ژاله حیدری مقدم بیان کرد: توان نقش‌آفرینی زن آگاه و توانمند مسلمان در مدیریت جامعه اسلامی
به گزارش سرویس خبری بسیج جامعه زنان خبرگزاری بسیج-دومین کنفرانس بین‌المللی «همزیستی مسالمت‌آمیز؛ همگرایی جهان اسلام و افق تمدنی آینده با محوریت مقاصد شریعت» در دانشگاه تهران برگزار شد.
در این همایش ژاله حیدری مقدم، مدرس حوزه و دانشگاه سخنرانی کرد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید؛
ظهور اسلام در شبه جزیره عرب، سرآغاز انقلاب و تاسیس تمدنی بی‌نظیر و ماندگار در آن عصر بود. تمدنی سربرآورده از میان آن همه جنگ و خرافه و رشدنیافتگی. سنگ بنای این تمدن در اتحاد و همبستگی بود و اساسا روح حاکم بر تعالیم انسان‌ساز آن دعوت به زندگی توام با مسالمت با نگاهی مبتنی بر رواداری و همزیستی مسالمت‌آمیز بوده است.
تحقق زیست مسالمت‌آمیز بدون درک صحیح نیازها، فهم ضرورت‌ها و تبیین درست مقصد نهایی شریعت که عبارت است از انضباط اعتقادی، فقهی و عملی انسان مسلمان و تلاش برای رسیدن به مفهوم عملی رواداری و همگرایی تقریبا ناممکن و ناموفق است. بی‌تردید در عصر حاضر که عصر پیشرفت لحظه‌ای بشر در تمام عرصه‌ها از جمله علم و فناوری و رسانه‌ای است که البته این عناوین خودش از ابزارهای فیزیکی تمدن اسلامی است باعث شده تک تک افراد در جامعه اسلامی اعم از مردان و زنان در فرایند توسعه و رشد در همه ابعاد دین، علم، سیاست، اقتصاد و فرهنگ سهیم باشند و نمی‌توان با دیدی مبتنی بر مرزبندی‌های مشخص در مسیر نیل به راهبرد اتحاد و همبستگی در مکتب رسول الله(ص) گام نهاد.
زن تمدن‌ساز و جریان‌ساز است
می‌توان مدعی شد نگرش روادارانه مبتنی بر همزیستی مسالمت‌آمیز نگاهی فراجنسیت، فراجناحی و فرانژادی است و مادامی که از این زاویه به مقوله همزیستی مسالمت‌آمیز نگریسته شود زنان از مهمترین بازوهای همگرایی جهان اسلام با رویکرد همزیستی مسالمت‌آمیز می‌باشند. این زنان هستند که می‌توانند عامل ترویج این رویکرد فکری و عملی باشند.
زن تمدن‌ساز است چون جریان‌ساز است و جریان‌ساز است چون توان هدایت و رهبری جامعه را دارا است. این نگاه قرآنی به زن مبتنی بر اصل کرامت انسانی و توجه ویژه به جایگاه زنان در اندیشه اسلام است نگاهی که معتقد است در تشکیل تمدن اسلامی زن با تربیت و آموزش و اثرپذیری دینی توان اثرگذاری در قالب نقش‌آفرینی و پذیرش مسئولیت را دارا است. نمونه‌ای از استنادات این سخن آیات شریفه ۱۰ تا ۱۲ سوره تحریم است آنجا است که از زنان توح و لوط به عنوان عامل گمراهی خود و امت یاد شده و سپس از مریم و آسیه به عنوان عامل تربیت امت خود یاد شده است: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَامْرَأَتَ لُوطٍ كَانَتَا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَيْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ يُغْنِيَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَقِيلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِينَ وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ وَنَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهِ مِنْ رُوحِنَا وَصَدَّقَتْ بِكَلِمَاتِ رَبِّهَا وَكُتُبِهِ وَكَانَتْ مِنَ الْقَانِتِينَ».
این آیات بی‌هیچ توضیح دیگری موید توان نقش آفرینی زن آگاه و توانمند مسلمان در مدیریت جامعه اسلامی و پاسداشت فرهنگ، ارزش‌ها و باورهای اصیل و بلند اسلام حقیقی است همان زنانی که در عصر پیامبر از مجاهدان بودند، از جهادگران بودند، از حامیان اسلام بودند. همان زنانی که در عصر صحابه مکرم از مفتیان و مجتهدان بودند، همان زنان توانمند فقیهی که در عین حال مادران همسران و دختران مبارزان و شهیدانی همچون شهدا و مبارزان فلسطین، قلب امت اسلام هستند.
کاهش نقش‌آفرینی زنان پس از عصر پیامبر(ص)
هرچند با وجود این حقیقت درباره زنان باز هم هرچه از عصر رسول الله(ص) و صحابه مکرم دور شدیم اعتماد به زنان در نقش‌آفرینی آنان در حفاظت از مقاصد شریعت کمرنگ شده است اما باز هم می‌توان راهی را در این زمینه آغاز کرد. امید است با بهره‌گیری از ماحصل این کنفرانس شاهد تفکر و اقدام در جهت اجرایی شدن پیشنهاداتی که عرض می‌کنم باشیم.
یک، طراحی و تدوین منهجی آموزشی با هدف تربیت و ساخت زنان مجتهد و فقیه، چیزی که در امت اسلام نسبت به آن خلا داریم. دو، مهمترین مرحله بعد از ساخت و تربیت زنان مجتهد جانمایی درست آنها و سازماندهی آنها در جایگاه‌هایی است که قابلیت کاربردی کردن و به خدمت گرفتن این توانمندی را در زنان دارا باشد. در حقیقت این زنان تربیت‌شده فقیه را در جای درست خود قرار دهیم و این نیازمند اعتماد، زمینه‌سازی، برنامه‌ریزی و حمایت است.
سه، امید است این همایش بتواند نگرش‌ها را نسبت به توانمندی زنان در جامعه اسلامی اصلاح کند. با توجه به ضروریات عصر توجه به مقاصد شریعت این مسیر را تسهیل و هموار خواهد کرد. چهار، انتظار می‌رود این همایش آغازگر برگزاری سلسله مجامع فقهی با رویکرد زنان و حمایت از آنان در راستای پروش زنان دارای اندیشه و رای باشد و این مهم از مسیر بازنگری در آرا و فتاوا در فقه سنتی موجود فراهم شود تا بتوان فقه را به امروز انسان رساند و افق تمدنی امت اسلامی را با حضور زنان مسلمان قدرت دیگری بخشید. پنج در این نکته خطابم به زنان مسلمان است که دانش فقهی و علمی خود را تقویت کرده و از خود اراده‌ای برای ارتقا نشان دهند و از یکدیگر در نهایت رافت از برنامه‌های تدوین‌شده حمایت کنند تا بتوانند زنانی فقیه سیاست‌ورز اقتصاددان و فعال را به امت اسلامی تقدیم کنند.
کلام آخر اینکه بیاییم یکبار دیگر از رهگذر این محفل با زنان مسلمان صاحب اندیشه بیعت کنیم همانگونه که رسول الله(ص) بیعت کردند تا رکن تربیتی امت اسلامی همراه جریان اصیل اسلام گردد و از این طریق فضا را بر هرگونه بیعت غیر ببندیم و این از ضروریات مقاصد شریعت است تا جایی که کنفرانس بعدی را با محوریت زنان در تمدن اسلامی برگزار کنیم.
انتهای پیام
