سهم‌الارث زن از شوهر چیست؟
باید پذیرفت موضوع ارث یکی از موضوعاتی است که در آن اختلافاتی میان فق‌ها و حقوقدانان و حتی عامه مردم وجود دارد، از این رو در این مقاله کوشش شده است ضمن اجتناب از مباحث غیرکارشناسی که هیچ فایده‌ای برای کاربران ندارد، صرفاً از منظر حقوقی و نیاز اجتماع، خلاصه‌ای از واقعیات موجود در قوانین به زبان ساده‌تر مورد اشاره قرار گیرد. امید است مطالب مورد نظر برای شما کاربر محترم مفید فایده باشد.
در میان دعاوی سهم‌الارث، سهم زن از ارث شوهر از جمله دعاوی حقوقی محسوب می‌شود.
با فوت زوج، موضوع سهم زن از ارث شوهر عینیت پیدا می‌کند، اما موضوع زمانی پیچیده‌تر و مسئله‌ساز می‌شود که وراث از یک نفر بیشتر هستند. گاه تعداد وراث به ده‌ها نفر می‌رسد، یعنی زن و پسران و دختران و اگر هر یک از فرزندان متوفی فوت کرده باشند، فرزندان دختر یا پسر آن‌ها نیز شامل ورثه خواهند شد. در اینجا سهم‌الارث هر یک از آنان مطرح می‌شود.
در مورد میزان سهم‌الارث از شوهر چند نکته وجود دارد که باید به آن توجه کرد. اول آنکه اگر شوهر دارای فرزند یا نوه بود، ارث فقط به اندازه یک‌هشتم اموال خواهد بود، اما اگر فرزند و نوه نداشته باشد، سهم‌الارث از همسر، یک چهارم اموال است. نکته دیگر آنکه هیچ‌گاه ارث زن از تمام اموال شوهر نخواهد بود، حتی اگر شوهر فوت شده به جز زن خود وارث دیگری نداشته باشد.
اگر زن از شوهرش دارای فرزندی باشد، میزان و مقدار ارثی که از وی می‌برد در صورت نداشتن فرزند متفاوت است، حتی اگر فرزندان مربوط به زوجه نباشند نیز بر میزان سهم زن از اموال شوهر تأثیر می‌گذارد. بر اساس ماده۹۱۳ قانون و بر پایه فقه اسلامی، در صورتی که یک مرد بعد از مرگ خود فرزندی داشته باشد، سهم زن از میزان ارث شوهر یک‌هشتم است. همچنین قانون مدنی ارث ماده۹۴۶ بیان می‌کند که میزان سهم زن از دارایی شوهر بعد از فوت وی، اگر او فرزندی داشته باشد، به اندازه یک‌هشتم از اموال منقول و یک‌هشتم از اموال غیرمنقول است.
زن از همه اموال به جا مانده از همسرش ارث نمی‌برد، بلکه از اموال منقول مانند اتومبیل، قالی، طلا، وجه نقد و اثاثیه منزل و ارزش ریالی اموال غیرمنقول مانند املاک و مستغلات ارث می‌برد. اگر شوهر دارای خانه باشد، زن از اصل خانه ارث نمی‌برد. او فقط از قیمت آن خانه بدون احتساب زمین آن معادل یک‌هشتم و اگر متوفی هیچ ورثه دیگری نداشته باشد، معادل یک‌چهارم ارث می‌برد، بنابراین هیچ وقت زمین یک ملک مسکونی در سهم‌الارث زن قرار نمی‌گیرد، مگر آنکه فرزندان متوفی راضی به انتقال مال غیرمنقول به مادرشان باشند، بنابراین اگر بین وراث اختلاف نظر باشد، باید مال غیرمنقول به فروش برسد و سهم ارث مادر از آن محل پرداخت شود.
در هر حال سهم‌الارث از همسر (شوهر) همواره یا یک‌چهارم (به شرط نداشتن وارث دیگر) یا یک‌هشتم (در صورت داشتن فرزند و نوه، خواهر و برادر، پدر و مادر، عمو و عمه) خواهد بود.
