به گزارش خبرگزاری بسیج لرستان، مردم استان لرستان نیز هر سال طولانی‌ترین شب سال را با آداب و رسوم ویژه‌ای سپری می‌کنند که این آداب و رسوم همواره از گذشته‌های دور مرسوم بوده و آیین‌های ویژه آن نیز توسط مردم هر شهر و دیاری به شکل‌های مختلف برگزار می‌شود.
شب یلدا در استان لرستان نیز درست مثل تمام شهرهای ایران با سنت‌ها و آیین‌های مردم این سرزمین گره خورده است. در این شب بیشتر خانواده‌ها در منزل بزرگ خانواده جمع می‌شود و یک شب به یاد ماندنی را در کنار هم رقم می‌زنند. شب یلدا یا به گویش مردم لرستان «شو چله» یا «شب اول قاره» با رسوم و سنت‌های جذابی در این استان برگزار می‌شود. در ادامه این گزارش با جذاب‌ترین آداب و رسوم مردم لرستان که با نشاندن کرسی در خانه آغاز می‌شود در شب یلدا آشنا می‌شوید.
چارشودرکنی «شال آویزان» اول قاره، زیباترین رسم شب یلدا در استان لرستان
مردم لرستان در طولانی‌ترین شب سال آیین‌های ویژه‌ای دارند. مهم‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در استان لرستان به عنوان «چارشودرکنی شب اول قاره» شناخته می‌شود. بسیاری از جوانان در شب یلدا در پشت بام منازل خود می‌روند و با شور و هیجان زیاد یک صدا می‌گویند: امشو اول قاره؛ یعنی امشب شب یلداست. سپس جوانان از پشت بام خود به پشت بام همسایه می‌روند و یک شال یا کیسه پارچه‌ای را با طناب به حیاط خانه همسایه می‌اندازند و شروع به خواندن این شعر محلی یلدایی می‌کنند:
امشو اول قاره
خیر د هونت بواره
نون پنیره و شیره
کیخا حونت نمیره
آنها با خواندن این شعر لری از صاحب‌خانه درخواست می‌کنند تا در کیسه آنها مقداری تنقلات برای شب یلدا قرار دهد.
چهل سرود، رسم شب یلدا در لرستان
چهل سرو یا چهل سرود در لرستان در واقع نوعی فال گرفتن در شب یلدا است. در این شب همه فامیل دور هم جمع می‌شوند و در آخرین ساعات شب یلدا به نیت دختران و پسران جوان فامیل فال می‌گیرند. در این نوع فال بیت آخر هر شعر معنی فال محسوب می‌شود.
جالب است که برای مشخص کردن بیت چهلم فردی در جمع مسئول می‌شود تا دانه‌های تسبیح را ۴۰ بار جدا کند. با رسیدن به دانه چهلم فرد مسئول اعلام می‌کند که این بیت، بیت چهلم است و فال خوانده می‌شود. سپس همه حضار و بزرگان فامیل شروع به تفسیر بیت و توضیح فال می‌کنند. اگر معنی بیت آخر خوب و مثبت باشد، همه شروع به خواندن آن می‌کنند و هلهله می‌کنند.
شوهنومه خونی و متل گویی از مراسم شب یلدا در استان لرستان
شوهنومه خونی و متل گویی از مراسم شب یلدا در استان لرستان
یکی از رسوم کهن لرستان و آداب و رسوم خرم آباد در شب یلدا خواندن شاهنامه و داستان‌های قدیمی توسط بزرگان فامیل است. در این شب یکی از بزرگان فامیل با لحنی جذاب و رسا شروع به خواندن شاهنامه و تعریف کردن داستان‌هایی کهن می‌کند و همه اعضای خانواده و کودکان از شنیدن این شعرها و داستان‌های زیبا لذت می‌برند.
خنچه‌ی نوعروسان لرستانی
از جمله ديگر رسوم شب چله در لرستان که همانند رسوم دیگر در سرزمین ایران است، فرستادن «خُنچه‌ی چله» به خانه عروس است. خانواده داماد براساس فرهنگی دیرینه، در نخستین شب چله‌ای که عروسی را برای فرزند خود نشان کرده‌اند، به تناسب توانایی خود، خنچه‌ای را به خانه عروس می‌فرستند.
در واقع مادر و خواهران داماد، با فراهم کردن تنقلات شب یلدا آنها را در خُنچه‌های بسیار زیبایی می‌آرایند و همراه با کادویی که شامل پارچه یا طلا است به خانه عروس می فرستند.
مراسم کاسم سا از آیین‌های شب یلدا در لرستان
«کاسم سا» یک رسم شب یلدا در لرستان است که در آن همه افراد دور یک سفره می‌نشینند. فقیر؛ غنی، آشنا و غریبه همه دور یک میز می‌نشینند و هر کس به اندازه نیاز خود چیزی که دوست دارد برمی‌دارد و می‌خورد. مردم لرستان از سال‌های دور این رسم را به جای می‌آورند و در این مراسم سعی می‌کنند تا همه در کنار هم شاد باشند و از دور هم بودنشان لذت ببرند.
شادونه و گندم برشته در کاسه‌های میهمانان یلدایی لرستان
در این شب که طولانی‌تر از شب‌های دیگر است مردم لرستان بعد از صرف شام برای گپ و گفت بیشتر خوراکی‌های خاص خود از جمله گندم برشته، گردو، شادونه، کشمش و قلنگ را بعنوان تنقلات استفاده کرده و این رسم هم چنان پابرجای است و فرصتی برای لذت بردن در کنار هم شده است.
ذبح کردن گوسفند در شب یلدای لرستانی‌ها
از زمان‌های قدیم در لرستان رسم بر این بوده که در شب چله (یلدا) گوسفند ذبح می‌کردند و خانواده‌ها دور هم جمع می‌شدند و غذا‌هایی متنوع از جمله "جگروز" و "گله " تهیه می‌کردند. این رسم امروزه با توجه به زندگی شهرنشینی و افزایش هزینه‌ها کم رنگ‌تر شده است و بیشتر در مناطق عشایر نشین و روستا‌های استان کماکان با اندک تغییراتی پابرجا است.
انتهای پیام/
