حشدالشعبی، ستون امنیت عراق

خبرگزاری بسیج _ «فالح الفیاض» رئیس سازمان حشدالشعبی عراق در مراسم تجلیل از افسران دانش‌آموخته دانشکده نظامی اعلام کرد که قانون ساختاری حشدالشعبی به تصویب هیئت دولت عراق رسیده و برای بررسی و تصویب نهایی به پارلمان ارسال شده است. او تاکید کرد: با تصویب این قانون، گامی جدید در مسیر بازسازی ساختاری و نهادی حشد برداشته خواهد شد.

الفیاض با اشاره به نقش تعیین‌کننده حشدالشعبی در مبارزه با گروه تروریستی داعش گفت: حشدالشعبی در خط مقدم نبرد علیه داعش قرار داشت و امروز وارد مرحله جدیدی در تاریخ خود شده است که مرحله تثبیت آن به عنوان یک نهاد رسمی و قانونی در چارچوب نظام دفاعی کشور است. او خاطرنشان کرد که قانون جدید شامل تأسیس یک آکادمی نظامی ویژه برای حشدالشعبی خواهد بود. الفیاض همچنین تأکید کرد که حشدالشعبی نیرویی برای دفاع از کشور عراق و مقدسات است که پایبندی به قانون و منافع ملی را سرلوحه خود قرار داده است.

الفیاض در ادامه به نقش فرماندهان شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی‌المهندس، اشاره کرد و گفت: این فرماندهان با فداکاری و روحیه ایثار، حشد را از یک گروه مردمی به یک نیروی مؤثر در امنیت ملی عراق تبدیل کردند. رئیس سازمان حشدالشعبی ضمن اشاره به اقدامات رژیم صهیونیستی در فلسطین، لبنان و سوریه اظهار داشت: حشدالشعبی در تقابل با زورگویی و وحشی‌گری همانند آنچه رژیم صهیونیستی مرتکب می‌شود، نماد حق‌طلبی و دفاع مشروع است. امروز عراق بیش از هر زمان به ساختار‌های مستحکم دفاعی نیاز دارد تا روند بهبود و ثبات خود را حفظ کند.

جنگ روانی گسترده علیه دولت عراق و گروه‌های مقاومت
اما شایعات انحلال حشدالشعبی را می‌توان بخشی از جنگ روانی گسترده علیه دولت عراق و گروه‌های مقاومت دانست. حشدالشعبی که به دلیل استقلال و عملکرد مؤثرش در مقابله با داعش و حفظ امنیت مرز‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین پایه‌های ایجاد امنیت در عراق شناخته شده، همواره هدف فشار‌های خارجی به‌ویژه از سوی آمریکا و برخی کشور‌های منطقه، قرار داشته است. هدف اصلی این شایعات تضعیف روحیه نیرو‌های امنیتی عراقی، ایجاد بی‌اعتمادی در میان مردم و حتی فراهم‌کردن زمینه برای گسترش ناامنی در عراق است.

در همین راستا «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر عراق تاکید کرده که هیچ طرفی نمی‌تواند این کشور را مجبور به انحلال حشدالشعبی کند. وی افزود: آمریکا چنین درخواستی نکرده است. «هادی العامری» دبیرکل سازمان بدر نیز با تمجید از نقش شهیدان حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس تاکید کرد که حشدالشعبی ضامن حاکمیت و عزت حال و آینده عراق است.

«عبداللطیف رشید» رئیس‌جمهور عراق نیز در گفت‌و‌گو با شبکه فرانسه ۲۴ گفته است که گروه‌های مسلح فعال در عراق، گروه‌های عراقی هستند و تصمیمات اخیر دولت عراق تأکید دارد که فعالیت‌های آنها تحت‌نظارت دولت است، همچنان که گروه‌های مرتبط با حشدالشعبی بخشی از نیرو‌های امنیتی عراق هستند. رئیس‌جمهوری عراق در گفت‌و‌گو با این شبکه فرانسوی تصریح کرد: حشدالشعبی بخشی از نیرو‌های امنیتی عراق است و نیازی به مطرح‌کردن موضوعاتی از قبیل انحلال این نهاد دفاعی نیست.

نیرو‌های حشد همچنان در خط مقدم مقابله با داعش
اما همزمان با طرح شایعاتی علیه حشدالشعبی با هدف تضعیف روحیه نیرو‌های حشد، جهاد این گروه در راستای دفاع از امنیت عراق ادامه دارد. هفته گذشته یک منبع آگاه امنیتی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری المعلومه عراق اعلام کرد که نیرو‌های حشدالشعبی عراق برای دو بار طی ۲۴ ساعت توانستند با مجاهدتی که خرج کردند، از نفوذ عناصر تروریستی به خاک عراق از نقطه‌ای نزدیک گذرگاه مرزی القائم جلوگیری کنند. این منبع امنیتی که نامش فاش نشده است، افزود: تروریست‌ها قصد داشتند با ورود به مناطق غرب استان الانبار، به یگان‌های مستقر در غرب این استان ضربه بزنند. وی اضافه کرد: نیرو‌های حشدالشعبی با شلیک به سوی تروریست‌ها، آنان را وادار به عقب‌نشینی در عمق خاک سوریه کردند. این منبع گفت: حشدالشعبی پس از این حادثه، یگان‌های خود در غرب استان الانبار را به منظور جلوگیری از هرگونه نفوذ تروریست‌ها از خاک سوریه، تقویت کرده است.

