احترام به حقوق زن در سیره امام حسین(ع)
به گزارش سرویس خبری بسیج جامعه زنان-حجت‌الاسلام والمسلمین حسن شیرزاد کمانگر، پژوهشگر پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در یادداشتی که قم قرار داده است، نوشت: خانواده، عضو کوچکی از جامعه است و در تعالیم اسلامی از جایگاه مهمی در اثرگذاری رشد مادی، معنوی، فردی و اجتماعی برخوردار است، اگرچه باید روابط درست عقلانی، منطقی و اخلاقی وجود داشته باشد.
هر انسانی براساس آداب، رسوم، اعتقادات و باورهای خود دارای روابط خاص خواهد بود ولی مسلمان معتقد است اسلام دینی جامع، جاودانه و دارای برنامه‌ها برای زندگی است و باید روابط خود را براساس آنها تنظیم کند. از این‌رو، اسلام با وجود دارا بودن آموزه‌های ارزشمند برای سبک زندگی از الگوهایی سخن می‌گوید که نگاه و همراهی با آنان می‌تواند مسیر پرپیچ و خم و فراز و فرود زندگی را با احساسی اطمینان‌آور و آرامش پیمود و با الگوپذیری از این انسان‌های کامل، رفتار مناسب در زندگی به‌خصوص با خانواده داشت و می‌تواند زندگی سعادت‌بخش و مورد رضایت خداوند را فراهم کرد.
امام حسین(ع) به‌عنوان انسان کاملی است که خداوند در آیات ۳۳ سوره احزاب، ۵ سوره انسان، ۵۹ و ۸۳ سوره نساء، ۱۱۹ سوره توبه و ۶۱ سوره آل عمران از ایشان به پاکان از بدی‌ها، نیکوکاران، اولی‌الامر، راستگویان و فرزند پیامبر اکرم(ص) یاد می‌کند. ایشان رفتار و روابط گوناگون با خانواده خود در فراز و نشیب زندگی داشتند که می‌توان با الگو قرار دادن آن در گفتار و عمل در خانواده، زندگی پر از آرامش را رقم زد و فرجام سعادتمندی را فراهم کرد.
آیینه حق‌نما، حسین است حسین/ جان و تن مصطفی، حسین است حسین
مصباح هدایت بشر تا محشر /شبهه حسین است، حسین
ضرورت الگوگیری
الگو در لغت فارسی به معنای مدل، سرمشق، شخص يا چيزی که معيار و نمونه برای ديگران يا ديگر چيزهاست و در لغت عربی از آن به «اسوه» و «قدوه»، تعبير شده و هر دو واژه در آیات ۴ و ۶ سوره ممتحنه و ۲۱ سوره احزاب قرآن به‌کار رفته است.
داشتن الگو در همه زمینه‌ها، کمک بزرگی به ارتقای کمی و کیفی زندگی در استفاده بهینه از امکانات و فرصت‌ها کرده و کمترین دغدغه‌ها را برای رسیدن به اهداف عالی فراهم می‌کند. از آنجا که خاستگاه همه کردارهای آدمی اندیشه یا گرایش اوست که در صورت سالم ماندن آن دو، در تأمین سعادت خود مشکلی ندارد. رهبران الهی به‌ویژه دودمان علوی(ع) هم مسئولیت هدایت اندیشه امت را بر عهده دارند, هم رهبری پویندگی جامعه را.
در روایتی از امام حسین(ع) آمده است: «دَخَلتُ على رسول اللّه ِ صلى الله عليه و آله و عِندَهُ اُبَيُّ بنُ كَعبٍ، فقالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله: مَرحَبا بكَ يا أبا عبدِ اللّه ِ يا زَينَ السَّماواتِ و الأرضِ، فقالَ لَهُ اُبَيٌّ: و كيفَ يكونُ يا رسولَ اللّه ِ زَينَ السّماواتِ و الأرضِ أحَدٌ غَيرُكَ؟! فقالَ لَهُ: يا اُبيُّ، و الّذي بَعَثَني بالحَقِّ نَبيّا إنّ الحُسينَ بنَ عليٍّ في السَّماءِ أكبَرُ مِنهُ في الأرضِ؛ فإنَّهُ مَكتوبٌ عَن يَمينِ العَرشِ: مِصباح هادٍ و سَفينَةُ نَجاةٍ؛ بر رسول خدا(ص) وارد شدم اُبىّ بن كعب هم آنجا بود. رسول خدا(ص) فرمود: خوش آمدى اى ابا‌عبد‌اللّه، اى زيور آسمان‌ها و زمین. اُبىّ به ايشان عرض كرد: اى رسول خدا چگونه ممكن است كسى جز شما زيور آسمان‌ها و زمين باشد؟ پيامبر به او فرمود: اُبىّ، سوگند به آنكه مرا به حق به پيامبرى برانگيخت، حسين بن على در آسمان بزرگتر و با عظمت‌تر از زمين است؛ زيرا در سمت راست عرش نوشته شده است: او چراغ هدايت و كشتى نجات است.»
