به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج از یزد، همانطوركه در كلام نوراني رسول مكرم اسلام (ص) آمده است، نماز ستون دين است و ستون هرچه محكمتر باشد ساير اجزاي بنا محكمتر واستوارتر خواهد بود؛ پس ضرورت عقلی وشرعی اقتضا ميكند كه قبل از همه بايد به محكم سازی واستوارسازی ستون دين پرداخته شود.
متاسفانه در سالهای اخیر شاهد فعالیت گسترده دشمن در فضای علیه نماز و نوجوانان کشور هستیم و در همین راستا بیان ضرورت و اهمیت نماز باید بیش از گذشته مورد توجه خانوادهها و مدارس قرار گیرد.
در همین راستا یزدرسا به گفتگو تفصیلی با سعید غفاریان، رئیس اداره قرآن، عترت و نماز اداره کل آموزش و پرورش استان یزد پرداخت که در ادامه آمده است.
*برگزاری نماز در مدارس نسبت به دهههای گذشته چه تغییراتی داشته است؟ آیا این موضوع کمرنگتر یا پررنگتر شده است؟ چرا؟
غفاریان: در حال حاضر ملاک و معیار و شاخصه خاصی وجود ندارد تا بتوانیم با توجه به آن بگوییم برگزاری نماز در مدارس کمرنگتر و یا پررنگتر شده است. اما براساس آنچه که در جامعه وجود دارد و از آن استنباط میشود همانگونه که صفوف نماز جماعت در مساجد خلوتتر شده و رونق آن در مساجد کمتر شده است به تبع آن در مدارس هم نسبت به برگزاری نماز در مقایسه با دو دهه گذشته از سوی دانشآموزان با اسقبال کمتری مواجه باشیم که دلایل مختلفی دارد.
*چه موضوعات و مسائلی بر موضوع کمرنگ شدن نماز در مدارس نسبت به دهههای گذشته اثر گذاشته است؟
غفاریان: بحث نماز در آموزش و پرورش یک قطعه از یک پازل چند قسمتی است، بنابراین در این موضوع مسائل زیادی موثر است که مهمترین عامل را میتوان خانواده دانست. خانوادهها اگر تقید بیشتری نسبت به نماز و برنامههای عقیدتی و مذهبی داشته باشند و فرزندان خود را به این سمت و سو سوق دهند، کار ما در مدارس در راستای آموزش نماز و مسائل دینی به دانشآموزان بسیار راحتتر است. ما گاهی اوقات در مدارس با مقاومت دانشآموزان در رابطه با مسائل مذهبی و اعتقادی رو به رو هستیم که دلیل آن این است که در خانواده نسبت به این موضوع به درستی کار نشده است. درجامعه ممکن است که زدگیهایی نسبت به مسائل مذهبی وجود داشته باشد که انی موارد دست به دست همدیگر میدهد و باعث میشود تلاش ما در زمینههای مختلف دینی و مذهبی به ویژه نماز بسیار سختتر شود. ضمن اینکه ممکن است کمبودها و نقایصی از سوی ما در زمینه سختافزای و نرمافزاری وجود داشته باشد.
*چه اقدامات فرهنگی در راستای تشویق دانشآموزان برای شرکت در نماز انجام شده است؟
غفاریان: ما در دو مقوله داریم وقت و سرمایهگذاری میکنیم که مقوله اول سختافزاری است، زیرا این حق دانشآموزان است که از نمازخانههای بزرگ، زیبا، با رنگ و لعاب خوب، فرش سجادهای خوب و فضای مطبوع برخوردار باشند و این اقداماتی است که در بحث سختافزاری در حال پیگیری هستیم و خوشبختانه اتفاقات خوبی در این زمینه در چهار سال اخیر رخ داده است. بالغ بر ۳۰ هزار متر مربع فرش سجادهای برای نمازخانهها تهیه شده است و مدارسی که نمازخانه آن فرش مناسب نداشته و یا مندرس بوده نیز با فرش سجادهای مفروش شدند ضمن اینکه هنوز در این مقوله نیازمند کمک و حمایت هستیم.
در بحث دیگری که کار شده در مورد حضور ائمه جمعه در مدارس است که بیش از ۴۳۰ روحانی در مدارس نماز را برگزار میکنند که این آمار به غیر از روحانیون طرح امین، طلاب وظیفه آموزش و پرورش و روحانیون شاغل است؛ اقامه نماز جماعت ظهر و عصر در مدارس که یکی از اقدامات روحانیون شاغل است. یکی دیگر از اقداماتی که انجام شده است این است که به دبیران و اولیا مدرسه سفارش کردیم که خود آنها نیز با دانشآموزان اقامه نماز را داشته باشند. پیشنهاد دادیم تا اقامه نماز با مشوقهایی و برنامههایی برگزار شود. در کل تلاش کردیم تا یکسری اقدامات ترویجدهند فرهنگ اقامه نماز در مدارس به خوبی انجام شود.
