از کدخدایان اهل دلوار بود که بعد‌ها به "معین‌الاسلام" ملقب شد.

با شروع نهضت مشروطیت، رئیس‌علی در حالی که ۲۴ سال بیشتر نداشت از جمله پیشگامان مشروطه‌خواه در جنوب ایران شد و همکاری نزدیکی با محافل انقلابی و عناصر مشروطه‌طلب در بوشهر، تنگستان و دشتی آغاز کرد.

دوران جوانی او همزمان با حضور گسترده استعمار انگلیس در خلیج فارس بود. وی سردار بزرگ مبارزات ضد استعماری، فردی آزادی خواه و رهبر قیام جنوب ایران در تنگستان و بوشهر ضد نظامیان متجاوز و استعمار گر انگلیس در جنگ جهانی اول بود.

قیام مردم تنگستان به رهبری وی روی هم هفت سال طول کشید و در این مدت دلیران تنگستانی دو هدف عمده را دنبال می‌کردند، پاسداری از بوشهر، دشتستان و تنگستان به عنوان منطقه سکونت خود و جلوگیری از حرکت قوای بیگانه به درون مرز‌های ایران و دفاع از استقلال وطن.

نیرو‌های انگلیسی همزمان با حمله به بوشهر قصد تصرف ناحیه دلوار را داشتند. دلوار محلی بود که پیش از آن چندبار سربازان انگلیسی به آن جا تجاوز کرده، اما طعم شکست را در این ناحیه چشیده بودند.

رئیسعلی دلواری و شیخ حسین خان چاهکوتاهی وزایرخضرخان اهرمی از این وقایع آگاه و در مقام دفاع از وطن برآمدند. قیام دلیران تنگستان علیه اشغالگران آغاز شد و نیرو‌های متجاوز انگلیسی که قریب به پنج هزار نفر بودند در دام مبارزان تنگستانی گرفتار آمدند و عده زیادی از نیرو‌های انگلیسی در این حمله کشته شدند.

 عملیات چریکی پیروزمندانه رئیس علی، سایر مبارزان تنگستان را تشویق به همراهی با او کرد. تا تابستان ۱۹۱۵ عملیات موفقی را علیه نیروی دریایی انگلیس رهبری کرد. انگلیسی‌ها مجبور شدند نیرو‌های کمکی از عراق و هند به بوشهر اعزام کنند و دلوار را به شدت بمباران کردند.
زمانی که مقامات انگلیسی تصمیم قطعی دربارهٔ اشغال بوشهر و پیشروی به سوی شیراز را داشتند به منظور تطمیع رئیسعلی، دو نفر از متابعان حیدرخان حیات داودی را به دلوار گسیل داشتند تا موافقت او را با پیاده‌شدن قوای انگلیس در کرانه خلیج فارس و حرکت به سوی شیراز جلب کنند. نمایندگان حیدرخان ضمن ملاقات با رئیسعلی متذکر شدند که چنانچه او از قیام علیه قوای اشغالگر صرف نظر کند، مقامات انگلیسی چهل هزار پوند به او خواهند پرداخت. رئیسعلی در پاسخ می‌گوید: "چگونه می‌توانم بی‌طرفی اختیار کنم در حالی که استقلال ایران در معرض خطر جدی قرار گرفته‌است؟"
 پس از مراجعت نمایندگان حیدرخان، نامه تهدیدآمیز از طرف مقامات انگلیسی به رئیسعلی نگاشته شد مبنی بر این که: "چنانچه بر ضد دولت انگلستان قیام و اقدام کنید، مبادرت به جنگ می‌نماییم، در این صورت خانه‌هایتان ویران و نخل‌هایتان را قطع خواهیم کرد."
 رئیسعلی در پاسخ مقامات انگلیسی نوشت: "خانه ما کوه است و انهدام و تخریب آن‌ها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراطوری بریتانیای کبیر است. بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما، تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد."

جنگ میان دلیران تنگستان به رهبری رئیس علی دلواری از یک سو و نیروهای بریتانیا و خوانین متحد آنان از سوی دیگر به طور پیاپی و پراکنده تا شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی ادامه یافت و انگلیسی‌ها نتوانستند بر رئیسعلی و یارانش برتری یابند.

رئیس‌علی در محلی به نام «تنگک صفر» هنگام شبیخون به قوای بریتانیا توسط فردی نفوذی و اجیر شده به نام غلامحسین تنگکی، از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و در سن ۳۳ سالگی کشته شد. تاریخ شبیخون مذکور و کشته شدن رئیسعلی دلواری در همه منابع، شب ۲۳ شوال ۱۳۳۳ قمری برابر با ۳ سپتامبر ۱۹۱۵ میلادی نقل شده‌است، که برابر با ۱۱ شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی و می‌تواند با ۱۲ شهریور تقویم خورشیدی برجی رایج آنزمان برابر بوده باشد.

انتهای پیام/ ر