این عبارت یعنی، هنگامی که به کاری نیاز دارید، آن حضرت شما را از دریای طوفنده رهایی داده و به ساحل امن می‌رساند و زمانی که محتاج اندیشه‌اید، او رهنمای باورهای شماست. از این‌رو، پیامبر اکرم(ص) درباره امام حسین(ع) فرمودند: «کسی که دوست دارد به محبوب‌ترین اهل زمین در نزد آسمانیان نگاه کند، پس به حسین نظر کند و در زمین هم وقتی به رفتار آن حضرت نگاه می‌کنیم، او را شخصیتی می‌بینیم که در همه مواقع برای خانواده ارج می‌نهد و تا جایی که امکان دارد در دفاع، صیانت و حقوق آنان کوتاهی نمی‌کند، در تاریخ آمده است در شب عاشورا در خطاب به اصحاب خود از خانواده‌اش به «... وَلَاأَهْلَ بَیتٍ أَبَرَّ وَلَا أَوْصَلَ مِنْ أَهْلِ بَیتِی؛ اهل بیتی نیکوکارتر و با صِله و پیوندتر از اهل بیت خودم سراغ ندارم» یاد کرده است.
پس ما با الگوگیری از چراغ هدایت و محبوب‌ترین افراد نزد آسمان‌ها به‌عنوان انسان کامل و آراسته به اخلاق کریمانه، می‌توانیم بهترین رفتار را با خانواده داشته باشیم؛ شاعر درباره حضرت این‌گونه می‌سراید:
فرمانده عشاق، دل آگاه حسین است/ بیراهه مرو، ساده‌ترین راه حسین است
از مردم گمراه جهان راه مجویید/ نزدیک‌ترین راه به الله حسین است
در تعالیم اسلامی علاوه بر آثار و فلسفه تشکیل خانواده از قبیل برخورداری از آرامش، الفت و محبت، تأمین نیازهای جنسی، تولیدمثل و بقای نسل، راهکارهایی برای تحقق آن از جمله الگوگیری از انسان‌های کامل برای رسیدن آسان به چنین اهدافی مطرح شده است. از این‌رو، امام حسین(ع) به اعتبار جایگاه و مواجه شدن با فراز و نشیب زندگی یعنی آسایش‌ها و سختی‌ها، شادی‌ها و اندوه‌ها، یکی از بهترین الگوها در رفتار با خانواده هستند.
ضرورت اهتمام به حقوق خانواده
اهتمام به پرداخت حقوق خانواده از جمله همسر پیش از درخواست او امری ارزشمند است و بسیار در جلب اعتماد و محبت او اثرگذار خواهد بود، از جمله حقوق واجب همسر پرداخت مهریه اوست، متأسفانه از سوی برخی‌ها مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد و حتی به‌عنوان دین و طلبکاری او قبول ندارند؛ اگر همسر بتواند در آغاز زندگی مشترک به او پرداخت کند، زمینه فراهم کردن امکانات و رفاهیات زندگی از سوی همسر براساس سلیقه خودش به وجود خواهد آمد. امام حسین(ع) مهریه همسرش را زودهنگام می‌پرداخت و به حقوق طبیعی و مشروع آن احترام می‌گذاشت.
جابر از امام باقر(ع) نقل می‌کند: «عده‌ای بر امام حسین(ع) وارد شدند؛ ناگاه فرش‌های گران‌قیمت و پشتی‌های فاخر و زیبا را در منزل آن حضرت مشاهده کردند. عرض کردند: ای فرزند رسول خدا، ما در منزل شما وسایل و چیزهایی مشاهده می‌کنیم که ناخوشایند ماست، وجود این وسایل در منزل شما را، مناسب نمی‌دانیم؛ حضرت فرمود: «إنّا نَتَزَوّجُ النِّساءَ فَنُعطیهِنَّ مُهُورَهُنَّ فَیَشتَرینَ بِها ما شِئنَ، لَیسَ لَنا فیهِ شیء؛ از ازدواج، مهریه زنان را پرداخت می‌کنیم و آنها هر چه دوست داشتند، برای خود خریداری می‌کنند، هیچ یک از وسایلی که مشاهده کردید، از آنِ ما نیست.»