دربحث نرمافزاری تلاش کردیم تا رغبت و علاقه دانشآموزان را بیشتر کنیم و حتی در ایامی که کرونا در کشور شایع شده بود، با کمک دانشآموزان محتواها و برنامههایی را در راستای ایجاد علاقه به نماز در دانشآموزان تولید کردیم تا بتوانیم دانشآموزان را به اقامه نماز اول وقت در منازل تشویق کنیم. بعد از این دوران نیز برنامهها ادامه پیدا کرد و پیش اجلاسهای نماز دانشآموزی که در مدارس و شهرستانها برگزار میشود یکی از اهدافی که دارد تشویق فعالین نماز به ویژه دانشآموزان و فرهنگیان مدرسه که در زمینه ترویج نماز مدرسه و مباحث مذهبی فعالیت ویژهای انجام میدهند. بحث هیئتهای مذهبی در مدارس نیز وجود دارد که یکی از عوامل موثر بر ترویج فرهنگ نماز و نماز جماعت در مدارس است. در مدارس نیز بستههای تشویقی برای شرکتکنندگان در نماز تدارک دیده شده است به گونهای که برای اردو و مراسمات ویژه به شرکتکنندگان در نماز تخفیفات ویژهای داده شود و یا مدنظر قرار دادن حضور دانشآموزان در نماز در زمینه انضباطی در نظر گرفته شود. همکاران ما در زمینههای اسلامی تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا مباحث دینی در مدارس به درستی اجرا شود اما نباید از هجمههای سنگین دشمن علیه ایران و اسلام غافل ماند و هجمههای فرهنگی که علیه اعتقادات فرزندان ما در فضای مجازی در حال انجاماست بسیار شدید است و امید است که ما و مسئولان ذیربط بتوانیم در حد همان حملات دشمن پاسخ دندانشکن به دشمنان دین و انقلاب اسلامی بدهیم تا روز به روز صفوف نماز جماعت در مدارس شلوغ و شلوغتر شود.
*آمار و یا برآوردی از حضور دانشآموزان در نماز جماعت مدارس به صورت مرتب و یا دورهای وجود دارد؟ اگر خیر پیشبینی شما چیست؟
غفاریان: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد زیار نماز علیرغم اینکه توصیه موکد دین اسلام است هیچ الزامی در مدارس برای دانشآموزان در راستای شرکت در نماز جماعت وجود ندارد، البته سعی کردیم با راهکارهای تشویقی به صورت غیرمستقیم این میل و تمایل حضور در نماز جماعت را در دانشآموزان ایجاد کنیم تا خود این عزیزان تمایل به حضور در نماز جماعت داشته باشند. اما به هر حال چون الزامی وجود ندارد بحث حضور و غیاب و آمارگیری در مدارس نیز وجود ندارد اما بر اساس بازدیدهایی که در مدارس انجام میشود در مدارس ابتدایی دخترانه تمایل به حضور در نماز جماعت بیشتر است و در پایههای پنجم و ششم ابتدایی، پسران حضور پررنگی در نماز جماعت دارند. خوشبختانه در بسیاری از مدارس ما نماز جماعتهای خوبی برگزار میشود و در متوسطه اول نیز شاهد حضوربسیار خوب دانشآموزان هستیم و به ویژه در مدارسی که امام جماعت خوبی دارند که توانسته با دانشآموزان ارتباط خوبی برقرار کند و داستانها و موارد زیبایی در بین دو نماز بیان کند و صرفا برگزاری نماز جماعت را وظیفه خود نداند. در متوسطه دوم بیشتر باید کار شود زیرا دغدغه درس در این مقطع بیشتر است کار سختی را در پیش داریم و باید اقدامات بیشتری انجام شود تا به جز دانشآموزانی که پای ثابت حضور در نماز جماعت هستند، سایر دانشآموزان نیز برای حضور تشویق شوند.
*چه تعداد از مدارس یزد امام جماعت دارند؟
غفاریان: آمار مدارس یزد هزار و ۵۰۰ مدرسه در سطح استان است که از این تعداد مدارس ابتدایی با توجه به ساعت کاری و عدم تکلف دانشآموزان نماز جماعت برگزار نمیشود. ۹۵۰ امام جماعت فعال داریم که در مدارس حضور پیدا میکنند و در ۴۰ مدرسه اولیا و معتمدین محل بحث اقامه نماز را برعهده دارند و در بیش از ۲۰۰ مدرسه از همکاران فرهنگی معتمد دانشآموزان و کادر مدرسه امر پیشنمازی انجام میشود. در مجموع در ۹۵۰ مدرسه خوشبختانه نماز جماعت ظهر و عصر برگزار میشود.
*هجمههای زیادی علیه دین و نماز در حال انجام است؛ آیا برنامه و یا اقداماتی در فضای مجازی از سوی شما علیه این هجمهها انجام شده است تا دانشآموزان و نوجوانان نسبت به امر نماز یک دید متفاوتتری پیدا کنند؟
غفاریان: قطعا همینگونه است و در چهار سال پیش که بحث پیش اجلاس نماز دانشآموزی برگزار شد یکی از اهدافش تولید محتواهای خوب در فضای مجازی و برگزاری پویشیها و جشنوارههایی در راستای ترویج فرهنگ نماز است و در وزارت آموزش و پروش مجموعه برنامههای نمازی تحت عنوان «نور چشم» گنجانده شد و در کشور و در استان یزد محتواهای خوبی برای فضای مجازی در نظر گرفته است. برگزاری جشنوارهها، مسابقات دینی و مذهبی مانند احکام و اذان و اعطای جوایز به فعالین نماز دانشآموزی و فرهنگیان نیز از جمله اقدامات فرهنگی در حال انجام است و گامهای خوبی در این زمینه برداشته شده است اما شاید کافی نباشد و دلیل آن این است که مقابله با این تهاجم و به فرموده مقام معظم رهبری «شبیخون فرهنگی» کار یک وزارت آموزش و پرورش نمیتواند باشد و باید تمام دستگاههای موثر در زمینه فرهنگی و فرهنگساز در کشور و برای خانوادهها باید حضور پیدا کنند و حول یک محور و علیه تهاجم فرهنگی اقدامات مفید و موثری را داشته باشیم.