نیرو‌های نظامی و امنیتی عراق طی روز‌های اخیر ده‌ها عملیات علیه مواضع داعش به‌ویژه در کوه‌های منطقه حمرین، انجام داده‌اند. این عملیات‌ها نشان می‌دهد که دولت عراق تهدید تروریستی را همچنان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های امنیت ملی می‌داند. کوه‌های حمرین و مناطق مشابه به دلیل شرایط جغرافیایی خاص، همواره پناهگاه امنی برای گروه‌های تروریستی بوده‌اند. عملیات‌های اخیر ارتش عراق نشان‌دهنده عزم این کشور برای مقابله با این تهدیدات و حفظ تمامیت ارضی عراق در شرایط حساس حاکم بر منطقه است. در چنین شرایطی شایعه انحلال حشدالشعبی به‌عنوان یکی از ستون‌های امنیتی عراق، فضاسازی برای مخدوش‌کردن امنیت این کشور به موازات تحرکات داعش است.

تاریخچه حشدالشعبی
وجود نیرو‌های مردمی، سنتی دیرینه در ساختار سیاسی عراق است که حتی در برهه‌هایی از زمان، نقش‌هایی مهم و راهبردی را ایفا کردند. «حشدالشعبی» به‌عنوان یکی از متنفذترین این گروه‎ها، نقش مؤثری در مبارزه با تروریسم در عراق داشته است. حشدالشعبی به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه بسیج مردمی عراقی پس از سقوط «موصل» و بحران امنیت در عراق در سال ۱۳۹۳ با فتوای مرجع عالی عراق و دستور العمل نوری‌المالکی، نخست‌وزیر وقت این کشور تشکیل شد. این گروه که نقش عمده‌ای در آزادسازی مناطق مختلف عراق از دست تروریست‌های داعش داشت، همواره نقشی کلیدی در خط مقدم نبرد علیه تروریسم در عراق داشته است. موسسه بروکینگز آمریکا با انتشار گزارشی در این مورد تصریح می‌کند که حشدالشعبی مجموعه‌ای از ۶۰ گروه بسیج مردمی است که با نام نیرو‌های بسیج مردمی نیز شناخته می‌شود. این گروه‌ها نقش کلیدی در شکست گروه تروریستی داعش در عراق ایفا کرده‎اند. در همین حال انستیتو واشنگتن نیز در گزارشی که به این موضوع اختصاص داده از موقعیت برتر این گروه در میان مردم عراق خبر داده و نوشته است حشدالشعبی به دلیل مبارزه با تروریست‌های داعش جایگاه خوبی در میان عراقی‌ها دارد. به گزارش انستیتو واشنگتن، در دوران مبارزه با داعش، نیرو‌های بسیج مردمی برجسته‌ترین نیرو‌های رزمی در خط مقدم آزادسازی خاک عراق محسوب می‌شدند.
بعد از آنکه شهر موصل عراق از ۵ تا ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴ میلادی به مدت ۸ روز به دست نیرو‌های تروریستی داعش افتاد، شاهد فتوای مراجع عراق به‌ویژه فتوای جهاد آیت‌الله سیستانی در دفاع از این کشور بودیم و در نهایت سازمان «حشدالشعبی» تشکیل شد. هدف این نیرو‌ها کمک به ارتش و نیرو‌های امنیتی عراق برای پاسداری از مکان‌های مذهبی و نیز مقابله با تهاجم تروریست‎‌ها بود.

تعداد نیرو‌های حشدالشعبی حدود ۶۰ تا ۱۲۰ هزار نفر تخمین‌زده می‌شود. مناطق عملیاتی آنها استان‌های بغداد، بابل، دیاله، صلاح‌الدین، انبار و همچنین شهر کرمه در نزدیکی شهر فلوجه است. نیرو‌های حشدالشعبی در زمان تجاوز گروه تروریستی-آمریکایی داعش به عراق، در آزادسازی مناطقی، چون جرف‌النصر، آمرلی، ضلوعیه، بلد، استان دیاله، الدور، عَلم، ناحیه بغدادی، تکریت و بخش‌هایی از استان انبار نقش اساسی داشته‌اند.

حشدالشعبی پس از سرنگونی داعش، به پاک‌سازی بقایای این گروه تروریستی پرداخت و در خدمات اجتماعی نیز فعالیت چشمگیر و قابل توجهی داشت. البته براساس قانون سازمان حشدالشعبی، نیرو‌های عضو حشد مانند دیگر نیرو‌های نظامی عراق، از فعالیت‌های سیاسی نیز منع شده‌اند. حشدالشعبی با تصویب قانونِ «سازمان حشدالشعبی» در پارلمان عراق در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۶ میلادی (۶ آذر ۱۳۹۵شمسی)، یکی از نیرو‌های نظامی عراق شد و زیر نظر فرماندهی‌کل نیرو‌های مسلح عراق قرار گرفت. بر اساس آن، قوانین مربوط به حشدالشعبی و دیگر نیرو‌های مسلح عراق یکسان است.

انتهای پیام/