نقش کلیدی جمهوری اسلامی ایران در حمایت از مقاومت فلسطین و لبنان
در یادداشت عبدالنبی حدادی آمده است؛ جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه، همواره در تلاش بوده است تا نفوذ غرب، به ویژه ایالات متحده و متحدانش، را در منطقه کاهش دهد. این تلاشها به ویژه پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ و در پی تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه شدت بیشتری یافته است. یکی از راههای اصلی جمهوری اسلامی ایران برای تحقق این هدف، حمایت از گروههای مقاومت است. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این استراتژی میپردازیم:
۱. تعریف و اهداف حمایت از گروههای مقاومت
حمایت از گروههای مقاومت به معنای تأمین مالی، نظامی و سیاسی از گروههایی است که به دنبال مبارزه با اشغالگری، ظلم و نفوذ خارجی هستند. اهداف اصلی این حمایتها شامل موارد زیر است:
الف: مقابله با اسرائیل
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور اسلامی، حمایت از گروههای فلسطینی مانند حماس و جهاد اسلامی را به عنوان یک وظیفه دینی و ملی میبیند. این حمایت به تضعیف قدرت نظامی اسرائیل و تقویت روحیه مقاومت در میان فلسطینیها کمک میکند.
ب: کاهش نفوذ ایالات متحده
جمهوری اسلامی ایران با حمایت از گروههای مقاومت در عراق، سوریه و لبنان به دنبال کاهش نفوذ نظامی و سیاسی ایالات متحده در این کشورها است. این امر به تقویت موقعیت ایران در منطقه کمک میکند..
ج: تقویت هویت اسلامی و ملی
حمایت از مقاومت به تقویت هویت اسلامی و ملی در میان کشورهای منطقه و ترویج ایدئولوژی مقاومت کمک میکند..
د: تقویت گروههای مقاومت
جمهوری اسلامی ایران با حمایت از گروههای مقاومت مانند حماس، جهاد اسلامی فلسطین و حزبالله لبنان و تأمین سلاح، تجهیزات و آموزشهای نظامی به این گروهها، تواناییهای نظامی آنها را افزایش میدهد. این تقویت نظامی به گروههای مقاومت امکان میدهد که در برابر تهدیدات نظامی از سوی اسرائیل و دیگر دشمنان بهتر عمل کنند.
۲. ابزارهای حمایت جمهوری اسلامی ایران از گروههای مقاومت
جمهوری اسلامی ایران از چندین ابزار برای حمایت از گروههای مقاومت استفاده میکند:
الف: حمایت مالی و اقتصادی
جمهوری اسلامی ایران به طور منظم منابع مالی به گروههای مقاومت اختصاص میدهد. این کمکها به تأمین هزینههای عملیاتی، خرید سلاح و تأمین نیازهای روزمره این گروهها کمک میکند و به آنها این امکان را میدهد که به تأمین نیازهای روزمره و هزینههای عملیاتی خود بپردازند و به این ترتیب، به فعالیتهای خود ادامه دهند.
ب: تأمین سلاح و تجهیزات نظامی
جمهوری اسلامی ایران به گروههای مقاومت سلاحهای پیشرفته و تجهیزات نظامی ارائه میدهد. این سلاحها میتوانند شامل موشکهای زمین به زمین، سلاحهای ضد هوایی و تجهیزات جنگی دیگر باشند.
ج: آموزش و مشاوره نظامی
جمهوری اسلامی ایران به اعضای گروههای مقاومت آموزشهای نظامی و مشاورههای استراتژیک ارائه میدهد. این آموزشها شامل تکنیکهای جنگی، استفاده از سلاحها و استراتژیهای نظامی است.
۳. تأثیرات حمایت از گروههای مقاومت بر معادلات منطقهای
حمایت جمهوری اسلامی ایران از گروههای مقاومت تأثیرات قابل توجهی بر معادلات سیاسی و نظامی در خاورمیانه دارد:
الف: افزایش تنشها
این حمایتها میتواند به افزایش تنشها در منطقه و درگیریهای نظامی با اسرائیل و دیگر کشورها دامن بزند. به عنوان مثال، جنگهای رژیم صهیونیستی اسرائیل و حزبالله و همچنین درگیریهای اخیر در غزه نمونههایی از این تنشها هستند.
ب: تغییر در توازن قدرت
با تقویت و حمایت از گروههای مقاومت به این گروهها کمک کرده تا تواناییهای نظامی خود را افزایش دهند و در برابر تهدیدات خارجی بهتر عمل کنند. این امر به تغییر معادلات قدرت در منطقه منجر می شود و توازن قدرت در منطقه به نفع این گروهها و ایران تغییر میکند. این امر به گروههای مقاومت این امکان را میدهد که در مذاکرات سیاسی و نظامی قدرت بیشتری داشته باشند.
ج: ایجاد محور مقاومت
جمهوری اسلامی ایران با حمایت از گروههای مختلف در منطقه، محور مقاومت را شکل داده که شامل حزبالله، گروههای فلسطینی و گروههای شیعه در عراق و سوریه است. این محور به دنبال مقابله با تهدیدات مشترک و تقویت همکاریهای نظامی و سیاسی است.
د: کاهش نفوذ غرب و اسرائیل
جمهوری اسلامی ایران با حمایت از گروههای مقاومت به دنبال مقابله با مداخلات نظامی و سیاسی ایالات متحده و متحدانش در کشورهای منطقه است. این امر به تقویت استقلال و حاکمیت کشورهای منطقه کمک میکند. با تقویت گروههای مقاومت، ایران به دنبال تضعیف قدرت نظامی اسرائیل و کاهش تواناییهای آن در انجام عملیات نظامی در منطقه است. این تضعیف میتواند به کاهش تهدیدات علیه ایران و دیگر کشورهای اسلامی منجر شود.
۴. چالشها و موانع
با وجود تأثیرات مثبت، حمایت ایران از گروههای مقاومت با چالشها و موانع متعددی نیز مواجه است:
الف: تحریمها و فشارهای اقتصادی
تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی ایران میتواند بر توانایی این کشور در حمایت از گروههای مقاومت تأثیر بگذارد و به این ترتیب، امنیت ملی را تحت تأثیر قرار دهد و این امر میتواند به تضعیف این گروهها منجر شود.
ب: اختلافات درونمنطقهای
اختلافات مذهبی و سیاسی در میان کشورهای اسلامی و گروههای مقاومت میتواند به تضعیف محور مقاومت و امنیت ملی ایران، کاهش اثرگذاری آنها منجر شود.
ج: فشارهای نظامی
تهدیدات نظامی از سوی اسرائیل و کشورهای غربی میتواند به چالشهای جدی برای ایران و گروههای مقاومت تبدیل شود و امنیت این گروهها را به خطر بیندازد.
۵. نتیجهگیری
جمهوری اسلامی ایران با حمایت از گروههای مقاومت به دنبال کاهش نفوذ غرب و اسرائیل در خاورمیانه است. این حمایتها نه تنها به تقویت گروههای مقاومت کمک میکند، بلکه تأثیرات عمیقی بر معادلات سیاسی و نظامی در منطقه دارد. با این حال، چالشها و موانع متعددی نیز وجود دارد که باید به آنها توجه شود. در نهایت، موفقیت این استراتژی به توانایی ایران در مدیریت این چالشها و حفظ همبستگی در محور مقاومت بستگی دارد.
یادداشت / عبدالنبی حدادی