به گزارش خبرگزاری بسیج، مجتبی اکبرپور رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دامغان گفت: رسم شاطری باوری مذهبی در بین اهالی روستا جَزَن است که این رسم با پوشش خاص از صبح تا ظهر عاشورا در این روستا اجرا شد.
اکبرپور با بیان اینکه بر اساس این آیین مذهبی فرشتگان اجازه شرکت در جنگ را نداشتند و با این اقدام خود، قصد جلوگیری از شهادت امام حسین (ع) و ۷۲ تن را داشتند، گفت: شنیده‌های تاریخی حکایت می‌کند که در فرهنگ عاشورا، شاطران به ۲ دسته شاطران سیاه‌پوش و شاطران سبزپوش تقسیم می‌شدند که ۲ سیاه‌پوش همراه امام حسین (ع)، ۲ سبزپوش همراه حضرت ابوالفضل (ع) و یک سیاه‌پوش و یک سبزپوش همراه حضرت زینب (س) بودند.
وی بیان کرد: شاطران در روز عاشورا پس از پوشیدن لباس و کشیدن سرمه بر چشمان، از منزل خارج‌شده، جلوی هیئت قرارگرفته و به نوعی راه را برای عزاداران باز می‌کنند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دامغان گفت: این رسم از جمله آیین‌های معنوی دامغان است که افراد با اعتقاد به این آیین، مراتب ارادت خود را به سیدالشهداء و یاران باوفایش اعلام کرده و به نوعی در پرشور برگزار شدن عزاداری سید و سالار شهیدان نقش ایفا می‌کنند.
اکبرپور گفت: در دوران صفویه افراد چالاکی جلوی موکب‌ها می‌دویدند و راه را باز می‌کردند، این رسم بانام شاطری معروف بود، اما هم اکنون افرادی با پوشش خاص درحالی‌که چوب‌دستی مخصوص (ارژن) در دست می‌گیرند، جلوی مراسم تعزیه راه می‌روند و به عبارتی راه را باز می‌کنند.
وی ادامه داد: لباس‌های این افراد مخصوص بوده و دارای پارچه‌های رنگی فراوانی است که به نوعی آن‌ها را شبیه فرشته‌های آسمانی می‌کند.
اکبرپور گفت: عده‌ای از مادران نیز با پوشاندن لباس و سرمه کشیدن بر چشمان فرزندان و نوه‌های خود، آن‌ها را برای این آیین آماده می‌کنند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان دامغان خاطر نشان کرد: این آیین تا آغاز تعزیه روز عاشورا ادامه دارد و در زمان برگزاری تعزیه نیز این افراد، جلوی اسب امام حسین (ع) و یارانش می‌دوند و به نوعی از ورود سیدالشهداء و شهدای کربلا به میدان جنگ ممانعت می‌کنند.
وی افزود: صبح روز دهم محرم، در منازلی که از قبل تعیین‌شده، عده‌ای از مردان برای اجرای این آیین حاضر شده و لباس‌های مخصوص به این آیین را پوشیده و بر چشمان خود سرمه می‌کشند.
اکبرپور در پایان گفت: این آیین به شماره ثبت ۶۴۹ در فهرست آثار ملّی ایران به‌عنوان میراث فرهنگی ناملموس در دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به ثبت رسیده است.
